جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 43
بررسی تحلیلی نقدهای عالمان اهل سنت پیرامون آیه مباهله
نویسنده:
پدیدآور: جمیله نشاطی نژاد ؛ استاد راهنما: محمدعلی وطن دوست ؛ استاد مشاور: علیرضا کهنسال
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
آیه 61 سوره آل عمران معروف به آیه مباهله، از آیات مهم و مورد اختلاف میان مذاهب اسلامی است. این آیه به واقعه تاریخی مباهله پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان نجران اشاره دارد که بر اساس منابع روایی شیعه و برخی منابع اهل سنت، پیامبر(ص) در این واقعه تنها همراه با امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) حاضر شدند. شیعیان این آیه را دلیلی روشن بر اصالت و برتری اهل بیت(ع) می دانند. با این حال، بسیاری از عالمان اهل سنت در طول تاریخ تفسیری متفاوت از این آیه ارائه داده و دلالت های شیعی آن را به چالش کشیده اند. این نقدها در چند محور اصلی قابل بررسی است: نخست در زمینه سندیت تاریخی واقعه مباهله، دوم در مورد دلالت های معنایی آیه، و سوم در زمینه نتایج کلامی که از این آیه گرفته می شود. در میان عالمان اهل سنت، افرادی مانند ابن تیمیه در منهاج السنه، فخر رازی در تفسیر کبیر، قرطبی در الجامع لأحکام القرآن و آلوسی در روح المعانی به شکل گسترده به نقد دیدگاه های شیعه در این زمینه پرداخته اند. این نقدها گاه ماهیت تفسیری دارد و گاه جنبه تاریخی و سندی به خود می گیرد. اهمیت بررسی این نقدها از آنجا ناشی می شود که آیه مباهله یکی از مستندات اصلی شیعه در اثبات جایگاه اهل بیت(ع) است و نقدهای وارده از سوی اهل سنت می تواند بر فهم ما از این آیه و نتایج کلامی آن تأثیرگذار باشد. از سوی دیگر، تحلیل این نقدها می تواند به روشن شدن نقاط قوت و ضعف استدلال های دو طرف بینجامد. این پژوهش در پی آن است که با روشی تحلیلی-انتقادی، مهم ترین نقدهای عالمان اهل سنت را بر آیه مباهله مورد بررسی قرار دهد، صحت و سقم آنها را از منظر قرآن، روایات و عقل سنجیده، و در نهایت به ارزیابی جامعی از این چالش تفسیری-کلامی دست یابد.
مشخصات اثر
تفسیر الشعراوی و تفسیر الأمثل به فضائل أهل بیت علیهم السلام (آیه تطهیر، مباهله، نوع دوستی و نبوت به عنوان الگو) پرداخته است
نویسنده:
عبدالله صالح عثمان؛ استاد راهنما: فاضل یونس عصری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
این تحقیق آیات قاطع نازل شده در بیت نبوت اطهار علیهم السلام را در یک بررسی تحلیلی و انتقادی در دو تفسیر که از مهمترین تفاسیر مفسران در قرن اخیر می باشد مورد بررسی قرار داده است. منظور از تفسیر بهینه کتاب خدا نازل شده توسط شیخ ناصر مکارم الشیرازی و تفسیر الشعراوی توسط شیخ محمد الشعراوی است. طبیعی است که نگاه تحلیلی در پژوهش ما را به سمت فراتر از چارچوب های صوری در این دو تفسیر سوق می دهد و به عمق رویکردی که این دو شیخ در تفسیر آیات نشان دهنده جایگاه خانواده بر آن تکیه می کردند، فرو می رویم. بیت (علیهم السلام) در قرآن کریم، و برای روشن شدن این امر، لازم بود با رویکردهای مقدماتی که بر تلقی کلی ما از موضوع تحقیق نظارت می کند شروع کنیم: رویکردی که دنبال می شود چیست؟ دو شیخ در تفسیر خود، چون آیات مبارکه را بر اساس دو نظام حفظ می کنند، اول: نظام باطنی که سیاق باطنی است و سیاق زبانی محض بوده و دوم: منظومه بیرونی که خارج است. زمینه، و منظور من از آن دلایل وحی است؟ و چگونه آن دو شیخ، فضائل اهل بیت علیهم السلام را در آیه تطهیر و مباهله و نوع دوستی و ارتباط در رمز قرآنی که یکدیگر را تبیین می کند، مطرح کرده اند؟ و چه دلایلی باعث شده مفسران - گاه - از ذکر فضایل اهل بیت علیهم السلام در آیات تطهیر و مباهله و نوع دوستی و اندرز در حالی که تفسیر خود را از آیات حکیم آغاز می کنند، باز داشته است. خاطره؟ ماهیت شواهدی که در بیان آن وضعیت به آنها استناد کرده اند چیست؟ آیا آنها شواهد ذهنی هستند یا متنی؟ یا ذهنی و حرکتی همزمان؟ بخش اول این پژوهش پاسخگویی و تبیین این سوالات را بر عهده داشت. به همین ترتیب، پژوهش در پی آن بود که با همان میزان تداوم آیات قرآن، ویژگی انسجام و جدایی ناپذیری قرآن کریم از عترت مبارک را نشان دهد که به اندیشیدن به نیاز می انجامد. تا از طریق نقل مورد نظر از احادیث اهل بیت علیهم السلام، مسیر تفسیری نظام مند مبتنی بر فهم آیات و سپس سخنان پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) ایجاد شود. درود): من دو چیز گرانبها را در میان شما می‌گذارم، کتاب خدا، و عترت من اهل بیتم، از هم جدا نمی‌شوند تا در حوض به سوی من بازگردند، مرتبه‌ی طبیعی آن زمانی که مفسر به دفع گیجی در مورد آن متوسل شود. آیه و رفع ابهام در مورد سوره. این پژوهش نتوانست از آشکار ساختن حرکت تاریخ و عناصر آن در قرآن مجید فراتر رود، لذا در حفظ و رهایی آن، انسان و زمین و رابطه بین آنها و سپس رابطه این عناصر، خروجی گرفت. و خداوند متعال، زمین حاصلخیزی بودند که از طریق آن تحقیق، اهمیت جانشینی را به عنوان یک اصطلاح خاص قرآنی آشکار ساخت. در بررسی این موضوع رویکرد توصیفی تحلیلی را در پیش گرفته ایم. و به مجموعه ای از نتایج رسیدیم که مهمترین آنها دو رویکرد به دنبال تفسیر الشعراوی و تفسیر الامثال در تفسیر خود از قرآن کریم است و روشی وجود دارد که شیخ محمد از طریق آن شعروی و تفسیر افضل به فضایل اهل بیت علیهم السلام در آیات تطهیر و مباهله و نوع دوستی و گزارش پرداخته است و دلایلی وجود دارد که موجب انکار تفسیر الشعراوی شده است. و بهترین ها برای فضایل اهل بیت علیهم السلام
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی نقش مبانی مختص فریقین در تفسیر آیه مباهله با تأکید بر تفاسیر المنار و تسنیم
نویسنده:
طیبه حیدری راد
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مفسران متقدم و متأخر فریقین، در نگرش تفسیری خود، آیه مباهله را از جنبه‌‏های تاریخی، ادبی، کلامی و حقوقی مورد توجه قرار داده‌‏اند و هرکدام با هدف اثباتی و انکاری، آن را با رهیافت و نتایج متنوعی تفسیر کر‏ده‌‏اند. در این مقاله کوشش شده است با رویکرد تطبیقی، نقش مبانی اختصاصی ایشان در نوع نگرش و تحلیل آراء آنها با محوریت تفاسیر تسنیم و المنار مورد بررسی قرار گیرد. بررسی‏‌ها نشان می‌‏دهد مفسران فریقین با توجه به مبانی اختصاصی خود، طیفی از دیدگاه‏‌های گوناگون را درباره شأن نزول و مفردات آیه مذکور مطرح نموده که از نکات اشتراک و افتراق برخوردارند؛ به گونه‏ای که ضمن مشهود بودن وفاق بخشی از آنها، هم‏گرایی در تفسیر برخی مفردات را رقم ز‏ده و پاره‏ای از آن اختلافی است که متأثر از معیار مبنای اختصاصی فریقین است. این نوشتار به روش توصیفی _ تحلیلی و با بهره‏‌گیری از منابع کتابخانه‌‏ای نگاشته شده است و یافته‌‏های حاصله عبارتند از: عدم اختصاص آیه مباهله به افراد خاص و مسیحیان نجران، جعلی دانستن روایات شأن نزول، عدم شمول واژه «أبناء» بر نوه‏های دختری، مصداق «نساء و أنفس» نبودن حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع)از سوی ابن تیمیه و رشید رضا و عدم پذیرش خلافت بلافصل امام علی(ع)از سوی آلوسی. در مقابل، مفسران شیعه (از جمله: طبرسی، بلاغی نجفی، طباطبایی و جوادی آملی)، آیه را مختص افراد خاصی دانسته و نوه‌‏های دختری از حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) را به ترتیب، مصادیق واژه‏های «أبناء، نساء و أنفس» شمرده و افضلیت اهل‏بیت(ع) و خلافت بلافصل امام علی(ع) را با استدلال به آیه اثبات نموده و برخی مفسران اهل سنت (از جمله: قرطبی و فخر رازی) نیز در پاره‏ای موارد، با شیعه هم‏رأی هستند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 94
مشخصات اثر
واکاوی برتری امیرالمؤمنین(ع) بر اساس آیة مباهله با محوریت استدلال‌های اهل بیت(ع) بر اساس منابع شیعه و سنی
نویسنده:
احسان ترکاشوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
آیة مباهله که دربارة اثبات حقانیت رسول خدا(ص) در برابر جایگاه حضرت عیسی(ع) نازل شده، یکی از نصوصی است که به واسطة آن بر افضلیت امیرالمؤمنین(ع) و به تبع، بر امامت و خلافت بلافصل آن حضرت در علم کلام استدلال می‌شد. اهل بیت(ع) در بحث افضلیت آن حضرت بر سایر صحابه، چه در بحث سوابق علی(ع)، چه در بحث اقربیت به رسول خدا(ص)، چه دربارة پاسخ به شبهاتی که در باب امامت آن حضرت در تفسیر و تحلیل آیه مطرح شده، به طور جدی بحث کرده‌اند، اما تاکنون پژوهشی متمرکز و خاص مناظرات و استدلال‌های اهل بیت در این زمینه انجام نشده‌است. در این پژوهش، سعی شده علاوه بر اصل استدلال‌ها و گفت‌وگوهای رسول خدا(ص)، امیرالمؤمنین(ع)، امام حسن مجتبی(ع)، امام صادق(ع)، امام کاظم(ع) و امام رضا(ع) دربارة آیة شریفة مباهله، نحوة استدلال و پاسخ به شبهات مخالفان به صورت تطبیقی از منابع دو مذهب شیعه و سنی بیان و تحلیل گردیده، لوازم سخنان بزرگان، از جمله «افضلیت» که مهم‌ترین حد وسط استدلال به امامت در این آیة شریفه است، اثبات شده‌است.
صفحات :
از صفحه 241 تا 263
مشخصات اثر
مهم‌ترین دیدگاه‌ها در تعیین مصداق «انفسنا» در‌ آیۀ مباهله
نویسنده:
محمد جواد عنایتی راد ، علیرضا نجف زاده ، جواد غلامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع
چکیده :
یکی از مسائلی که در‌ آیه مباهله موجب ارائه دیدگاه‌های متفاوتی شده است، تعیین مصداق «انفسنا» در‌ این ‌آیه است؛ یعنی مراد و مقصود از «انفسنا» چه فرد یا افرادی است. مصداق‌یابی «انفسنا» در ‌این ‌آیه دارای اهمیت زیادی است؛ زیرا آن فردی که خداوند متعال او را نفس رسول خدا (ص) دانسته است، باید دارای فضایل و کمالاتی همسنگ رسول خدا (ص) باشد. پس بر افضلیت و امامت آن فرد بعد از رسول خدا (ص) دلالت می‌کند. از آنجایی که در‌ این باره چهار دیدگاه مهم مطرح است که شامل 1- رسول خدا (ص)، 2- اقوام و عشیره، 3- رسول خدا و امیرمؤمنان، 4- فقط امیرمؤمنان می‌باشد، هدف این مقاله آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، مصداق این آیه را مورد بررسی و کنکاش قرار دهد. پرسش اساسی این است که مصداق واقعی واژۀ «انفسنا» بر اساس آیه قرآن چه کسی است؟ با بررسی ‌این دیدگاه‌ها به ‌این نتیجه می‌رسیم که امیرمؤمنان (ع) مصداق «انفسنا» در ‌این آیه است.
مشخصات اثر
النصب والنواصب
نویسنده:
محسن المعلم
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دار الهادی,
مشخصات اثر
نقد دیدگاه ذهبی در مورد معنای «ص» در آیه مباهله با استناد به آیات مشتمل بر واژه «نفس» در قرآن
نویسنده:
محمدجعفر میلان نورانی ، مجید سرکوبی ، غلام‌علی نعمت‌اللهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
شمس‌الدین ذهبی، از محدثان مشهور و تأثیرگذار اهل سنت، که دیدگاه‌هایی قابل تأمل (نسبتاً خاص) راجع به برخی از آیات دال بر فضایل امام علی دارد، وی معتقد است وقتی خداوند در آیه ۶۱ سوره آل عمران به پیامبر(ص) دستور می‌دهد که «نفْس» خود را در مباهله بیاورد و آن حضرت نیز با عنایت به این فراز، امام علی را به همراه می‌برد، نه‌تنها از آن واژه، معنای همبستگی و همدلی محکم و قاطع فهمیده نمی‌شود، بلکه اساساً این عبارت درصدد تمجید از امام علی نیست و صرفاً به این معناست که پیامبر کسی را که به لحاظ موقعیت جغرافیایی و خانوادگی به وی نزدیک‌تر از دیگران است، به همراه ببرد. لذا این نوشتار با رویکردی تطبیقی-تحلیلی درصدد بررسی ادعای ذهبی برآمد. نگارندگان در این مقاله با مطالعه واژه «نفس» در دیگر آیات قرآن و مقایسه آن‌ها با یکدیگر، به این نتیجه رسیدند که گرچه منظور از کلمه «نفس»، شخص انسان نیست، ولی شامل همه اطرافیان یک فرد نیز نمی‌تواند باشد و صرفاً بر شبیه‌ترین افراد به وی، اطلاق می شود. همچنین با توجه به مقام و فضایل پرشمار حضرت علی، در بررسی مناقب ایشان در آثار فریقین، این نتیجه حاصل شد که نزدیک‌ترین انسان‌ها به رسول خدا و به عبارتی «نفسِ» آن حضرت، کسی جز خود امام علی(ع) نمی‌تواند باشد.
صفحات :
از صفحه 53 تا 72
مشخصات اثر
أعلام الهدایة المجلد 3
نویسنده:
لجنه التاليف في المعاونيه الثقافيه للمجمع العالمي لاهل البيت (ع)
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه pdf
وضعیت نشر :
قم: المجمع العالمي لاهل البيت (ع) ,
چکیده :
اَعْلامُ الْهِدایَه عنوان چهارده جلد کتاب به زبان عربی درباره زندگی چهارده معصوم است که جمعی از محققان در معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت جمع‌آوری و تهیه نموده‌اند. ترجمۀ دورۀ کامل أعلام‌الهدایة یا تعدادی از مجلدات آن به زبان‌های فارسی، ترکی استانبولی، اردو و مالایی نیز منتشر شده است. پیشوایان هدایت، عنوان ترجمه فارسی این مجموعه است. جلد سوم مجموعه اعلام الهدایه کتاب «صدیقه کبری، حضرت فاطمه زهرا(س)» است. این کتاب سه فصل دارد. فصل اول درباره شخصیت و فضایل حضرت زهرا(س) است. فصل دوم این کتاب به مباحث ولادت، تربیت و ازدواج تا وفات پیامبر(ص) اشاره دارد. فصل سوم به مباحث سقیفه، فدک، خطبه حضرت فاطمه زهرا(س) در مسجد مدینه و میراث علمی ایشان می‌پردازد.
مشخصات اثر
لوازم الدین ترجمه و شرح فارسی باب حادی عشر علامه حلی نوشته ادهم خلخالی
نویسنده:
عبدالله نورانی
نوع منبع :
مقاله , شرح اثر , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
چکیده :
در این مقاله پس از شرح احوال ادهم خلخالی واعظ و شاعر صافی ضمیر سده یازدهم و معرفی تألیفات متعدد و متنوع وی در زمینه های اخلاق، تفسیر، کلام و عرفان، متن رساله "لوازم الدین" که ترجمه و توضیح باب یازدهم از کتاب منهاج الصلاح (مشهور به باب حادی عشر) علامه حلی است، به طور کامل آمده. در این رساله فارسی مسائل کلام و اصول عقاید امامیه بر وجهی که اکثر مردم از آن بهره گیرند مطرح شده است.
صفحات :
از صفحه 129 تا 158
مشخصات اثر
تحلیل روش‌شناختی نقدهای علامه جوادی آملی در خصوص آیۀ مباهله بر تفسیر المنار
نویسنده:
محمد حسین بیات, حسین محققی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
از برجسته‌ترین تفاسیر شیعه، تفسیر «تسنیم» نوشتۀ علامه جوادی ‌آملی و از تفاسیر طراز اوّل قرآن در بین اهل‌سنت، تفسیر «المنار» تألیف رشیدرضا می‌باشند. این دو تفسیر از دو خاستگاه فکری و اعتقادی متفاوت برآمده‌اند اما نسبتاً از شیوه‌ها و اسلوب‌های مشترکی برخوردارند، به همین دلیل المنار حضور قابل توجهی در تسنیم دارد و در جای‌جای تسنیم شاهد مواجهه‌های مختلف علامه جوادی با آراء رشیدرضا هستیم. نظر خاصّ المنار در خصوص شأن نزول و بیان مصادیق در خصوص جریان مباهله‌ از مطالبی است که به‌طور مبسوط در تفسیر تسنیم به نقد کشیده شده است. نگارندگان این پژوهش برآنند که با روش تحلیلی، مواجهۀ دو مفسّر در مورد این آیه را مورد مداقۀ روش‌شناختی قرار دهند تا میزان سقیم یا غیرسقیم بودن آراء این دو مفسر مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. یافته‌های این پژوهش حکایت از آن دارد که المنار در موضوع مباهله جانب‌دارانه و با پیش‌فرض عمل کرده و از مفسران، محدثان و مورخان اهل‌سنت بلکه از صاحبان صحاح نیز به نحو مشهود فاصله گرفته و آراء ابن‌تیمیه را بر دیگر شخصیت‌های علمی اهل‌سنت ترجیح داده است؛ بر همین اساس است که می‌بینیم آیت‌الله جوادی از اساس کلام رشیدرضا را مردود دانسته و علاوه بر ابطال اندیشه و روش وی، گرایش‌ها و تعصّبات ناصوابش را نیز یادآور شده است.
صفحات :
از صفحه 19 تا 42
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 43