جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

باتوجه‌به اهمیت هستی‌شناسی و بنیادی بودن برخی مسائل، به سه مسئله هستی‌شناسی پرداخته شد که با تعمق در این مسائل، می‌توان نگاه هستی‌شناسی یک فیلسوف را تا حدی به دست آورد و این سه مسئله در سه فصل مجزا با تکیه بر نگاه ملاصدرا و استاد فیاضی، مورد بررسی قرار گرفته است:ابتدا در فصل اول پس از بیان کلیات متعارف هر تحقیقی به چند مفهوم که به روشنی موضوع پایان¬نامه می افزود پرداخته شد از جمله مفهوم هستی¬شناسی و معرفت شناسی و روش شناسی مکاتب فلسفی که با توجه به آن رویکرد انتقادی آقای فیاضی مشخص گردد.فصل دوم مربوط به بحث بنیادین اصالت الوجود و اعتباری بودن ماهیت است که در این فصل به سه تقریر و نگاه در قول به اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت، پرداخته شده است و دو تقریر را اکثر شارحین ملاصدرا به ایشان نسبت داده‌اند. تقریر سوم، از آقای فیاضی است و ایشان ادعا دارند که این تقریر همان چیزی است که ملاصدرا در صدد آن است. در دو تقریر نخست از اصالت وجود، ماهیت را ذهنی و غیر خارجی دانسته و تقریر سوم ماهیت را دو گونه لحاظ کرده؛ ماهیت بدون لحاظ وجود که اعتباری و ذهنی است و ماهیت به لحاظ وجود که تحقق تبعی دارد.فصل سوم بحث مناط نیازمندی به علت است که با مروری به تمام نظرات قدما، با بیان دیدگاه خاص آقای فیاضی، تفاوت دیدگاه ها و خواستگاه هر دیدگاه مشخص شده است و بیشتر دیدگاه های امکان ماهوی و امکان وجودی و امکان معنایی بررسی و مقایسه شده اند که دیدگاه سوم نظر جدیدی در بحث می باشد.در فصل چهارم نیز بحث حرکت در مجردات مورد بررسی قرار گرفته که در آن نیز باتوجه‌به تعاریف از حرکت و مادی و مجرد، هر مکتبی به یک نتیجه منجر شده است که در آخر، به دیدگاه آقای فیاضی، باتوجه‌به تعریف از حرکت و هیولا و تعریف از مجردات، نتیجه‌ای غیر از دیدگاه ملاصدرا به دست می آید که حرکت در مجردات ممکن است و قوه مستلزم هیولا نیست و از اساس، هیولا تحقق ندارد.در آخر هر فصل نیز به جمع بندی و مقایسه دیدگاه ها پرداخته شده است که آیا اساساً فرقی بین نگاه ملاصدرا و آقای فیاضی وجود دارد یا صرف تفاوت تقریر است که در برخی موارد واقعاً تفاوت محسوس است.

پیش‏تر در مقاله «حکم‏ ناپذیرى وجود» با براهینى اثبات کردیم که هستى (به‏ معناى مطلق واقعیت) حکم ‏پذیر نیست و ممکن نیست که حکمى داشته باشد؛ بنابراین نمى ‏توان موضوع فلسفه اولى را هستى (به ‏معناى مطلق واقعیت با تعابیر گوناگونش) قرار داد. اینک در این مقاله که در امتداد و ادامه همان مقاله است. در تلاشیم تا موانعى را که از حکم ‏پذیرى هستى و موضوع فلسفه شدن آن جلوگیرى مى‏ کنند، روشن سازیم. در مجموع چهار مانع را در این مقاله بیان کرده ‏ایم که عبارت‏ اند از: 1. کثرت‏ ناپذیرى وجود، 2. امتناع عروض بر حقیقت هستى، 3. امتناع عروض «واجب بالذات» و «ممتنع بالذات» بر هستى، 4. بى‏ مرزى حقیقت هستى. هدف این پژوهش پیش‏رو این است که با ارائه موانع حکم‏ پذیرى هستى (به‏ معناى مطلق واقعیت) روشن سازیم که موضوع فلسفه اولى، هستى (به‏ معناى مطلق واقعیت با تعابیر گوناگونش) نیست.