جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور پدیدآورندگان
>
احمدنژاد, امیر(دانشیار علوم قران و حدیث دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 31
عنوان :
تحلیلی در سیر تطور آیات مستثنا (براساس مطالعۀ تفاسیر روایی قرن دوم تا نهم)
نویسنده:
زهرا کلباسی ، امیر احمدنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
آیات مستثنا، آیاتی است که برخلاف کلیت آیات یک سوره، در مکه یا مدینه نازل شده است. براساس تحقیق پیش رو، شمارآیات مستثنا در روایات از قرن دوم تا نهم سیر صعودی داشته؛ تا جایی که سیوطی 90روایت دربارۀ این قسم از آیات نقل کرده است. این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته، در پی بررسی چگونگی شکلگیری و تطور کمّی و کیفی آیات مستثنا از منظر مفسران در طی شش قرن مزبور برآمده است. برحسب نقاط اشتراک و افتراق، رویکرد مفسران به آیات مستثنا را به سه دوره میتوان تقسیم کرد. در دورۀ نخست (قرون2-4) معمولاً مفسران آیات انگشت شماری را مستثنا نموده و در نقل این آیات از راویان خود نام نبرده و به علت مستثنا شدن آیات هم اشارهای نکردهاند. در دورۀ دوم (قرون5-6) آیات بیشتری مستثنا شده و مفسران به نقل روایت در بیان مستثنا شدن آیات اهتمام فراوانی داشتهاند و بعضاً از چند راوی در گزارش مستثنا شدن آیات نام بردهاند. در این دوره علت مستثنا شدنِ میزان قابل توجهی از آیات در مقدمۀ سورهها بیان گردیده است. در دورۀ سوم (قرون7-9) حجم آیات مستثنا به اوج خود رسیده، از راویانِ جدیدی در نقل آیات مستثنا یاد شده و آیات مستثنای فراوانی به راویان مشهور نسبت داده شده است. در عین حال رویکرد انتقادی به اینگونه آیات نیز شکل گرفته و اندکی از این آیات توسط مفسران نقد شده است. از مکی بودن بسیاری از آیات مستثنا و نقل این آیات عموماً در مقدمۀ سورهها هم میتوان به عنوان نقاط اشتراک همۀ ادوار نام برد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مصداق شناسی واژه «طلح» در قرآن با تأکید بر منابع تفسیری و گیاه شناسی
نویسنده:
مریم رفیعی، امیر احمدنژاد، محسن صمدانیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
متن
زبان :
فارسی
چکیده :
طبق آیات قرآن کریم، بهشت سرای سرسبز و خرّمی است که درختان مختلفی را در خود جای داده است. یکی از این درختان، «طلح» است. توصیف این درخت در قرآن کریم با واژه «منضود» از یکسو و همنشینی آن با درخت «سدر» از سوی دیگر، سبب شده که مترجمان و مفسران در معنای واژه «طلح»، اختلاف نظر داشته باشند. برخی آن را درخت سنط یا اقاقیا، برخی دیگر شکوفه خرما و دیدگاه غالب آن را درخت موز دانسته است. این نوشتار با بهرهگیری از روش توصیفیـتحلیلی، به بررسی لغوی، تفسیری و گیاهشناسی واژه «طلح» پرداخته و مطابقت این واژه را با درخت اقاقیا و موز مورد ارزیابی قرار داده است. بررسیهای واژهشناسی و تفسیری و همچنین نیازمندیهای محیطی این دو درخت نشان میدهد که سنط یا اقاقیا، بیشترین مطابقت را با واژه «طلح» دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 158
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقل به معنا و گونههای آن در «التبیان فی تفسیر القرآن»
نویسنده:
حسین موسوی دره بیدی، امیر احمدنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
متن
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
