جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه عرفان
>
عرفان اسلامی
>
عرفان نظری
>
احکام وجود(عرفان نظری)
>
احکام ذات(مقابل احکام تعینات)
>
احکام هویت غیبی
>
احکام هویت غیبی ایجابی
>
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 57
عنوان :
بررسی تقریرهای مختلف وحدت وجود: به ضمیمه نسخه خطی «ابطال وحدت وجود» قاضی سعید قمی
نویسنده:
سیدمحسن هندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
مجموعه مطالعات شیعی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت شخصی وجود
,
وحدت وجود
,
وحدت وجود
,
وحدت تشکیکی وجود
,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)
,
وحدت وجود عینی ظاهری
,
وحدت وجود ظاهری(تجلی ظاهری)
چکیده :
کتاب حاضر که رساله دکتری سید محسن هندی است به بررسی تقریرات مختلف وحدت وجود از زمان ابن عربی تا فلاسفه معاصر میپردازد. ابن عربی، صدرالدین قونوی، علاءالدین سمنانی، ملاصدرا، آقا علی مدرس زنوزی، قاضی سعید قمی، علامه طباطبایی، آقایان جوادی آملی، مصباح یزدی، غلامرضا فیاضی و حسین عشاقی افرادی هستند که نظرات و مبانی آنان بطور مفصل در این رساله تقریر و بررسی شده است. نویسنده فصل مجزایی را نیز به مکتب تفکیک اختصاص داده و به نقد و بررسی مبانی و آراء مؤسسان این مکتب پرداخته است. ضمیمه شدن نسخه خطی «ابطال وحدت وجود» قاضی سعید قمی، و نقد و بررسی اشکالات او به وحدت وجود به غنای این کتاب ارزشمند افزوده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فصوص الحکم
نویسنده:
محی الدین ابن عربی؛ مصحح ابوالعلاء عفیفی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دارالکتاب العربی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
فصوص الحکم
,
عرفان اسلامی
,
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
فصوص الحکم: ابن عربی
,
کتب عرفان نظری
,
01- فصوص الحکم: ابن عربی (متون عرفانی مرجع)
کلیدواژههای فرعی :
راههای خداشناسی ,
شناخت سلبی خدا ,
علم واجب ,
حقائق (عرفان نظری) ,
عوالم (عرفان نظری) ,
مظاهر (عرفان نظری) ,
منازل(عرفان نظری) ,
عنایت (عرفان) ,
مقامات (عرفان) ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
وجوب ذاتی(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
وحدت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری) ,
نور(اسماء اول، عرفان نظری) ,
سمع(عرفان نظری) ,
حقیقت قلب(قسیم روح و سر ونفس) ,
مرتبه ایمان(عرفان نظری) ,
مقام توحید(عرفان) ,
من عرف نفسه فقد عرف ربه (حدیث) ,
وجود (عرفان تطبیقی) ,
شماره ديويي:
297/83ع692ش
چکیده :
کتاب فصوص یا «فصوصالحکم» اثر شیخ اکبر ابن عربی از کتب مشهور تصوف و عرفان نظری است. فصوص جمع واژه «فَصّ» به معنای نگین است و فصوصالحکم نگینهای حکمت معنا میدهد. محمد بن احمد، محیی الدین بن عربی از اولاد عبداللّه بن حاتم، برادر «عدى بن حاتم» از صحابه بزرگوار، در شب ۷ ماه رمضان ۵۶۰ ه.ق، برابر با ۲۸ ژوئیه ۱۱۶۵.م، در بلدهی «مرسیه» از بلاد اندلس متولد شد. معروفترین لقب او در بین پیروانش، «الشیخ الاکبر» است. دو اثر فتوحات مکیه و فصوص الحکم او مشهور است و او را پدر عرفان نظری خوانده اند. او بعد از هشتاد سال ریاضت و تألیف، در شب ۲۸ ربیع الاخر سال ۶۳۸ ه. برابر با ۱۶ نوامبر ۱۲۴۰ م. در شهر دمشق از دنیا رفت. محی الدین در آغاز فصوص تصریح می کند که در رؤیا پیامبر فصوص الحکم را به او عطا کرد و به وی امر فرمود که این کتاب را به مردم عرضه کند. علامه حسن زاده آملی در توصیف این کتاب گوید: «فصوص الحکم شیخ اکبر محیى الدین طائى حاتمى بیست و هفت فص است و هر فصّ آن به نام یکى از انسانهاى کامل که از هر یک تعبیر به کلمه شده است، و در هر فص سلطان و محور بحث یکى از امّهات و اصول معارف مهمّ و اصیل عرفانى قرآنى است. و آن بیست و هفت انسان فصوص که به نام هر یک فصّى جداگانه است بیست و سه نفر آنها از انبیاى یاد شده در قرآن کریماند که یسع و ذو الکفل در آن نیامدهاند، و چهار انسان کامل دیگر به نامهاى شیث و عزیر و لقمان و خالد علیهم السّلاماند به نام هر یک فصّ مستقل است.»
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مثل الأعلى في الفلسفة، ويليه المثل النورية المجلد1
نویسنده:
محمد طاهر آل شبير الخاقاني؛ تحقیق محمدکاظم الخاقانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: انوار الهدی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
کتب فلسفه اسلامی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
شفاء: ابن سینا
کلیدواژههای فرعی :
تعریف فلسفه ,
فلسفه الهی ,
امور عامه ,
اصالت وجود ,
وحدت وجود ,
تقابل تضاد ,
اجتماع متقابلین ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
اسفار اربعه (فلسفه) ,
قواعد وجود و عدم ,
شماره ديويي:
189 /1
چکیده :
کتاب حاضر درباره فلسفه اسلامی است که از شروع فلسفه و شکل گیری و ضرورت و تعریف فلسفه آغاز و مهمترین مسائل فلسفی را ذکر می کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علة الوجود ، بين الفلسفة والعرفان
نویسنده:
الشيخ يوسف حسين سبيتي العاملي
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دارالهادی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه (خاص)
,
فلسفه اسلامی
,
علت
,
شرح منظومه: سبزواری
,
توحید صدوق
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
شفاء: ابن سینا
,
بحار الانوار: علامه مجلسی
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
نهایة الحکمة: علامه طباطبایی
,
02- نهج البلاغه
,
عله الوجود
کلیدواژههای فرعی :
رابطه علم و عمل ,
بداهت وجود (مفهوم وجود) ,
مفهوم وجود ,
17. فرق کلامی ,
برهان صدرایی ,
وحدت شخصی وجود ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
امور عامه ,
حکمت متعالیه ,
احکام علت Causes ,
احکام واجب الوجود ,
احکام وجود(عرفان نظری) ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
حقیقت وجود(صفات) ,
احتیاج معلول به علت ,
مذاهب فلسفی ,
چکیده :
علت وجود یکی از مهمترین بحث ها در حوزه فلسفه می باشد که در حوزه های دیگر علوم نظیر عرفان هم بسیار بحث انگیز می باشد. کتاب حاضر به این موضوع پرداخته و بحث علت الوجود را در فلسفه و عرفان بررسی کرده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شرح الاسفار الاربعه جلد 1
نویسنده:
محمدتقى مصباح يزدى، تحقیق و نگارش: محمد تقی سبحانی
نوع منبع :
کتاب , سخنرانی , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
16. کلام عقلی
,
اسفار اربعه
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
شفاء: ابن سینا
,
اشارات و تنبیهات: ابن سینا
,
شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی
,
فتوحات مکیه: ابن عربی
,
بحار الانوار: علامه مجلسی
,
نهایة الحکمة: علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
عبادت ,
علم نظری ,
الأسفار الأربعة ,
عرفان اسلامی ,
حکمت عملی ,
حکمت نظری ,
احکام کلی وجود ,
ماهیت سعادت حقیقی ,
عرض ذاتی(حکمت نظری) ,
اصالت وجود ,
وحدت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
عبادت باطنی ,
تعیّنات (عرفان نظری) ,
احکام وجود(عرفان نظری) ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
تنزیه الهی ,
تنزه الهی از حلول ,
سعادت حقیقی (فلسفه اخلاق) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
این کتاب، مشتمل بر سلسله درس هاى استاد است اسفار اربعه، نوشته صدرالمتألهین شیرازى، اندکى پس از وفات وى کتاب درسى حوزه هاى علمیه در زمینه فلسفه شد. تاکنون، شرح ها و تعلیقات متعددى بر این کتاب نگاشته اند. شارحان قدیمى تر، اثر خود را به صورت مکتوب ارائه کرده اند، و شرح هاى جدید، معمولاً حاصل درس هاى شفاهى مدرسان اسفارند که از نوار پیاده شده و با اندکى ویرایش یا احیاناً تحقیق و نگارش به چاپ رسیده اند. فاضل محترم، آقاى عبدالرسول عبودیت در پیش گفتار کتاب، شرح استاد را این گونه توصیف کرده اند: استاد مصباح که خود، اسفار را نزد استاد مسلّم فلسفه، علامه طباطبایى(رحمه الله) خوانده اند، در سال هاى اخیر، جلدهاى اول و دوم و سوم و هشتم و بخشى از جلد نهم اسفار را در جمع متعددى از طلاب تدریس نموده اند. ایشان ابتدا فلسفتنا، سپس دروس فلسفه و پس از آن دو دوره نهایه الحکمه را تدریس فرموده اند و در ضمن تدریس نهایه الحکمه، با تتبع در آثار فلسفى مشهور، نظیر کتاب هاى ابن سینا و بهمنیار و شیخ اشراق و امام رازى و خواجه نصیرالدین طوسى و ابوالبرکات بغدادى و میرداماد و صدرالمتألهین و حاج ملاهادى سبزوارى و برخى از شروح و تعلیقات آنها و با تحقیقات فراوان، کتاب ارزشمند تعلیقهٌ على نهایه الحکمه را به رشته تحریر درآورده اند. پس از این تدریس و تألیف، یک دوره برهان شفا و یک دوره الهیات شفا، از ابن سینا، و اسفار را تدریس کرده اند. خواننده با دانستن این رشته ممتد از تحصیل و تتبع و تحقیق و تدریس، که در نهایت به تدریس اسفار انجامیده است، به علاوه دقت نظر و قوه نقادى ایشان، مى تواند حدس بزند که شرح حاضر شامل چه ویژگى هایى است. در یک کلام، شرحى است پخته، دقیق، بدون تطویل و در مواردى همراه با نقد. ضمناً تعلیقات عربى بر متن اسفار که به صورت پانوشت طبع شده اند، از استاد است. این شرح مشتمل بر متن عربى اسفار نیز هست و شروح استاد به زبان فارسى روان در پایان عباراتِ متن اسفار آمده، و نکات مبهم و ظریف متن را به بیانى شیوا موشکافى و تبیین مى کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توحيد : دراسة معاصرة
نویسنده:
ابوالقاسم ديباجي
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الثقلین,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
16. کلام عقلی
,
عقاید اسلامی
,
اصل توحید
,
13. علم کلام
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
توحید صدوق
,
کتب کلام شیعه
,
بحار الانوار: علامه مجلسی
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
تفسیر مجمع البیان (اجتهادى)
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
,
عیون اخبار الرضا: شیخ صدوق
کلیدواژههای فرعی :
روایات توحید ,
احکام خداشناسی ,
ادله توحید (کلام) ,
برهان تمانع ,
برهان فرجه ,
توحید افعالی(کلام) ,
توحید ذاتی(کلام) ,
توحید عبادی (کلام) ,
آیات توحید ,
1- توحید خالقی (کلام) ,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات ,
توحید صفاتی(فلسفه)) ,
صفات سلبیه ( الهی ) ,
صفات ثبوتیه ( الهی ) ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
چکیده :
کتاب التوحید جناب اقای دیباجی اختصاصا به بررسی اصل اول اصول اساسی اسلام یعنی توحید می پردازد که بخش های مهم توحید در این کتاب بررسی می شود مثل توحید ، توحید در قرآن ، توحید افعالی ، توحید ربوبی ، صفات الهی ، صفات ثبوتیه و سلبیه و...
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رؤية الكونية في العرفان النظري : مباحث معرفية في أمهات مسائل العرفان النظري
مدرس:
نوع منبع :
درس گفتار،جزوه وتقریرات , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
کاظمین/عراق: مؤسسة الإمام الجواد علیه السلام للفكر والثقافة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
فاقد چکیده
کلیدواژههای فرعی :
جایگاه عقل در عرفان نظری ,
ماهیت واجب الوجود ,
رؤیت ,
اصالت وجود ,
فلسفه عرفان نظری ,
عرفان نظری ,
احکام وجود(عرفان نظری) ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
حقیقت وجود(صفات) ,
مسائل عرفان نظری ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مصباح الهدایة إلى الخلافة و الولایة
نویسنده:
روح الله خمینی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران : مؤسسة الأعلمی للمطبوعات,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
عقاید شیعه امامیه
کلیدواژههای فرعی :
اسمای افعال الهی ,
امامت ,
خلافت الهی ,
عقاید شیعه ,
خاتمیت نبوت ,
اختصاص شب قدر به اهل بیت (ع) ,
بداء ,
عرفان نظری ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
حقائق محمدیه(انسانیت) ,
مراتب حجب ,
احکام اسمای الهی ,
انسان کامل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
يكى از آثار نفيس در مبحث نبوت و ولايت، به طريقه محققان از عرفا و كمّل از حُكماى اسلامى، رساله «مصباح الهداية إلى الخلافة و الولاية» اثر سيد سادات و أماجد العرفاء و الفقهاء، قدوة الحكماء المتألهين، استاد محقق در حكمت متعاليه، مرحوم مبرور، حضرت امام خمينى مىباشد. زبان كتاب، رسا و زيبا و بهجتافزاست. مسائل غامض و مباحث عاليه نبوت و ولايت در عبارات نسبتاً كوتاه، ولى رسا با مهارت تقرير شده است. مصنف عظيم همه جا به لسان خواص از عرفا با عبارات پرمعنا سخن مىگويد و سعى فرموده است كه اثر خود را از صورت رساله در جلباب كتاب مبسوط درنياورد و از تعرض به مسائل غير نافع احتراز نموده است... این اثر به زبان عربى است كه نویسنده، در آن، برخى از اسرار و حكمتهاى عرفانى و معنوى خلافت محمدى (صلی الله علیه و آله و سلم) و ولايت علوى (علیه السلام) و مسئله «بدا» و راز قدر و... را شرح داده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظرة الدقيقة في قاعدة بسیط الحقيقة
نویسنده:
محمود شهابي خراساني؛ محقق: محمدامین شاهجویی
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
کتب فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
عینیت بسیط الحقیقه با اشیاء ,
علم بسیط و مرکب ,
معرفت بسیط و مرکب ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه اسلامی ,
احکام ماهیت ,
عوارض ماهیت ,
وحدت وجود ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
توحید اخص الخواص ,
برهان بسیط الحقیقه ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
اندیشه شیخ احمد احسائی ,
چکیده :
کتاب النظرة الدقيقة في قاعدة بسيط الحقيقة ، نوشته محمود شهابی، کتابی است به زبان عربی با موضوع فلسفه و عرفان اسلامی. نویسنده در این اثر، درباره وحدت وجود و قاعده بسيط الحقيقه بحث کرده و معنی دقیق این کلمه را مشخص کرده است. هدف او بیان اشتباهات و سوء فهمهای شیخ احمد احسائی از این قاعده است. شهابی، درباره هدف از نگارش این کتاب مینویسد: یکی از فضلای شیخیه کرمانی در 28 تیر 1337ش، در روستای میگون از ییلاقات تهران، کتابی از میرزا ابوالقاسم خان ابراهیمی را به من داد و خواست تا نظرم را درباره آن بگویم. در میان مطالب آن به کلامی از شیخ احمد احسائی (متوفی1243 هجری) درباره قاعده «بسيط الحقيقة كل الأشياء»، برخوردم که کنه معنای آن بر وی پوشیده مانده بود؛ ازاینرو، بر خودم لازم دانستم به بیان معنی دقیق این کلمه بپردازم و به برخی از سؤالات در این زمینه نیز پاسخ بدهم. برای تحقق این مقصود کتاب حاضر را نوشتم که در آن از کلمات معقول و منقول آنان استفاده کردم و برخی مطالب هم به آن افزودم و «النظرة الدقيقة في بيان قاعدة بسيط الحقيقة» نامیدمش. هر علمی را اصطلاحات خاصی است که معنی دقیق آن را اهل آن تشخیص میدهند. این مطلب درباره حکمت و عرفان نیز صادق است. اما شیخ احسائی با تمام نبوغی که داشته، به این دلیل که در فلسفه استاد ندیده و خودش به کتابهای فیلسوفان و عرفا مراجعه کرده و از ابتدا نیز نوعی جبهه در مقابل آرای آنان میگرفته، معنی دقیق برخی کلمات و قواعد را متوجه نشده؛ هرچند به ظن خودش آن را فهمیده باشد؛ ازاینرو آنها را طعن کرده و صریحا نسبت کفر و الحاد به ایشان داده است. از جمله مواردی که نسبت کفر به صدرالمتألهین شیرازی (که علاوه بر اقرار به اسلام، مناسک آن را انجام میداد و هفت بار پیاده به حج رفت و در هفتمین بار در همان مسیر از دنیا رفت) داده است، در اوایل شرحش بر رساله «حکمت عرشیه» اوست. احسائی، پس از نقل این قول صدرا: «إن الموجود إما حقيقة الوجود أو غيرها و نعني بحقيقة الوجود، ما لا يشوبه شيء غير الوجود من عموم أو خصوص أو حدّ أو نهاية أو ماهية أو نقص أو عدم و هو المسمى بواجبالوجود. فنقول: لو لم تكن حقيقة الوجود موجودة لم يكن شيء من الأشياء موجودا لكنّ اللّازم باطل، بديهة، فكذا الملزوم»، به ابطال آن پرداخته و این نوع تقسیمبندی او را باطل دانسته و تقسیم دیگری ارائه داده و اینگونه نوشته: «محلّ التقسيم مع لحاظ تسمية من يصدق عليه اسم الوجود من حيث إنّه «هست» كما في الّلغة الفارسیة ثلاثة أنواع: أحدها: مثال الفاعل و اسمه كالقائم بالنّسبة إلى زيد... و ثانيها: الفعل أعني المشية و الإرادة و الإبداع... و ثالثها: المفعول الأوّل و هو عندنا هو النّور المحمّدي». شیخ احمد، گویا متوجه این امر شده که منظور ملاصدرا در تقسیم، یک چیز بوده و خودش چیز دیگری را نقد کرده است؛ ازاینرو مینویسد: اگر فکر میکنید صدرا چنین چیزی را اراده نکرده، میتوانید به کلمات دامادش ملا محسن فیض کاشانی در «الكلمات المكنونة» مراجعه کنید. وی پس از ذکر عباراتی از ملا محسن فیض، میگوید: اگر این کلمات به وحدت وجود - که علما بر تکفیر معتقد به آن اجماع دارند - اشاره ندارد، پس وحدت وجود، چه معنایی میتواند داشته باشد؟ بلکه کلمات او امری بالاتر، یعنی وحدت وجود و موجود را میرساند. محمود شهابی، پس از بیان این کلمات، نقد ظریفی را از دیگر شارح حکمت عرشیه، یعنی مولی محمداسماعیل بن مولی سمیع اصفهانی ذکر میکند که پس از نقل مطلب بالا از شیخ احمد احسائی در فوق، در پاسخ به او مینویسد: مورد تقسیم در اینجا، موجودی است که موضوع علم الهی است، نه حقیقت وجود... من در تعجبم که چگونه احسائی احتمال عدم فهم منظور از کلام ملا محسن را نداده؛ درحالیکه ملا محسن از شخصیتهای عالم به اخبار اهلبیت(ع) است. منظور ملا محسن از وجود مضاف إلی الله تعالی، وجود منبسط، یعنی امر الهی و فعل اوست که ربط محض و اضافه اشراقیه صِرف است و في ذاته، هیچ حکمی بر آن نمیشود.. محمود شهابی در نهایت از انتساب کفر و الحاد به کسانی که نهتنها اقرار به اسلام دارند و احکام الهی را هم مراعات میکنند، بلکه عالم در این زمینه هم هستند، تنها به دلیل وجود برخی عبارات در کلماتشان، آنهم با عدم فهم معنی دقیق آن کلمات، اظهار تأسف میکند. وی پس از بیان معانی چهارگانه برای وحدت و بیان فسادِ فقط اعتقاد به یک نوع از این چهار نوع وحدت در وجود، قول به اصالت ماهیت را هم در نهایت بازگشتکننده به قول به وحدت وجود میداند و میگوید: حتی کسانی مانند شیخ احسائی هم که قائل به اصالت وجود و ماهیت باهم هستند، در حقیقت [ناخواسته] قائل به وحدت وجود میباشند. در مقدمه این کتاب، مباحث وجود و ماهیت، اصالت وجود و اعتباریت ماهیت، اینکه وجود حقیقت واحدی است که دارای مراتب مختلف است، منظور فلاسفه از «بساطت» و «اشیاء» در قاعده «بسيط الحقيقة كل الأشياء» بیان شده است. نویسنده، محتوای اصلی مطالب را در دو مبحث توضیح میدهد: استدلال بر اینکه بسیط الحقیقه کل اشیاء است و لوازم بساطت یا فروع این قاعده، مثل اینکه بسیط، واحد و احد و ازلی و... است. او هرکدام از واحدیت، احدیت، ازلیت، ابدیت و عین صفات وجودیه کمالیه بودن بسیط حقیقی را در یک فصل مجزا توضیح میدهد. محمود شهابی، در خاتمه کتاب، برخی از آیات و رویات قابل استشهاد در تقریر خودش از این قاعده را ذکر میکند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بينات : رحلة في آفاق الفلسفة و العرفان
نویسنده:
محمد خاقاني؛ تعلیقه نویسان: حاتم اسماعیل، علی جابر، جمال توفیق؛ مقدمه نویسان: هادی فضل الله، خنجر حمیه، ابراهیم بدوی
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الهادي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
کتب فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
عرفان اسلامی ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه اسلامی ,
وحدت وجود ,
وجود شناسی عرفانی ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
مقامات کمال((عام)، مقابل مقامات سلوک) ,
اصطلاح عرفانی وجود ,
تصویر عرفانی وجود ,
فاقد چکیده ,
چکیده :
.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 57
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید