جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان کتاب برخورد پیامبر با منافقین می باشد که دیدگاه و روش قرآنی دارد. اتفاقاتی که باعث سوء استفاده منافقین شد در طول تاریخ اتفاق افتاده است از جمله آنها آیه افک و شبهه افکنی و شیطنت منافقین بود که گفتند این جریان برای عائشه است و... این یکی از مواردی است که پیامبر با منافقین برخورد کرد. کتاب به ذکر مسائلی مثل این مورد پرداخته و برخورد پیامبر با منافقین رو توضیح و تبیین می کند.

فُرْسانُ الْهَیْجاء (به معنای سواران نبرد) کتابی در دو جلد به زبان فارسی تألیف ذبیح‌الله محلاتی. این کتاب، با نام کامل فُرْسانُ الْهَیْجاء در شرح حالات اصحاب حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام شرح حال ۲۳۰ تن از از اصحاب امام حسین(ع) است که در کربلا و پس از واقعه عاشورا در بصره و کوفه به شهادت رسیدند. مؤلف، شرح حال شهدا را از کتب قدیم و جدید جمع‌آوری کرده و به ترتیب حروف الفبا آورده است. فرسان الهیجاء (سواران نبرد) در دو جلد نگاشته شده و حاوی نام ۲۳۰ تن از اصحاب امام حسین(ع) است. اصل کتاب به زبان عربی بوده و بعدها خود نویسنده آن را به فارسی برگردانده است. و آن نسخه به زبان عربی فعلا موجود نیست. جلد اول که در سال ۱۳۴۸ق پایان یافته، شامل ۱۴۰ تن از اصحاب حسین بن علی(ع) است که به ترتیب حروف الفبا از ابو ثمامه صائدی تا عمار بن حسان طائی است. جلد دوم هم حاوی احوالات ۹۰ نفر از اصحاب امام است که از عمار بن ابی سلامه همدانی آغاز شده و به یزید بن مهاجر پایان می‌یابد. کتاب دارای بخش «خاتمه» است که در آن شرح حال محمد بن حنفیه را آورده و قسمتی هم با نام «تتمه نافعه» تشکیل داده که ماجرای مختار و رساله شمس الضحی پیرامون ورود سر امام حسین(ع) به مجلس یزید در آن آمده است. نثر این کتاب، ساده و بدون پیچیدگی بوده و اسامی اصحاب، اغلب با مقاتل معتبر همخوانی ندارد. محلاتی، درستی یا نادرستی برخی گفته‌ها را پیگیر نشده مثلاً افرادی که اصلا شهید نشدند، در زمره شهدا نام برده و یا دو بار نام یک فرد را به گمان اینکه اسم دو نفر بوده، آورده است.

كامل البهائي تعریب کتاب «كامل بهائی» اثر عمادالدین طبری (متوفی 675ق) است که به قلم محمد شعاع فاخر، از فارسی به عربی ترجمه شده است. در ابتدای کتاب، دو مقدمه از مترجم و محدث قمی افزوده شده است. در مقدمه مترجم، ابتدا شرح حال مختصری از نویسنده ارائه و سپس، توضیح کوتاهی پیرامون کتاب ذکر شده است. مترجم به این نکته اشاره دارد که در اصل کتاب، با اشتباهات لغوی، تاریخی و حتی کلامی فراوانی مواجه شده و پس از تحقیق و تفحص بسیار، به تصحیح آن پرداخته است ازجمله اشکالاتی که مترجم به اصل فارسی کتاب گرفته، آن است که چرا کتاب مورد تحقیق صحیح قرار نگرفته و ناشر، به نسخه‌ای که در طبع بدان اعتماد نموده، اشاره نکرده است؟ در مقدمه دوم نیز شرح حال مختصری از مؤلف ارائه و به آثار او، اشاره شده است. مطالب اصل کتاب دو مجلد در یک جلد سامان گرفته؛ اما مترجم، آن‌را در دو جلد تنظیم کرده است. ازجمله ویژگی‌های این ترجمه، علاوه بر سعی مترجم بر حفظ اصل رعایت امانت در ترجمه و به‌کارگیری عبارات مناسب و تا حدی مسجع، شیوایی و رسایی متن است، به‌گونه‌ای که تا حد امکان، از واژه‌ها و عبارات ثقیل و سنگین در آن استفاده نشده است. به‌منظور آشنایی با نوع ترجمه و مقدار توانایی مترجم، بخشی از متن فارسی به همراه ترجمه عربی آن، نقل می‌شود: «باب یازدهم؛ برپایی سقیفه: چون رسول(ص) را دفن کردند و خبر مرگ او در دیار عرب فاش شد و رؤسا و امراء و فقرا و قبائل عرب روی به تعزیت رسول نهادند و روزبه‌روز می‌آمدند و بنوهاشم به عزا مشغول شدند، صحابه چنان مصلحت دیدند که فرصت نگهدارند و گفتند که کار خلافت به زودی بباید ساخت یمکن که اگر بنوهاشم از عزا فارغ شوند این کار بر ما تمام نشود». «الباب الحادی عشر؛ فی بناء السقیفه: و لمّا انتشر خبر وفاة النبيّ(ص) في الأطراف و الأكناف من ديار العرب، أقبل الرؤساء و الأمراء و قبال العرب للعزاء بوفاة النبيّ(ص) و صاروا يتقاطرون على المدينة يعزّون بني هاشم، و كانوا مشغولين بإقامة العزاء عليه، فاغتنم الصحابة انشغالهم بالعزاء فرصة و قالوا: إذا فرغوا من العزاء فإنّ الأمر لا يتمّ لنا حتما، و ينبغي أن نسارع إلى اهتبال الفرصة لئلّا تضيع من أيدينا»

