جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 28
امام خمینی(س) و مسأله عماء
نویسنده:
سید مرتضی مبلغ
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عماء ازمباحث مهم عرفان است که در آن از جایگاه پروردگار قبل از خلقت مخلوقات و از حقیقت وجود قبل از ظهور و تعین بحث می شود. این موضوع از یک سو مربوط به مقام وجایگاهی است که منشأ خلقت است و فرایندهای غیبی منجر به خلقت موجودات در آنجا رخ می دهد و از سوی دیگر به گستره شهود و معرفت عارف و نهایت تعالی و اوج گیری وی و ساحت یا ساحت های تاریک و رمزآلودی که از دسترس هر سالک تیزپروازی خارج است مربوط می گردد.بین اصحاب عرفان دونظریه مشهور درخصوص عماء وجود دارد. برخی آن را مقام احدیت و تعین اول و برخی آن را مقام واحدیت و تعین دوم دانسته اند. اما امام خمینی در این خصوص نظریه ای بدیع و اختصاصی مبنی بر انطباق مقام عماء با «فیض اقدس» را مطرح ساخته اند. این مقاله درپی آن است که از یک سو به ارزیابی نظریه امام و اختصاصی بودن آن و از سوی دیگر به ارزیابی وآزمون صحت واستحکام آن بپردازد.
بررسی محتوایی و اجمالی «مجمع البحار» محمدتقی مظفرکرمانی از منظر عرفانی
نویسنده:
مینا خادم الفقرا، نصرالله شاملی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ظهور قرآن به عنوان معجزۀ پیامبر اسلام(ص) باعث پیدایش علوم بسیاری از جمله علم تفسیر شد. از انواع علوم تفسیری می‌توان به تفاسیر عرفانی قرآن مجید اشاره کرد که در دوره‌های مختلف، آثار زیادی در این باره خلق شده است. یکی از آثار ارزشمندی که در این زمینه نگاشته شده است، اثر ارزشمند «مجمع البحار» تألیف «محمدتقی مظفر کرمانی» ملقب به «مظفرعلیشاه» از علما و عرفای بزرگ اوایل قرن دوازدهم (هـ.ق) و از اجداد مرحوم «ناظم الاطبا» است. این اثر، تفسیر منثور عرفانی سورۀ مبارکۀ حمد است. قبل از این رساله، مظفر علیشاه مثنوی بحرالاسرار را که تفسیر عرفانی و منظوم سورۀ حمد است، سروده بود و بنا به گفتۀ خود او، در اواخر عمر، برای اینکه این اثر مورد استفادۀ عموم مردم قرار گیرد، تفسیر مذکور را به نثر تألیف کرد و آن را به «مجمع البحار» موسوم گردانید. در این مقاله به بررسی اجمالی و محتوایی این اثر، که یکی از تفاسیر مهم و ناشناختۀ عصر قاجار است، پرداخته شده و کوشش شده است تا جایگاه این تفسیر منثور عرفانی که بر اساس نظریۀ مکتب «وحدت وجود» است، بازشناسی شود.
صفحات :
از صفحه 48 تا 67
نسبت مفهوم واجب‌الوجود فارابی با احد افلوطین
نویسنده:
مهناز تبرایی، محمد علی عباسیان چالشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده در تفکر افلوطین بر اساس دلایلی چون اطلاق و عدم تناهی احد، عدم پذیرش حلول و اتحاد، مافوق وجود بودن تفسیر علیت به فیضان، خدا چیزی به‌کلی دیگر است، به‌گونه‌ای که نه می‌توان نامی بر او نهاد و نه می‌توان او را با هیچ زبانی توصیف کرد. احد افلوطین فوق علم و عقل است که برای همگان غیرقابل شناخت حصولی است و تنها راه رسیدن به او را در فراتر رفتن از شهودی که حاکی از دوگانگی شاهد و مشهود است، معرفی می‌کند. فارابی مفهومی از واجب‌الوجود ارائه می‌دهد که با وجود برخی اشتراک‌ها با احد افلوطین تحت تأثیر تعالیم اسلامی و نظریۀ تمایز متافیزیکی وجود و ماهیت با مفهوم احد نزد افلوطین تفاوت‌های بسیاری دارد. لذا واجب‌الوجود را موجودی می‌داند که ذات و ماهیتش، اقتضای وجود دارد و فرض نبودش محال است. وجود او به‌واسطۀ غیر پدید نمی‌آید و او در وجود خود به موجود دیگری محتاج نیست، بلکه خودش علت وجود همۀ اشیاست، بنابراین وجود او بسیط و نامرکب محسوب می‌شود و اساس عالم را بر خلقت ابداعی قرار داد.
