جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 15
عنوان :
درسگفتار براهین اثبات وجود خدا
مدرس:
مصطفی ملکیان
نوع منبع :
درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
براهین اثبات واجب
,
اثبات خدا
,
راههای خداشناسی
,
براهین خداشناسی
,
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
,
اثبات وجود خدا
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
فلسفه دین
,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
,
فلسفه و عرفان
,
درسگفتار / سخنرانی کلام جدید و فلسفه دین
چکیده :
مدخل ورود به مباحث استدلالی در باب گزاره های دینی سخن رسید به نقطه مشترک بین نظریه دورکیم و فروید وفروم ویونگ. گفتیم که ما وقتی به دنبال انگیزه های روانی و اجتماعی اعتقاد به وجود یک شیئ می رویم که وجود آن چیز قابل اثبات عقلانی نباشد. آیا واقعا اعتقادات دینی را نمی توان عقلانی کرد ؟ عمده ترین و مهمترین اصل اعتقادی، قضیه «خدا وجود دارد» می باشد. بحث دوم: اثبات وجود خدا از اینجا وارد بحث دیگری بنام اثبات وجود خدا می شویم. اقوال درباره ی وجود خدا درباره وجود خدا فیلسوفان دین به سه دسته تقسیم می شوند : ۱-وجود خدا اثبات شده است. ۲-وجود خدا اثبات نشده است. ۳-وجود خدا اثبات نشدنی است. سخن درباره قضیه «خدا وجود ندارد» نیست بلکه «خدا وجود دارد» محل کلام است. طریق استدلال بر هریک از اقوال سه گانه قول اول: بیان حداقل یک دلیل بر وجود خدا اجمالا، اگر کسی قائل شود به قول اول، این شخص باید لااقل یک دلیل عقلانی عرضه کند که نه به لحاظ منطق صوری و نه منطق مادی اشکال نداشته باشد. قول دوم: خدشه در تمام استدلالات بر وجود خدا و اما قائل به قول دوم باید تمام استدلالات بر وجود خدا از ناحیه ادیان و فیلسوفان را خدشه کند. و اما قائل به قول سوم باید راه دیگری را طی کند. قول سوم: کسانی که می گویند وجود خدا قابل اثبات نیست دو راه طی کرده اند : طریق اول: محدودیت قوای ادراکی ما چگونه عقلی که محدود است می تواند احاطه علمی پیدا کند بر خدایی که علی الفرض نا محدود است. تا وقتی که عقل بشر محدود است و خدا نا محدود فرض می شود، وجود خدا ثابت نشدنی است. این راه در فرهنگ بشری بسیار سابقه دار است. کما اینکه بعضی از عرفا چنین سخنی گفته اند. طریق دوم: متنافی الاجزا (Paradoxical) بودن مفهوم خدا مفهوم متنافی الاجزاء، مفهومی است که در دل خودش بعضی از اجزاء با یکدیگر تناقض دارند. مثل مفهوم یخ مایع. باید توجه کرد که اثبات وجود یک چیز یعنی اثبات مصداق داشتن یک مفهوم. بنابراین راه اثبات وجود یخ مایع بسته است. چون یخ آن است که جامد باشد و مایع آن است که جامد نباشد. پس وجود چیزی را باید ثابت کنیم که، هم جامد است و هم جامد نیست. و این مستلزم تحقق تناقض است. این راه دوم سابقه چندانی ندارد. طرفداران طریق دوم: بعضی از فیلسوفان در باب خدا چنین ادعایی دارند. اینها می گویند خدای ادیان و مذاهب ویژگیهایی دارد. مثلاً عالم مطلق است، قادر مطلق است، خیر خواه علی الاطلاق است. یا مفاهیم دیگری که در متون مقدس نیامده است. ولی متدینان به آن معتقد هستند. مثلا خدا واجب الوجود است، لایتناهی است و بدون زمان و مکان است. بعضی گفته اند که علم مطلق متنافی الاجزاء است و بعضی قدرت مطلق را و به همین ترتیب. از میان شش صفت مذکور، بیشتر از همه روی قدرت مطلق اشکال شده است. برخی لوازم منطقی قول سوم ۱-عدم تلازم میان قول به عدم اثبات یا عدم توانایی اثبات خدا با قول به عدم وجود خداوند نکته : اگر کسی قائل شد وجود خدا اثبات نشده است و یا اثبات نشدنی است، معنایش این نیست که خدا وجود ندارد. بلکه بسیارند کسانی که می گویند خدا وجود دارد، ولی وجود خدا تاکنون اثبات نشده است و یا اثبات نخواهد شد. پس ملازمه