جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از نظریاتی که از دیرباز به متصوفه نسبت داده شده، نظریه وحدت وجود است که اساسی فلسفی-عرفانی دارد. این نظریه که به وحدت موجودات هستی نظر دارد، در عالم عرفان و فلسفه از جایگاه ویژه ای برخوردار است. درباره این نظریه دیدگاه های متفاوتی بیان شده است و عارفان وحدت اندیشی چون بایزید بسطامی، حلاج و ابن عربی درباره آن سخن گفته اند. در دوره معاصر نیز کم نیستند شاعران و ادیبانی که به این مقوله روی آورده و در آثارشان به آن پرداخته اند؛ میخائیل نعیمه، اندیشمند و ادیب وحدت بین و یگانه اندیش عرب، از آن جمله است. بیش تر آثار نعیمه به نثر است و همس الجفون تنها مجموعه شعری او به شمار می رود که در آن به روش های مختلف، عرفانی ترین ابیات را درباره این رویکرد و مشرب عرفانی سروده است.نعیمه در اشعارش، مانند شاعری فیلسوف منبع ذات انسانی را جویا می شود و اعتقاد دارد که روح انسان جزئی از روح خداوند است و ذات خداوندی و هستی و آفریدگان و طبیعت، کل زیبایی به نام خداوند را تشکیل می دهند؛ کلی که از آن شروع شده و به آن برمی گردند.این پژوهش در پی آن است که با روش تحلیلی-توصیفی، بروز و ظهور این پدیده عرفانی-فلسفی را در اشعار این شاعر تازی، مورد بررسی و واکاوی قرار دهد.

الحریة من أجمل الکلمات فی القاموس البشری وهی بمعنی القدرة علی التصرف بملء الإرادة والاختیار مع صیانة حقوق الناس فی الغرب، و إضافة إلی هذه تضاف حقوق الله والناس فی الإسلام أیضا. والحریة ضربان: الأول منهما الحریة الاجتماعیة، هی أن یکون الإنسان حرا فی تصرفاته الفردیة والاجتماعیة، أی لم یکن الآخرون مانعین فی سیره نحو نموه وأهدافه عن طریق حبسه وإجباره أو استثماره أو استخدامه فی الأمور. أما الثانی منهما فالحریة الروحیة، فمعناها یرجع إلی نفس الإنسان بحیث أن تکون نفسه حرة من کل القیود السلبیة الرادعة. وهناک صلة وثیقة بین الحریة الروحیة والحریة الاجتماعیة. و عندما یصل الإنسان إلی الحریة الروحیة فحینئذ ستحقق له الحریة الاجتماعیة. فی المقال هذا، ندرس آراء نعیمه حول الحریة المثالیة والطرق التی سلکها تهدی الإنسان المفتش عن الحریة إلیها فی آثاره فی المنهج الوصفی - التحلیلی. و نحاول أن نبین عوائق الوصول إلیها أیضا. والهدف الرئیس لهذه الدراسة کیفیة اقتراح نعیمه للوصول إلی الحریة.