جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
رابطه وحدت و کثرت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 12
عنوان :
مجموعه آثار استاد شهید مطهری جلد 9
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: صدرا,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
16. کلام عقلی
,
فلسفه اسلامی
,
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
شرح منظومه: سبزواری
,
فصوص الحکم: ابن عربی
,
شوارق الالهام: لاهیجی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
شفاء: ابن سینا
,
اشارات و تنبیهات: ابن سینا
,
شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی
,
فتوحات مکیه: ابن عربی
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
,
مجموعه آثار شهید مطهری
کلیدواژههای فرعی :
وحدت و کثرت ,
اتحاد عاقل و معقول و عقل ,
اتحاد عاقل و معقول ,
بداهت وجود (مفهوم وجود) ,
اشتراک وجود ,
مفهوم وجود ,
بی نیازی وجود از تعریف ,
علم الهی ,
اشتراک لفظی وجود ,
رابطه وحدت و کثرت ,
امور عامه ,
احکام سلبی وجود ,
اصالت وجود ,
حکمت الهی ,
اشتراک معنوی و تشکیک در وجود ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
وجود ذهنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
مجلد نهم و دهم که مربوط به بخش فلسفه میباشند، دربردارنده کتاب «شرح مبسوط منظومه» بوده که در اصل، تقریر درسهای منظومه حاج ملا هادی سبزواری توسط استاد میباشند. در بین درسها، سؤالاتی از طرف حضار مطرح شده و استاد پاسخ گفتهاند که این پرسش و پاسخها در پاورقی کتاب قرار گرفتهاند و اکثر این سؤالات مفید و راه گشاست. شرح مبسوط منظومه، خصوصیاتی دارد که از آن جمله است: ظهور برخورد فلسفه اسلامی و فلسفه غرب در برخی موضوعات، بعضی تقریرات نوین و ابتکاری و برخی نظریات ابداعی استاد که برای اولین بار در فلسفه اسلامی مطرح میشود و نیز شیوه بیان استاد که آسان کننده مسائل معضل و نشان دهنده تسلط ایشان بر فلسفه میباشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رحیق مختوم بخش دوم جلد 2
نویسنده:
عبدالله جوادی آملی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: اسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت و کثرت
,
16. کلام عقلی
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
کتب فلسفی
,
شرح منظومه: سبزواری
,
کشف المراد: علامه حلی
,
شوارق الالهام: لاهیجی
,
شفاء: ابن سینا
,
الشواهد الربوبیّة: ملاصدرا
,
شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی
,
شرح فصوص الحکم: داود قیصری
,
شرح گلشن راز: لاهیجی
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
شرح المقاصد: تفتازانی
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
,
نهایة الحکمة: علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
رابطه وحدت و کثرت ,
علیت ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
حمل بالعرض ,
نظام علی و معلولی ,
عینیت وحدت و کثرت وجود ,
مراتب وجود(خاص) ,
اصل هوهویت ,
عرض ذاتی(مقابل عرض غریب) ,
مسئله واحد و کثیر ,
