جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نوشتار حاضر با رویکرد علمی / قرآنی به روش نظری، هوش هیجانی را از نگاه دانیل گلمن روان‌شناس آمریکایی و قرآن کریم بررسی کرده و برای غنای بیشتر بحث، نخست به معادل‌یابی هوش در قرآن و ادبیات عرب پرداخته؛ سپس به روش تطبیقی ـ تحلیلی، مؤلفه‌هایی که گلمن برای هوش هیجانی مطرح کرده با استناد به آیات کریمه به‌صورت مفصل بررسی کرده است. نتیجۀ به‌دست‌آمده نشانگر آن است که نگاه قرآن در بیان مؤلفه‌ها، به سعادت دنیوی، اخروی، فردی و اجتماعی توأمان است؛ درحالی‌که گلمن به انسان نگاهی فردگرایانه دارد و نیز رویکرد قرآنی، ناظر به تمام ابعاد شخصیتی انسان به‌صورت جامع است و انسان را خلیفۀ خدا می‌داند؛ درحالی‌که در نگاه مادی گلمن، انسان موجودی دنیوی و لذت‌مدار است، و چون قرآن قرن‌ها قبل از آنکه علم روان‌شناسی شکل بگیرد با بیان مؤلفه‌های متعالی راه رستگاری را برای انسان‌ها ترسیم کرده، که این خود یکی از موارد اعجاز علمی قرآن است.

هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر الگوی شناختی- رفتاری مذهب محور، بر ناسازگاری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر سال اول الی چهارم دبیرستان بوده است. از میان زوجین مراجعه کننده به کلینیک تخصصی محقق، برای مشاوره خانواده و حل تعارضات خانوادگی از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 40 نفر انتخاب شدند. آنان به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، پرسش نامه ارزیابی عملکرد خانواده، پرسش نامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان بودند. گروه آزمایش 10 جلسه ٤٥ دقیقه ای خانواده درمانی شناختی- رفتاری مذهب محور دریافت کردند، درحالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. نتایج حاصل آشکار ساخت که تفاوت معنی داری بین دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان وجود دارد (001/ 0>p). در گروه آزمایش، در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل عملکرد خانواده به طور معنی داری افزایش یافته بود. همچنین میزان سازگاری رفتاری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایش، به طور معنی داری در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل افزایش یافت. نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که خانواده درمانی مبتنی بر الگوی شناختی - رفتاری مذهب محور، بر بهبود عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانش آ موزان پسر دبیرستانی شهر اهواز مؤثر بوده است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای مذهب محور بر میزان عشق و علاقه، احترام به همسر و رضایت زناشویی بوده است. طرح این پژوهش از نوع تجربی، پیش آزمون ـ پس آزمون و گروه کنترل با پیگیری بوده است. از میان زوج های با مشکلات خانوادگی و تعارضات زناشویی مراجعه کننده به مرکز مشاورة محقق، و با استفاده از نمونه گیری در دسترس، تعداد سی زوج انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش طی هشت جلسة 45 دقیقه ای تحت آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای مذهب محور قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار پژوهش عبارت بود از: 1. مقیاس عشق و علاقه؛ 2. پرسش نامة احترام به همسر؛ 3. پرسش نامة رضایت زناشویی اینریچ. داده های حاصل، با روش تحلیل واریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج به دست آمده آشکار ساخت که میان گروه آزمایش و کنترل، از لحاظ میزان عشق و علاقه، احترام به همسر و رضایت زناشویی تفاوت معنا داری وجود دارد (001/0>P)؛ یعنی میزان عشق و علاقه، احترام به همسر و رضایت زناشویی در گروه آزمایش، به گونه ای معنا دار، بالاتر از پیش آزمون و گروه کنترل بوده است. این نتایج، همچنان در دورة پیگیری به گونه ای معنا دار پایدار بوده است (001/0>p).

هدف پژوهش، تعیین تأثیر «روان‌درمانی ـ شناختی رفتاری مذهب‌محور» بر «سازگاری زناشویی» و «سلامت‌روان زوجین» بود که از روش تجربی پیش‌آزمون _ پس‌ آزمون و گروه کنترل با پیگیری استفاده شد. 32 زوج از زوجین با مشکلات فوق (مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره) در دو گروه تصادفی انتخاب شدند. گروه آزمایش در 12 جلسه 45 دقیقه‌ای روان‌درمانی شناختی ـ رفتاری مذهب‌محور شرکت کردند، اما گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکردند. ابزار پژوهش پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر و چک لیست تجدید نظر شده علائم روانی (SCL-90-R) بود. داده‌ها، با روش تحلیل واریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل آشکار ساخت که میان گروه‌های آزمایش و کنترل از لحاظ «سازگاری زناشویی» و «سلامت روان» تفاوت معنا‌داری وجود دارد (001/0>P). این نتایج کماکان در دوره پیگیری به‌طور معنا‌داری پایدار بوده است (001/0>p).

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی شناختی ـ رفتاری مذهب محور توأم با بازآموزی بخشودگی بر کاهش تعارض های زناشویی و افزایش رضایت از زندگی زوجین انجام شده است. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با پیش آزمون ـ پس آزمون همراه گروه کنترل و دوره پیگیری می باشد. نمونة آماری این پژوهش شامل سی زوج است که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شده اند. گروه آزمایش، دوازده جلسه روان درمانی شناختی ـ رفتاری مذهب محور توأم با بازآموزی بخشودگی دریافت کرده، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه تعارض زناشویی و مقیاس رضایت از زندگی بوده است. نتایج نشان می دهد که پس از اجرای مداخله یاد شده، میزان تعارض های زناشویی در گروه آزمایش در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل به طور معناداری کاهش (001/0p

این پژوهش، با هدف بررسی رابطه ساده و چندگانه بین هویت دینی، سلامت روان و خوش بینی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شده است. طرح پژوهشی از نوع علّی همبستگی یا پس رویدادی است. جامعة آماری، شامل کلیه دانشجویان پسر و دختر دانشگاه شهید چمران اهواز بود که 186 نفر (93 پسر و 93 دختر) به عنوان جامعه نمونه به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. ابزار مورداستفاده پژوهش ، پرسش نامه هویت دینی کراسکیان موجمباری ، پرسش نامه سلامت عمومی گلدبرگ و پرسش نامه جهت گیری به زندگی شیرو کارور، با روایی و پایایی قابل قبول بوده است. برای آزمون فرضیه ها، از آزمون همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون چندمتغیری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین هویت دینی و خوش بینی با سلامت روان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داده است که هویت دینی بیشترین سهم را در تبیین و پیش بینی سلامت روان داشته است.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مدیریت استرس مبتنی بر روش شناختی- رفتاری بر اختلالات اضطرابی، افسردگی و میزان باروری زنان نابارور شهر اهواز بوده است.روش: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون– پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل است. جامعه مورد مطالعه شامل 40 نفر از زنان نابارور شهر اهواز طی سال های 85-88 بوده است. برای انتخاب نمونه این پژوهش از روش نمونه گیری داوطلبانه در دسترس با گمارش تصادفی در گروه ها استفاده شد. از میان افراد مراجعه کننده زنانی که بر اساس پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب کتل و مصاحبه بالینی مبتلا به اختلال اضطراب و افسردگی بوده و از لحاظ متغیرهای موردنظر در پژوهش همتاسازی شده بودند؛ انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به طور برابر (20 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 2 ساعته تحت درمان مدیریت استرس مبتنی بر فنون شناختی– رفتاری قرار گرفتند. داده های حاصل با استفاده از تحلیل کوواریانس و اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج حاصل آشکار ساخت که میان دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ افسردگی و اضطراب پس از خاتمه جلسات درمانی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین میان دو گروه از لحاظ افسردگی در مرحله پیگیری 12 ماهه تفاوت معنی داری وجود داشت. میزان افسردگی و اضطراب گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به مرحله پیش آزمون کاهش معناداری داشته است. از سوی دیگر، تعداد 9 زن از زنان نابارور بعد از 6 ماه تا یکسال باردار شدند.نتیجه گیری: آموزش مدیریت استرس مبتنی بر نظریه شناختی- رفتاری باعث کاهش افسردگی و اضطراب در زنان نابارور پس از خاتمه جلسات درمانی و بعد از دوره پیگیری 12 ماهه شد.

هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر الگوی شناختی- رفتاری مذهب محور، بر ناسازگاری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر سال اول الی چهارم دبیرستان بوده است. از میان زوجین مراجعه کننده به کلینیک تخصصی محقق، برای مشاوره خانواده و حل تعارضات خانوادگی از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 40 نفر انتخاب شدند. آنان به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، پرسش نامه ارزیابی عملکرد خانواده، پرسش نامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان بودند. گروه آزمایش 10 جلسه 45 دقیقه ای خانواده درمانی شناختی- رفتاری مذهب محور دریافت کردند، درحالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. نتایج حاصل آشکار ساخت که تفاوت معنی داری بین دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان وجود دارد (p<0.001). در گروه آزمایش، در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل عملکرد خانواده به طور معنی داری افزایش یافته بود. همچنین میزان سازگاری رفتاری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایش، به طور معنی داری در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل افزایش یافت. نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که خانواده درمانی مبتنی بر الگوی شناختی - رفتاری مذهب محور، بر بهبود عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر اهواز موثر بوده است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی معنادرمانی توام با تلاوت قرآن و دعا بر کاهش علائم افسردگی و تقویت سلول T / کمکی (CD4+) بیماران افسرده بوده است. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون، دوره پیگیری و گروه کنترل بوده است. جامعه مورد بررسی شامل 50 زن افسرده نوروتیک است که به مطب های خصوصی و مراکز مشاوره و روان درمانی مراجعت نموده اند. بیماران از لحاظ سن، وضعیت اقتصادی، اجتماعی، دارا بودن یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در پرسشنامه افسردگی بک (BDI)، عدم ابتلا به بیماری هایی که سیستم ایمنی بدن را مخدوش می سازد و سایر متغیرهای مورد نظر در پژوهش کاملا همگون بودند. سپس به طور تصادفی تعداد 30 نفرا ز آنها انتخاب و به گونه تصادفی به دو گروه آزمایش وکنترل تقسیم شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک (BDI) و ارزیابی سلول های ایمنی در آزمایشگاه با استفاده از روش فلوسایتومتری بوده است. گروه آزمایش طی 12 جلسه معنادرمانی توام با تلاوت آیاتی از قرآن کریم و دعا و نیایش روان درمانی شدند اما گروه کنترل مداخل های دریافت نکردند. سپس میزان علائم افسردگی و فعالیت سلول های ایمنی دو گروه در مراحل مختلف قبل از درمان، پس از خاتمه درمان و در دوره پیگیری سه ماهه ارزیابی شد. نتایج حاصل آشکار ساخت که تفاوت معناداری میان گروه آزمایش و کنترل از لحاظ علائم افسردگی و سلول T / کمکی (CD4+) وجود داشت (>001.0P) علائم افسردگی در گروه آزمایش، نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل به طور معناداری کاهش اما میزان سلول های ایمنی افزایش یافته بود. این نتایج در دوره پیگیری به طور معناداری تداوم داشت.