جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
علم
>
ادراک
>
ادراک کلیات
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 19
عنوان :
بررسی روششناسی بنیادین و کاربردی علم اقتصاد اسلامی در مقایسه با نامگرایی روششناختی اقتصاد متعارف
نویسنده:
محمدعلی فراهانی فرد، حمید پارسانیا، علی اصغر هادوی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مسایل جدید روش شناسی
,
روش شناسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
علوم اقتصادی
,
اقتصاد اسلامی
,
نامگرایی معرفتشناختی
کلیدواژههای فرعی :
ادراک کلیات ,
فردگرایی روش شناختی ,
فلسفه اسلامی ,
حکمت متعالیه ,
ماهیت کلی ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
فردگرایی(اصطلاح وابسته) ,
نامگرایی معرفتشناختی ,
روش بنیادین و کاربردی ,
نام گرایی هستی شناختی ,
نام گرایی روش شناختی ,
نام گرایی پولی ,
چکیده :
این مقاله به بررسی نامگرایی معرفتشناختی و آثار آن در علم اقتصاد متعارف میپردازد. نامگرایی تأثیراتی بر روش کاربردی علم اقتصاد دارد که تفکر فرضیهای و فردگرایی روششناختی از جمله آنهاست. این روش کاربردی موجب آثاری مانند شکلگیری نظریه جامعه مدنی، تغییر معنای عدالت توزیعی و نظریه مطلوبیت و تمرکز بر اقتصاد خرد در تحلیلها گشته است. در مقابل، حکمت عملی اقتصاد اسلامی میتواند با بهرهبردن از روش بنیادین حکمای اسلامی، به روش کاربردی متناسب با خود دست یابد. حکمت اسلامی بهویژه حکمت متعالیه با نقد نامگرایی، کلیات را دارای صدق و حکایت از خارج میداند. روش کاربردی اقتصاد اسلامی بر اساس هستیشناسی موضوعات شکل میگیرد و در هر موضوع تابع نوع هستی آن موضوع است. بنابراین تنها در موضوعات مادی که قابلیت تجربه دارد، از روش تجربی و قیاس استثنایی استفاده میکند و دیگر روشها در موضوعات دیگر کاربرد دارد. از سوی دیگر ادله نقلی در روش کابردی اقتصاد اسلامی دارای جایگاه ویژهای است. این روش کاربردی آثاری در پی دارد که شناخت جوهر انسان و ارتباط آن با کنش اقتصادی از جمله آنهاست. این نوشته با روش کتابخانهای و تحلیلی انتقادی نامگرایی و آثار آن را در اقتصاد متعارف بررسی نمود، روش کاربردی جایگزین مناسب را برای حکمت عملی اقتصاد اسلامی پیشنهاد میدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نهج العقل تأصيل الأسس وتقويم النُّهُج
نویسنده:
محمد ناصر، اشراف: دکتر ایمن مصری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: محبین,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
شناخت
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
ادراک
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
کتب منطق
,
شرح المقاصد: تفتازانی
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
ادراک ظنی ,
ادراک عقلی ,
ادراک کلیات ,
هیولی ,
عوارض هیولی ,
علیت ,
حمل ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
تناقض ,
قیاس ,
برهان ان (منطق) ,
اشکال اربعه قیاس ,
اصل علّیت ,
عقل(قوه عاقله) ,
شابک (isbn):
978-600-131-076-8
چکیده :
کتاب حاضر کتابی است منطقی که به بررسی مسائل منطقی از قبیل کلیات ، عقل ، ادراک حسی ، قیاس منطقی ، اشکال اربعه و... می پردازد و در کنار آن نظرات صاحبنظران شرقی و غربی را هم ذکر می کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی چیستی ادراك کلیات و جزئیات از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
علی محمد احمدی، محمدمهدی گرجیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی (طلوع نور سابق),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراک کلیات
,
نظریه تجرید
,
فلسفه بوعلی
,
مراحل ادراک
,
نظریه تعالی(اصطلاح وابسته)
,
مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ادراك یکی از مباحث مهم فلسفی است که بهرغم اهمیت، متأسفانه کمتر بدان پـر داختـه شده است؛ ازاینرو مقاله حاضر، ادراك کلیات و جزئیات را از دیدگاه ابـنسـینا و ملاصـدرا بررسی کرده است؛ بدین شکل که نخست به تعریف و مراحل ادراك از دیدگاه ابـنسـینا پرداخته، به این نتیجه رسیده است که ابنسینا ادراك را چهارمرحلـهاي مـیدانـد و آن را امري مادي دانسته، در تفسیر کلی، تئوري «تجرید» را ارائه میدهد. سـپس بـه تعریـف و مراحل ادراك از دیدگاه ملاصدرا همت گماشته، بـه ایـن نتیجـه دسـت یازیـده اسـت کـه صدرالمتألهین حقیقت ادراك را امر «وجودي» میداند و ادراك را سهمرحلهاي دانسته، در تفسر کلی، تئوري «تعالی» را ارائه میدهد
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مراتب علم از دیدگاه ملاصدرا و اسپینوزا
نویسنده:
زهرا رسولی، محمدکاظم علمی سولا
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اسپینوزا
,
مراتب علم
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
مراتب معرفت(عرفان نظری)
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
اتصال به عقل فعال ,
حس ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
مراتب ادراک ,
حقیقت علم ,
کمال و سعادت انسان ,
ادراک انسان ,
ادراک کلیات ,
رؤیت قلبی خدا ,
حس گرایی ,
ادراک کلیات ,
مساله اعتبار شناخت ,
اشراق ,
امور عامه ,
نظریه شناخت ,
شناخت شهودی ,
مفهوم کلی ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
انواع ادراک ,
امور عامه ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
حس واقعیت ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
حقیقت علم ,
حس گرایی (مانع معرفت) ,
حس(قوه حاسه) ,
واهمه ,
خیال(معرفت شناسی) ,
قوه واهمه ,
ادراک تجربی ,
حقایق سرمدی ,
متعلقات شناخت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
مراتب علم در اندیشه عمده متفکران شرقی و غربی از جایگاه مهمی برخوردار است و متفکران بزرگ به بحثهای دقیقی در این حوزه پرداختهاند. پژوهش حاضر این مسأله را از دیدگاه دو اندیشمند برجسته اسلامی و غربی، ملاصدرا و اسپینوزا مورد مداقه قرار داده است. و مدعی است که گرچه این دو اندیشمند به جریانهای فکری متفاوتی تعلق دارند از جمله اینکه اساسا ملاصدرا بر خلاف اسپینوزا علم را از سنخ وجود بر میشمارد و نیز در بحث کلیات، ملاصدرا قائل به اصالت واقع (رئالیزم) و اسپینوزا از اصحاب تسمیه است، اما به رغم این اختلافات، در زمینههای خاصی نظریاتی اظهار داشتهاند که میتوان آنها را مورد مقایسه قرار داد. از جمله در تقسیم مراتب علم که هر دو فیلسوف بر سه قسم دانستهاند، و نیز اینکه در هر یک از این سه مرتبه، مرتبه پیشین و فروتر، خود مقدمه و وسیله تحقق مرتبه پسین و فراتر میشود، و نهایتاً سعادت انسان از نظر هر دو متفکر با شهود عقلانی که بالاترین مرتبه علم است، محقق میشود. در این جستار، تفصیل این موارد و نیز موارد دیگر از مشابهتها و اختلاف نظرات این دو اندیشمند مورد کنکاش قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 81
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کیفیت پیدایش و انتزاع مفاهیم کلی
نویسنده:
غلامرضا ابراهیمی مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
ادراک حسی (معرفت شناسی)
,
ادراک حسی
,
ادراک کلیات
,
ادراک کلیات
,
ابن سینا
,
مفهوم کلی
,
حکمت متعالیه
,
کلی
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
ادراک عقلی ,
عقل فعال ,
ادراک حصولی ,
مشاء ,
صورت نوعیه ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
معقول ثانی ,
مفاهیم منطقی ,
مفاهیم فلسفی ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک انسان ,
ادراک عقلی ,
ادراک معقول ,
مفاهیم ماهوی ,
معقولات اولی ,
معقولات ثانی ,
صورت خیالی ,
صورت عقلی ,
ادراک حضوری موجودات عقلی ,
فلسفه مشاء ,
صورت جزئی ,
صورت جسمی ,
صورت نوعی ,
عقل فعال ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
عقل فعال از نظر ملاصدرا ,
شناخت کلی ,
خیالات حسی ,
فاعلیت افاضی ,
مفهوم سفیدی ,
مفهوم سیاهی ,
مفهوم تصوری ,
مفهوم تصدیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
از دیدگاه اکثر فلاسفه اسلامی، منشأ همه مفاهیم کلی ماهوی، صورتهای جزئی است که از طریق ادراک حصولی یا حضوری به وجود آمده است. وقتی مفهوم کلی را با مفهوم جزئی مقایسه میکنیم، این سؤال مطرح میشود که ذهن چگونه از موارد محدود و جزئی به شناخت کلی میرسد؟ دیگر اینکه چگونه یک مفهوم که در ابتدا بر بیش از یک فرد صدق نمیکند، در مرحله ادراک عقلی بر بینهایت افراد صدق میکند؟ فلاسفه اسلامی برای تبیین این مطلب، نظریات مختلفی ارائه کردهاند که دو نظریه معروف در این باب از ابنسینا، فیلسوف شاخص حکمت مشاء و ملاصدرا بنیانگذار حکمت متعالیه، با اقبال و پذیرش بسیاری از فلاسفه دیگر مواجه شده است. در این مقاله، ضمن بررسی دو نظریه فوق، آرای مختلف فلاسفه اسلامی در این باب بررسی میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی براهین علیه جاودانگی و بقای نفس
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
مسایل جدید معاد شناسی
,
فلسفه هیوم
,
بقاء نفس
,
خلود نفس
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
تصادف در خلقت ,
اینهمانی شخصی ,
ادراک کلیات ,
انجیل ,
پسوخه ,
اشتباه مقوله ای ,
نوس ,
غایتمندی عالم و بقا ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
تناسخ ,
جوهر مجرد ,
مرگ (فقه) ,
فساد ناپذیری نفس ,
ثنویت (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
حافظه ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
فکر(اصطلاح وابسته) ,
empirical religious sciences ,
بدن آسمانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
در فلسفه دین، مهم ترین مساله در جاودانگی نفس، پژوهش و مطالعه ادله له و علیه جوهریت نفس، بقا و نامیرایی آن است. گروهی از فیلسوفان با اثبات جوهریت نفس، کوشیدند تا ادله و شواهد بقا را صورت بندی کنند. دسته ای دیگر درصدد برآمدند تا با نشان دادن تجرد نفس، فسادپذیری آن را رد نمایند. این نوشتار می کوشد تا ضمن بررسی مقدماتی مفاهیم اساسی، بر نظریه های نقد بقای نفس متمرکز شده و ضمن بررسی ادله مخالفان نامیرایی، آن را به درستی شرح دهد و سپس نقد و رد کند. هیوم، راسل و آنتونی فلو سه فیلسوفی هستند که آراءشان در موضوع خاص «ادله و شواهد علیه بقا نفس» در این نوشتار بررسی شده و نقد و ابطال گردید. هیوم سه دسته استدلال علیه بقای نفس اقامه کرده که هر سه دسته مورد اقبال و توجه فلو واقع شده است. برخی از این استدلال ها صرفا به جرح و نقد اثبات جوهر نفس می پردازند. دسته ای دیگر فسادناپذیری و تجرد نفس را رد می کند و دسته سوم بقا و جاودانگی را مورد ایراد و نقد قرار می دهد. نگارنده نوشتار را براساس گونه شناسی ادله علیه جاودانگی در سه سطح سامان و صورت بندی کرده و با نگاهی انتقادی به آن ها به پژوهش می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امکان معرفت عقلی به خداوند متعال از منظر حکیم سبزواری
نویسنده:
محمد هادی توکلی , اعظم قاسمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاهادی سبزواری
,
نظریه تعطیل
,
معرفت شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
,
امکان شناخت عقلی خداوند
کلیدواژههای فرعی :
الهیات سلبی ,
نظریه نیابت ,
معطله (فرق کلامی) ,
مشبهه (صفاتیه) ,
ادراک کلیات ,
فوق تجرد عقلی ,
عقل ( جوهر ) ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
برهان صدیقین ,
بینونت عزلی ,
فنا ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
ادراک بی واسطه بدون مفهوم((علم حضوری)، قسیم ادراک بی واسطه بدون تعریف و بدون استدلال) ,
کلی((سعی)، اصطلاح وابسته) ,
سکوت معرفت شناسانه ,
امکان شناخت اوصاف الهی ,
کثرت حقیقی ,
نفی صفت از ذات ,
اشتراک لفظی وجود خدا و مخلوق ,
معرفت بالوجه ,
احکام کلی عقلی ,
امکان معرفت عقلی به خداوند ,
ضرورت فلسفی معرفت به خداوند ,
تعطیل معرفت شناسانه ,
یأس از معرفت خدا ,
عقل مکتحل بنور الله ,
مدرِک و مدرَک ,
اشاره عقلیه ,
حیث مرآتیت مفهوم و ماهیت ,
علم فانی به مفنی ,
عقل مشوب به وهم ,
عقل خاتم ,
وجود فی نفسه مفاهیم و ماهیات ,
08- توحیده سبحانه، تمییزه من خلقه صفة لا عزلة ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
بهطور معمول در آثار فلسفی مسلمین، معرفت پذیری خداوند به صورت مستقل مورد بررسی قرار نگرفته است و بلکه در بیشتر موارد به عنوان یک اصل موضوع تلقی گشته است. حکیم سبزواری علیرغم رویکرد منتقدانهای که در نسبت با اندیشههای تعطیلگرایانه اتخاذ نموده، عقل را بدون مدد الهی عاجز از معرفت خداوند می داند و بیان می کند آنچه که خداوند را از طریق براهین می شناسد، عقلیست که به نور خداوند تقویت گشته است و در عین حال عقل از نیل به کنه ذات خداوند ناتوان است، بدانجهت که علم حصولی اکتناهی منوط به حصول تام ماهیت معلوم برای عالم است و خداوند به سبب تنزه از ماهیت از دسترسی عقول مبرا می باشد. حکیم سبزواری در تبیین نظریه خویش علاوه بر اقامه استدلال، به روایات صادره از ناحیه عصمت و نیز بیانات اهل معرفت استشهاد نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کیفیت پیدایش معقولات اولى از دیدگاه صدرالمتالهین (ره)
نویسنده:
قاسم روانبخش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه)
کلیدواژههای فرعی :
ادراک انسان ,
ادراک حسی ,
ادراک کلیات ,
صورت خیالی ,
قیام حلولی ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
فلسفه مشاء ,
صورت جسمی ,
مُثُل ,
تجرید ذهن ,
وجود عقلی کلیات ,
کلیت مفهوم در ذهن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
صدرالمتألّهين برخلاف مشّائيان، كه قايل به جسمانى بودن صور حسى و خيالى بودند و قيام آن ها را به نفس، حلولى مى دانستند، قيام آن ها را به نفس، صدورى مى داند؛ يعنى: نفس در حين مواجهه با خارج، چنين صورت هايى را ايجاد مى كند، نه اين كه از خارج تجريد نمايد و سپس در ذهن حلول كند. بحث معقولات اولی در اینجا ذیل این مباحث دنبال می شود: تجرد صور حسى و خيالى، مقايسه نظريه صدرالمتألهين با ديگر حكما، مقايسه نظريه صدرالمتألّهين با افلاطون، مقايسه نظريه صدرالمتألّهين با مشّائيان، مقايسه نظريه صدرالمتألهين با هيوم، عامل پيدايش معقولات اُولى در ذهن از نظر صدرالمتألّهين، تعارض ابتدايى در عبارات صدرالمتألّهين و حل آن، كيفيت اجتماع شخصى بودن وجود عقلى با كلى بودن آن، جمع بندى نظريه صدرالمتألّهين در باب پيدايش كلى و معقول اول.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حواس باطنی از منظر معرفت شناسی
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
ادراک تخیلی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
,
حس مشترک
,
حافظه
,
حضوری بودن تخیل
,
خطا پذیری حافظه
,
قلمرو و کارکردهای حواس باطنی
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
معرفت ظنی ,
علم حضوری ,
ادراک کلیات ,
عالم عقول ,
خیال متصل ,
معرفت یقینی ,
رابطه وجودی نفس و قوا ,
مفاهیم شهودی ,
تعبیر خواب ,
خواص نفس حیوانی ,
فعل مصوره ,
معرفت تقلیدی ,
یقین ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عالَم طبیعت کلی(مقابل هباء) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
مبناگروی خطاپذیر(مقابل مبناگروی خطاناپذیر) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
واهمه ,
خیال(معرفت شناسی) ,
متصرفه ,
صورت متخیله(اصطلاح وابسته) ,
قوه متفکره(اصطلاح وابسته) ,
مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته) ,
سیر نفس به سوی خدا ,
قوای نباتی ,
تجرد قوای ادراکی ,
خطا پذیری حافظه ,
حلول قوا در مغز ,
نسبت خیال و حس مشترک ,
صور جزئیه ,
معانی جزئیه ,
ترکیب معانی و صور ,
ترکیب معانی کلی ,
خزانه صور و معانی ,
اقسام خواب و رؤیا ,
ادراکات حس مشترک ,
شرایط ادراک حسی ,
انکار قوه وهم ,
تمایز ادراک حسی و خیالی ,
تعریف «حواس باطنی» ,
تمایز و همکاری قوا ,
کارکردهای حسّ مشترک ,
قملرو حسّ مشترک ,
تمایز حسّ مشترک و حواس ظاهری ,
خطاپذیری ادراکات خیالی ,
حضوری یا حصولی بودن ادراکات خیالی ,
قیاس ذو الحدّین ,
معیار تعدد قوای نفس ,
خطا ناپذیری علم حضوری ,
خطا پذیری مکاشفات عرفانی ,
ارواح بسیط ,
جایگاه حافظه در روانشناسی ,
اقسام حافظه ,
مراحل حافظه در روان شناسی ,
گستره حافظه در معرفتشناسی ,
قلمرو حافظه ,
گزارههای مربوط به علوم پیشین ,
گزارههای مبتنی بر اخبار ,
نظریات در باب ادارک حسی ,
موجّهسازی در بادی امر ,
قضیه تجربی ,
مولد بودن حافظه ,
استدلالهای پسین ,
دانشهای پسین ,
دانشهای پیشین ,
معرفتِ منطقی غیرمبتنی بر تقلید ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
گرچه بررسي حواس باطني از منظر معرفتشناسي كمتر مورد توجه قرار گرفته است و تفكيك ميان ساحت معرفتشناختي و وجودشناختي آنها مشكل به نظر ميرسد، اما در ميان انبوه مباحث، ميتوان مطالبي يافت كه صبغه معرفتشناختي دارند. اين نوشتار پس از تعريف «حس باطني» و طبقهبندي آن، نگاهي گذرا به «حس مشترك» و خزانه آن، و «خيال» و قلمرو و كاركردهاي آنها دارد و ادراك خيالي (تخيّل) را از ابعاد و ساحتهاي گوناگون، به ويژه از بعد خطاپذيري و خطاناپذيري، بررسي كرده است. در ادامه، به حافظه، قلمرو، كاركردها و ويژگيهاي آن ميپردازد و اعتبار آن را ارزيابي ميكند. به نظر ميرسد حافظه مولّد معرفت يقيني نيست، بلكه راه يا ابزاري ثانوي است كه معرفتها را حفظ و نگهداري ميكند و با يادآوري، آنها را در عرصه ذهن حاضر ميسازد. هرگاه كوچكترين ترديدي نسبت به نتايجي كه در ذهن داريم حاصل شود، ميتوان استدلالهاي آنها را مرور و ارزيابي كرد و در نتيجه، معرفت يقيني خود را تثبيت نمود. اگر صرفاً به حافظه استناد گردد و تنها بدان اكتفا شود، نميتوان از خطا ايمن بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات (عقل فعال، عقول عرضیه یا خدا؟)
نویسنده:
جهانگیر مسعودی، اعظم پیش بین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
ملاصدرا
,
الله
,
ادراک کلیات
,
ادراک کلیات
,
عقول عرضیه
,
حکمت متعالیه
,
عقول عرضیه
,
عقل فعال
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
ادراک کلیات عقلی
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
ادراک عقلی ,
حرکت جوهری ,
فنا فی الله ,
اتصال به عقل فعال ,
اتحاد با عقل فعال ,
استکمال نفس ,
تعریف علم ,
حکمت مشاء ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
خودشناسی ,
اشراق ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فناء ,
اشراق ,
عالم عقل ,
احساس ,
اتحاد نفس با عقل فعال ,
نوس ,
علم نفس ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
ماهیت علم ,
مُثُل ,
مرگ (فقه) ,
مراحل ادراک ,
خلاقیت نفس ,
تعقل(معرفت شناسی) ,
احساس (معرفت شناسی) ,
تخیل(مراتب علم) ,
آفرینش صور ,
نظریه انعکاس ,
نظریه ترشح صور بر نفوس ,
رب النوع انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
ملاصدرا در مباحث خود در باره درک کلیات مطالب گوناگون و متفاوتی را مطرح کرده است؛ وی از یک سو چنین میگوید که در ادراکات حسی و خیالی، نفس مبدع و آفریننده این صور است و سپس با حرکت جوهری و استکمالی خویش به مراتب بالای ادراک یعنی ادراک عقلی دست یافته و متحد با جوهر مفارق عقلی به نام عقل فعال میشود و صور کلی را در عقل فعال مشاهده کرده و یا اینکه عقل فعال صور کلیات را به او افاضه میکند (دیدگاه مشایی). از سوی دیگر گاهی از اتحاد نفس با مثل (ارباب انواع) و عقول عرضیه سخن میگوید (دیدگاه اشراقی). در برخی موارد هم با نگاه خاص و ویژه خود به این نکته اشاره میکند که نفس در مراتب عالی سیر استکمالی خویش فانی در ذات حق تعالی میشود و حقایق اشیاء را آنچنانکه هستند، در ذات حق میبیند. در این نوشتار ضمن بیان دیدگاه نهایی ایشان بر اساس مبانی حکمت متعالیه به این نکته اشاره شده است که برای جمع میان این دیدگاهها میتوان از دو رویکرد و تفسیر فلسفی و عرفانی در قضیه بهره برد. درک کلیات با فناء در ذات حق بیشتر با تفسیر عرفانی سازگار است و جمع میان دو دیدگاه مشایی و اشراقی عمدتا با تکیه بر دیدگاه خاص فلسفی ملاصدرا امکانپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 19
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید