جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اگرچه استفاده از وسایل الکترونیکی در تجارت، پدیده نوینی نیست و استفاده از تلفن، دورنگار و نمابر سال هاست که در عرصه معاملات وارد شده اما اصطلاح تجارت الکترونیک از زمانی معمول شده است که سامانه های رایانه ای به پیشرفت قابل ملاحظه ای دست یافته اند. امروزه معاملات الکترونیکی در سراسر دنیا از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار است زیرا علاوه بر این که روش های سنتی تجارت را متحول ساخته، سرعت و صرفه جویی را به بهترین نحو برای بشر به ارمغان آورده است. رواج و گسترش روزافزون این گونه معاملات در کشورهای توسعه یافته و لزوم پیشرفت آن در کشورهای درحال توسعه حقوق دانان را برآن داشته تا در جهت پر کردن خلاهای قانونی و مسایل حقوقی مرتبط با این گونه معاملات بکوشند. از این رو بر آنیم تا در این نوشتار مساله ایجاب و قبول را به عنوان وسیله اعلام اراده متعاملین در معاملات الکترونیکی مورد بررسی قرارداده و به مبانی فقهی آن بپردازیم.

اراده متعاقدین زیربنای انشای معاملات است و از آنجا که معامله امری درونی و نفسانی است برای این که از منظر حقوقی موثر واقع شود باید وجود خارجی پیدا کند به عبارت دیگر، اراده حقیقی از عناصر اصلی معاملات است که برای ترتب اثر معاملات باید وجود آن احراز گردد. حال آیا مبنای معاملات اراده باطنی طرفین است یا اراده ظاهری آنها؟در این نوشتار برآنیم تا دو نظریه اراده باطنی و اراده ظاهری را مورد بررسی قرار داده و تصویری از یک نظریه تعدیل یافته در نظام حقوقی اسلامی ارایه دهیم.