جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سیدنورالدین نعمت اله کرمانی، معروف به شاه نعمت اله ولی از صوفیان، شاعران محبوب و بزرگ سده چهاردهم و پانزدهم/ هشتم و نهم، موسس طریقه «نعمه اللهیه» است. این عارف بزرگ در زمان حیاتش مورد توجه شاهان تیموری بود.پس از گذشت شش سده از وفات این عارف بزرگ، وی همچنان مورد توجه شیعیان و حکمرانان وقت ایران بود، تا جایی که در مجموعه بنای آرامگاهی او، تداوم معماری ایران تا دوره قاجاری چشمگیر است. بیشترین توسعه این مجموعه، به دلیل ارادت شاه عباس اول صفوی، محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار مربوط به دوران صفویه و قاجاریه است. از آنجایی که تیموریان و صفویان برای تداوم حکمرانی و تسلط خود، به نفوذ و تاثیر صوفیان و شخصیت های مذهبی نیاز داشتند، به عارفان قدرتمند و با نفوذ جامعه بها می دادند. با بررسی این مجموعه، علاوه بر کسب اطلاعاتی در خصوص تاریخ ایران و دیدگاه مذهبی حاکمان وقت، شخصیت مذهبی سید نعمت اله ولی و خصوصیات مقبره و تزیینات کتیبه ای آن نیز مورد توجه قرار می گیرد. سوالاتی که این مقاله در پی پاسخ دادن به آنهاست عبارتست از:1- شاخصه های افکار و اندیشه سید نعمت اله ولی دارای چه ویژگی هایی است؟2- مضامین تزیینات کتیبه ای بقعه شاه نعمت اله ولی دارای چه مفاهیمی است؟اهدافی که در این مقاله مورد نظر است:1- شناسایی ساختار و ویژگی معماری تیموری؛2- بررسی زندگی و احوال عارف بزرگ، سید نعمت اله ولی؛3- مطالعه ساختار بقعه و مضامین کتیبه های مذهبی و ادبی آن؛روش تحقیق در این مقاله به شیوه تاریخی، توصیفی و تحلیلی با استناد به منابع کتابخانه ای و تحقیق میدانی از بقعه است.

هنر فعالیتی آگاهانه است که در آن هنرمند به وسیله بعضی نشانه های خارجی، احساساتی را که در زندگی خویش داشته است، به دیگران منتقل کرده، چنان که دیگران نیز از آن احساسات متاثر شده و آن ها را تجربه نمایند. این بحث از آن جا با مقوله مورد نظر ما در ارتباط است که این دریافت مشترک میان بیننده آثار هنری، به جز ارزش های فیزیکی و ساختاری آثار، با ارزش های روان شناختی هم در ارتباط می باشد، ارزش هایی که از هم دردی ها و علایق مشترک، تاریخ و پیشینه یکسان و بالاتر از این مشترکات فلسفی و فکری انسان ها به وجود می آیند.وقتی به این اشتراکات در دریافت های انسانی می رسیم، دقیقا به تاریخ و پیشینه و علایق مشترک تاکید داریم، چیزی که گروهی آن را «هویت» می نامند. هنرمند حساس به هویت، سعی دارد آثاری خلق کند که در قالب و صورت ویژگی هایی داشته باشد که بتوان آن را از هنر دیگر ملل تفکیک نمود. این ویژگی ها می تواند مبتنی بر اصالت های بومی، دینی و فرهنگی هر کشور و قومیتی باشد. گذشته تاریخی، حماسه های آبا و اجدادی سرزمین نیاکان ما، اصلا جغرافیای زبان مادری ما، باورها و سنت های طایفه ای، مفاخر ملی مان و به طور کلی همه این ها جزء هویت فرهنگی ماست.شعر و ادبیات فارسی در ایجاد غیرت ملی و دلبستگی نیاکانمان در درک عظمت تاریخی و فرهنگی این سرزمین تاثیر مستقیم دارد. نگارش و مصورسازی نسخ خطی و از این میان شاهنامه همواره مورد توجه حاکمان و هنرمندان نگاره گر بوده، چرا که نگارش و تهیه نسخه شاهنامه یکی از سنت های ادبی - هنری ایران در طی قرون متمادی بوده است. بر این اساس تعداد زیادی نسخه خطی از شاهنامه مربوط به دوران ایلخانان تا اواسط دوره قاجاریه به جای مانده است.در این مقاله که به ارزش و اهمیت شاهنامه به عنوان یک اثر شاخص ملی و مصورسازی آن در دوره های مختلف اشاره شده به معرفی و تبیین نمونه هایی از نگاره های شاهنامه دوران ایلخانی تا قاجاریه با تاکید بر هویت جویی ایرانی می پردازد. شایان ذکر است، نحوه چیدمان مطالب و تصاویر بر مبنای توالی تاریخی شاهنامه های مصور دوران مذکور می باشد.سوالات:1- هویت جویی ایرانی چگونه در داستان ها و مضامین شاهنامه انعکاس پیدا می کند؟2- تعامل شاهنامه و نگارگری در هویت یابی ایرانی چگونه در مضامین و پردازش نگاره ها انعکاس یافته است؟اهداف مقاله نیز شامل موارد زیر است:1- شناخت شاخصه های هویتی ایرانی - اسلامی در نسخه های مصور شاهنامه دوران ایلخانی تا اواسط صفویه2- دستیابی به عوامل تاثیرگذار بر نوع شاخصه های هویتی ایرانی - اسلامی در شاهنامه فردوسی.