یکی از ویژگیهایهای تفسیر «التبیان فی تفسیر القرآن» اثر شیخ طوسی، نقل روایات و اقوال تفسیری فریقین است. مؤلف در عمل به این ویژگی به یک روش عمل نکرده و در نقل روایات اهل بیت(ع) با تغییر یا حذف برخی واژگان روایت، بیشتر به موضوع اصلی آنها اشاره میکند. در نتیجه، روایات دچار آسیبهایی نظیر نقل به معنا، تقطیع و اختصار شده است. از سویی، نقش مرجع بودن این تفسیر در انتقال بسیاری از روایات به تفسیر «مجمع البیان» طبرسی و از آن به تفاسیر بعدی شیعه، بویژه تفاسیر روایی بر اهمیت این مسأله افزوده است. نوشتارحاضر، ضمن اشاره به دستهبندی نقل به معنا از نگاه پژوهشگران، به بررسی ابعاد و گونههای آن در تفسیر «التبیان» پرداخته و نشان داده است که برخی روایات در «التبیان» دچار نقل به معنا شده است. گونههای متنوعی از نوع جایگزینی، حذف و اضافه و جابجایی در سطح واژگان و جملات و گاه، ترکیب آنها با دیگر عوارض حدیثی مشاهده میشود و فهم معنای روایت را بدون توجه به اصل روایات در مصادر دشوار ساخته است. نقل به معنا در برخی موارد، بویژه در روایاتی که مصادر آنها موجود نیست، موجب سلب اعتماد به آنها شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 323 تا 341
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی ناسخ و منسوخ و روش های نقد نسخ در تفسیر القرآن العظیم ابنکثیر
نویسنده:
امیر احمد نژاد، محمد دودونگه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
متن
زبان :
فارسی
چکیده :
نسخ از جمله مسائل مهم در علوم قرآنی و تفسیر است که همواره دانشمندان اسلامی به آن توجه نشان دادهاند. قریب به اتفاق دانشمندان با وجود اختلافنظر در تعداد و نوع آیات ناسخ و منسوخ اصل وجود نسخ را پذیرفتهاند. ابنکثیر از مفسرانی است که در تفسیر خود به مسئله نسخ توجه ویژهای نشان داده است. در این مقاله با روش تحلیلی - توصیفی ابتدا به موضوع نسخ در تفسیر ابنکثیر پرداخته شده و سپس مبانی وی در نسخ و نوع مواجهه وی با مسئله نسخ بررسی خواهد شد. او از میان 45 مورد نسخی که ذیل آیات، مورد بحث قرار داده به طور روشمند و بر اساس مبانی تعیین شده 10 مورد را پذیرفته است. اعتقاد به گسستگی نزول در سوره های مدنی و تقدم و تأخر سوره ها و توجه به سیاق آیات از جمله این مبانی است. این مفسر در مواجهه با ناسخ و منسوخ نیز توجه ویژه ای به آیات و سنت پیامبر(ص) همچنین استناد به اقوال صحابه و تابعین و مفسران دارد. ابنکثیر در مواردی نیز معتقد است میان حکم آیه ناسخ و آیه منسوخ ارتباطی وجود ندارد و در مواردی تخصیص و استثناء در آیات را به جای نسخ پذیرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 173 تا 191
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد قرآن کریم در شکل دهی قوانین اجتماعی عصر نزول
نویسنده:
مهدی صفرزاده، مهدی مطیع، امیر احمدنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
چکیده :
در جامعه حجاز پیش از نزول، قوانینی وجود داشت که از برخی خصوصیات اعتقادی، اخلاقی و رفتاری ایشان نشأت میگرفت. اما با نزول قرآن و شکلدهی قوانین اجتماعی، تحولی بنیادین در جامعه ایجاد شد. این پژوهش بهشیوه اسنادی و توصیفی ـ تحلیلی با بررسی آیات قرآنی مرتبط، به این سؤال پاسخ داده است که قرآن کریم برای شکلدهی قوانین اجتماعی چه رویکردی در قبال خصوصیات جامعه پیش از نزول اتخاذ نمود که اصلاح و تغییر قوانین مورد پذیرش قرار گرفت. بدین منظور ابتدا خصوصیات مؤثر بر قوانین جامعه پیش از نزول مانند «حمیت»، «خرافهپرستی»، «تأمین منافع» و «حاکمیت قدرت» تبیین گردیده و سپس به رویکردهای اصلاحی قرآن در قبال هر کدام از این خصوصیات همچون رواج وحدت، عقلانیت، انسانیت و عدالت پرداخته شده است. در پایان نیز، میزان التزام جامعه عصر نزول به قوانین جدید مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است. اطلاع از این رویکرد قرآن در تغییر قوانین، میتواند مقدمهای بر کشف الگوی قرآنی قانونگذاری در جوامع باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نقادانۀ مبانی و روشهای غلات در تفاسیر شیعۀ قرآن کریم
نویسنده:
مریم الهیاری نژاد ، مهدی مطیع ، امیر احمدنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
غالیان اولین گروه از جریانهای تاویلگرا در تاریخ شیعه هستند که با وارد کردن اندیشههای غلوآمیز در متون تفسیری و حدیثی شیعه، سبب بدعتگذاری در معارف اسلامی گردیدهاند. غالیان دارای دو گروه الحادی و غیر الحادی بوده که هرکدام با پیش-فرضهای خاص خود، وارد تفسیر قرآن شده و آیات قرآن را به نوعی تأویل و تفسیر کردهاند. لذا شناخت مبانی و روشهای تفسسیری غلات در جهت شناساندن بهتر و بیشتر غالیان اهمیت زیادی دارد. این مقاله درصدد است روایات غالیان در تفاسیر شیعی قرآن کریم را استخراج نموده و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی- انتقادی مبانی و روشهای غالیان را بررسی و با کمک ابزارهای نقد حدیث به نقد و اعتبارسنجی آنها بپردازد. با استخراج روایات سران غالی روشن گردید که اکثریت احادیث سران غلات در تفاسیر شیعی دارای اشکالات اساسی در سند و متن احادیثاند و محتوای بسیاری از آنها با اصول و فروع شریعت در تعارضاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 349 تا 374
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاریخ گذاری روایت «مقتل أهل الیمامه»؛ در مسأله جمع قرآن کریم
نویسنده:
سمانه ترابی ، امیر احمدنژاد ، سید مهدی لطفی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
زبان :
فارسی
چکیده :
مهمترین علت در تعدد نظرات در رابطه با مسئلهی جمع قرآن، وجود روایات متفاوت و متناقض در این خصوص است. از اینرو، این پژوهش با پرداختن به روایت «مقتل أهل الیمامه»، مشهورترین نقل مرتبط با موضوع جمع قرآن در زمان ابوبکر را از طریق یافتن روایت در کهنترین منابع روایی و بررسی طرق مذکور در منابع، یافتن حلقهی مشترک و بررسی سیر تطور متن و اسناد روایت، با نگاهی توأمان به محتوای روایت در تمام مراحل پژوهش، تاریخگذاری کرده و علاوه بر خاستگاه زمانی-مکانی، تفاوت محتوایی تحریرهای منسوب به هر طریق را مشخص میکند. این روایت در هفت منبع روایی پیش از صحاح سته نقل شده است و از این میان، مولفین 5 منبع روایی، اولین تحریرهای این روایت را از ابراهیمبنسعد و مکتب حدیثی بغداد نقل کردهاند. همچنین پس از رسم نمودار اسناد، در نگاه اول ابنشهاب زهری، حلقهی مشترک اصلی این روایت بهنظر میرسد، ولی پس از تأمل و بررسی بیشتر، مشخص میشود که از میان 5 طریق انشعاب یافته از ابنشهاب، تنها 2 طریق آن (یونسبنیزید و ابراهیمبنسعد) طرق منفرد نیستند. با توجه به مقایسهی فراوانی نقل از این دو راوی و ظهور اولین تحریرها در تحلیل اسناد و اسناد-متن، نقش مؤثر ابراهیمبنسعد با انشعاب 10 طریق، در نشر این روایت با محتوای برجسته ساختن نقش عمر، ابوبکر، زیدبنثابت و خزیمه در موضوع جمع قرآن و در بازهی زمانی ربع دوم یا سوم قرن دوم مشخص میشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رابطه اسماءالحسنی در قرآن با زمان نزول سوره ها
نویسنده:
پدیدآور: حدیث نظری استاد راهنما: امیر احمدنژاد استاد مشاور: علی بنائیان اصفهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی و زبانهای دیگر
زبان :
فارسی
چکیده :
تاریخ گذاری قرآن، به معنای تعیین تاریخ و ترتیب نزول وحی های قرآنی، نتایج ارزشمندی به همراه دارد؛ مانند: به دست دادن سیرهی پیامبر اسلام (ص) با تکیه بر منبعی تحریف نایافته، تصحیح روایات تفسیری از جمله روایات اسباب نزول و مهم تر از همه عرضهی تفسیری تاریخی از قرآن که اسباب و مقتضیات زمان نزول سوره ها را به گونه ای مرتب، منسجم و واقعی به نمایش می گذارد (نکونام، 1385، ص 48). روایت هایی که با عنوان ترتیب نزول سور قرآن نقل شدهاست، حاوی اختلافات متعددی هستند و نمی توان صحت آنان را کامل دانست. علامه طباطبایی، روایات ترتیب نزول را خبر واحد معرفی کرده و توجه به مفاهیم و مضامین سوره ها را بهترین راه برای تشخیص ترتیب نزول مکی و مدنی بودن سور می داند (علامه طباطبایی، 1388، ص 145). با توجه به کم بودن و ضعف دلایل روایی برای ترجیح فهرست های ترتیب نزول، به قرینهها و داده های مختلفی برای تعیین زمان نزول نیاز داریم. یکی از داده هایی که می تواند نشان دهندهی ترتیب سوره ها و دارای ارتباط معناداری با زمان نزول باشد، کاربرد واژه های گوناگون در ادوار مختلف نزول قرآن است. از جمله این واژه ها، می توان به «اسماءالحسنی» اشاره کرد که نام های خداوند هستند. نامهای خدا، شامل صفات و کلمههای مرکب، مجموعهای است که «اسماء الحسنی» یا نامهای نیکوی خداوند خوانده میشوند. این اسامی در دوره های مختلف در قرآن به کار رفته اند. برخی از اسامی در بعضی از سورهها بیش از سایر سور دیده میشود. در سیر نزول سوره های قرآن در مکه و مدینه، فراز و نشیب هایی بوده و ممکن است کاربرد اسماءالحسنی نیز به فراخور زمان و مکان نزول تغییراتی کرده باشند؛ برای مثال، بعضی واژه ها در سور مکی کاربرد نداشته باشند یا در مدینه به کار نرفته باشند یا بیشتر و کمتر به کار برده شده باشند. این کاربردهای بیشتر یا کمتر میتواند در اثر کیفیت تعامل یا کنش و واکنشهای پیامبر (ص) در مواجه با مشرکان، اهل کتاب یا مخاطبان دیگری جز اهل مکه اتفاق افتاده باشد. برای مثال، لفظ «رحمن» در سوره های مکی کاربرد بیشتری دارد و در سوره های مدنی کمتر به کار رفته است؛ اما بسامد نام جلالهی «الله» در سورههای مدنی بیشتر و در سوره های مکی کمتر است. حتی در خود سورههای مکی نیز طبق روایت ابن عباس و تکمیل آن مطابق روایت جابر بن زید (معرفت، 1386، ص 67) روند کاربرد واژهی رحمن دستخوش تغییراتی است. این روند در نمودار زیر قابل مشاهده است. همانطور که در این نمودار قابل مشاهده است، محل قرار گرفتن سوره های علق، حمد و ق مخالف روند عادی کاربرد این واژه در قرآن است که میتواند قرینهای بر نادرستی فهرست ترتیب نزول فوق باشد. با مطالعهی کامل و دقت در قرآن، با استفاده از روش تحلیل آماری، کاربرد هر کدام از اسماء حسنای خداوند با فهرست های مختلف مقایسه خواهد شد تا در نهایت فرضیهی معناداری ارتباط بین اسماء الحسنی و زمان نزول سوره ها در بوتهی آزمون قرار بگیرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آموزههای تربیتی در سوره انبیاء از دیدگاه علامه طباطبایی، صادقی طهرانی، سید قطب و حبنکه
نویسنده:
پدیدآور: صلاح غازی ناهی العتابی استاد راهنما: امیر احمدنژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع انگلیسی و زبانهای دیگر
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سوره انبیاء
,
021- سورة الانبیاء
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
فی هذا البحث یتم تناول سوره الأنبیاء بالبحث والتحلیل، إلا أن هذا البحث لا یعنی بتفسیر سوره الأنبیاء کامله بل إنه ینتقی بعض الآیات التی تتعلق بصفات معنویه أو یمکن عبر شرحها وتفسیرها استنباط استفادات وومضات تربویه یمکن بعدها تقدیم أسالیب ناجعه لغرس بعض الصفات الحمیده، وتقییم وتقویم بعض الأخطاء السلوکیه أو غرس بعض السجایا الحسنه سواء ذاتیًا أی أن الفرد یستفید منها مباشره أو فی مجال تربیه الآخرین مثل تربیه الوالدین لأبنائهم والمعلمین لطلابهم وأهل الفکر والعلم والدین والثقافه. وقد اعتمدت الدراسه علی اساس موضوع التفسیر الموضوعی فی تفسیر الآیات استنادًا إلی التفاسیر الموثوقه، والتوجه الی الاسلوب الوصفی التحلیلی لکتابه الفائده التربویه والقواعد الأساسیه الواضحه والمبینه من اجل الوصول الی هذه المنافع. وقد تم وضع استنتاج مؤلف من عده اسس تربویه من خلال مجالات متنوعه للسلوک التربوی بواسطه الاستدلالات التربویه وطرحها فی ذهن المجتمع وابنائها وهذه القواعد تحققت من اسالیب وتوجهات مناسبه، ونسأل الله التوفیق ولما یحبه ویرضی عنه والله ولی التوفیق. یهدف البحث بیان أهمیه التنبه لحقیقه البعث والآخره وأن الجزاء آت لا محاله، شرح وتفسیر بعض آیات من سوره الأنبیاء وبیان معانیها، توضیح حقیقه بشریه الرسل وجمیع البشر وما یتبع ذلک من تقریر مبدأ الاعتراف بذلک وعدم الطغیان من قبل البشر، تبیین کیفیه تعوید النفس والناشئ علی التمهل وعدم التسرع، بیان کیفیه تعامل الوالدین مع أبنائهم لإعداد شخصیه مستقله رشیده، توضیح أهمیه الصبر فی حیاه الإنسان، بیان قصه ذی النون مع ربه وأهمیه التروی ونبذ الغضب. نحاول فی هذه الرساله البحث عن هذه السوره مکیه التی تعالج الموضوع الرئیسی الذی تعالجه السور المکیه و هوموضوع العقیده تعالجه فی میادینه الکبیره میادین التوحید والرساله والبعث، وما المنهج العام لتفسیرها و ما منهج العلامه الطباطبائی وسید قطب الشیخ حنبکه فی التعامل مع القضایا الدلالات التربویه التربویه ضمن سوره الانبیاء و ما منهجهم فی التعامل مع القضایا اللغویه و العقلیه؟ و نشیر الی مناهج المفسرین الذین نستفاد من آراوهم التفسیریه خلال هذه الرساله: منهج العلامه الطباطبائی: یری ضروره اللغه فی التفسیر ، ولکنه لم یرد لتفسیره الاستغراق فی ذلک ، بل اکتفی بإیراد اللغه والصور البلاغیه فی الآیات لبیان نکته علمیه تسهم فی إیضاح المعنی ، ولهذا نجد کثیراً ما یناقش الزمخشری لکونه إماماً لا یباری فی البلاغه ، بهدف تجلیه المراد من الآیه وبیان معناها ، وکما عُرف الزمخشری والرازی وغیرهما ببیان المناسبات والنظم بین الآیات نجد الطباطبائی اهتم بالمناسبه بین الآیات وبیان أوجهها من خلال السیاق ، وهذا ما سنتحدث عنه لاحقاً. المنهج اللغوی الذی وإن کان ضروریاً لتفسیر القرآن ، إلاّ أنه ابتعد عن التفسیر لیکون مجرد منهج لغوی وروائی هادف إلی إحکام الطوق علی المفردات القرآنیه، ویمکن أن نجد هذا الحال عند الطبرسی فی مجمع البیان ، إذ هو اهتم کغیره من المفسرین اللغویین اهتماماً کبیراً بمدلولات الألفاظ ومفرداتها ، وفی سرد آراء اللغویین (الطباطبائی، 1390: 1/13). منهج الشیخ عبد الرحمن حبنکه: القیمه العلمیه لهذا التفسیر لقد وضع الشیخ رحمه الله ضمن قواعد التدبر الأمثل قاعده تتعلق بهذا الأمر، بین فیها موقفه وما ینبغی علی المفسر اتباعه وتوظیفه عند تدبره الآیات التی تحتوی علی تلک الإشارات العلمیه، ویتلخص موقفه فیما یلی: 1- وجوب فهم النص أو النصوص القرآنیه بمقتضی الحقائق العلمیه التی ثبتت بأدوات ووسائل البحث العلمی الإنسانی ثبوتا قطعیاً. 2 - الفرضیات العلمیه التی لم یقل العلم فیها کلمته الأخیره القطعیه یمکن أن یفسر النص القرآنی بمقتضاها ضمن ضوابط التفسیر، ولکن دون جزم ولا قطع، ویبقی الباب مفتوحاً لاحتمالات فهم النص المتعدده. 3- لا یجوز تطویع النصوص القرآنیه واکراهها بتأویلات متعسفه لتوافق القضایا العلمیه التی لم تثبت، أو لا یمکن فهمها بمقتضی قواعد فهم النصوص العربیه، وعلی متدبر القرآن أن یحذر من الانزلاق فی الم ا زلق الخطره التی تجر إلی فهم کلام الله علی غیر ما أذن الله به فی تدبر قرآنه (حبنکه، 1361: 1/550). وقد ظهر اعتناؤه بتفسیر الموضوعی علی أکثر من اتجاه، الأول هو عند حدیثه عن السوره ککل ورسم صوره لها تکون محور السوره ومحورها، ففی کل سوره یعطی لمحه موجزه عن السوره، فیحدد موضوعها أو موضوعاتها التی تحویها والارتباط بینها، وبیان الأسالیب التی اتبعتها السوره فی عرض موضوعها أو موضوعاتها، ومن ثم تقسیم السوره إلی دروس تعطی صوره مجمله عما تتضمنه من أفکار. أما الثانی فهو المتمثل فی تحدید موضوعات معینه وجمع الآیات القرآنیه التی تشترک فی بیانها والحدیث عنها، ومن ثم د راستها وفق المنهجیه الموضوعیه فقد بدا ذلک واضحاً فی منهج الشیخ. ومن ذلک ما فعله فی الملحق الثانی من سوره النجم بعنوان: "حول معالجه المشرکین بشأن عقیدتهم فی الآیات القرآنیه التی تشترک فی بیانها والحدیث عنها، ومن ثم الملائکه" فقد أورد المعالجات وفق ترتیب النزول فی القرآن ثم تلخیصها بعد ذلک فی عناصر متنوعه مبینًا عناصر المعالجه لهم (محمد النصیرات، 2013: 67) ومن ذلک أیضًا ما فعله فی الملحق الثانی من نفس السوره حول "سیاسه الداعی فی أحوال المدعوّ الذی لم یستجب (حبنکه، 1980: 5/15) وغیرها، وأکثر هذا یظهر فی ملحقات السور. وأما الثالث والأخیر فهو الذی یعنی بتتبع لفظه معینه واستخدام القرآن لها، وهذا یدل علی اهتمام الشیخ بهذا الأمر، ) مثل تتبعه لکلمه الص ا رط عند تفسیره لسوره الفاتحه (المصدر السابق، 4 / 422) وکتتبعه للفظ "الریاح" فی سوره المرسلات حیث تتبع فی القرآن کله مبینًا ما یمیز کل نص وأمثله ذلک کثیره. اهتم حبنکه به مسئله التربیه فی تفسیره قائم علی سنه التدرج ومراعاه حال المخاطبین فی التعلیم والتربیه، مع ملاحظه أن الاقتضاء الفکری لا یمنع من تأخیر البیان والتبلیغ مراعاه للاقتضاء التربوی الذی ینبغی أن یقوم علی أسلوب التدرج الحکی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاریخگذاری سندی روایات «ناسخ و منسوخ در قرآن
نویسنده:
امیر احمدنژاد ، عرفانه باباصفری رنانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
مسئلۀ نسخ در قرآن در زمرۀ دانشهایی است که از دیرباز در علوم مختلف اسلامی مورد توجه اندیشمندان مسلمان بوده و دیدگاههای متفاوت و گاه ضد و نقیضی دربارۀ آن مطرح شده است. از آنجا که روایات، منشأ بسیاری از این اختلاف دیدگاهها در اندیشۀ نسخ بوده است، پژوهش حاضر به بررسی اعتبار تاریخی اسناد این دست از روایات میپردازد. بدین منظور، پس از جمعآوری روایاتی که حاکی از نسخ آیهای از قرآن است، با استفاده از روشهای تاریخگذاری حدیث برپایۀ حلقۀ مشترک، اسناد روایات را مورد بررسی و تحلیل قرار داده، تا به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که این روایات در چه زمان و مکانی و توسط چه کسانی انتشار یافته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که قتاده، سدی، حسین بن واقد، حجاج بن محمد و ابوصالح از چهرههای شاخص نسخ بهشمار میآیند و مبدأ گسترش روایات، قرن دوم هجری در بصره و کوفه بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 311 تا 336
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 31
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید