جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

يکي از مراحل ضرورري و پيش درآمد در توليد علوم انساني‌اسلامي، روش‌شناسي بنيادين نظريه‌هاي موجود درعرصة علوم انساني است؛ چرا که به ‌باور فيلسوفان علوم انساني، مباني فلسفي ‌پذيرفته‌شده توسط يک نظريه‌پردازِ علوم انساني، تأثير بنيادين در‌ شکل‌گيري و تکّون نظريات وي داشته‌، سنگ‌بناي نظريات او خواهند بود. از آنجا که بيشتر نظريات علوم انساني موجود، در‌ بستر مباني غيراسلامي شكل گرفته‌اند، لازم است که با ‌استمداد از دانش روش‌شناسي، به‌ تبيين چگونگي شکل‌گيري اين نظريات از بطن آن ‌مباني مبادرت ورزيده، آن‌گاه به‌ ارزيابي آن ‌مباني از منظر انديشه اسلامي بپردازيم. بدين سان، با طرد نظريات نادرست و پاسخ‌گويي به ‌مسائل و پرسش‌هاي صاحبان آنها، با اتّکاي بر مباني و منابع اسلامي، بستري مناسب را براي توليد نظريات علوم انساني‌اسلامي فراهم كنيم. اين پژوهش، با ر‌وشي توصيفي و تحليلي، به‌روش‌شناسي بنيادين نظريه «اخلاق وضعيتي اگزيستانسياليستي» پرداخته که عمدتاً از مباني فلسفي سارتر نشأت‌ گرفته است. سپس، با ‌نگاهي تحليلي‌-‌ انتقادي به ‌ارزيابي مباني فلسفي اين نظريه، از منظر انديشه اسلامي، روي ‌آورده، نشان ‌داديم که نظريه مزبور از ديدگاه اسلامي نادرست بوده و با عرضة پرسش‌هاي اين ‌نظريه، به ‌انديشة اسلامي، به ‌نظريه‌اي بديل در حوزة اخلاق دست‌ خواهيم يافت.

تبیین رابطة عقل و ایمان یکی از مهم ترین دغدغه های کرکگور و ملاصدراست. مهم ترین ویژگی ایمان نزد کرکگور ماهیت ضد عقلی یا پارادوکسیکال بودن آن است. در این تفکر، فرد هرگز نمی تواند با تفکر عقلانی و توسل به شواهد تاریخی به ایمان دست یابد. حیات ایمانی نزد کرکگور، اساساً، همان حیات در درون مسیحیت است و همین ایمان مسیحی است که آن را در برابر تمام منازعات نظری حفظ می کند.از طرف دیگر ملاصدرا معتقد است که ایمان گرچه امری مربوط به قلب است، منحصر به معرفت کشفی نیست؛ بلکه معرفت خدا با دلیل و برهان، یعنی اعتقادی که از طریق عقل نظری حاصل شود، می تواند ایمان قلبی محسوب شود. به عبارت دیگر، تمامی کوشش وی بر این متمرکز است که میان عقل و ایمان یا عرفان و برهان آشتی برقرار کند.

چکیده (فارسی): ایمان مورد نظر کی یرکگور نه تنها فراتر از عقل است، بلکه در برابر عقل قرار می گیرد؛ و آن والاترین فضیلتی است که انسان می تواند بدان نائل گردد. ایمانی که باید به نحو سوبژکتیو بدست آید، نه به طریق ابژکتیو. ایمان دلبستگی شورمندانه و بی حدّ و حصر به سعادت ابدی است. ایمان باور به پارادوکس است، پارادوکس تجسّد. از نظر کی یرکگور، انسان واجد ایمان می تواند با حقیقت اعلی ارتباط برقرار کند، و خود نیز دریافت حقیقت نماید؛ حقیقتی که سوبژکتیویته است. کی یرکگور به نقد جزم گرایی و فلسفة هگل می پردازد. او مدعی است که آنها در اینکه تلاش می کنند تا کلیه امور را تبیین نمایند، بطوریکه ایمان شخصی را بر دلیل و بینّه استوار سازند، اساساً بر خطا می باشند؛ زیرا سعی دارند تا عقل را به ماوراء حدودش توسعه دهند. اگر چه برخی از مفسّران به نقد آراء کی یرکگور پرداخته اند؛ اما همچنین برعکس، برخی دیگر از عقاید شورمندانة او در باب ایمان حمایت می کنند

مسئله «رابطه عقل و دین»، یکی از مباحث مهم جهان اسلام و مسیحیت به شمار می‌آید که همواره معرکه آراء متفکرین بوده و به شکل‌های گوناگون، در حوزه‌های متفاوت فکری با عنوان‌هایی همچون «رابطه عقل و وحی»، «رابطه عقل و ایمان» و «رابطه عقل و دین» مطرح گردیده است. در میان اندیشمندان مسیحی، «سورن کی‌یرکگور»، ایمان‌گرایی و مخالفت با عقل را به شیوه افراطی، پایه ریزی نمود، در میان اندیشمندان شیعی نیز «ملا محمد امین استرابادی»، نحله اخباری‌گری را تاسیس کرد. بنیان فکری هر دو مکتب، بر مخالفت با عقل و کوتاه نمودن دست آن از دخالت در دین، طرح‌ریزی گردیده است. به نظر کی‌یرکگور؛ اساس دین، شورمندی است و شورمندی دینی با عقل و تحقیقات آفاقی در تضاد است، اما استرابادی شان عقل را پایین‌تر از دین و دخالت در احکام آن می‌داند. کی‌یرکگور قائل به عقل ستیزی گزاره‌های دینی است، همچنین می‌گوید: تکیه بر عقل و عقلانی کردن آموزه‌های دینی، باعث زوال دین می‌گردد. استرابادی می‌گوید: دخالت دادن عقل، تکیه بر قیاس و به طور کلی، وارد شدن اصطلاحات اصولی، باعث تحریف دین گردید. استرابادی و کی‌یرکگور با دخالت دادن عقل در دین مخالفت کردند با این تفاوت که کی‌یرکگور در باب اثبات، تبیین و دفاع از گزاره‌های دینی، عقل‌ستیز است ولی استرابادی، داده‌های عقل در امور ضروری و بدیهی دین را می‌پذیرد و در سایر گزاره‌های دین، قائل به خردگریزی آن‌ها است.

ترجمه ماشینی : نقد عقل دیالکتیکی ژان پل سارتر عموماً به عنوان اثری از هستی شناسی اجتماعی و/یا نظریه اجتماعی هنجاری خوانده می شود. پروژه حاضر پیشنهاد می کند که بهتر است به CDR به عنوان یک تحقیق اکتشافی، به عنوان یک تحقیق رسمی و منطقی در ساختارهای رسمی ابتدایی تاریخ نگرش شود. هنگامی که هرمنوتیک هستی‌شناختی و هنجاری به سمت قرائت هیپومنطقی هماهنگ می‌شود، CDR به متن اولیه نظریه انتقادی تبدیل می‌شود که می‌تواند به نظریه‌پردازان آینده هم در تحلیل شرایط مادی و هم در پیشنهاد مسیرهایی برای پراکسیس رهایی‌بخش کمک کند. این پایان نامه به دو بخش تقسیم می شود. بخش اول تحلیلی از ساختارهای رسمی و منطقی کلیدی در نقد عقل دیالکتیکی ژان پل سارتر است. قابل فهم بودن آنها نتیجه خوانش تازه از متنی است که یا نسبتاً نادیده گرفته شده یا به روشی خاص و از پیش تعریف شده خوانده شده است. این خوانش از طریق یک رویکرد تفسیری به چالش کشیده می شود، در حالی که با چهره های کلیدی رویکرد تفسیری استاندارد نیز درگیر می شود. هدف این نیست که مفسران قبلی را لکه دار کنیم، زیرا این کار به شدت مدیون آنهاست، بلکه پیشنهاد اصلاحی جزئی است که غنای پنهان این متن را قادر می سازد آشکار شود. در پایان بخش اول، حالت‌های مختلف «گروه‌های عملی» با ارزش رسمی، منطقی و اکتشافی آن‌ها درک خواهند شد. این به ما امکان می‌دهد نظریه‌ای درباره یک گرایش منطقی بسازیم که «منطق تخیلی کنش» نامیده می‌شود که در برابر کنترل سلطه‌جویانه سریال مقاومت می‌کند. بخش دوم این مفاهیم را با کارهای اولیه سارتر در مورد تخیل پیوند می‌دهد و راه‌های بیشتری را پیشنهاد می‌کند که از طریق آن‌ها می‌توان چنین ازدواجی را با تحلیل گرایش‌های منتخب از گرایش‌های اخیر در فلسفه قاره‌ای تقویت کرد. نتیجه این است که درک تازه‌ای از «منطق زنده کنش» در نقد عقل دیالکتیکی به‌عنوان «منطق تخیلی کنش» پدیدار می‌شود، که به موجب آن تخیل به لحظه‌ای نهفته و نهفته از خود پراکسیس در تضاد فعال خلاقانه دائمی تبدیل می‌شود. شرایط سریال با گنجاندن تخیل در منطق عمل زنده سارتر، دو نتیجه به دست می آید: 1) با توضیح بیشتر منطق روابط قدرت پویا که زندگی اجتماعی را تشکیل می دهند، مجموعه ای قوی تر از ابزارهای تحلیلی پدیدار می شوند که با آن نظریه اجتماعی و سیاسی جدید می تواند توسعه یابد. و 2) با نظریه‌پردازی روش‌هایی که از طریق آنها می‌توان چنین منطقی را در دگرگونی دائمی زندگی به کار گرفت، یک تفکر خلاقانه، آینده‌نگر و اتوپیک ایجاد می‌شود.

ترجمه ماشینی : آیا تاریخ معنای قابل تشخیص تولید می کند؟ آیا مبارزات انسانی قابل درک است؟ این پرسش‌ها نقطه شروع جلد دوم کتاب نقد عقل دیالکتیکی سارتر را تشکیل می‌دهند. این اثر آموزشی که در سال 1958 پیش‌نویس شد و در سال 1985 در فرانسه منتشر شد، اولین بار در سال 1991 به زبان انگلیسی ظاهر شد و اکنون با مقدمه‌ای جدید توسط فردریک جیمسون دوباره ظاهر می‌شود. چارچوب نظری جلد دوم، بسط منطقی چارچوب قبلی است. مانند جلد اول، سارتر با حرکت از ساده به پیچیده پیش می رود: از مبارزه انفرادی (از طریق مطالعه ادراکی در مورد بوکس) به مبارزه زیر گروه ها در قالب گروهی سازمان یافته و در نهایت به مبارزه اجتماعی، با تحلیل گسترده ای از انقلاب بلشویکی کتاب با تأکید مجدد قوی بر عقل دیالکتیکی به پایان می رسد: دیالکتیک به عنوان «آنچه واقعاً در عمل تقلیل ناپذیر است».