جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫تربيت اخلاقي، از حياتيترين امور زندگي فردي و اجتماعي انسان است؛ از اين رو اين پژوهش در پنج فصل، به راهکارهاي تربيت اخلاقي در کلام امام علي عليه السلام پرداخته است. از نظر امام علي عليه السلام، تربيت ميراثي بيبديل، هدف بعثت انبيا?، هدف رسالت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و وظيفه مهم حاکم اسلامي است. همچنين آن حضرت اخلاق خوب را، عامل استحکام دوستي، ذوب کننده گناهان و هديه الهي به بندگان وارسته ميداند. امام علي براي تربيت اخلاقي انسانها، راهکارهايي را بيان نموده است که عبارتاند از: راهکارهاي شناختي، عاطفي و رفتاري. يکي از راهکارهاي شناختي، اعطاي بصيرت و بينش به مردم نسبت به رذايل اخلاقي و فضايل اخلاقي است. تقوا و ياد حق، نفي وابستگيهاي مادي، بهرهگيري از ابزار شناخت، و عبرت از تاريخ، عوامل و زمينههاي ايجاد بصيرت در انسان است. قرآن، اهل بيت?، عقل و علم، منابع بينشاند و وابستگيهاي منفي، پيروي از هواي نفس، گرايش به دنيا، آرزوهاي طولاني و غفلت، موانع بصيرتاند. يکي ديگر از راهکارهاي شناختي، موعظه و نصيحت است. نقش موعظه در تربيت اخلاقي عبارت است از: جلا بخشيدن به قلب، زندهشدن قلب، زدودن زنگار غفلت از دل و آگاهي بخشيدن. دنيا پرستي و غفلت و فراموشي، موانع تأثير موعظهاند. عبرتآموزي، يکي ديگر از راهکارهاي شناختي است. راهکارهاي عاطفي تربيت اخلاقي عبارتاند از: مهر و محبت و ابراز همدردي، تشويق متربي به خاطر انجام کار خوب، استفاده از تنبيه براي جلوگيري از تکرار عملکرد بد، عفو خطاها و لغزشهاي متربي و نيکي به او در مقابل بديها، و تکريم شخصيت. راهکارهاي رفتاري تربيت اخلاقي عبارتاند از: ايجاد زمينه تربيت براي متربي به وسيله مربي، ارائه نمونه و الگو و تربيت عملي، معاشرت و همنشيني با افراد شايسته، تزکيه و تهذيب نفس و تأکيد مربي بر آن، تشويق متربي به توبه و بازگشت حقيقي، و تغافل و ناديدهگرفتن خطاها و لغزشهاي متربي. از نتايجي که ميتوان به آن اشاره کرد، اينکه شيوه تربيت اخلاقي امام علي عليه السلام شيوه عملي است.