جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق برآن است که با توجه به آیات قرآن کریم و دیگر منابع معتبر اسلامی به بررسی عهد وپیمان از دیدگاه قرآن بپردازد. ضمن بیان واضح و روشن از ابعاد مختلف مسأله با استشهاد به آیات و روایات ،ضرورت این تحقیق اثبات گردیده و سؤالاتی به شرح ذیل پیرامون آن مطرح شده است . 1-معنا و مفهوم عهد و پیمان چیست؟ 2-اهمیت عهد و پیمان ازدیدگاه قرآن و روایت چیست؟ 3-عهدوپیمان چند رکن اساسی دارد؟ 4-عهد و پیمان برچند نوع است ؟ 5-آثار رعایت عهد و پیمان و نقص آن کدامند؟ 6-احکام فقهی عهدو پیمان در قرآن چیست؟ در فصل دوم این تحقیق ، با عنوان مرور مطالعاتی ، کتاب هایی مرتبط با موضوع از جمله :دایره المعارف اخلاق قرآنی اثر احمد شرباصی، بیست و پنج اصل از اصول اخلاقی امامان اثر محمد تقی عبدوس و محمد مهدی اشتهاردی ، اخلاق در قرآن اثر آیت الله مکارم شیرازی و میثاق در قرآن ، اثر عبدالکریم بی آزار شیرازی و محمد باقر حجتی ، مورد نقد و بررسی قرار گرفته تا در راستای پیشینه و زمینه ی مذکور تحقیق حاضر شکل گیرد. پنج با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات موجود روش تحقیق توصیفی – تحلیلی برای انجام تحقیق برگزیده شده است. فصل چهارم نیزبا توجه به پرسش های تحقیقاتی به پنج بخش با عناوین :1-معنا و مفهوم عهد و پیمان و مشتقات آن ها و اهمیت عهد و پیمان از دیدگاه قرآن و روایات 2-ارکان عهد و پیمان 3-انواع عهد و پیمان 4- آثاررعایت و نقض عهدوپیمان 5-احکام فقهی عهد و پیمان تقسیم بندی شده است . فصل پنجم این تحقیق به نتیجه گیری ،محدودیت ها و پیشنهادات اختصاص یافته است که در بحث نتیجه گیری به نتایج زیر دست یافته ایم : عهد یعنی ، تعهد نسبت به امری و حفظ و نگه داشتن و مراعات آن و پیمان یعنی قراردادی که بین دو نفر یا دو گروه یا چند نفر و چند گروه یا بین دو کشور و یا بین امام و امت بسته می شود. رعایت عهد و پیمان از نظر قرآن بسیار اهمیت دارد و هم ردیف با نماز و زکات شمرده شده است . عهد و پیمان سه رکن اساسی دارد:اول عاهد (کسی که عهد می بندد)دوم ،معهود علیه (کسی که عهد و پیمان با او بسته می شود)و سوم ، معهود به (مورد متعلق عهدو پیمان ). عهدو پیمانی دارای انواعی می باشد. از جمله : عهد پیمان اخلاقی ، شرعی ، ازدواج،عهدو پیمان اجتماعی ، سیاسی ، اقتصادی و نظامی که هر کدام جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند. شش عهدو پیمان شرایطی دارد رعایت و یا علوم رعایت عهد و پیمان آثاری را به دنبال دارد و در قرآن کریم برای عهدو پیمان احکام فقهی وجود دارد. درموردمحدودیت های تحقیق، تکراری بودن مطلب درکتب مختلف رامی توان نام برد و پیشنهاد می شود که محققان این موضوع را جزئی تر و هر بخش آن را به صورت جداگانه مورد بررسی قراردهند.