كامل البهائي تعریب کتاب «كامل بهائی» اثر عمادالدین طبری (متوفی 675ق) است که به قلم محمد شعاع فاخر، از فارسی به عربی ترجمه شده است. در ابتدای کتاب، دو مقدمه از مترجم و محدث قمی افزوده شده است. در مقدمه مترجم، ابتدا شرح حال مختصری از نویسنده ارائه و سپس، توضیح کوتاهی پیرامون کتاب ذکر شده است. مترجم به این نکته اشاره دارد که در اصل کتاب، با اشتباهات لغوی، تاریخی و حتی کلامی فراوانی مواجه شده و پس از تحقیق و تفحص بسیار، به تصحیح آن پرداخته است ازجمله اشکالاتی که مترجم به اصل فارسی کتاب گرفته، آن است که چرا کتاب مورد تحقیق صحیح قرار نگرفته و ناشر، به نسخه‌ای که در طبع بدان اعتماد نموده، اشاره نکرده است؟ در مقدمه دوم نیز شرح حال مختصری از مؤلف ارائه و به آثار او، اشاره شده است. مطالب اصل کتاب دو مجلد در یک جلد سامان گرفته؛ اما مترجم، آن‌را در دو جلد تنظیم کرده است. ازجمله ویژگی‌های این ترجمه، علاوه بر سعی مترجم بر حفظ اصل رعایت امانت در ترجمه و به‌کارگیری عبارات مناسب و تا حدی مسجع، شیوایی و رسایی متن است، به‌گونه‌ای که تا حد امکان، از واژه‌ها و عبارات ثقیل و سنگین در آن استفاده نشده است. به‌منظور آشنایی با نوع ترجمه و مقدار توانایی مترجم، بخشی از متن فارسی به همراه ترجمه عربی آن، نقل می‌شود: «باب یازدهم؛ برپایی سقیفه: چون رسول(ص) را دفن کردند و خبر مرگ او در دیار عرب فاش شد و رؤسا و امراء و فقرا و قبائل عرب روی به تعزیت رسول نهادند و روزبه‌روز می‌آمدند و بنوهاشم به عزا مشغول شدند، صحابه چنان مصلحت دیدند که فرصت نگهدارند و گفتند که کار خلافت به زودی بباید ساخت یمکن که اگر بنوهاشم از عزا فارغ شوند این کار بر ما تمام نشود». «الباب الحادی عشر؛ فی بناء السقیفه: و لمّا انتشر خبر وفاة النبيّ(ص) في الأطراف و الأكناف من ديار العرب، أقبل الرؤساء و الأمراء و قبال العرب للعزاء بوفاة النبيّ(ص) و صاروا يتقاطرون على المدينة يعزّون بني هاشم، و كانوا مشغولين بإقامة العزاء عليه، فاغتنم الصحابة انشغالهم بالعزاء فرصة و قالوا: إذا فرغوا من العزاء فإنّ الأمر لا يتمّ لنا حتما، و ينبغي أن نسارع إلى اهتبال الفرصة لئلّا تضيع من أيدينا»

«القمقام الزخار و صمصام البتار» تألیف فرهاد میرزا فرزند عباس میرزا نوه فتح علی شاه قاجار، از مقاتل ارزشمند فارسی است. این کتاب از این نظر که تعمق در منابع اخبار مرویه درباره مقتل سیدالشهدا نموده و از کتب معتبره اتخاذ سند کرده است، داراى ارزش و اعتباری است که بسیاری از علماى بزرگ بر آن اعتماد کرده ‏اند. کتاب مشتمل بر مقدمه‌ ای در ذکر شرح حال نویسنده و آثار او به قلم عمادزاده، مقدمه مترجم و متن اثر در ضمن عناوین متعدد با لفظ ذکر است. از آنجا که محتوای کتاب درباره نسخه اصلی گزارش شده است، در این نوشتار تنها مطالبی درباره تعریب این اثر بیان می‌ شود. مترجم در مقدمه چنین نوشته که با عشق و علاقه نسبت به نظم و نثر فارسی رشد یافته است. وی سپس تصریح می‌کند که این آرزوی تمام عمرش بوده که برخی از گنجینه‌های علمی و ادبی را از لغت فارسی به عربی ترجمه کند. پس از آن با ابا زینب صاحب انتشارات شریف رضی در قم آشنا می‌ شود و کتاب‌ هایی را ترجمه می‌کند. پس از آن با کتاب فرهاد میرزا آشنا می‌شود. او از این شخصیت ابراز شگفتی می‌ کند و معتقد است که وی در کتاب قمقام زخار، با تیزهوشی و اخلاص تاریخ امام حسین (ع) را به‌ تفصیل شگفت برانگیزی، بدون مطالب بی‌ارزش و مبتذل نوشته است.