صفحات :
از صفحه 545 تا 569
اعیان ثابته از دیدگاه ابن‌عربی و امام‌خمینی (س)
نویسنده:
حسین سهیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مساله علم پیشین حق به مخلوقات به عنوان یک معضل در معارف توحیدی مطرح بوده است. مشکل متفکران از یک سو در علم خداوند به جزییات ، وحدت اطلاقی و بساطت ذاتی حق و از سوی دیگر در کثرت موجود میان عالم و معلومات بود که مستلزم اتصاف حق به صفات امکانی از قبیل : حدوث ، انفعال ، ترکیب ، محدودیت و .... و اجتماع صفات وجوبی و امکانی می شد. عرفا با طرح نظریه اعیان ثابته کوشش نموده اند ، تا این مشکل را حل نمایند. ان ها معتقد بودند که اعیان ثابته در عالمی به نام عالم ثبوت تحقق دارند. این عالم در ازل و قبل از پیدایش اشیاء با فیض اقدس در مرتبه واحدیت و حضرت علمی تقرر یافته است. خصوصیت این عالم این است که نه موجود است و نه معدوم ، بلکه اضافی و نسبی است. در این صورت ذاتا اثر خارجی و عینی ندارد تا به سبب ان ذات حق متکثر و منفعل شود. به این ترتیب علم ازلی و پیشین حق به اشیاء تبیین می گردد. این پایان نامه به بررسی مقایسه ای نظریه اعیان ثابته و مسائل پیرامون ان از دیدگاه ابن عربی و امام خمینی پرداخته است.
نسبت ذات حق با تجلیاتش از دیدگاه ابن عربی و جان هیک
نویسنده:
حسین دوابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تجلی نقطه محوری ابن عربی است،تجلی حق دارای مراتبی است. فیض اقدس که مرتبه عدم تعیّن است و تحدد است مرحله اول تجلی حق است (تجلی حق تعالی بر خود) این تجلی کاملاً یک امر غیبی، فرامادّی، فرا زمانی و فراتاریخی است. به عبارت دیگر اولین مرتبه تجلی حق تعالی، ظهور اعیان ثابته است. فیض مقدس، مرتبه دوم تجلی حق تعالی است که تجلی شهودی نیز نامیده شده ،در این مرحله حق در صورت های بی نهایت متکثر در عالم شهادت ظهور پیدا می کند و تجلی می کند.ارتباط بین تجلی اول با سایر مراتب آن بصورت مبسوط در متن نوشتار تبیین شده است.آنچه حائز اهمیت است در هستی شناسی ابن عربی حق تعالی محور نظام هستی است و بقیه موجودات مظهر وآیینه محل ظهور کمالات حق در مراتب مختلف هستند و مظاهر در همه مراتب شانیتی جز ظهور کمالات حق تعالی را ندارند و هیچ استقلالی برای موجودات به غیر حق تعالی در نظام فکری ابن عربی متصوّر نمی شود.درک شهودی، روحی و قلبی بیان ابن عربی جز با تمرکز در بالاترین سطح به حق تعالی در نظام تربیتی خاصی برای سالک و عارف حاصل نمی شود. و با اندکاک انانیت در ذیل عبودیت مطلق در چهار چوب قرآن و سنت برای عارف شهود می شود. در دیدگاه ابن عربی، هستی جز حق و ظهورات و تجلیات حق در مراتب مختلف چیز دیگری نیست. و اگر سالک و عارف در اوج تمرکز مستمر به حق تعالی از(خودیت خود) بعنوان مظهر غافل شود و توجه نکند در هستی جز حق تعالی و ظهورات او چیز دیگری را شهود نخواهد کرد .هیک نظریه پرداز انگلیسی در حوزه دین است.کاملاً وفادار به سنت الهیات سلبی در تاریخ الهیات مسیحی است.حق فی نفسه در نظریه او کاملاً مفروض تلقی می شود،یادآور اصول موضوعه کانت می باشد. از مدل معرفت شناسی کانت به عنوان وسیله ای برای بیان و توضیح نظریه خویش استفاده می کند.در باب تجربه دینی وی معتقد است که حق فی نفسه متناسب با تصورات و فهم های پیشین و ماتقدم فرد برای تجربه کننده جلوه گری می کند. اینکه ذهن بطور فعال در نحوه درک و تجربه دینی از حق فی نفسه دخالت اساسی دارد. وجوه شخصی یعنی تجربه از حق فی نفسه کاملاً متمایز از وجوه غیر شخصی تجربه نشده می باشد.خلاصه هیک همه تلاشها در الهیات مسیحی (بطور مثال تلاشهای توماس آکوئیناس) حتی فلاسفه و متفکرین سایر مکاتب را برای رهایی از الهیات تنزیهی بی نتیجه و غیر قابل اقناع تلقی می کند.سه نوع تعطیل در سنت غربی و اسلامی لحاظ شده است ، اولی : تعطیل عن المعرفة . دومی: تعطیل عن البیان . سومی : تعطیل ذات عن الصفات. در تفکر هیک تعطیل عن المعرفة موضوعیت محوری دارد چه از لحاظ ادراکات عقلی و چه از لحاظ تجربه دینی انسان نمی تواند به حق فی نفسه آنگونه که هست معرفت پیدا کند.درمقابل در سنت ابن عربی و نظریه تجلی او هر سه نوع تعطیل منتفی و مردود است لذا حق در ذات خود هم قابل شناخت و هم قابل توصیف است و ادراکات عقلی به عنوان مقدمه ای برای شهود حق از اهمیت خاصی برخوردار است.
طرحى نو در طبقه بندى اسمای الهى و ارتباط بین آنها
نویسنده:
مهدی افتخار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مساله تطبیق نظام پیوسته ظهور عوالم با نظام کمالات الهی، که در قالب اسمای الهی از آن سخن گفته می شود، از قدیمی ترین مسایل حکمت الهی و عرفان بوده و سعی اهل عرفان در شناسایی پدیده ها، بر شناخت ارتباط آن ها با صفتی از صفات علیای خداوند متمرکز شده که مبدا ظهور آن بوده است. این مقاله در پی جمع آوری و طراحی اصول و بیان مفاهیمی است که درک بهتر معانی اسمای الهی و ارتباط بین آن ها و ترتیب تنزل آن ها را امکان پذیر نموده، بازخوانی جدیدی از نور، حیات و جایگاه جلال و جمال و طبقات اسمای الهی و ترتیب نزول آن ها را با جمع بندی بین کلمات اهل عرفان و قرآن مجید و کلام اهل بیت علیهم السلام ارایه می دهد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
بررسی مقام عماء با تکیه بر نظر امام خمینی (ره)
نویسنده:
امین رحیمی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عرفان نظری دارای زبان پررمز و راز، و انبوه اصطلاحاتی است که برای فهم و درک این دانش باید در ساحت آنها به جستجو پرداخت و یکی از این اصطلاحات عماء است. عماء در لغت به معنی ابر باران زا و متراکم و دودمانند است که از روایات اسلامی وارد عرفان شده است و اولین بار ابن عربی بدان اشاره می کند که پس از آن عرفا و حکما بدان پرداخته و هر کدام در وسع خود اظهارنظر کرده اند که در این میان نظرات امام خمینی (ره) بسیار قابل توجه است. گروهی، از عماء به مقام احدیت یاد کرده اند. بعضی مقام واحدیت و همچنین فیض اقدس و یا فیض مقدس و برای هر کدام دلایلی ذکر کرده اند. در این گفتار سعی شده است ضمن بررسی دقیق لغوی و اصطلاحی، به نظرات عده ای از عارفان و حکما اشاره شود و با بررسی دیدگاه و نظرات امام خمینی (ره) بحث به کمال برسد. ایشان در آثار مختلف خود بدین اصطلاح اشاره دارد و در باب آن نظرات سودمندی را ارائه کرده که برای پژوهشگران در این عرصه بسیار مفید و راهگشاست.
صفحات :
از صفحه 63 تا 79
فيض اقدس و مقدس
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
در پاسخ به توضيح ذيل توجه كنيد : حكيمان مسلمان، خداوند را تنها وجود‌بخش هستي مي‌دانند. از آن‌جا كه هستي از خدا فرا نمي‌گذرد و جز او همه چيز هيچ است، پس او هدف و غرضي مگر ذات خود ندارد و از آن روي كه ذات هستي پيوسته و هميشه بوده، فاعليت او نيز جاودا بیشتر ...
نقد و بررسی تأثیر آرای فلسفی صدرا پیرامون واجب‌الوجود بر فهم او از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در این مقاله تأثیر آرای فلسفی صدرا درباره «واجب الوجود» بر فهم او از آیات قرآن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور، همه کتب تفسیری و فلسفی صدرا مطالعه و مواردی که او، تحت تاثیر آرای مذکور، از آیات قرآن معناهایی غیر از معناهای ظاهری برداشت کرده جمع آوری شده‌اند. سپس با توجه به سایر آیات و روایات، و معنای ظاهری و شأن نزول و سیاق آیاتِ مورد بحث، و قرائن موجود در آن‌ها، و با توجه به خصوصیاتی که پیرامون موضوع مذکور در فلسفه ذکر شده است، و همچنین نظر به استحاله لوازم عقلی برخی از تفاسیر صدرا، صحت و سقم برداشت‌های مذکور معلوم شده و این نتیجه به دست آمده است که از 7 تفسیری که صدرا تحت تاثیر آرای مذکور ارائه داده است، تنها در یک مورد می توان برخی مطالب را تأیید کرد.
صفحات :
از صفحه 11 تا 24
نقش نظریه ی وجود منبسط در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
مهدی محمدی قلعه ناظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده از جمله احکام وجود ، نظریه وجود منبسط است.ملاصدرا بتبع حکمای پیش از خود،به نحوه ارتباط حادث و قدیم وارتباط ثابت و متغیر پرداخته است.و با رویکردی فلسفی و عرفانی نظریه وجود منبسط ، را در حل مسأله ربط حادث به قدیم مطرح کرد.بر اساس این نظریه از ذات حق ، که خود ، اصل وجود است ، تنها یک امر صادر می شود و آن امر چیزی جز وجود نیست که تمام مراتب هستی را در بر می گیرد. هدف این رساله ، تبیین نظریه وجود منبسط و نیز تطبیق عوالم سه گانه ،یعنی قرآن (کتاب تدوین )و عالم (کتاب تکوین) و انسان(کتاب نفس) بر اساس نظریه وجود منبسط است.تبیین مراتب وجود، بر اساس اعتبارات وجود منبسط ، و تطبیق انسان کامل بر اهل بیت علیهم السلام ، بخش دیگر این نوشتار ، را به خود اختصاص داده است. استنباط عناصر اربعه از تعریف وجود منبسط ، تطبیق عوالم سه گانه بر یکدیگر که منتج به وحدت بین آنها می گردد ، انطباق حقیقت انسان کامل بر حقیقت محمّدیه ، از نتایج حاصله این رساله است.از دیگر نتایج این رساله این است که بر اساس اعتبارات وجود منبسط، می توان مراتب وجود را به نحو دیگری تبیین نمود ؛ بعنوان نمونه ،از قلم ، نقطه و از نقطه،حروف و کلمات و از کلمات ، کتاب بوجود می آید.و از نفس رحمانی ،حروف و کلمات و نهایتاً کلام ساخته می شود.ارتباط کلام و کتاب نیز بدین گونه تبیین می گردد. ملاصدرا با بررسی ذات و ماهیت انسان و نیز نظر به ویژگیهای انسانهای زمان خود ، و تعمق و تدبر در خصوصیات انسان کامل ، در صدد ارائه الگویی مناسب و دارویی شفا بخش برای رفع مشکلات اخلاقی و اجتماعی انسانها و رسیدن آنها به کمال و سعادت بر آمده است. کلمات کلیدی فیض اقدس ، فیض مقدس،وجود منبسط ، انسان کامل ، حقیقت محمّدیه.
  • تعداد رکورد ها : 28