جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: مسلمانان شیعه نقشی تعیین کننده، به نسبت بزرگتر از اندازه نسبی خود، در پیشبرد دستاوردهای تمدنی اسلام ایفا کرده اند. در واقع علما و ادبای شیعه از شاخه ها و مناطق مختلف، اعم از دانشمندان، فیلسوفان، متکلمان، فقها و شعرا در اندیشه و فرهنگ اسلامی سهم بسزایی داشته اند. همچنین سلسله‌های شیعی، خانواده‌ها یا حاکمان فردی متعددی وجود داشته‌اند که از علما، شاعران و هنرمندان و نیز مؤسسات مختلف آموزشی در اسلام حمایت می‌کردند. با وجود این، اسلام شیعی، علیرغم اهمیتی که دارد، در غرب مورد توجه علمی اندکی قرار گرفته است، و زمانی که درباره آن، چه به طور کلی و چه از نظر برخی از زیرشاخه های آن، بحث شده است، معمولاً به عنوان یک فرقه یا فرقه به آن پرداخته می شود. یک هترودوکسی . کتاب حاضر با تکیه بر یافته‌های پراکنده پژوهش‌های مدرن در این زمینه تلاش می‌کند تا دوران شکل‌گیری اسلام شیعی را تبیین کند، زمانی که گروه‌ها و مکتب‌های فکری مسلمان زیادی در حال تشریح مواضع اعتقادی خود بودند. فصول بعدی به تاریخ اتناعشریان یا اثنی عشری، اسماعیلیه، زیدیه و نصیریان (که اکنون در سوریه بیشتر به علویان معروف است) اختصاص دارد، چهار جامعه ای که تقریباً کل شیعیان را تشکیل می دهند. جمعیت مسلمان جهان نتیجه یک بررسی جامع از اسلام شیعی است که به عنوان یک اثر مرجع در دسترس برای دانشگاهیان در مطالعات اسلامی و خاورمیانه و همچنین حوزه وسیع‌تر تاریخ ادیان و همچنین عمومی‌تر و غیرتخصصی‌تر عمل خواهد کرد. خوانندگان

کتاب حاضر، شرحی معتبر از سیر تحول شیعه را به قلم یکی از ممتازترین مورخان اسلامی معاصر فراهم آورده و همزمان از بسیاری سوءتعبیرات و تصورات غلط رایج که بر بسیاری از برداشت‌ها سایه افکنده، ابهام‌زدایی کرده است. نویسنده ابتدا با ارجاع به یافته‌های گوناگون پراکنده در پژوهش‌های اخیر به توصیف مقطع شکل‌گیری شیعه پرداخته است که طی آن جمعیت‌ها و مکاتب فکری کثیری از مسلمین، به شرح و بسط تعالیم و معتقدات خود روی آورده بودند. فصول بعدی کتاب به تاریخ فرقه‌های مختلف شیعه، ازجمله شیعه اثنی عشری یا دوازده‌امامی، اسماعیلی، زیدی و نزاری اختصاص دارد که تقریباً کل جمعیت دویست‌میلیونی شیعیان جهان را تشکیل می‌دهند.

کتابی شامل 11 مقاله از 11 پژوهشگر است که فرهاد دفتری آنها را ویراستاری کرده است. "تحول و دگرگونی یافتن اسلام از یک دین، به صورت یک تمدن بزرگ جهانی، در دهه‌های اخیر موضوع بررسی‌های بسیار قرار گرفته است .اسلام همین که از زادگاه خود، شبه جزیره عربستان، به بیرون انتشار یافت رهاوردهای فکری جمع کثیری از افراد، جماعات و فرهنگ‌های مناطقی که در نهایت، جهان اسلام را به وجود آوردند، آن را غنی ساخت .در حقیقت، تا قرن چهارم / دهم، تمدن اسلامی را تنوع و تکثر سنت‌های ادبی و عقلانی در زمینه‌های مختلف علم و دانش مانند کلام، فقه، فلسفه، ادبیات، تصوف، هنر و صنعت و علوم طبیعی مشخص می‌ساخت ."برای بحث درباره اهمیت این موضوع‌ها و بررسی درباره این تحولات و دگرگونی‌ها در تاریخ و تمدن اسلامی و چگونگی گردش و گسترش آن و فلسفه اسلامی، موسسه "تحقیقات اسماعیلی "در سال 1994سمیناری تحت عنوان "سنت‌های عقلانی در اسلام "در ملورسنتر، کالج چرچیل، دانشگاه کیمبریج برگزار نمود .مقالات عرضه شده در این سمینار در مجموعه حاضر به چاپ رسیده‌اند . عناوین مقالات و نویسندگان آنها عبارت‌اند از" :زندگی عقلانی در چهار سده نخستین اسلام/ هیو کندی"، "پژوهش علمی و فلسفی :دستاوردها و واکنش‌ها در تاریخ اسلام/ الیور لیمن"، "سنت عقلانی در اسلام/ محسن مهدی"، "حدود درست کیشی در اسلام/ نرمان کالدر"، "زندگی عقلانی در میان اسماعیلیان :یک چشم‌انداز کلی/ فرهاد دفتری"، "ناصر خسرو :متفکر فاطمی/ الیس سی.هانسبرگر"، "عقل و تجربه عرفانی در تصوف/ انماری شیمل"، "ملاحظاتی چند درباره محیط عقلانی دینی ایران در عصر صفویه/ جان کوپر"و "زن نصف مرد؟ بحران معرفت‌شناسی مذکر در فقه اسلامی/ عبدالعزیز ساچدینا "و "اسلام امروز میان سنت و جهانی‌گری/ محمد ارکون ."گفتنی است کتاب با پیش گفتار تنظیم کننده اثر دکتر فرهاد دفتری و شرح حال کوتاهی از نویسندگان مقالات، همچنین دیباچه‌ای به قلم "دکتر عزیز اسماعیل "که مقاله افتتاحیه او در سمینار یاد شده است، آغاز می‌گردد و با کتاب نامه و نمایه اسامی به پایان می‌رسد .

این مقاله به بررسی تاریخ سیاسی اسماعیلیه و انشعاب آنان می پردازد و سعی دارد تا روابط آنان با با خلفای عباسی را تحلیل کند. مساله انشعاب اسماعیلیه و اصلاحات در عقاید رهبران آنها و شکل گیری فرق مختلف اسماعیلی نیز از دیگر مباحثی است که این مقاله عهده دار بیان آنهاست. همچنین این کتاب به بررسی تاریخی انتقادات غزالی بر اسماعیلیه و همچنین پاسخ های آنان می پردازد.

این مقاله نقد و بررسی کتاب اسماعلیه در تاریخ است که توسط یعقوب آژند گردآوری شده است .