جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پژوهش علل انحطاط تمدن ها از دیدگاه قرآن و حدیث مورد بررسی قرار گرفته است. در تقسیم بندی، انحطاط به دو نوع فردی و جمعی در مورد گروه ها و جوامع و تمدن هاست. اگر انحطاط مادی و معنوی با هم حاصل شود سرنوشت آن جامعه به سرعت به جانب هلاکت روی می نهد و علت اساسی در میان همه علل زوال و انحطاط از خود هدفی و خود محوری ناشی شده است و آیات فراوانی در قرآن مجید، اساسی ترین علت فنا و نابودی جوامع و تمدن ها را ظلم و تعدی معرفی کرده است.

تحقیق حاضر در شش فصل با این مباحث تنظیم و تدوین یافته است: فصل اول، واژه شناسی: معنای لغوی و اصطلاحی شهید، وجه تسمیه یِ شهید; فصل دوم، ماهیت شهادت: بررسی «قتل فی سبیل الله» در آیات قرآن: آیه یِ 154 و 244 بقره، آیه یِ 169 و 170 و 171 سوره یِ آل عمران، آیات 74، 75، 76 و 84 سوره یِ نسا، آیه یِ 111 سوره یِ توبه، آیه یِ 58 و 59 سوره یِ حج و آیات 4 و 5 و 6 سوره یِ مبارکه یِ محمد(ص); فصل سوم، فضیلت شهادت: شهادت در کلام معصومین(ع)، بالاترین نیکی ها، خصایص شهید، جایگاه عالی در بهشت، کرامات شهید، ارزش فردی و اجتماعی شهید; فصل چهارم، شهید در قرآن کریم; فصل پنجم، جهاد مقدمه یِ شهادت: اقسام جهاد، جهاد اکبر، جهاد اصغر، بررسی اجمالی آیات جهاد در قرآن: آیه یِ 218 سوره یِ بقره، آیه یِ 95 سوره یِ نسا، آیه یِ 75 سوره یِ انفال، آیات 19، 20، 21 و 41 سوره یِ توبه و آیه یِ 4 سوره یِ صف; فصل ششم، انگیزه یِ جهاد در راه خدا: بررسی انگیزه یِ جهاد در قرآن کریم در سوره هایِ بقره، آیات 190، 191 و 194، سوره یِ نسا آیه یِ 75، سوره یِ انفال آیه یِ 39 و سوره یِ حجرات آیه یِ 9، نیایش در جهاد، نیایش در قرآن، ایمان عنصر اصلی جهاد در راه خدا.

تحقیق حاضر مشتمل بر پنج بخش با این موضوعات است: بخش اول، تکامل انسان از دیدگاه قرآن و احادیث: تکامل انسان (تکامل در قرآن، انسان از نظر قرآن، ازدواج فرزندان آدم، انسان مخلوق تکامل یافته، تکامل انسان از دیدگاه علمای اسلامی)؛ بخش دوم، سیر تکامل انسان در عالم ذر: عالم ذر یا پیمان الست (بررسی آیه ی اخذ میثاق در عالم ذر، بررسی آیه ی امانت در عالم ذر)، نقش ارواح در عالم ذر، بررسی روایات مربوط به ذر؛ بخش سوم، سیر تکاملی انسان در دنیا: کیفیت خلقت انسان از نظر قرآن، مراحل کامل شدن انسان در اسلام، راه تکامل انسان، موفق ترین راه ترقی انسان (نقش دعا در رسیدن به تکامل، تقوا معیار کمال و سیر مؤمن)، انسان موجودی ناشناخته، موانع رشد و کمال انسان (خودپرستی، حب دنیا، تکبر، پیروی از ظن و گمان)؛ بخش چهارم، سیر تکاملی انسان در عالم برزخ: برزخ از نظر لغت و اصطلاح، حرکت روح و جسم انسان، تکامل روح با مرگ و بعد از آن، طریق حرکت در عوالم اخروی مبتنی بر طریق حرکت دنیوی است، مرگ یا تحول بزرگ تکاملی (مرگ از دیدگاه قرآن و روایات اهل بیت(ع)، حالات مؤمن در لحظه ی مرگ در قرآن و روایات، حالات کافران در لحظه ی مرگ در قرآن)، تجرّد روح از دیدگاه قرآن و روایات، عالم برزخ از نظر آیات قرآن و در روایات؛ بخش پنجم، سیر تکاملی انسان در عوالم قیامت: حرکت تکاملی انسان به سوی معاد: برگشت همه ی انسان ها و لقای همه ی آنها از نظر آیات قرآن، معاد انسان، حرکت و تکامل روح در عوالم بعد از برزخ، گزارش قرآن و احادیث در زمینه ی وقوع قیامت، اسامی و صفات قیامت، علائم قیامت، روز قیامت، عوالم قیامت، عالم نشر صحف (کتاب یا نامه ی اعمال)، شاهدان اعمال، عالم میزان، عالم حساب، عالم صراط، آخرین سیر تکاملی انسان و سیمای بهشت از نظر قرآن، بهشت و جهنم از دیدگاه شیخ صدوق(ره)

این مجموعه پژوهشی در زمینه سبک شناسی ساختاری جزء ۲۸ قرآن کریم نگاشته شده است.در آغاز مباحثی در خصوص اعجاز و وجوه آن به ویژه اعجاز بیانی قرآن به رشته تحریر درآمده است.در بحث اعجاز پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی این واژه، مساله تحدی و وجوه اعجاز از منظر دانشمندان بحث شده آنگاه جمله و انواع آن از دیدگاه های مختلف و به استناد منابع معتبر مورد بررسی قرار گرفته است.در این رساله دو نوع تقسیم بندی ارائه گردیده: در تقسیم بندی نخست بدون توجه به آنچه دستورنویسان عرب در خصوص جمله، بیان داشته اند، جمله به دو دسته تقسیم شده.یکی جمله هایی که مشتمل بر فعل نیستند و دیگر جمله هایی که مشتمل بر فعل هستند و ساختارهای گوناگون مسند و مسندالیه و ابزارهایی که وارد این ساختار شده و تغییراتی که در معنای آنها به وجود آورده، مورد بررسی قرار گرفته است و درباره جایگاه قیدها و متمم ها و نقش های گوناگون فعل بحث شده است.در تقسیم بندی دوم، جمله از دیدگاه دستور زبان عرب (اسمیه، فعلیه، شرطیه، ظرفیه) مطرح شده است و در مورد هر یک به طور مشروح مطالبی با ذکر نمونه های قرآنی بیان شده است.در ادامه، در مورد جمله های استفهامی و منفی و بررسی ساختار این گونه جمله ها در قرآن کریم و حوزه های حقیقی و مجازی آنها بحث شده است.در ترکیب آیات نمونه با تکیه بر کتاب های اعراب قرآنی معتبر و شرح و تفسیر برخی از آیات به استناد تفاسیری که بعد ادبی قوی دارند، استفاده شده است.

در این پایان نامه آموزه های اخلاقی سوره ی حجرات ذیل عنوان سیزده درس بیان شده است: درس اول، آداب صحبت: ابتدا تفکر آنگاه سخن، سخن بهترین عبادت؛ درس دوم، صبر و شکیبایی: اقسام صبر، ثمرات صبر؛ درس سوم، فسق: آثار مختلف فسق، هوشیاری در برابر فسق، سرنوشت و کیفر فاسق؛ درس چهارم، اصلاح بین مردم: اصلاح در قرآن و روایات، دروغ به خاطر اصلاح؛ درس پنجم، انس و برادری: برادری در راه خدا، فضیلت انس و برادری و فواید آن؛ درس ششم، سخریه و استهزا: حرمت مؤمن در پیشگاه خداوند، آثار سوء سخریه و استهزا؛ درس هفتم، عیب جویی: فضیلت عیب پوشی، آثار سوء عیب جویی، درمان بیماری عیب جویی؛ درس هشتم، دشنام و بدزبانی: آثار سوء دشنام، حکم دشنام دهنده، توبه ی دشنام دهنده؛ درس نهم، ظن: ریشه ی سوء ظن: درمان سوء ظن، ریشه ی حسن ظن، آثار خوش گمانی؛ درس دهم، غیبت: منحصر نبودن غیبت به زبان، درمان غیبت، انگیزه های غیبت، جبران غیبت؛ درس یازدهم، تقوا: تقوا در قرآن کریم، در روایات و کلام بزرگان، اوصاف متقین؛ درس دوازدهم، جهاد: هدف و اهمیت جهاد، جهاد اسلامی جنبه ی مادی ندارد، جهاد اکبر مقدمه ی جهاد اصغر؛ درس سیزدهم، اسلام و ایمان: تفاوت اسلام و ایمان، ایمان به همه ی اعضای بدن است، مراتب ایمان، ثمرات ایمان

تحقیق حاضر دارای سه بخش با این موضوعات است: بخش اول، کلیاتی در باب غیب و اعجاز غیبی در قرآن: معنای غیب (بررسی واژه ی غیب از نظر لغوی و اصطلاحی، غیب در نگاه دانشمندان و مفسّران اسلامی)، مغیبات در قرآن (پیشینه ی اخبار غیبی، تقسیمات اخبار غیبی قرآن)؛ بخش دوم، اخبار غیبی در سرگذشت های تاریخی قرآن: سرگذشت های تاریخی گذشتگان در قرآن، اخبار غیبی عصر نزول (گزارشی از جنگ بدر، توطئه ی ترور حضرت محمد، سرگذشت مسجد ضرار)، اخبار از حوادث آینده (جنگ ایران و روم، فتح بدر، حفظ قرآن و تحریف ناپذیری آن)؛ بخش سوم، اخبار غیبی مربوط به جهان طبیعت: اخبار و اشارات علمی در قرآن (قانون زوجیت عمومی، جاذبه ی عمومی، کرویت زمین، سیر تحوّل جنین)، اخبار و عوالم پس از مرگ در قرآن (عالم برزخ، قیامت کبرا و سرای آخرت)

در این پایان نامه در پنج فصل با این عنوان ها به بررسی موارد کاربرد ادبی موصولات در قرآن کریم پرداخته شده است: فصل اول، موصول: تعریف موصول، رابطه ی موصول با اسم اشاره؛ فصل دوم، اقسام موصول: بررسی الفاظ موصول حرف؛ فصل سوم، بررسی موصولات اسمی: بررسی موصولات خاص و مشترک یا عام؛ فصل چهارم، بحث لغوی صرفی اسماء موصول: بررسی الفاظ موصول خاص، بررسی الفاظ موصول مشترک؛ فصل پنجم، عائد صله و حذف عائد در جمله

تحقیق حاضر در هشت بخش با این عنوان ها به نگارش درآمده است: بخش اول، کلیات ذکر: ذکر در لغت، معانی ذکر در قرآن، شرح بعضی از اصطلاحات ذکر در قرآن؛ بخش دوم، معنای حقیقی ذکر: حقیقت ذکر خدا، علل نیاز به ذکر، همه ی موجودات به ذکر خدا مشغول اند؛ بخش سوم، اهمیت ذکر در آیات و احادیث: اهمیت ذکر، زمینه سازی برای عمل، کیفیت ذکر؛ بخش چهارم، ثمرات ذکر: ثمرات ذکر، ثمرات ذکر در دنیا، آثار اخروی ذکر؛ بخش پنجم، آثار ترک ذکر: زندگی مشقت بار، گناه ترک ذکر یا گناه غفلت؛ بخش ششم، موانع ذکر: اموال و اولاد، دنیاطلبی، گناه؛ بخش هفتم: مراقبت از ذکر؛ بخش هشتم: تأثیر ذکر و تلقین از بعد سازندگی روحی بر روی انسان.

در این پایان نامه به منظور بررسی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان تحقیق کتابخانه ای در حیطه ی آموزه های قرآنی و روایی انجام شده است. نتیجه اینکه در قرن حاضر به رسمیت شناختن این نیاز با توجه به معارف و آموزه های دینی در بین خانواده، حکومت و ... سبب هدفمندی، معنادارشدن زندگی، آرامش حقیقی و غنی تر شدن فرصتها و بالا بردن آمادگی و توان هرچه بیشتر نسل جوان در برابر بحران هویت و مهاجمان فرهنگی و بسیاری از مشکلات و آسیبها و انحرافات فرد و اجتماع خواهد شد.

این تحقیق در دو بخش با این مطالب تنظیم و تدوین یافته است: بخش اول، بررسی مفهوم شک از دیدگاه قرآن و حدیث: کلیاتی درباره ی شک و تردید (بررسی مفاهیم لغوی شک و مترادفات آن، جایگاه شک در آیات قرآن)، عوامل ظهور شک و تردید (ریشه های پیدایش شک و تردید، انواع شک، مراتب شک، نکوهش شک)، آثار و تبعات شک و تردید (آثار شک، شعب شک، ارتباط شک و کفر، ارتباط شک و عدم بصیرت، ارتباط شک و اضطراب و هوی نفس)، راه های مقابله با شک و تردید (عوامل از بین برنده ی شک، حسن ظن به خدا)؛ بخش دوم، بررسی مفهوم یقین در قرآن و حدیث: کلیاتی درباره ی یقین (بررسی مفاهیم لغوی یقین، جایگاه یقین در آیات قرآن و به لسان حدیث، بررسی تفاوت واژه های علم و یقین و ایمان)، بررسی شعب یقین (بررسی ارکان ایمان، بررسی مراتب یقین، حدّ یقین، مجاری یقین، آثار و ثمرات یقین، فضیلت های یقین)، نشانه های اهل یقین (نمونه هایی از اهل یقین، موارد از بین برنده ی یقین، موانع رسیدن به یقین).