جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اين مقاله شرحي است بر کلام امام محمدباقر علیه السلام به جابربن يزيد جعفي، در باب اوصاف شيعيان واقعي. بهره‌گيري از راهنمايي عقل در سرکشي هوا و هوس، يکي از اوصاف شايسته شيعيان است. براساس مباني مسلم ديني، انسان دشمن دروني دارد. دو دسته تمايلات و گرايش‌ها در انسان وجود دارد که يکي ميل به صعود و کمال دارد و ديگري، ميل به نزول و سقوط. گرايش نوع دوم، مشترک ميان انسان و همه حيوانات است و به مجموع آن «تمايلات نفس» گفته مي‌شود. در مقابل، به تمايلاتي که ميل به تعالي و تقرب به خدا و کمال دارند، عقل گويند. اين هر دو، همواره در حال مبارزه هستند. بايد در ميدان مبارزه مراقب بود نفس غافلگير و مغلوبمان نکند. براي جلوگيري از پيروي از هواي نفس، پيروي از عقل ضروري است. لازم است به احکام عقل بينديشيم، آنها را بياموزيم و آمادگي لازم را براي مقابله با تمايلات نفس کسب کنيم. زماني که عقل نتواند به‌تنهايي قضاوت کند، بايد افزون بر بهره‌گيري از آن، به احکام شرع نيز مراجعه نمود. امام باقر علیه السلام مي‌فرمايند: براي به‌کارگيري علم، عملت را خالص کن. پايبندي به دين و عقل و شرع و احکام شريعت، راه برون‌رفت از پيروي از هواي نفس است.

فلسفه‌های مضاف گونه‌های مختلفی‌اند که «فلسفه ارزش» یکی از آنهاست. در فلسفه ارزش، مباحث مختلفی مطرح است که ازجمله مهم‌ترین آنها، «معناشناسی ارزش» می‌باشد. این مقاله درصدد است به روش تحليلي ـ توصيفي تعریف دقیق و جامعی از معنای ارزش ارائه دهد. ازاین‌رو، ابتدا تعریف ارزش بیان شده است. سپس با تحلیل معنای ارزش، این نتیجه حاصل آمد که ارزش، مشترک لفظی میان مطلوبیت و مقدار است. ازآنجاکه معنای موردنظر در فلسفه ارزش، مطلوبیت است، این مقاله درصدد تبیین معنای مطلوبیت، لوازم و نتایج آن برآمده است. پس از آن نیز حقیقی یا اعتباری بودن معنای ارزش، معقول اول یا ثانی بودن و نیز متواطی یا مشکک بودن آن مورد بحث قرار گرفته است. در انتها نیز آنچه می‌تواند موصوف ارزش قرار گیرد، تبیین شده است.