ای بین این دو معنا نیست. ممکن است کسی از راه فطرت و دل یا … به وجود خدا قائل شود ولی آن را عقلاً اثبات نشده بداند. مثلا کیرکگور فیلسوف و عارف بزرگ مسیحی می گوید وجود خدا عقلاً ثابت نشده است. ۲-تلازم میان قول به متنافی الاجزاء بودن خداوند و نفی خداوند بله، اگر کسی بگوید وجود خدا اثبات نا شدنی است، چرا که خدا مفهومی است متنافی الاجزاء، در این صورت بین این سخن و انکار وجود خدا ملازمه می باشد. این سه قول، هر کدام قائلین متعددی دارد. قبل از پرداختن به اقوال، ذکر چند مقدمه لازم است. بحثی منطقی و معرفت شناسانه در مدخل مباحث استدلالی در باب وجود خداوند راه های اثبات یک قضیه مقدمه اول : « xوجود دارد» این قضیه چه وقت اثبات می شود ؟ راه اول: محسوس بودن متعلق گزاره(x) راه اول برای اثبات این قضیه این است که بگویم : « xمحسوس من است» در این صورت می توانم بگویم که : «x وجود دارد» «چون اگر معدوم باشد، قابل حس نیست. حس و محسوس در اینجا به معنای اعم از حس ظاهر و باطن است. محسوس به حس ظاهر مثل رنگها، بوها، طعم ها، و محسوس به حس باطن مثل : خشم، امید، محبت، حسد و …» منکر این راه فقط شکاکان افراطی هستند که ما فعلا از رای آنان صرف نظر می کنیم. اما آیا راه دومی هم وجود دارد یا نه ؟ اگر راه دیگری در کار نباشد، ما باید اولاً دست از قول به وجود جواهر برداریم. یعنی جوهری بنام صندلی، در، دیوار، گربه، انسان و … وجود ندارد. ماده و صورت و جسم و عقل و حتی احتمالا نفس وجود ندارد، اعراض نسبی هم وجود ندارند. اعراض نفس یعنی کم و کیف هم محدود می شوند. راه دوم راه دوم را به دو تعبیر بیان می کنیم : طریق اول: لااقل یکی از آثار و خواص Xمحسوس باشد. اول اینکه – لااقل یکی از آثار و خواص Xمحسوس من باشد. طبق راه اول می گویم Aوجود دارد چون محسوس من است. و چون Aاثر و خاصیت Xاست، پس Xهم وجود دارد. طریق دوم: امری که در ارتباط با xاست، محسوس باشد. تعبیر دوم اینکه : گاهی چیزی محسوس من واقع می شود، لذا می گوییم وجود دارد، و بعد می بینیم وجود او قابل توجیه نیست، مگر اینکه به وجود شیئی دیگر قائل شوم، پس به وجود شیئی دیگر هم قائل می شوم. مثال : فرض کنید که شما دفعتا در بیابانی لم یزرع و خالی فرود آیید. بعد از قدم زدن ناگهان کاسه آش داغی در وسط بیان ببینید. فرض می کنیم محسوس شما وجود کاسه آش است. اما قول به وجود کاسه آش متوقف است بر اینکه قائل شوید در این حوالی، انسانی وجود دارد، آن شخص آشپزی بلد است، آب داشته است،نمک داشته است، نخود و لوبیا داشته است، نیازی به پختن آش داشته است. وسیله پختن داشته است، این ظرف تا چند دقیقه قبل روی آتش بوده است و … اما هیچکدام از این امور محسوس شما نبوده است، اما شما از راه دوم قائل به این امور می شوید. در اینجا امری محسوس است که جز با فرض وجود Z,Y,Xوجود او قابل توجیه نیست. حال آیا راه سومی هم وجود دارد یا نه ؟ خیر. تیغ اکام و نفی راه سوم یکی از فلاسفه و اسقف های قرون وسطای مسیحی در اینجا کلامی دارد. ویلیام اهل اکام یکی از شهرهای اروپا می گوید : اگر انسان ادعای وجود Xرا کند و بعد نه خود او و نه اثری از او را حس نکرده باشد، این شخص از دایره انسانیت خارج است. ما راه سومی برای قائل شدن به وجود Xنداریم. اگر کسی این حرف را منکر شود، باید هرامر لاطائلی را قبول کند. مثلا باید بپذیرد که اسب دو سر و شش دم وجود دارد. فلان و بهمان چیز هم وجود دارد. یعنی وجود هر شیئی دیگری در بیابانها زیر هر بوته ای، غولی خوابیده است. در حمام ها و انباری ها جن وجود دارد. در بیابنها آدم ربا وجود دارد. در دریاها نسناس وجود دارد و … اما اگر کسی این قاعده دو لبه را بکار برد، جهان خلوت و سترده می شود. لذا به این قاعده دو لبه، تیغ اکام یا استره اکام می گویند. تفاوت عارفان و فیلسوفان در قول به وجود خداوند تنها گروهی که از راه اول، می گویند خدا وجود دارد، عرفا هستند. آنان می گویند که با علم حضوری و حس باطنی خدا را می یابند. اما غیر عرفا از راه دوم قائل به وجود خدا می شوند. یا از راه حرکت و یا نظم و یا امر و نهی اخلاقی که مثبت آمر و ناهی است است و یا …
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و استخدام طاقته القصوى
نویسنده:
تونى بوزان، ترجمه: الهام الخوری
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
قابلیت و توانایی
,
توانایی
,
فلسفه غربی
,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته)
,
کتب فلسفه غرب به عربی
,
قدرت ذهن
کلیدواژههای فرعی :
حدود عقل ,
ابداع ,
استماع ,
توانایی استدلال منطقی ,
توانایی یادگیری ,
توانایی کنترل فکر ,
مبدع ( ابداع کننده ) ,
علم فلک ,
کتابت ,
توانایی ها ,
توانایی فردی ,
توانایی حل مسئله ,
ظرفیت وجودی ,
قدرت ذهن ,
تندخوانی ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد عقل خودبنياد دينی
نویسنده:
حسن احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کمال عقل
,
مکتب تفکیک
,
مراتب عقل(اصطلاح وابسته)
,
عقل خودبنیاد دینی (تفکیک)
,
وحی و عقل
کلیدواژههای فرعی :
حجت باطنی و ظاهری ,
قوه عالمه ,
اقسام عقل ,
عقل و دین ,
محدودیت عقل ,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه) ,
علم تام(مقابل علم ناقص) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
تلفیق عقل و وحی ,
عقلانیت اسلام ,
چکیده :
چکيده استاد محمدرضا حکيمي را بايد يکي از ارکان مکتب تفکيک در دوران معاصر بهشمار آورد؛ شخصيتي که اين مکتب را با آثار جذاب و خواندني خويش بيش از همه و هميشه بر سر زبانها انداخت و برايش اعتبار و آبرويي درخور کسب کرد. طرح ديدگاه «عقل خودبنياد ديني» از سوي تفکيکيان و از جمله استاد حکيمي، تلاشي براي خالصفهمي گزارههاي ديني و پيراستن آن از شوائب انديشههاي التقاطي و وارداتي است. در اين ديدگاه، ابتدا عقل در تقسيمي کلي به دو قسم پيشاديني و پساديني تقسيم ميشود و سپس با استناد به اينکه عقل پساديني يا همان عقل خودبنياد ديني به دليل اتصال به کانون لايزال وحي الهي از تمامي انحاي احتياج مبراست، بر استقلال و خودبسندگي اين عقل از ديگر حوزههاي معرفتي تأکيد ميشود. در پژوهش پيش رو با تمرکز بر آثار استاد حکيمي و با روش توصيفي و تحليلي به نقد و ارزيابي اين ديدگاه پرداختيم. نتيجه آن شد که اعتبار اين ديدگاه به دليل ضعفها و کاستيهاي درخور توجهش از کفايت لازم برخوردار نيست؛ ضعفهايي نظير ابهام در ماهيت و عناصر هويتساز عقل خودبنياد ديني و تعارضات موجود ميان تبيين استاد حکيمي و مباني مکتب تفکيک که نميتوان بهسادگي از آنها عبور کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آرا معرفتی دنس اسکوتوس و مقایسه آن با آرا ابن سینا
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
دنس اسکوتوس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفة تطبیقی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
معرفت شناسی دنس اسکوتوس
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صورت معقول ,
اشراق الهی ,
علم نفس ,
ادراک انسان ,
اشراق ,
فلسفه ارسطو ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
قوه قدسیه(اصطلاح وابسته) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حس(قوه حاسه) ,
یقین به معنی خاص(اصطلاح وابسته) ,
فرایند ادراک ,
متعلق طبیعی عقل ,
نظریه اشراق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
این نوشتار بر آن است که به بررسی و تبیین آرا فیلسوف و متکلم اسکاتلندی مدرسی، یوهانس دنس اسکوتوس (1308-1266 م.) درباره «معرفت» و مقایسه اجمالی آن با آرا معرفتی ابن سینا بپردازد. اسکوتوس ترجمه لاتین کتاب «الشفاء» ابن سینا را مطالعه کرده است و آنگونه که در ضمن این نوشتار مشاهده خواهد شد، افکار و آرا معرفتی ابن سینا بر آرا اسکوتوس در زمینه قوای ادراکی، فرایند ادراک، متعلق طبیعی عقل، اقسام معرفت و مراتب یقین و ... تاثیر بسیار داشته است. به رغم اینکه هم اسکوتوس و هم ابن سینا در حوزه افکار فلسفی به نحوی تحت تاثیر ارسطو و سنت مشاء هستند و بالطبع شباهت های فراوانی در آرا این دو متفکر وجود دارد، لکن برخی تفاوتها نیز قابل طرح است. از این جهت می توان آرا این دو متفکر را با هم مقایسه کرد چراکه زمینه منطقی برای چنین مقایسه ای وجود دارد. البته باید توجه داشت که به هر حال، اسکوتوس در فضای فکری مسیحیت می اندیشد و ابن سینا در عالم اسلامی، و این تفاوت فضا و فرهنگ را در هر مقایسه ای همواره باید مدنظر داشت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آسیب شناسی مکاشفات از منظر ابن عربی
نویسنده:
محمد مهدی گرجیان, حسن غروی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
مکاشفه(معرفت شناسی)
,
آسیب شناسی مکاشفات
,
مکاشفه از نظر ابن عربی
کلیدواژههای فرعی :
ابن عربی ,
بیان ناپذیری تجربه عرفانی ,
موانع معرفتی معرفت ,
موانع غیر معرفتی معرفت ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
مکاشفه شیطانی ,
مکاشفه نفسانی ,
مکاشفه رحمانی ,
موازین صحت مکاشفه ,
خیال در عرفان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
آسيب پذيری برخی از مكاشفات در عرصه تبيين و تفسير و تاويل مورد انكار عرفای سترگ نبوده و نيست و ابن عربی نيز به برخی از اين موارد اذعان می نمايد. ايشان ذات مكاشفه را از حيث منشا، آسيب ناپذير دانسته تنها احتمال خطا را از ناحيه مكاشِف ساري و جاری می داند. سخن اينجاست كه اين مطلب تا چه اندازه مقرون به صحت بوده و در چه مراحل و ساحتی امكان نفوذ آسيب به ساحت يافته های عرفانی وجود دارد؟ مراحل و موازين راستی آزمايی و سنجش صحت و سقم مكاشفه در مقام گزارش متكلم و مكاشِف، و نقش مولفه های تبيينی و منشا اين خطاها مورد بررسی قرار گرفته راهكارهای رهايی از اين آسيب احتمالی ارائه می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 56 تا 82
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پلانتینگا و مسئلۀ عقلانیت خداباوری
نویسنده:
حسن قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پلانتینگا
,
قرینهگرایی
,
تضمین
,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت اعتقادات دینی
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
برهان نظم ,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) ,
الهیات طبیعی ,
تمثیل خطابی ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
چکیده :
در این مقاله عقلانیت خداباوری را در سه اثر مهم پلانتینگا دنبال کرده ایم؛ سه اثری که نویسنده در آنها توانسته است ضمن پاسخ دادن به ایراد های منتقدان، دیدگاه خود را بیان کند. ما در این نوشتار سیر بحث پلانتینگا در این کتاب ها را دنبال کرده و پس از تبیین دیدگاه وی، به نقد و بررسی آن پرداخته ایم. بر این اساس ابتدا به نقد و بررسی برهان تمثیلی وی پرداخته می شود و در ادامه بیان خواهد شد که در نقد های وی به قرینه گرایی و مبناگرایی نوعی تهافت دیده می شود. در پایان نیز گفته خواهد شد که این دیدگاه وی که باور به خدا نیازی به قرینه ندارد، به نوعی ایمان گرایی نزدیک است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 721 تا 736
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حواس باطنی از منظر معرفت شناسی
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
ادراک تخیلی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
,
حس مشترک
,
حافظه
,
حضوری بودن تخیل
,
خطا پذیری حافظه
,
قلمرو و کارکردهای حواس باطنی
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
معرفت ظنی ,
علم حضوری ,
ادراک کلیات ,
عالم عقول ,
خیال متصل ,
معرفت یقینی ,
رابطه وجودی نفس و قوا ,
مفاهیم شهودی ,
تعبیر خواب ,
خواص نفس حیوانی ,
فعل مصوره ,
معرفت تقلیدی ,
یقین ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عالَم طبیعت کلی(مقابل هباء) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
مبناگروی خطاپذیر(مقابل مبناگروی خطاناپذیر) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
واهمه ,
خیال(معرفت شناسی) ,
متصرفه ,
صورت متخیله(اصطلاح وابسته) ,
قوه متفکره(اصطلاح وابسته) ,
مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته) ,
سیر نفس به سوی خدا ,
قوای نباتی ,
تجرد قوای ادراکی ,
خطا پذیری حافظه ,
حلول قوا در مغز ,
نسبت خیال و حس مشترک ,
صور جزئیه ,
معانی جزئیه ,
ترکیب معانی و صور ,
ترکیب معانی کلی ,
خزانه صور و معانی ,
اقسام خواب و رؤیا ,
ادراکات حس مشترک ,
شرایط ادراک حسی ,
انکار قوه وهم ,
تمایز ادراک حسی و خیالی ,
تعریف «حواس باطنی» ,
تمایز و همکاری قوا ,
کارکردهای حسّ مشترک ,
قملرو حسّ مشترک ,
تمایز حسّ مشترک و حواس ظاهری ,
خطاپذیری ادراکات خیالی ,
حضوری یا حصولی بودن ادراکات خیالی ,
قیاس ذو الحدّین ,
معیار تعدد قوای نفس ,
خطا ناپذیری علم حضوری ,
خطا پذیری مکاشفات عرفانی ,
ارواح بسیط ,
جایگاه حافظه در روانشناسی ,
اقسام حافظه ,
مراحل حافظه در روان شناسی ,
گستره حافظه در معرفتشناسی ,
قلمرو حافظه ,
گزارههای مربوط به علوم پیشین ,
گزارههای مبتنی بر اخبار ,
نظریات در باب ادارک حسی ,
موجّهسازی در بادی امر ,
قضیه تجربی ,
مولد بودن حافظه ,
استدلالهای پسین ,
دانشهای پسین ,
دانشهای پیشین ,
معرفتِ منطقی غیرمبتنی بر تقلید ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
گرچه بررسي حواس باطني از منظر معرفتشناسي كمتر مورد توجه قرار گرفته است و تفكيك ميان ساحت معرفتشناختي و وجودشناختي آنها مشكل به نظر ميرسد، اما در ميان انبوه مباحث، ميتوان مطالبي يافت كه صبغه معرفتشناختي دارند. اين نوشتار پس از تعريف «حس باطني» و طبقهبندي آن، نگاهي گذرا به «حس مشترك» و خزانه آن، و «خيال» و قلمرو و كاركردهاي آنها دارد و ادراك خيالي (تخيّل) را از ابعاد و ساحتهاي گوناگون، به ويژه از بعد خطاپذيري و خطاناپذيري، بررسي كرده است. در ادامه، به حافظه، قلمرو، كاركردها و ويژگيهاي آن ميپردازد و اعتبار آن را ارزيابي ميكند. به نظر ميرسد حافظه مولّد معرفت يقيني نيست، بلكه راه يا ابزاري ثانوي است كه معرفتها را حفظ و نگهداري ميكند و با يادآوري، آنها را در عرصه ذهن حاضر ميسازد. هرگاه كوچكترين ترديدي نسبت به نتايجي كه در ذهن داريم حاصل شود، ميتوان استدلالهاي آنها را مرور و ارزيابي كرد و در نتيجه، معرفت يقيني خود را تثبيت نمود. اگر صرفاً به حافظه استناد گردد و تنها بدان اكتفا شود، نميتوان از خطا ايمن بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و دیگر قوای ادراکی در قرآن
نویسنده:
محمد عبدالله الشرقاوی
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل در قرآن
,
اولو الالباب
,
حواس
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
الهام(القاء در نفس)
,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
,
فؤاد در قران
کلیدواژههای فرعی :
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
ادراک حسی ,
ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
راه های معرفت ,
قلب در قرآن ,
آیه 103 انعام ,
ویژگی های اولوالالباب ,
آیه 164 بقره ,
ایه 101 یونس ,
چکیده :
برای تحقیق در موضوع "عقل در قرآن" به روشی اعتماد کرده ام که استقراء و جمع آوری آیات، تطبیق و تامل مهمترین عناصر آن هستند. ابتدا آیات قرآن را استقراء کرده ام، از خلال این استقراء مرحلۀ جمع آوری آیات مرتبط با موضوع نیز انجام پذیرفت، سپس به تامل در آیات منتخب پرداختم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 140 تا 159
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگاه عرفانی به اختلاف عقاید و ادیان بررسی دیدگاه قونوی
نویسنده:
سیدمحمود یوسف ثانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
11. عقاید dogmas (the distillate of doctrines)
,
مقاصد
,
اصطلاحنامه عرفان
,
تجلیات الهی((اسمائی)، مقابل تجلیات ربوبی)
,
تبیین معرفت شناختی
کلیدواژههای فرعی :
عرفان نظری ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
اختلاف ادیان ,
معانی بسیطه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
قونوی در رساله مستقلی با عنوان الرساله المفصحه عن منتهی الافکار و سبب اختلاف الامم و نیز در برخی دیگر از آثار خود به بررسی مساله اختلاف عقاید و ادیان و پی جویی از علت یا علل آن پرداخته است. او هر چند در وهله نخست از این اختلاف تبیینی معرفت شناختی به دست می دهد و تلقیات و برداشت های گوناگون و یا دلایل و براهین مختلف در قبول و رد عقاید را علت اختلاف آنها قلمداد می کند، ولی در این مرحله متوقف نمی ماند و با ارجاع اختلاف های معرفت شناختی به امور هستی شناختی در نهایت این اختلاف ها را معلول توجهات ادراک کنندگان و آنها را نیز تابع مقاصد و اهداف آنان و مقاصد و اهداف را نیز تابع اختلاف مزاج ها و روحیات افراد و محصول تفاعلات بین روح و جسم، و آنها را نیز در غایت امر معلول یا محصول اختلاف در آثار تجلیات اسمایی متعین و متعدد در مرتبه قابل ها و به تناسب استعداد آنها می داند و بدین ترتیب، اختلاف عقیده در مرتبه عقل نظری در خصوص امری واحد را مساله ای طبیعی دانسته، به تبع آن اختلاف ادیان و عقاید دینی را نیز امری ناگزیر و لازمه تجلیات اسمای الهی قلمداد می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاربردهای قاعده الواحد در علوم اسلامی
نویسنده:
محسن میری (حسینی)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قاعده «الواحد»
کلیدواژههای فرعی :
قوه و فعل ,
فاعلیت الهی ,
ماده ظلمانی ,
اراده ,
قاعده امکان اشرف ,
اعتباری ,
علم اصول ,
اصل علیت ,
صادر اول ,
قوای ادراکی ,
علم حقیقی ,
علم حقیقی ,
صادر اول ,
قابلیت ,
حقیقی ,
فکر ,
ادبیات ,
طلب ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
اصطلاحنامه فلسفه ,
صور طبیعی ( غیر صناعی ) ,
ذات معلول اول ,
امر اعتباری ,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
حیوان ,
ماده ( جوهر ) ,
طلب ,
تفکر ,
13. علم کلام ,
ادبیات ,
حیوان ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
اراده ,
تخیل(راه های معرفت) ,
علم اعتباری(مقابل علم حقیقی) ,
اصل علّیت ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حس مشترک ,
قوای ادراک ظاهری ,
فاعلیت صادر اول ,
قوای عملی ,
قوای نباتی ,
قوه طبیعی ,
ثبوت امکان ,
حجیت خبر متواتر ,
واجب تخییری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
دانشمندان اسلامی قاعده «الواحد» را در دانشهای مختلف و موضوعات متعددی به کار گرفتهاند. تبیین و بررسی برخی از کاربردهای قاعده الواحد در دانشهایی همچون ما بعدالطبیعه، طبیعیات و اصول فقه، موضوع نوشتار حاضر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 15
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید