جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2
روشهای مجلسی در نقد سند حدیث، با تکیه بر مرآه العقول
نویسنده:
ایزدی مبارکه کامران, دیمه کارگراب محسن
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
صفحات :
از صفحه 53 تا 76
روش‌شناسی حدیثی علامه مجلسی (ره) در «مرآت العقول» (بخش اصول کافی)
نویسنده:
رضا میرابوالحسنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب گرانسنگ «کافی» مهم‌ترین و معتبرترین مجموع? حدیثی شیعه به شمار می‌رود. بر این کتاب شرحها و حاشیه‌های فراوانی نگاشته شده که تعداد آنها 70 فراتر می‌رود. ‌یکی از مهم‌ترین این شرحها کتاب ارجمند «مرآه العقول فی شرح أ‌خبار آل الرسول» تألیف علامه مجلسی است که مهم‌ترین اثر وی پس از بحار الانوار محسوب می‌شود. مجلسی در این کتاب به شرح روایات اصول کافی، فروع کافی و روضه پرداخته، بسیاری از واژه‌های دیریاب را معنا کرده، تشبیه‌ها، مجازها و کنایه‌های روایات را با زبانی شیوا شرح داده و با ذهن نقّاد‌‌ و نکته‌سنج خویش تحریفات و تصحیفات روایات را برنموده و در مورد ضعف یا صحّت سندی هم? روایات کافی داوری کرده است.او در این کتاب ارزشمند علاوه بر استفاده از مایه‌های علمی خویش در زمین? علوم حدیث، برای نمایاندن معانی روایت از دانشهای دیگر همچون تفسیر، کلام، فلسفه، اصول و فقه و از دیدگاههای محدثان و شارحان دیگر کافی نیز بهره جسته است؛ به طوری که می‌توان گفت: این شرح علاوه بر نظرات و دیدگاههای مجلسی، حاوی چکیده‌ای از شروح کافی تا آن زمان است. وی در نگارش این مجموعه از بیش از سیصد منبع علمی در زمینه‌های گوناگون بهره گرفته است. گفتنی است در مرآت العقول تنها به نقل آرا و نظرات دیگر عالمان و محدثان بسنده نشده، بلکه مجلسی با بصیرت و بینش خاصی که در اثر انس زیاد و کار مداوم با روایات به دست آورده و نیز با دانش گسترده و ذهن سرشار خویش‌ در مورد دیدگاههای دیگران داوری کرده و در بسیاری از موارد آرای آنان را به بوت? نقد گذاشته است. نقدهای مرآت العقول تنها به شارحان کافی محدود نمی‌شود، بلکه مجلسی در مواردی آرای لغویان، مفسران، متکلمان، اصولیان و فقیهان را نیز نقد می‌کند. همچنین وی در سراسر کتاب دیدگاههای فلاسفه و عالمان صوفی‌مسلک را به شدّت مورد انتقاد قرار داده و سخت به آنان تاخته است.مجلسی در بررسی اسناد روایات و در بازگو کردن حکم سندی آنها از شیوه و ملاکهای حدیث‌پژوهان متأخر بهره جسته است و بر این اساس بسیاری از اسناد روایات کافی را ضعیف یا غیر معتبر دانسته است؛ هرچند گهگاه نیم‌نگاهی هم به مبانی و دیدگاههای متقدمان داشته است.علامه مجلسی دیدگاههای رجالی ویژه‌ای دارد که از جمل? آنها می‌توان به اعتماد بر توثیق رجالیان متأخر، اعتقاد به وثاقت مشایخ اجازه و راویانی که صدوق در مشیخ? خود به آنها طریق دارد و اعتقاد به ممدوح بودن صاحبان اصول روایی نام برد. همچنین وی برخی از راویان را بر خلاف مشهور، موثق می‌داند و روایات آنان را می‌پذیرد. از جمل? این راویان می‌توان از این افراد یاد کرد: نوفلی، سکونی و روایات نوفلی از سکونی، محمد بن سنان، سهل بن زیاد، معلّی بن محمد، علی بن ابی حمز? بطائنی، مفضّل بن عمر، احمد بن مهران و بکر بن صالح. گفتنی است بیشتر این راویان کثیر الروایه هستند و در اسناد بسیاری از روایات کافی قرار گرفته‌اند و ناگفته روشن است که توثیق آنان بسیاری از روایات را به لحاظ سندی معتبر می‌سازد.دقتهای ادبی علامه مجلسی، اعم از دقتهای لغوی، صرفی، نحوی و بلاغی و نیز توجه بسیار زیاد به مقابل? نسخه‌های گوناگون روایات از او محدثی چیره‌دست ساخته است.از جمله روشهای فقه‌الحدیثی علامه مجلسی می‌توان به این موارد اشاره کرد: نگاه مجموعی به روایات، گردآوری قرائن، پرهیز از تأویل بدون دلیل، توجه به مجازها، کنایه‌ها و ضرب‌المثلها، توجه به فضا و جهت صدور و نیز دقت به احادیث متعارض و ارای? راهکارهایی برای رفع تعارض آنها.او در نقد روایات، هم به نقد سندی و هم به نقد محتوایی همت گمارده و نقد محتوایی را بر نقد سندی ترجیح می‌دهد. در نقد سندی به معیارهایی همچون ارسال و انقطاع در اسناد یا عدم وثاقت راویان توجه دارد و در نقد متن از ملاکهایی همچون مخالفت با کتاب، سنّت قطعی، حقایق تاریخی و اصول مذهب، همسویی حدیث با دیدگاه‌های فرقه‌ای و سیاسی و رکاکت لفظ و معنای حدیث بهره می‌گیرد.
  • تعداد رکورد ها : 2