جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با هدف بررسی تفاوت «تصور از خدا در روشهای تربیت دینی متفاوت» طراحی و اجرا گردید. تعداد 374 نفر دانشجو (177 پسر و 197 دختر) به عنوان نمونه طبقه ای نسبتی در دسترس انتخاب شدند و «پرسشنامه تصور از خدا» (مظاهری و همکاران، 1384؛ بازسازی مقیاس لارنس، (1997. «سیاهه روش تربیت دینی:‌ پرسشنامه محیط خانوادگی» (نقاشان، 1358؛ به نقل از آقاجری، (1374 و پرسشنامه محقق ساخته (در خصوص تلاش والدین برای تربیت دینی فرزندان) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل واریانس دوراهه نشان داد، تفاوت تمام زیرمقیاسهای آزمون تصور از خدا:‌«تاثیرپذیری»، «مشیت الهی»،‌ «پذیرندگی»، «خیرخواهی»،‌ «حضور» و «چالش» در سبک های تربیتی و تفاوت زیرمقیاسهای «تاثیرپذیری» و «مشیت الهی» در دو گروه از والدین «والدینی که در تربیت دینی فرزندشان تلاش داشتند» و «والدینی که در تربیت دینی فرزندشان تلاش نداشتند»، به تفکیک معنادار می باشد. اما تفاوت زیرمقیاسهای تصور از خدا در تعامل سبک های تربیتی و دو گروه والدین معنادار نمی باشد. همچنین تجزیه و تحلیل نهایی نمرات به دست آمده توسط آزمون تعقیبی شفه نشان داد که اکثر تفاوتهای معنادار، در «تصور شخصی از خدا»، در بین سبک های تربیتی «مقتدرانه» و «مسامحه کارانه» می باشد، به طوری که مثبت ترین تصور از خدا در روش تربیتی مقتدرانه و منفی ترین تصور از خدا در روش تربیتی مسامحه کارانه دیده شده است. در تبیین نتایج فوق به ارتباط والد - کودک در دوران کودکی با توجه به نظریه های روابط موضوعی، دلبستگی و یادگیری اجتماعی اشاره شده است. این نظریه ها فرض می کنند که ارتباط بهینه والد - کودک،‌ تصور مثبت تری را از خدا در کودک شکل می دهد.

حوادث غیرمترقبه ای همچون زلزله می تواند آثار مخربی بر سلامت روانی و تحول کودکان داشته باشد و حتی منجر به وقفه در مسیر تحولی کودکان گردد. در دی ماه سال 1382 زلزله هولناکی در شهرستان بم بوقوع پیوست که منجر به ویرانی و آسیبهای جسمی و روانی شدید برای ساکنین بویژه کودکان این شهرستان شد. هدف این پژوهش بررسی نتایج حاصل از آزمون ترسیم خانواده در کودکان آسیب دیده از زلزله بم است. بدین منظور 41 دختر و 22 پسر (n=63) ساکن در اردوگاه المهدی شرقی شهرستان بم با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و آزمون ترسیمی خانواده روی آنها اجرا شد. برای بررسی تاثیر حضور در زلزله، از دست دادن یکی از اعضای خانواده و جنسیت از حیث مولفه های افسردگی، اضطراب، واپس روی، پرخاشگری و حرمت خود پایین آزمون مان- ویتنی انجام شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که پسران در مولفه های پرخاشگری، واپس روی، افسردگی و حرمت خود پایین نشانه های شدیدتری نسبت به دختران داشتند. آزمودنیهایی که در زلزله حضور داشتند، تنها در مولفه پرخاشگری تفاوت معناداری با آزمودنیهایی که در زلزله حضور نداشتند نشان دادند. از دست دادن عضوی از خانواده در افزایش یا کاهش نمرات 5 مولفه آزمون ترسیم خانواده تاثیر معناداری نشان نداد. به نظر می رسد پسران آسیب دیده از زلزله، بیش از دختران نشانه های نابهنجاری را نشان دادند. حضور در آسیب یا زلزله نیز از عوامل تاثیرگذار بر افزایش پرخاشگری و تجربه خشم پس از واقعه است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تفاوت تصور از خدا در میزان مذهبی بودن والدین و منابع متفاوت شناخت دینی طراحی و اجرا گردید. از میان دانشجویان چهار رشته دندان پزشکی، علوم انسانی، برق و کامپیوتر و معماری دانشگاه شهید بهشتی تعداد 374 نفر دانشجو (177 پسر و 197 دختر) به عنوان نمونه طبقه ای نسبتی در دسترس انتخاب شدند، پرسشنامه های تصور از خدا (مظاهری و همکاران، 1384؛ بازسازی مقیاس لارنس، 1997)، میزان مذهبی بودن والدین (گرنکویست، 1998) و پرسشنامه محقق ساخته (در خصوص منابع متفاوت شناخت دینی) تکمیل شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یکراهه نشان داد که میانگین تمامی خرده مقیاس های تصور از خدا در مواردی که آزمودنی ها میزان مذهبی بودن هر دو والد خود را بالا ارزیابی کرده اند، بالاتر است. در پاسخ دهندگانی که میزان مذهبی بودن والدین خود را در سطح بالایی ارزیابی کرده اند، تفاوت زیرمقیاس های «تاثیرپذیری»، «مشیت الهی» و «حضور» آزمون تصور از خدا با آزمودنی هایی که میزان مذهبی بودن والدین شان در سطح پایین است، معنادار بود. بنابراین کیفیت تصور از خدا در افرادی که میزان مذهبی بودن والدین شان بالاتر است، مثبت تر می باشد. پژوهشگران میزان مذهبی بودن والدین را به عنوان جنبه ای از جامعه پذیری دینی برای فرزندان، و مهم ترین عامل پیش بینی کننده تصور فرد از خدا می دانند. هم چنین تجزیه و تحلیل دقیق تر داده ها نشان داد که در تصور از خدا به عنوان حامی، در دسترس، مراقب، راهنما و پاسخگو نیز بین دو گروه (سطح مذهبی هر دو والد بالا و سطح مذهبی هر دو والد پایین) تفاوت های معناداری وجود دارد، طوری که در گروهی که میزان مذهبی بودن هر دو والد بالاتر است تصور از خدا مثبت تر، و در گروهی که میزان مذهبی بودن هر دو والد پایین تر است تصور از خدا منفی تر است. داده ها هم چنین نشان داد تصور از خدا در منابع شناخت دینی مختلف، متفاوت است. تفاوت نمرات زیرمقیاس های «تاثیرپذیری»، «مشیت الهی»، «پذیرندگی» و «حضور» تصور از خدا در شرایطی که کسب اطلاعات از طریق خانواده باشد، به طور معناداری بالاتر از دیگر منابع اطلاعاتی بوده، مثبت ترین تصور از خدا در این گروه جای گرفته است.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تصور از خدا با تصور از والدین، خود و دیگران مهم در دختران و پسران دانشجو طراحی و اجرا گردید. روش: تعداد 240 نفر دانشجو (118 پسر و 124 دختر) به عنوان نمونه غیراحتمالی در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه موضوعهای رابطه؛ تصور از خدا، والدین، خود و دیگران مهم (بر اساس پرسشنامه مظاهری و همکاران، 1384؛ بازسازی مقیاس لارنس، 1997) را تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون همبستگی معنادار بین متغیرها را نشان داد. با استفاده از تحلیل رگرسیون نشان داده شد که متغیرهای تصور از والدین و تصور از خود نسبت به متغیر تصور از دیگران مهم پیش بینی کننده های معتبرتری برای تصور از خدا هستند و بیشترین سهم واریانس در پیش بینی تصور از خدا ابتدا تصور از والدین و سپس تصور از خود می باشد. همچنین نتایج تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t نشان داد که تفاوت میانگین نمرات تصور از خدا، والدین، خود و دیگران مهم در دختران و پسران به گونه ای معنادار است که در مجموع دختران تصورشان از موضوعهای رابطه والدین، خود و خدا نسبت به پسران بهتر و مثبت تر است. تحلیل رگرسیون نشان داد که سهم واریانس این متغیرها در پیش بینی تصور از خدا در بین دو جنس متفاوت است. به عبارت دیگر در حالی که نقش تصور از والدین و خود در پیش بینی تصور از خدا در دختران بیشتر از پسران است، نقش تصور از والدین در پیش بینی تصور از خود در پسران بیشتر از دختران است. نتیجه گیری: در تبیین نتایج به دست آمده به کیفیت ارتباط والد- فرزند و نقش نظریه های دلبستگی و روابط موضوعی در شکل گیری تصور از والدین و در پی آن تصور از خود و خدا اشاره شده است. تفاوت دیدگاههای ارزشی و اخلاقی در دو جنس، تفاوت در سبکهای تربیتی و تربیت دینی نیز دلیل احتمالی تفاوت بین دو جنس می باشد.

مقدمه: کیفیت روابط کودک و مراقب او، مفهومی محوری در ارتباط با عوامل موثر در تحول کودک است. از آن جا که پاسخ دهی مثبت مادر به کودک از مولفه های مهم شکل گیری دلبستگی ایمن در اوست، ادراک مادر از علت رفتار کودک از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی ادراک مادران ایرانی از انگیزه های زیربنایی رفتار کودک در موقعیت های دلبستگی و دیدگاه آنان نسبت به پاسخ دهی مناسب به این رفتارها، و همچنین مقایسه بین فرهنگی این پدیده بود. روش: این پژوهش کیفی توصیفی در سال 1388 روی 30 مادر ایرانی دارای کودکان 3 تا  5سال که به روش نمونه گیری تصادفی از سه مهدکودک شهر تهران انتخاب شدند، انجام شد. 5 موقعیت برای آزمودنی ها توصیف و از آنها خواسته شد که علت رفتار کودک در هر موقعیت و پاسخ مناسب به این رفتار را ذکر کنند. داده ها به روش کیفی تحلیل شد. یافته ها: بین ادراک مادران از انگیزه رفتار کودک و پاسخ دهی مناسب رابطه وجود داشت. در موقعیت خواب بیش از سایر موقعیت ها به مقوله ایمنی و وابستگی متقابل توجه شد و پاسخ مثبت بیشتری به این موقعیت داده شد. در مقایسه بین فرهنگی، بین ادراک مادران ایرانی و ژاپنی شباهت بیشتری وجود داشت و آنان بیش از مادران آمریکایی به جستجوی ایمنی و وابستگی متقابل توجه می کردند. نتیجه گیری: رفتارهایی که بیشتر به انگیزه جستجوی ایمنی و وابستگی متقابل نسبت داده می شوند، پاسخ مثبت تری از سوی مادران دریافت می کنند. بنابر ارزش ها و باورهای فرهنگی، ادارک مادران از انگیزه های رفتار کودک و پاسخ دهی به رفتارهای کودک متفاوت است.

مقدمه: بدون شک در بروز اختلافات زناشویی عوامل مختلفی موثرند که از میان آنها می توان از داشتن انتظارات غیرمنطقی در زندگی مشترک و عدم بلوغ عاطفی نام برد. در این مطالعه کارآمدی آموزش های شناختی - رفتاری در جهت کاهش میزان نارضایتی زناشویی و افزایش بلوغ عاطفی مورد آزمون قرار گرفته است.روش: در یک مطاله تجربی، 30 نفر زن متاهل (15 نفر گروه ازمایش و 15 نفر گروه کنترل) در فرهنگسرای خانواده شهر تهران به مدت چهار هفته تحت آموزش شناختی - رفتاری درباره مسایل زناشویی قرار گرفتند. آزمودنی ها پرسشنامه نگرش نسبت به ازدواج، پرسشنامه بلوغ عاطفی و پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند.یافته ها: از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر برای تعیین معناداری تفاوت میانگین های گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای انتظارات غیرمنطقی، بلوغ عاطفی و نارضایتی زناشویی استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل گذشت زمان و تاثیر عمل آزمایشی در هر سه مولفه فوق در گروه آزمایش تغییر معنادار ایجاد نموده است.نتیجه گیری: به نظر می رسد بتوان با به کارگیری آموزش های شناختی - رفتاری، زمینه کاهش انتظارات غیرمنطقی، افزایش بلوغ عاطفی و پیشگیری از بروز نارضایتی زناشویی را فراهم کرد.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه تحولی پایگاه های هویتی با میزان دلبستگی ایمن نوجوانان پسر سنین 14، 16 و 18 ساله شهرستان کامیاران به چهره های دلبستگی (پدر، مادر و همسالان) می پردازد. به این منظور از میان دانش آموزان پایه های سوم راهنمایی، دوم دبیرستان و دوره پیش دانشگاهی به صورت تصادفی چند مرحله ای 312 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق، پرسشنامه پایگاه هویتی من (EOM-EIS2) و پرسشنامه دلبستگی به والدین و همسالان (IPPA) است. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس دو راهه استفاده شد. نتایج نشان داد که تعامل سن و پایگاه های هویت با میزان دلبستگی ایمن به چهره های دلبستگی در ارتباط می باشد. در مجموع بیشترین و کمترین دلبستگی ایمن به چهره های دلبستگی در این تحقیق به ترتیب متعلق به پایگاه های پیش رس و سردرگم بود؛ نتایج نشان داد که در پایگاه هویت پیش رس، دلبستگی ایمن به والدین در سن 18 سال کاهش پیدا می کند؛ در حالی که در پایگاه های هویتی مطلوب (در حال هویت یابی و موفق) حداقل ثابت می ماند. به طور کلی گروه هویت پیش رس با افزایش سن از غیرواقعی بودن هویت خود بیشتر آگاه شده و این موضوع زمینه کاهش دلبستگی ایمن آن ها را به والدین فراهم می سازد، در حالی که در رابطه با گروه هویت مطلوب چنین مطلبی صدق نمی کند. گروه سر در گم نیز الگویی نامنظم از دلبستگی ایمن به والدین در سنین مورد مطالعه را نشان می دهد. میزان دلبستگی ایمن به همسالان نیز در پایگاه های هویت پیش رس و مطلوب در سن 18 سال به بیشترین حد خود می رسد. این موضوع اهمیت نقش همسالان را در سنین بالاتر نوجوانی و به خصوص در زمینه هویت یابی نشان می دهد. به نظر می رسد اکتساب هویت چه از نوع مطلوب و چه پیش رس، شرایط برقراری روابط دلبستگی ایمن به همسالان را مهیا می سازد.

این پژوهش با بهره گیری از مبانی نظری نظریه دلبستگی، به جهت تعیین و تبیین یکی از عوامل احتمالی موثر در شکل دهی تحول دلبستگی طرح شده است. منابع داده های موجود، پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن و فرایند موقعیت ناآشنا هستند. صد تن از مادران کودکان یک ساله، به منظور تفکیک مادران به دو گروه مادران کودکان ایمن و مادران کودکان ناایمن، همراه با فرزندان شان در فرایند موقعیت ناآشنا شرکت جسته، به پرسشنامه بار- آن پاسخ دادند. نتایج مبین سه نکته اصلی است: 1) هوشبهر هیجانی مادران کودکان ایمن بیش از گروه مادران کودکان ناایمن است. 2) در میان مولفه ها، مولفه روابط بین فردی تفاوت میانگین بیشتری را نشان داده است 3) در میان خرده مولفه ها: همدلی، خودآگاهی هیجانی، آزمون واقعیت، شادکامی و تحمل فشار تفاوت بیشتری را در میان دو گروه مادران به نمایش گذارده است. در این میان تنها تفاوت میانگین های دو گروه درخرده مولفه انعطاف پذیری موید فرض پژوهش نیست. به این ترتیب توانایی مادر در شناخت نیازهای دلبستگی کودک، مسوولیت پذیری، همدلی و سازگاری او با این نیازها و نیز توانایی او در جهت شناخت هیجان های خویشتن، مهار و جهت دهی مناسب به این هیجان ها و استفاده از توانایی های ذکر شده در جهت تحمل فشارهای وارده از سوی مادر در شکل گیری و تحول نظام دلبستگی کودک موثر می باشد.

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر ویژگی های مادر بر اضطراب جدایی و سطح رشد اجتماعی کودک است. فرض اساسی این پژوهش این است که میان ویژگی های دلبستگی، شخصیتی و اضطرابی مادر (به عنوان عوامل موثر بر رفتار مادرانه) با رشد اجتماعی و اضطراب دلبستگی در کودک رابطه وجود دارد. به منظور بررسی این رابطه، ویژگی های مادر (سبک دلبستگی، ویژگی های شخصیتی و خصیصه اضطراب) در دو گروه مادران کودکان دارای اختلال اضطراب جدایی و مادران کودکان سالم مورد مقایسه قرار گرفت. این پژوهش از نوع مقطعی است و جامعه آماری آن را مادران کودکان مهدهای کودک منطقه 8 تهران تشکیل می دهند. تعداد نمونه شامل 60 مادر و کودک داری اختلال اضطراب جدایی و سالم می باشند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های مقیاس دلبستگی بزرگسال، پرسشنامه شخصیتی میلون 2، اضطراب صفت- حالت، مقیاس رشد اجتماعی کودک و ابزار غربالگری اختلال های هیجانی کودکان استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون t تست یومن ویتنی، همبستگی و تحلیل رگرسیون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشانگر آن بود که دلبستگی نا ایمن اضطرابی- دو سوگرا، خصیصه اضطراب صفت و برخی ویژگی های شخصیتی مادر می تواند پیش بینی کننده اضطراب جدایی و سطح رشد اجتماعی کودک باشد.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه رابطه ناتوانی هیجانی، استرس و دلبستگی در زوج های در شرف طلاق است. تعداد 119 زن و 63 مرد در شرف طلاق با استفاده از روش در دسترس در دادگاه خانواده شهر رشت انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس ناتوانی هیجانی تورنتو (1996، Bressi al.، TAS-20)، پرسشنامه فشار روانی ادراک شده (1987، al، et، Cohen، PSS) و پرسشنامه سبک های دلبستگی بزرگسالان (هزن و شیور، 1987) بود.از ضرایب همبستگی پیرسون، پلی کوریک و پلی سریال و تحلیل رگرسیون چندگانه با حضور 8 متغیر پیش بین جنسیت، سن، استرس، دلبستگی ایمن، اجتنابی، دوسـوگرا، میزان تحصیلات و تـعـداد فـرزنـدان و تحـلیـل واریـانس چندمتغیـری (MANOVA) استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که استرس با مولفه های دلبستگی و مولفه های ناتوانی هیجانی روابط معناداری را نشان می دهد. هم چنین انواع دلبستگی و مولفه های ناتوانی در تشخیص عواطف دارای رابطه معنادار است. یافته دیگر پژوهش متوجه متغیرهایی بود که به وسیله آن ها ناتوانی هیجانی پیش بینی می شود. در این تحلیل سه متغیر میزان تحصیلات، استرس و دلبستگی دوسوگرا 32/0 تغییرات ناتوانی هیجانی را پیش بینی می کردند. یافته دیگر این تحقیق آن بود که با توجه به استرس زا بودن فرآیند جدایی، این استرس در زنان و مردان تفاوت معناداری ندارد.