حضرت علی تنها مولود کعبه و پرورش یافته دامان پیامبر بود. او به گونه ای رشد یافته بود که آمادگی مکتبی لازم جهت راهنمایی امت بعد از پیامبر را داشته باشد. اما با وجود همه آمادگی ها و سفارش های پیامبر برای جانشینی حضرت علی بعضی دسیسه ها و توطئه ها باعث شد که امام از حق خود دور شده و جامعه مسیر انحرافی در پیش گیرد؛ به گونه ای که بعد از بیست و پنج سال که خلافت اسلام به جایگاه اصلی خود بازگشت آن چنان انحرافاتی در جامعه اسلامی ایجاد شده بود که وضعیت جامعه به روزی بازگشته بود که پیامبر مبعوث شده بود. با وجود آن که عده ای بی شرمانه حق را پایمال کردند و دست امام را از خلافت کوتاه کردند، اما ایشان هرگز از مسیر صحیح خود خارج نشد و جز راه حق نپوئید و باوجود ظلمی که خلفا در حق ایشان کردند که درواقع آغاز ظلم های بی شمار تاریخ علیه اهل بیت و معصومین بوده است، ایشان آن ها را از راهنمایی ها و ارشادهای خود محروم نکرد و هر جا لازم بود خلفا را راهنمایی می کرد که موارد بی شماری از این ارشادها در تاریخ ثبت است. امام علی کسی بود که اساس اسلام را درنظر می گرفت و هرگز راضی نبود برای رسیدن به خلافت، اسلام و مسلمین را قربانی کند. و حکومت بر مردم را فقط برای اجرای عدل و احکام اسلام می خواست و درغیر این صورت هرگز آرزوی حکومت بر مردم را نداشت. برای همین هم زمانی که مردم برای بیعت به در خانه ایشان هجوم آوردند از قبول حکومت امتناع می کرد و جز با اصرار فراوان مردم حکومت را نپذیرفت. حضرت زمانی که به خلافت رسید تا آن جا که می توانست تلاش کرد تا انحرافات و بدعت های جامعه را اصلاح کند و انقلابهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی زیادی برای اصلاح جامعه اسلامی انجام داد. حکومت عدل امام علی آغاز دشمنی ها و فتنه ها از سوی زیاده خواهان بود. به طوری که ایشان بیشتر مدت حکومت پنج ساله خود را در جنگ با ناکثین و قاسطین و مارقین بود. سرانجام حضرت علی بعد از جنگ با مارقین در شب بیست و یکم ماه رمضان سال چهلم هجری به دست یکی از افراد مارقین به شهادت رسید. شخصیت والایی چون حضرت علی بالاتر از آن است که ابن ابی الحدید معتزلی یا احمدبن حنبل و یا جرج جرداق مسیحی او را تمجید کنند، پس همان بس که پیامبر اسلام خود در بیانات بی شماری به توصیف چهره واقعی و ذکر فضایل او پرداخته است. اما آنچه در این تحقیق سعی شده بیشتر مورد بررسی قرار گیرد ، فعالیتهای مختلف سیاسی ، قضایی و علمی امام علی در دوران خلفای سه گانه و خط بطلان کشیدن بر این قضیه که امام در طول این مدت دوری از حکومت خانه نشین بودند و هیچ دخالتی در سرنوشت جامعه اسلامی و مسلمانان نداشتند . بلکه برعکس اثبات این موضوع که حکومت در طول این بیست و پنج سال از نظر علمی و سیاسی و قضایی دست نیاز به سوی امام دراز کرده بود ، به طوری که جملاتی مثل لولا علی لهلک عمر از جملات معروفی بود که در آن دوران بسیار شنیده می شد . به هر حال مهم آن است که در مدت بیست و پنج سال خلافت خلفای سه گانه ، مرجع و ملجأ واقعی مسلمانان وجود مقدس حضرت علی بود و روش و منش ایشان ، فصل الخطاب و معیار سنجش حق و باطل بود ، اگر چه ایشان ظاهراً بر مسند خلافت نبودند . لازم به ذکر است که نوع این تحقیق بنیادی بوده و مطالب به روش کتابخانه ای جمع آوری شده است .