جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • 1
  • تعداد رکورد ها : 7
علل تعبیر زبانی در تفسیر طبرسی در جزء 29 و 30 قرآن کریم
نویسنده:
هبه خالد حسین؛ استاد راهنما: محمد جرفی؛ استاد مشاور: ابوالفضل سجادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
مطالعه ی علامه طبرسی در تفسیر ",مجمع البیان", یکی از مهم‌ترین آثار در خدمت به زبان قرآن کریم به شمار می‌آید، زیرا او روشی منحصر به فرد در تحلیل علل زبانی و نحوی آیات قرآن ارائه داده است، به‌ویژه در دو بخش 29 و 30. علامه طبرسی به‌طور خاص به علل تعبیر زبانی توجه کرده و توجه خود را به دو جنبه اصلی تقسیم کرده است:اول: ",توجه او به مناسبت‌ها",، جایی که بر مطالعه‌ی علل ترتیب آیات و سوره‌ها تمرکز کرده و توضیح می‌دهد که چگونه آیات قرآن به یکدیگر مرتبط هستند. این ارتباط به‌گونه‌ای است که مانند یک کلمه واحد محسوب می‌شود و انسجام معانی و تداخل آن‌ها را تقویت می‌کند. طبرسی نشان داده است که هر سوره با سوره‌های قبلی و بعدی خود مرتبط است و هر آیه دارای وجه ارتباط خاصی با آیات دیگر است. از طریق این تحلیل، پژوهشگران توانسته‌اند عمق معانی و درس‌های قرآنی را درک کنند که این امر تجربه دینی را تقویت کرده و ایمان را به اینکه قرآن کلام خداوند برای بشریت است، تقویت می‌کند.دوم: ",عنایت او به اسرار تعبیر",، جایی که به دلالت‌های کلام و نحوه‌ی انتقال معانی پرداخته است. طبرسی در مطالعه‌ی بلاغت متعهد بوده و آن را یکی از روش‌های مهم بیان می‌داند، در کنار علوم دیگری مانند نحو و صرف. او همچنین توجه خاصی به علل فصل و وصل، علاوه بر علل دیگر مانند جملات اسمی و فعلی و ساختار کلمات قرآنی داشته است که این امر عمق بیشتری به تفسیرهای او افزوده است.این مطالعه بر اساس روش تحلیلی انجام شده است، جایی که داده‌ها و اطلاعات اساسی درباره‌ی تفسیر طبرسی و روش‌شناسی او جمع‌آوری شده است. از نتایج این مطالعه مشخص شد که طبرسی برای بیان معانی مفردات قرآن از طریق ذکر آیات قرآنی دیگر استفاده کرده است که این امر به روشن شدن معانی کمک کرده و بر دقت واژگان تأکید کرده است. او همچنین به شکل در مواضع مختلف اشاره کرده تا از ابهام جلوگیری کند. همچنین بر روی پدیده‌ی فصل و وصل به‌عنوان وسیله‌ای برای برجسته کردن زیبایی معنا تأکید شده است، زیرا قرآن می‌تواند بین دو معنی تفکیک کند یا آن‌ها را به‌گونه‌ای مرتبط سازد که زیبایی بلاغی را روشن کند. از طریق این روش، طبرسی در روشن کردن بسیاری از جنبه‌های زبانی و بلاغی کمک کرده است که تأثیر زیادی بر درک و تفسیر قرآن کریم داشته است.
مشخصات اثر
نقد و بررسی آیات مستثنیات در جزء 29 قرآن کریم
نویسنده:
صالح هاشمی؛ استاد راهنما: احسان ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
متن ناقص پایان نامه
چکیده :
یکی از مباحث مهم علوم قرآن در بخش تدوین قرآن، آیات مستثنیات است که اهمیت ویژه‌ای در شناخت سیاق و انسجام محتوایی آیات قرآنی دارند. مسئله اصلی در این پایان نامه، نقد و بررسی آیات مستثنیات در جزء 29 قرآن کریم با روش گردآوری کتابخانه‌ای و روش پردازش توصیفی-تحلیلی است و جایگاه این آیات را در چارچوب تفاسیر گوناگون ارزیابی کرده و در این راستا، به واکاوی مفهوم مستثنیات آیات، جایگاه آن‌ها در ساختار کلی قرآن و تأثیر آن بر فهم و تفسیر وحی الهی پرداخته است. این پژوهش با تطبیق تفاسیر گوناگون، دیدگاه مفسران برجسته‌ای همچون شیخ طبرسی، علامه طباطبایی، فخر رازی، سیوطی و ابن عاشور را بررسی کرده و به تبیین تطورات تفسیری مرتبط با این آیات پرداخته است. همچنین، براساس توقیفی بودن آیات قرآن کریم تحقیق در بخش‌های مختلف به نقد و بررسی دیدگاه‌های ارائه‌شده پرداخته و نقش این آیات را در شناخت ترتیب نزول و زمینه‌های تاریخی آیات قرآنی مورد تأکید قرار داده است. بر اساس یافته‌های تحقیق، آیات استثنائی در سوره قلم بیشتر به نکوهش رفتارهای منفی و لزوم صبر و استقامت اشاره دارند، در سوره معارج، برخی از آیات استثنائی اشاره به سرکشی انسان‌ها دارند که به رغم نشانه‌ها و دلایل واضح، از ایمان به قیامت امتناع می‌کنند، در سوره مزمل بیشتر به توصیف عبادات شبانه، تهجد و وظیفه پیامبر در برابر مشکلات زندگی اشاره دارد، در سوره مدثر به عواقب شدید انکار قیامت و ترک عبادات اشاره دارند، در سوره دهر بیشتر به تأکید بر نیاز انسان‌ها به تسلیم در برابر خداوند و شکرگذاری از نعمت‌ها اشاره دارند، در سوره مرسلات نشان‌دهنده تهدید شدید به عذاب در قیامت برای کسانی است که به تکذیب قرآن و دستورات الهی ادامه می‌دهند. نتایج کلان تحقیق نشان می‌دهد که آیات مستثنیات، نه تنها در فهم دقیق‌تر مفاهیم قرآنی نقشی کلیدی دارند، بلکه بررسی آن‌ها می‌تواند در ارائه تفسیری هماهنگ و انسجام‌بخش از آیات، کمک شایانی کند.
مشخصات اثر
جلوه هایی از اقتصاد زبانی در قرآن کریم«بررسی موردی جزء 26 - 30»
نویسنده:
روح الله صیادی نژاد,صدیقه جعفرنژاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
اقتصاد زبانی گفتاری است که در همه زبان های دنیا وجود دارد و به این معناست که کمترین فعالیت عضلانی و ذهنی برای ارائه معانی و مفاهیم مدّ نظر ارائه گردد و به دیگر بیان همان اصلی است که از آن به نام «اصل کم کوشی» یاد می شود. زبان عربی نیزیکی از زبان هاییاست که اقتصاد، ویژگی بارز آن است. قرآن کریم نمونه والای گزیده گویی و ایجاز است و اصل کم کوشی در آن موج می زند. این پژوهش برآن است تا با روش توصیفی- تحلیلی جلوه های اقتصاد زبانی در پنج جزء آخر قرآن را بررسی کند. دستاورد پژوهش بیان گر آن است که قرآن برایحفظ و جایگیری سریع در اذهان و برای ارتباط برقرار کردن و انتقال رسالت، به اصل کم کوشی در تمامی سطوح و لایه های زبانی توجه ویژه کرده است. در قرآن حتی در به کارگیری آواها، اصل استفاده بهینه فروگذاری نشده و از قدرت فاکتورگیری واژگان نهایت بهره برداری شده است تا برون دهانرژی، چه ذهنی و چه فیزیکی به حداقل رسانده شود.
مشخصات اثر
آشنایی زدایی در جزء بیست و نهم و سی ام قرآن کریم
نویسنده:
مریم باجلان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ابزارهای مهم برای دریافت میزان ادبیت یک متن، کشف انسجام میان ساختار و محتوا و همچنین تأثیر چنین مسأله‌ای بر انبساط نفس و انفعال احساسات درونی و باطنی انسان است. چگونگی انتخاب و چیدمان واژگان، فرایندی را به وجود می آورد که صورتگرایان به آن برجسته‌سازی می‌گویند. این فرایند به ما نشان می‌دهد که چگونه برخی متون با اینکه از همان عناصری تشکیل شده‌اند که سایر تولیدات زبانی از آنها به وجود آمده، دارای ویژگی‌هایی هستند که آنها را متمایز و برجسته می‌سازد.این پژوهشکه با روش توصیفی- تحلیلی به نگارش درآمده است، تلاش می‌کند با ارائه شواهدی از آیات شریفه قرآن کریم در جزء بیست‌و‌نه و سی، زیبایی‌های نحوی و بلاغی قرآن و تأثیر و ارتباط تنگاتنگ آن‌ها با محتوا را بررسی کند تا از این طریق، جنبه‌هایی از اعجاز قرآن را بشناسد و بشناساند بدین منظور، دو جزء آخر قرآن را در دو حیطه قاعده‌کاهی و قاعده‌افزایی بررسی کرده است.بر اساس نتایج، هنجارگریزی معنایی ارتباط تنگاتنگی با علم بیان و صنایع ادبی به کار رفته در آن دارد. استعاره و تشبیه در قرآن از بسامد بالایی برخوردار می‌باشند و قرآن کریم با آفرینش تشبیهات و استعاره‌های نو و بدیع سطح بلاغتش را افزوده است. دو نوع مرسل و عقلی مجاز نیز از صنایع پرکاربرد در قرآن می‌باشد و نقش مهمی در برجسته‌سازی در کلام الهی ایفا می‌کند. هنجارگریزی نحوی نیز از سه مولفه برخوردار می‌باشد: تقدیم و تأخیر، حذف و التفات. تقدیم لفظ بر عامل، بیشتر با انگیزه‌هایی همچون اختصاص، تأکید و گاه نیز برای رعایت فواصل صورت می‌پذیرد. حذف چه از نوع اختصاری و چه از نوع اقتصاری، علاوه بر آهنگین کردن کلام، با معنی ارتباط تنگاتنگی دارد. التفات نیز بعنوان یک هنجارگریزی نحوی، با دوری از استمرار یکنواخت و ملال‌آورکلام و ایجاد حساسیت در خواننده، از سهم به سزایی در برجسته‌‌‌‌‌‌سازی کلام برخوردار می‌باشد. در حوزۀ قاعده‌افزایی در سطح آوایی نیز، تکرار واکه‌ها و همخوان‌ها در قرآن، با مضمون آیات هماهنگ بوده و معنای ثانویه‌ای را القا نموده و درک هرچه بیشتر آن معانی را موجب می‌گردد.
مشخصات اثر
تحلیل متنی جزء بیست و نهم قرآن کریم
نویسنده:
رضا جمشیدی نسب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معنای تحت الفظی یک پاره گفتار همیشه با معنای مورد نظر گوینده یا نویسنده یکسان نیست. به بیان دیگر معنای حقیقی هر جمله به نقش گفتاری آن بستگی دارد که معمولا در یک بافت مناسب آشکار می شود. این موضوع درباره قرآن کریم نیز که ماده ای زبانی است مصداق دارد. در این پژوهش نقش های گفتاری آیات جزء بیست و نهم قرآن کریم براساس منابع تفسیری مورد تجزیه و تحلیل گفتمانی و متنی قرار گرفته است. نتایج بدست آمد حاکی از آن است که آیات جزء بیست و نهم 33 نقش گفتاری مختلف ایفا می کنند که از آن میان نقش های توصیف تعلیل و دستور به ترتیب پر بسمامدرین نقش ها می باشند. به همین ترتیب سه نقش عذر جواز و دعا کم بسامدترین نقش های به کار رفته در این جزء می باشند. نتایج بدست آمده همچنین نشان می دهد که 11 سوره جزء بیست و نه قرآن از لحاظ فشردگی معنایی با یکدیگر تفاوت دارند. سوره های ملک و انسان به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فشردگی معنایی اند. و در نهایت اینکه مشخصه های نحوی مشترک مشاهده شده میان نقش های گفتاری هم طبقه مورد بحث قرار گرفته است.
مشخصات اثر
تحلیل گفتمان آیات مربوط به قیامت در دو جزء آخر قرآن
نویسنده:
سید حسین سیدی,زهرا حامدی شیروان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
در این پژوهش آیاتی از جزء­های بیست‌و‌نهم و سی­ ام قرآن مجید که درباره قیامت هستند، از منظر تحلیل گفتمان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته­ اند. هدف پژوهش این بود که مشخص شود ساختارهای گفتمان­ مدار به ­کار رفته هنگام سخن گفتن از قیامت کدامند و این ساختارها چه مفاهیم و محتوایی را درباره قیامت به مخاطب منتقل می­ کنند. ساختارهای گفتمان­ مدار به­ کار رفته در این آیات عبارت بودند از تعدی، وجهیت، کنش تعهدی و جملات پرسشی با کارکرد غیرمستقیم. از این ساختارها می­ توان به این نتایج دست یافت: قاطعیت خداوند هنگام سخن گفتن از روز قیامت، هشدار و سعی در بیداری غافلان، تأکید خداوند بر سهمگین و وحشتناک بودن روز قیامت برای اخطار و هشدار به انسان­ها، قطعی­ و حتمی بودن وقوع قیامت.
صفحات :
از صفحه 4 تا 21
مشخصات اثر
ظرافتهای ساختاری و معنایی آیات در بردارنده حصر در جزء های 29 و 30 قرآن کریم
نویسنده:
مهرنوش عبداللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در کلام الهی که از لحاظ بلاغت بی همتاست، کاربرد هر واژه و ساختار در هر یک از آیات بر اساس حکمت و بیانگر لطائف و دقائقی است که بدون علم به ظرائف واژگان و نکات بسیار دقیق ساختارها، دستیابی به معنای والای این کلام متعالی ممکن نیست. حصر که یکی از مباحث دانش معانی در علم بلاغت استو به مفهوم اختصاص دادن چیزی به چیز دیگر به شیوه ای خاص می باشد، شامل اقسام و شیوهای متفاوتی است که هر یک ساختار خاص خود را داشته و کاربرد هر قسم و هر شیوه از آن در هر یک از آیات، هدف ویژه ای در بر دارد.موضوع این رساله بررسی ظرافتهای ساختاری و معنایی آیات در بردارنده حصر در جزء 29 و 30 قرآن کریم است.فصل اول این رساله به کلیات تحقیق از قبیل چکیده، بیان مسئله، اهداف، سوالات، پیشینه، فرضیه تحقیق وروش تحقیق پرداخته است.در فصل دوم مشخصات کلی حصر از جمله مفهوم لغوی و اصطلاحی و اهداف کاربرد آن بیان شده و اقسامحصر از جمله حصر حقیقی و غیر حقیقی، تحقیقی و مبالغه ای، موصوف در صفت، صفت در موصوف، افراد، قلب و تعیین و همچنین شیوه های مختلف حصر از قبیل عطف به لا، لکن و بل، نفی و استثناء، إنما، تقدیم ما حقه التأخیر، ضمیر فصل، تعریف مسند و مسندالیه و شیوه های غیر معمول حصر، به همراه نمونه آیات الهی و با استناد به تفاسیر و کتب بلاغی تبیین گردیده است و برخی نظرات جمهوربلاغیون و مفسرین از جمله اختصاص اقسام افراد، قلب و تعیین به حصر اضافی نقد گردیده است زیرا بررسی برخی آیات دربردارنده حصر حقیقی نشان می دهد که حصر حقیقی نیز در برخی موارد قابل تقسیم به اقسام افراد، قلب و تعیین می باشد. فصل سوم به بررسی آیات دربردارنده حصر در جزء 29 و 30 قرآن کریم پرداخته و ظرافتهای ساختاری و معنایی حصر در این آیات را بیان داشته است.فصل چهارم به بیان نتایج تحقیق از جمله تأثیر کاربرد حصر در تعالی مفاهیم آیات و تفاوت برداشت تفاسیر ادبی و بلاغی از این آیات و همچنین تأثیر کاربرد شیوه های متفاوت حصر در ایجاد سبک بلاغی متفاوت در جزء 29 و 30 قرآن کریم پرداخته است.
مشخصات اثر
  • 1
  • تعداد رکورد ها : 7