جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دیدگاه حافظ برسی درباره ولایت، ناشی از معرفت و توحید اشراقی بر پایه محبت و معرفت باطنی است. چرا که امامت و ولایت جامع بین توحید ونبوت است. و پیمان حکم ولایت در ازل گرفته شده و آن راهرولی به ولی دیگر، تا روز قیامت تسلیم می کند. بنابراین ولایت را، میزان بندگان می داند. و توجه و تمرکز خود را به طرح و اثبات این نکته معطوف نموده که امام دارای مرتبه ولایت مطلقه کلیه بوده و هدایتگر روحانی و باطنی خلق است. در این تحقیق سعی می شود موضوع و مبحث ولایت از دیدگاه این عارف گمنام قرن هشتم و نهم که هنوز جایگاه واقعی ایشان در بین علماء شیعه و حتی عرفا به وضوح مشخص و شناسایی نشده است، مورد بررسی قرار گیرد. او افکار و عقاید تازه ای را در باب ولایت و امامت آورده است که در تشیع کلاسیک و رسمی قابل طرح نبوده و مورد استقبال علماء و فقهاء شیعه قرار نگرفته و نمی گیرد. همین گمنامی و سرگشتگی ذهنی دست مایه اولیه طرح موضوع گشته و با رسیدن به این مطلب که نگاه برسی خارج از چهارچوب های تعیین شده برای این دیدگاه قرار دارد، پنجره تازه ای رو به سوی مفهوم ولایت گشوده شده و بازنگری می شود.

نوشتار حاضر با عنوان « اخلاق در نهج البلاغه» در جست و جوی بیان ارزش و اهمیت اخلاق در زندگی بشری می باشد. از آن جا که هزاره ی سوم میلادی عصر بحران معنویت و بی داد انحطاط های اخلاقی، عصری که دین ورزی و پژوهش در مقوله های دینی از سوی شیفتگان دنیای مدرن و ظواهر خوش آب و رنگ آن، مورد تشکیک و انکار قرار گرفته است، بر آن شدیم تا ارزش و اهمیت اخلاق را در مکتب اسلام که کامل ترین مکتب تربیتی، است که دستورات و قواعد و روش های تربیتی آن از چشمه سار همیشه جاری وحی الهی الهام گرفته و با رهنمودهای مداوم امامان معصوم ( علیه السلام) در تئوری و عمل لباس حقیقت پوشیده است، مورد بحث و بررسی قرار دهیم. از آن جا که نهج البلاغه بهترین و گویاترین زبان قرآن و تبیین کننده مباحث تربیتی اسلامی است و از آن مهمتر این که امام علی ( علیه السلام) خود تجسم اخلاق دینی است تصمیم گرفتیم که ارزش و اهمیت اخلاق را در میان گفتار ایشان مورد جست و جو و تحقیق کنیم. این مقاله بیان می کند که اخلاق حالت و ملکه ای است که باعث صدور افعال از انسان می شود و این ملکه با اثری که در صدور افعال دارد می تواند انسان را به کمال رسانده یا او را غرق در لذات پست حیوانی نماید. این نوشته بر سر آن است که نویسنده و هر خواننده ای را به انجام اعمال صالحانه دعوت کند و تذکری باشد تا این که خواننده ی محترم باطن متهذّب و باصفای خود را همچنان پاک نگه داشته، و منزلت والایی را که خداوند برای انسان ها مقرر فرموده است بنابراین کامیابی و سعادت ابدی انسان در گرو شناخت صحیح اخلاق و تشخیص فضایل از رذایل آن است و همچنین بیان می کند که از دیدگاه امام علی ( علیه السلام) فضایل اخلاقی به انسان نیرو و قدرتی معنوی می دهد که می تواند با استفاده از آن ها بر خویشتن مسلط و مالک خوی خویش شده، یک نوع مصونیت اخلاقی بدست آورد و به آن کمال و سعادتی که لایق و جایگاه خلیفه الله است برسد و در خاتمه به پیامدها و آثار راذیل اخلاقی از دیدگاه امام علی ( علیه السلام) پرداخته شده که چگونه انسان را از اوج کمال و سعادت به مرحله ی پست حیوانی کشانده و بیان می کند که ریشه و آثار آن ها در زندگی چیست و چگونه باید آن ها را درمان کرد. البته شایان ذکر است، مطالب ارائه شده در متن تحقیق همگی مستند بر آیات و روایات معصومین ( علیه السلام) می باشد و از کتب معتبر حدیثی، از جمله الکافی، بحارالانوار، مستدرک الوسایل، وسایل الشیعه، و کتاب های متنوع دیگر در زمینه ی اخلاق مانند، دانشنامه امام علی ( علیه السلام)، فروغ حکمت در نهج البلاغه، 110 سرمشق از گفتار امام علی(علیه السلام)، شرح بر صد کلمه امیرالمومنین علی(علیه السلام) و ... استفاده شده است. واژگان کلیدی : فضایل اخلاقی، رذایل اخلاقی، تقوا، زهد، صبر، صدق، حسد، غیبت، عجب و کفر.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.