قواعد علت و معلول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه( بخش دوم جلددوم) جلد دوم این بخش به شرح مرحله پنجم و بخشی از مرحله ششم جلد دوم اسفار میپردازد. در این مجلد، در آغاز وحدت و کثرت و فصول آن را به تفصیل شرح میدهد. در مقدمه به تقسیم سهگانه مباحث فلسفی اشاره میکند و پس از آن نه فصل این مرحله را تبیین میکند. عناوین این فصول عبارتند از: ۱ ـ واحد و کثیر و مفهوم و اقسام آن ۲ ـ هوهویت و اقسام سهگانه حمل ۳ ـ استحاله اتحاد دو وجود مستقل ۴ ـ برخی احکام وحدت و کثرت ۵ ـ تقابل و تعریف و اقسام آن ۶ ـ اصناف و احکام تقابل ۷ ـ تقابل واحد و کثیر.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هرم الوجود : دراسة تحليلية لمبادئ علم الوجود المقارن
نویسنده:
مهدي حائري يزدي؛ مترجم: محمد عبدالمنعم خاقاني
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الروضة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
کتب فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
نظام هستی ,
رابطه وحدت و کثرت ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
وحدت وجود ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
برهان صدیقین ,
توحید عوام ,
تطابق سلسله معرفت و وجود ,
سلسله وجود دکارتی ,
چکیده :
هرم الوجود معرب شده کتاب هرم هستی، تحلیلی از مبادی هستیشناسی تطبیقی نوشته مهدی حائری یزدی، پژوهشی تطبیقی و مستند است، در جهت مقایسه و تطبیق مبادی هستیشناسی اسلامی و غربی و نقد مبانی فلسفی غرب. کتاب هرم هستی، از آثار برجسته در حوزه متافیزیک به شمار میرود و از محتوای اثر چنین برداشت میشود که مرحوم حائری سعی زیادی نموده تا بتواند با مقایسه برخی مباحث فلسفه اسلامی با مباحث مطرح در متافیزیک غربی، عمق و اصالت فلسفه اسلامی را نشان دهد. بدون تردید، این اثر در زمان حیات ایشان و در زمانهای که مباحث فلسفی و متافیزیکی غربی، حضور تازه و متفاوتی را در فرهنگ و جامعه ما تجربه میکردند، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. کتاب دارای یک مقدمه و دوازده بخش است. نویسنده نظریه «هرم هستی»، ابتدا در رساله دکترای خود مطرح میکند، رسالهای که در خصوص علم حضوری که یکی از مهمترین مباحث معرفتشناسی است، نگاشته شده و در دانشگاه تورنتو کانادا دفاع شده است. در هرم هستی، مرحوم حائری بر این باور است که هستیشناسی، دانش برترین و برترین دانشهای انسانی، به معنای فراگیرترین دانشها به لحاظ خصوصیت مفهوم وجود است. مرحوم حائری یزدی، به بخشبندی ویژهای در بحث از هستی قائل بودند که به عبارت بود از «اطلاق قسمی» و «اطلاق مقسمی» او «وجود مطلق» و «مطلق وجود» را متمایز از یکدیگر دانسته و بر مبنای این شناسایی، معتقد بود که بسیاری از مشکلات فلسفه شرق و غرب آسان شده و راه اندیشه هستی را برای استنباط و درک واقعیت یکتایی هستی همواره ساخته است. ایشان در هرم هستی بر این باور است که مراتب متفاوت هستی در هرم انتولوژیک توحیدی ایشان، در عین اختلاف و کثرت و گوناگونیها و میناگریهای ظهور و تجلیات از یکسو و اختلاف در شدت و ضعف و پیشی و پسی از سوی دیگر، همه از یک وحدت ناگسستنی و اینهمانی عینی و تحققی سرچشمه میگیرد. نظریه هندسی هرم هستی و انتولوژی توحیدی زیربنای تمام تحلیلهای دیگر مرحوم حائری در مباحث جهانشناسی و جامعهشناسی و حقوق بشر و انسانشناسی و سیاست مدرن و مباحث نفس است و لذا از اهمیت بنیادی در میان آثار ایشان برخوردار است. مرحوم حائری در ذیل بحث از قاعده الواحد و ارتباط آن با نظریه هرم هستی، با تفکیک علیت از صدور، بحث هیوم در خصوص علت و معلول را بحثی در حیطه نخست یعنی علیت میداند نه در حیطه بحث از صدور و افاضه. این تفکیک برای بحث از نظریه هرم هستی از اهمیت بسیاری برخوردار است. گذشته از این، برای مرحوم حائری، یکی از انگیزههای تألیف هرم هستی، فقدان این تصور است که وجود دارای مراتب است. ایشان بر این باور است که این تمایز در فلسفه غرب بهخوبی مطرح نشده است. ازاینرو در بخشهای ابتدایی این کتاب، کیفیت تصور فیلسوفان غرب از مفهوم وجود مطرح میشود و بدین نتیجه رهنمون میشود که اندیشمندان غربی تقسیمات ارسطویی درباره وجود اشتباه بزرگی کردهاند و بر اساس این اشتباه بزرگ تاریخی، نتایج مختلف و بعضاً پارادوکسیکالی در هستیشناسی گرفتهاند. از نظر وی، برهان صدیقین بهترین و اطمینانبخشترین روشی است که میتواند انسان را به حقیقت ارتباط میان خالق و مخلوق آگاه سازد. علاوه بر این، بهواسطه این برهان میتوان نظریه هرم هستی یا مخروط وجود را که سازگار با رویکرد وحدت وجود در فلسفه است ارائه نمود. ایشان با بهرهگیری از روش جدول ارزشی که یکی از مباحث مهم در منطق جدید است، تلاش میکند تا به نتیجه روشن و یقینیای در برهان صدیقین دست پیدا کند. مؤلف در مقدمه کتاب پیرامون بیهمتایی فلسفه اسلامی سخن به میان آورده، هستیشناسی از دیدگاه اسلام را یک دیدگاه ویژه تلقی میکند که از سوی ابنسینا با مهارتی بینظیر طرحریزی شده و به صدرالدین شیرازی و مسلک زیر بنایی اصالت الوجود منتهی گردیده است، در دیدگاه فلسفه اسلامی، حقیقت هستی و معنی و مفهوم آن بهگونهای تفسیر شده که در عین وحدت و حفظ یگانگی، این حقیقت مانند حقیقت نور از بخشی از کثرات همچون شدت و ضعف و بیشی و کمی و... برخوردار است؛ و همچنان که یک پدیده طبیعی افزایش و تکامل طبیعی مییابد بدون اینکه هویت عینی خود را از دست بدهد، به همین نحو حقیقت هستی نیز یک واحد عینی و شخصی است که میتواند در تمام مراحل متفاوت خود گسترش یافته و از نوع کثرات هر چند بهصورت نامتناهی باشد، به یگانگی و هویت شخصی و عینی حقیقت آن آسیبی وارد سازد. نگارنده در بخش نخست کتاب، بحث هستیشناسی را به میان آورده و شناخت هستی را سرسلسله علوم و مبدأ المبادی همه شناختها معرفی میکند و بیان میدارد که قبل از ورود در بررسی تطبیقی باید از مشرب حکمای اسلامی در این مبحث اطلاع بیشتری داشته باشیم تا بعد با یک شناخت بهتر و عمیقتر مکاتب غرب را بتوانیم بررسی نماییم و مصطلحات آن را بفهمیم که چه هستند و چه میخواهند بگویند. در بحث بعدی مؤلف در مورد تقسیمات ارسطویی از هستی، بیان میدارد که ارسطو معتقد است جوهر یک مصداق از مصادیق و انقسامات وجود است ولی فلاسفه غرب میگویند که در کلمات ارسطو وجود، تعریف به جوهر شده است و گاهی در خود کلام ارسطو هم از نظر حکمای غرب اختلاف است، زیرا بعضی وقتها او میگوید وجود مستقل، جوهر است و گاهی وجود را مثال میزند به وجود در شیء دیگر، مثل وجود اعراض که در شیء دیگر است. نگارنده پس از جمعبندی بحث، مطالب بیان شده را مقدمهای میداند برای این نکته که اقسام و مصادیق عینی وجود غیر از خود مفهوم و تعریف مفهوم وجود است، اقسام وجود را حکمای اسلامی بدین گونه تفصیل دادهاند: 1.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه وحدت شخصی وجود (با رویکرد کلامی فلسفی)
نویسنده:
طاهره صاحب الزمانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
وحدت شخصی وجود
,
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
الهیات(کلام جدید)
,
حکمت متعالیه
,
وحدت تشکیکی وجود
کلیدواژههای فرعی :
حادث ,
شواهد الربوبیه ,
ملاک احتیاج به علت ,
جبر و اختیار(کلام) ,
طبیعت وجود ,
وحدت حقیقت ,
جهان خارج ,
فاتالیسم ,
رابطه وحدت و کثرت ,
همه -خداانگاری (مسائل جدید کلامی) ,
امکان فقری ,
علیت ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
احکام امکان ,
توحید خواص ,
جبرانگاری ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
بدیهیات اولیه ,
کثرات عالم ,
وحدت صورت ,
وحدت ماده ,
باور دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در بینش ملاصدرا، وجود حقیقتی منحصر و مختص به ذات الهی است، اگرچه ملاصدرا بر وحدت وجود تکیه کرده است، کثرت را نیز قبول و توجیه کرده است. به بیان وی عالم هستی با تمام مظاهر و مراتبش و با این گستردگی چیزی جز تجلی الهی و ظهور جمال و جلال ربانی نیست. حال اگر در عالم هستی تحقق چیز دیگری به جز یک وجود اصالت ندارد، چگونه این عالم هستی با این همه کثرات را می توان تبیین کرد؟ ملاصدرا جهت تبیین کثرات عالم، داعیه دار اثبات عقلانی نظریه وحدت شخصی وجود است. تمامی مکاتب فلسفی حوزه اندیشه اسلامی نیز به نوعی مجبور به پذیرش این دیدگاه شده اند، لیکن این پذیرش مستلزم سه لازمه فلسفی و کلامی است: نفی علیت، همه خداانگاری، و پذیرفتن جبر و نفی اختیار. از همین رو به باور نگارنده، نظریه یادشده به لحاظ تفکر دینی مردود است. برای اثبات، ابتدا مبانی فلسفی ای که نظریه وحدت شخصی وجود بر آن ها مبتنی است بیان می شود و سپس انتقادات وارده مطرح می شوند تا از این ره گذر اثبات شود که سخن از نظریه وحدت شخصی وجود با باورهای اعتقادی و بدیهیات عقلی سازگار نیست و نظریه ای قابل انکار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 87 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه وسایط و مسأله ربط کثرت به وحدت ازدیدگاه صدر المتالهین
نویسنده:
مهدی نکوئی سامانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
واسطه فیض الهی
,
امتناع صدور کثرت از وحدت
,
عالم ماده
,
نظام هستی
,
قاعده «الواحد»
,
رابطه وحدت و کثرت
,
احکام کثرت
,
عقل اول
,
احکام واجب الوجود
کلیدواژههای فرعی :
فاعلیت بی واسطه خداوند ,
عمومیت قدرت الهی ,
تنزیه الهی ,
علیت ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
وحدت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
برهان بسیط الحقیقه ,
تجلی الهی ,
عرفان نظری ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
کثرت حقیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسأله نحوه پیدایش موجودات متکثر و معلولهای گوناگون از مبدأ و احد، یا ربط کثرت به وحدت، یکی از مباحث مهم و بنیادین فلسفه اسلامی است. مقاله حاضر به بررسی رهیافتهای فلسفی برخی ازحکمای اسلامی با تاکید بر نظریات صدر المتالهین شیرازی، در مورد نحوه ربط وحدت و کثرت میپردازد. حکمای اسلامی براساس اعتقاد به اصل وحدت ذات واجب تعالی وعلیت وفاعلیت مطلق ذات ربوبی و قاعده متقن «الواحد لایصدر عنه الا الواحد» وبرخی اصول دیگر نظیر تشکیک وجود و قاعده امکان اشرف، کوشیده اند تا رابطه موجودات متعدد با علت واحد را تبیین نمایند. مهمترین رویکرد در این زمینه« نظریه وسایط وجود» و یا« وسایط فیض» است. این مقاله میکوشد بر اساس رهیافتها ودیدگاههای حکیمان مسلمان، بویژه صدر المتالهین به تبیین نظریه وسایط و مبانی و ادله اثبات آن بپردازد و مهم ترین شبهات این نظریه را پاسخ گوید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 163
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابن سینا در چالش با نظریه مثل افلاطون
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم عقول
,
فلسفه بوعلی
,
مُثُل
,
علیت
,
شی ء محسوس
,
علم
کلیدواژههای فرعی :
بهره مندی ,
نسبت فضیلت و معرفت ,
ادراک حسی ,
کلیات ,
امکان شناخت ,
رابطه وحدت و کثرت ,
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
انواع عدد ,
ماهیت کلی ,
خیر محض ,
نظریه مطابقت ,
عینیت شناخت ,
وجود مبادی تعلیم ,
سنخیت معقول و محسوس ,
علیت طبیعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
يكی از نظرياتی كه به طور جدی، ابن سينا، آن را به چالش كشيده است، نظريه مثل افلاطونی است، يقيناً وقتی افلاطون به طراحی چنين نظریه ای می پرداخت گمان جدی اش اين بود كه بدان وسيله می تواند پيدايی عالم محسوسات را با نظر به ناپايداری آن و قابل شناخت نبودن يقينی آن، توجيه كند. ابن سينا، از جمله حكيمانی است كه نظريه مثل افلاطونی را ارزيابی منفی كرده و آشكارا آن را منسوب به دوران خامی و ناپختگی انديشه يونانی دانسته است و اين در حالی است كه ستايش خود را از فيلسوف ديگری كه معاصر و شاگرد بزرگ افلاطون، يعنی ارسطو بوده، پوشيده نمی دارد. او به صراحت اعتقاد به مثل را ناشی از جهل، دانسته است. به گمان وی چنين نظريه ای مستظهر به منطق قوی استدلالی و برهانی نيست. بخشی از آثار مهم ابن سينا به نقد و بررسی اين نظريه اختصاص داده شده است كه از جمله آن می توان به مقاله هفتم «الهيات شفا» . اشاره كرد نگارنده مقاله درصدد است با عنايت به ساختار كلی نظريه مثل در انديشه افلاطون و صورت تقرير يافته آن نزد ابن سينا، نشان دهد كه چرا بر خلاف فيلسوفان مسلمان ديگر همچون شيخ اشراق و ملاصدرا، نظريه ابن سينا قائل به نارسايی آن در تبيين نظام پيدايی عالم بوده است. به اين منظور سعی می شود تا با بررسی آرای مكتوب افلاطون و دريافت ابن سينا از آن نظريه، نشان داده شود كه نقد فلسفی ابن سينا تا چه اندازه موجه بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 24 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتبار قاعده الواحد در نظام های وحدت وجودی: در پرتوی ارتباطش با قاعده «بسیط الحقیقه»
نویسنده:
منیره پلنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
صفات الهی
,
امامت
,
قاعده بسیط الحقیقه
,
قاعده «الواحد»
,
نظام وحدت وجودی
,
رابطه وحدت و کثرت
,
شخصیت ها
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
توحید ,
وحدت وجود ,
سنخیت ,
ظهور ,
کثرت ,
ظهور ظلی ,
نفس رحمانی ,
بساطت ,
جعل ,
صدور ,
وحدت صرفه ,
وحدت عددی ,
حق مخلوق ,
مجعول حقیقی ,
جهت صدور ,
جعل وجود ,
جعل بسیط ماهیت ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در این مقاله، قاعده معروف الواحد در نظامهای وحدت وجودی ارزیابی میشود و با توجه به قاعده دیگری که عموما برای چنین نظامهایی بنیادی است، یعنی «قاعده بسیط الحقیقه کل الاشیاء»، نتیجه خواهیم گرفت که نظر به بساطت محض «مصدر» که به معنای جامعیت و کل الوجود بودن است، دیگر به تبیین و تحکیم قاعده الواحد برطبق روال مرسوم نیازی نیست. در طراحی استدلالهای مرسوم، برای اثبات قاعده الواحد یک تقابل رفع نشدنی میان وحدت و کثرت فرض شده است. به نظر میرسد تلقی تقابل و اجتماع ناپذیر بودن وحدت و کثرت، ریشه در نادیده گرفتن قاعده بسیط الحقیقه دارد. به این قاعده در نظامهایی که نوعا وحدت وجودی نیستند توجه نشده است و لذا میتوان ادعا کرد که بها دادن به قاعده الواحد، با همان سبک و سیاق مرسوم، غفلت از وحدت صرفه وجود حق بوده است. وحدت صرفه، چون تقابل میان وحدت و کثرت را میزداید، اعتبار قاعده الواحد را، بدانگونه که مبتنی بر چنین تقابلی است، مخدوش میسازد، زیرا اینجا دیگر «وحدت»، چه در «مصدر» و چه در «صادر» هیچکدام مقابل «کثرت» نیست، بلکه در اولی بهنحو کثرت است در وحدت و در دومی بهنحو وحدت است در کثرت. از همینروست که در اندیشه ابنعربی و نیز ملاصدرا، نفس رحمانی یا حق مخلوق به (که همان وجود ساری در ماسواست) تنها صادر و صادر اول و آخر است. در همین چارچوب، معنای «صدور» به ناچار نیازمند تحولی اساسی بوده، مبدل به معنای «ظهور» خواهد شد. همچنین در این زمینه، تأمل و ارزیابی «مجعول حقیقی» و «سنخیت» میان علت و معلول از نو باید صورت گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل پارادوکس تقابل وحدت ذات با جهان هستی از منظر امام علی(ع)
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع)
,
رابطه وحدت و کثرت
,
هستی شناسی اسلامی
,
وحدت حقه حقیقی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید خواص
,
پارادوکس تقابل وحدت و کثرت
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
صفات جمال ,
کتاب توحید شیخ صدوق ,
معیت ,
اسمای الهی ,
عالم خلقت ,
عالم ماده ,
امر قدیم ,
اهل بیت(ع) ,
وحدت عددی ,
وحدت نوعی ,
محرک اول ,
جسم واحد نوعی ,
مُثُل ,
شی ء حادث ,
برهان بسیط الحقیقه ,
تجلی الهی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
تثلیث مسیحی ,
صفات ثبوتی(مقابل سلبی) ,
صفات سلبی(عرفان نظری) ,
واحد عددی ,
رابطه قدیم و حادث ,
اقسام واحد ,
وحدت لابشرط ,
وحدت غیر مشبهه ,
نفی صفت از ذات ,
وحدت غیر مقسم ,
معیت مقارنه ,
معیت قیومی ,
لاشئ معه ,
مع کل شئ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مبحث وحدت و کثرت از دیرباز مورد توجه فلاسفه و متکلمان شرق و غرب بوده است و هر مکتبی بر اساس نگرشهای خود به این موضوع پرداخته است. ما در این مقاله با استفاده از سخنان امام عارفان به تحلیل این معضل پرداختیم. ابتدا معانی واحد را که حضرتش در روایتی بیان کرده اند به تفصیل مورد بحث قرار دادیم و علل و وجوه عقلی برخی معانی واحد را که اطلاقش بر خداوند سبحان جایز است و همچنین مواردی را که اطلاق آن بر خداوند جایز نیست تبیین نمودیم. وحدت حقه حقیقیه نافی هر نوع تعدد و کثرت است و در عین حال با همه کثرات معیت قیومی دارد. بر اساس این وحدت صفاتی ثبوتی حق تعالی مشتمل بر همه کمالات و اوصاف جمال و کمال خواهد بود بدون اینکه بین صفت و موصوف تمایزی باشد. تنها وجود باری تعالی است که در عین کثرت، واحد است بگونه ای که وحدتش مانع از کثرت، و کثرت اسمایی و صفاتی او مانع از وحدتش نخواهد بود. حیث وحدت و کثرت، اول و آخر و ظاهر و باطن یکی است، در حالی که در ماسوی الله چنین نیست. چرا که همه ممکنات چند حیثیتی هستند. انواع معیت، چه معیت حقی و چه معیت خلقی، به تفصیل، با استناد به آیات و سخنان حضرت در نهج البلاغه روایات مأثوره، تحلیل شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اسپینوزا، فیلسوف یا عارف؟
نویسنده:
محمد جواد صافیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظام هستی
,
اختیار انسان
,
روش شناسی
,
فلسفه (خاص)
,
وحدت وجود
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
عقل خود بنیاد ,
هرم هستی ,
معیار حقیقت ,
راز ,
روش دکارتی ,
عبادت ,
وضوح و تمایز ,
کوژیتو ,
آموزه فیض ,
رابطه وحدت و کثرت ,
علم ریاضی ,
فلسفه جدید ,
جوهر ,
عقل(منطق) ,
عشق عقلانی به خدا ,
جوهر الهی اسپینوزا ,
مظاهر الهی(مقابل مظاهر کَونی) ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
لوگوس(اصطلاح وابسته) ,
ربط منطقی خدا و عالم ,
چکیده :
اسپینوزا از فیلسوفان قرن 17 اروپاست. به جهت آنکه وی کل هستی را جوهری واحد میداند، برخی او را عارف وحدت وجودی انگاشتهاند، اما با توجه عمیقتر به فلسفه وی معلوم میشود که او را نه تنها نمیتوان عارف دانست بلکه وی از زمره فیلسوفان متجدد و پیرو دکارت (کارتزین) است و همانطور که فلسفه جدید مبتنی بر محوریت بشر و اندیشه اومانیستی است، فلسفه اسپینوزا نیز از این امر مستثنا نیست و لذا اندیشه او را نمیتوان عرفانی دانست. برخی از محورهای مهم تعارض اندیشه اسپینوزا با اندیشه عرفانی و نزدیکی آن به اندیشه مدرن عبارت است از: 1ـ روش اندیشه؛ 2ـ مبنا و اساس؛ 3ـ رابطه عالم با خداوند؛ 4ـ مراتب هستی؛ 5ـ حقیقت؛6 ـ اختیار و آزادی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسهای چگونگی پیدایش عالم در آراء افلوطین و ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه سلیمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه وحدت و کثرت
,
علیت
,
وحدت وجود
,
فیض الهی
,
تجلی الهی
,
نظریه اضافه اشراقی
کلیدواژههای فرعی :
احد ,
حکمای پیش سقراطی ,
خیر محض ,
بهره مندی ,
جهان شناسی فلسفی ,
نظام هستی ,
خالق ,
تشان ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه الهی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه نوافلاطونی ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
عقول ابداعیه ,
عقل اول ,
اصالت وجود ,
برهان بسیط الحقیقه ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
منشأ جهان ,
جهان شناسی یونانی ,
صدور ذاتی وجود ,
صدور عقل از واحد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یکی از مهمترین مسائلی که هنگام دقت فلسفی، ذهن انسان با آن روبرو میشود، این مسأله است که موجودات کثیر چگونه از مبدأ هستی پدید آمدهاند و کیفیت تکوین عالم توسط خداوند به چه صورت است؟ در این مقاله سعی شده با پیگیری روند تاریخی این مسأله (البته بهطور خلاصه) به دیدگاه مشخص و معینی که به تفصیل به بیان کیفیت پیدایش عالم میپردازد (یعنی نظریه «فیضان») برسیم. بنیانگذار این دیدگاه افلوطین است. او اولین کسی است که نحوه فیضان هستی از مبدأ اول را بحث میکند و اساس جهانشناسی خود را نیز بر همین مسأله بنیان میگذارد و بدین ترتیب از طریق کتاب «اثولوجیا» (که خلاصهای از انئادهای افلوطین است) تأثیر به سزایی بر تفکر فیلسوفان اسلامی میگذارد. اوج تأثیر این دیدگاه را در حکمت متعالیه میتوان مشاهده کرد. صدرا بر اساس اصول فکری خود و اصطلاحات خاص حکمت متعالیه، توانست ابداع فیضی را تحلیل نموده و ضمن ارائه طرح کلی از عوالم هستی به نظریه «وحدت وجود» در فلسفه خود برسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 54 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 12
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید