جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مفاهیم مهم و کلیدی در مباحث اخلاق و فلسفه اخلاق، حکمت عملی است. دانستن چیستی این مفهوم ازنظر ارسطو به این جهت اهمیت دارد که وی از طرفی میراث‌دار اسلاف بزرگی همچون سقراط و افلاطون است و از طرف دیگر، کتب و آثارش پس از ترجمه و مطالعه توسط اندیشمندان اسلامی مانند کندی و فارابی، مبدأ و محور علم اخلاق، اخلاق فلسفی و اخلاق اسلامی قرار گرفته است. بدین‌سان در این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، چیستی حکمت عملی، از طریق مقایسه آن با سایر فضایل عقلی در نظر ارسطو مشخص شده است. نتیجه تحقیق اینکه عقل شهودی، که متکفل بدیهیات است، در کنار شناخت علمی که توانایی بر اقامه برهان است، حکمت نظری با موضوع عالی‌ترین موجودات را تشکیل می‌دهد و حکمت نظری نیز با مبادی خود، از مبادی توانایی عملی (تخنه یا فن) و حکمت عملی (فرونسیس) به‌ شمار می‌رود. حکمت عملی یا فرونسیس از عقل نظری وام می‌گیرد و به عقل عملی وام می‌دهد و به تعبیر دیگر، معلول عقل نظری و علت (اعدادی) عقل عملی برای عمل اخلاقی است.

یکی از مفاهیم مهم و کلیدی در مباحث اخلاق و فلسفه اخلاق، حکمت عملی است. دانستن چیستی این مفهوم از نظر ارسطو به این جهت اهمیت دارد که وی از طرفی میراث­دار اسلاف بزرگی چون سقراط و افلاطون است و از طرف دیگر، کتب و آثارش پس از ترجمه و مطالعه توسط اندیشمندان اسلامی مانند کندی و فارابی، مبدأ و محور علم اخلاق، اخلاق فلسفی و اخلاق اسلامی قرار می‌گیرد. بدین­سان در این نوشتار، که با روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است، چیستی حکمت عملی، از طریق مقایسه آن با سایر فضائل عقلی در نظر ارسطو مشخص شده است. نتیجه تحقیق اینکه عقل شهودی، که متکفل بدیهیات است، در کنار شناخت علمی که توانایی بر اقامه برهان است، حکمت نظری با موضوع عالی‌ترین موجودات را تشکیل می‌دهد و حکمت نظری نیز با مبادی خود، از مبادی توانایی عملی (تخنه یا فن) و حکمت عملی (فرونسیس) به‌شمار می‌رود. حکمت عملی یا فرونسیس از عقل نظری وام می‌گیرد و به عقل عملی وام می‌دهد و به تعبیر دیگر، معلول عقل نظری و علت (اعدادی) عقل عملی برای عمل اخلاقی است.

ویلهلم دیلتای از فیلسوفان شهیر در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است که تلاش خود را مصروف بنیانگذاری علوم انسانی، از راه استقلال بخشیدن به روش خاص تحقیق در این رشته از علوم در برابر علوم طبیعی کرده است. کتاب ذات فلسفه وی به طور خلاصه مایه تفکر او را باز نموده است. نویسنده در این اثر به تبیین مفهوم فلسفه، چیستی ذات و ویژگیهای آن پرداخته و قصد وی روشن کردن این مهم است. او برای رسیدن به چنین مقصودی بررسی مفهوم فلسفه از یونان تا عصر حاضر را نیز، پی‏گرفته و آن را در بوته نقد نهاده از سوی دیگر به تبیین نسبت میان فلسفه و دین، هنر و ادبیات و علم به عنوان پاره‏ای از مهم‏ترین شاخه‏های علوم انسانی پرداخته است.

جایگاه عواطف در اندیشه ارسطو اغلب با نظریه وی درباره ضعف اراده شناخته می‌شود؛ لیکن مطالعه آثار وی نشان می‌دهد که عواطف نقش گسترده‌تر و پیچیده‌ای در فعالیت‌های ذهنی دارند. ازنظر او بین عواطف و دیگر کارکردها و فعالیت‌های ذهنی رابطه عمیق و دوسویه‌ای وجود دارد؛ به این نحو که هم عواطف بر کارکردهای جزء عقلانی نفس تأثیرگذار است و هم کارکردهای جزء عقلانی بر عواطف و شدت و ضعف آن‌ها تأثیرگذار است. در این مقاله برای تبیین مدعای رابطه دوسویه عاطفه و جزء عقلانی بعد از بیان چیستی عاطفه و نحوه عملکرد آن در ذهن، از یک‌سو، به تأثیر عاطفه بر جزء عقلانی نفس خواهیم پرداخت و نقش آن را در اراده، قدرت تشخیص و داوری و ادراک حسی بررسی می‌کنیم. ازنظر ما، برخلاف تصور رایج، عواطف تنها تهدیدی خطرناک برای اخلاق و عقلانیت به‌شمار نمی‌آیند، بلکه آن‌ها می‌توانند در تقویت عقلانیت نیز نقش جدی بازی کنند. از سوی دیگر، برای فهم تأثیر جزء عقلانی بر عواطف، نقش برخی فعالیت‌های ذهنی در ایجاد لذت و درد و عواطفی چون دوستی، ترحم و نیز مقاومت در برابر نیروی انگیزشی عواطف را بررسی خواهیم کرد. همچنین توضیح خواهیم داد که کارکردهای ذهنی در ایجاد عواطف به یک میزان عمل نمی‌کنند، همچنین بین شدت و ضعف کارکردهای ذهنی و شدت و ضعف عواطف نسبت مستقیم برقرار است.

کتاب با بحثی درباره حکمت و فلسفه در یونان و تاثیر آن بر جوامع دیگر به ویژه ایران و فرهنگ اسلامی آغاز می‌شود ;سپس مطلبی تحت عنوان "اقامه گفت و گو بین فلسفه اسلامی و فلسفه غربی "مطرح می‌گردد، آن گاه مختصری از احوال و آثار "آیت‌الله مهدی حائری یزدی "معرفی می‌شود و در پی آن متن "تحفه الحکیم "اثر آیت‌الله محمد حسین اصفهانی درج می‌گردد که منظومه‌ای است در باب مقولات فلسفی، از جمله" "تعریف وجود"، "اصالت وجود"، "تکثر وجود"، "قضایا و جهات آن"، "جهات اعتباری"، "حدوث و قدم"، "قوه و فعل و اقسام آن"، "وحدت و کثرت"، "مباحث علت و معلول"، "مباحث جوهر و عرض"، "کم و کیف "و "اثبات واجب‌الوجود ."

شکاکیت که اعتقاد به عدم امکان معرفت داشته­ است، در مقاطع مختلف تاریخ فلسفه­ با چهره ­های متنوع و گوناگونی بروز یافته­ است. اگرچه شکاکیت همراه خود آثار مخرب فراوانی به بار آورده­ و در برخی برهه­ های تاریخ ضربه­ های سنگینی بر فلسفه و اندیشه وارد کرده است، اما باید اذعان نمود که شکاکان، ما را در نیل به فهم و تحلیل دقیق مباحث معرف ت­شناسی یاری نموده ­اند. یکی از شبهه­ هایی که شکاکان یونان باستان بر استواری شکاکیت و عدم امکان معرفت مطرح نموده ­اند، «ناتوانی حس و عقل از ادراک» است. صدرالمتألهین این شبهه شکاکان یونان باستان را پاسخ داده است؛ او شکستن خطای حواس را به حس مشترک و حل خطای خیال را به عقل ارجاع داده است. همچنین خطای عقل را با ارجاع به «اصل استحاله اجتماع نقیضین» و بازگشت علوم حصولی به حضوری، حل کرده است. نگارندگان در گام بعدی به تبیین دیدگاه علامه طباطبائی از چیستی و نشان‌دادن مقام وقوع خطا و «اصل اجتماع و ارتفاع نقیضین»، پرداخته و در پایان پاسخ­ه ای ملاصدرا و علامه را مورد تحلیل و بررسی قرار داده‌اند.

بزرگترین اندیشمندان تاریخ و همچنین موفق‌ترین شخصیت های امروز به خرد رواقیون باستان باور داشته . دارند، زیرا به این درک رسیده‌اند که ارزشمندترین خردمندی ها بی زمان است و این که فلسفه برای داشتن زندگی بهتر است، نه برای تمرین در کلاس های درس. روزنگار رواقی گری به اندازه‌ی 366 روز بینش و تمرین از حکمت رواققیون را به خوانندگان تقدیم می کند که شامل ترجمه های کاملا جدیدی از آثار مارکوس اورلیوس امپراتور، سنکای نمایشنامه نویس و اپیکتتوس فیلسوف و همچنین چهره های درخشان اما کم‌تر شناخته شده‌ای مثب زنو و روفوس است. هر روز از سال درس هایی جذاب و پرمعنا از این افراد به همراه روایت های تاریخی، تفسیر های بحث برانگیز و واژه نامه ای سودمند از اصطلاحات یونانی پیش روی شما خواهد بود. با پیروی از این آموزه ها طی یک سال ( و در واقع طی سال های آینده) آرامش، خودشناسی و بردباری لازم را برای خوب زندگی کردن به دست خواهید آورد.

ترجمه ماشینی: محققان عصر پدری بیش از آنکه به توسعه الهیات عرفانی مسیحی توجه داشته باشند به سنت جزمی در دوره خود توجه داشته اند. اندرو لوث قصد دارد تعادل را اصلاح کند. لوث با درک این موضوع که شکل فکری این سنت به طور قاطع تحت تأثیر ایده های افلاطونی در مورد رابطه روح با خدا بود، با بررسی افلاطون و افلاطونیسم آغاز می کند. بحث پدران که در ادامه می آید نشان می دهد که چگونه سنت عرفانی در بطن اندیشه آنان قرار دارد و چگونه سنت جزمی هم شکل می دهد و هم انعکاس بینش ها و دغدغه های عرفانی است. این ویرایش جدید از یک مطالعه کلاسیک از تأثیرات متنوع بر معنویت مسیحی شامل یک پایان نامه جدید است که متن را کاملاً به روز می کند.