جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 21
معناشناسی همت در مثنوی مولوی
نویسنده:
اسماعیل سلیمانی ساردو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مثنوی مولوی دربردارنده دقیق ترین رهنمون ها برای عروج به عالم ملک و ملکوت است و مولانا، بزرگ مرد عالم عرفان عملي در آن اثر سترگ و ارزشمندش به مبحث همت عنایت خاصی دارد. این واژه ، پنجاه و يك بار در مثنوی آمده است چرا که از منظر وی اصل و اساس هر حرکت وجنبشی در سیر صعودی، همت است و دير يا زود رسيدن به مقامات و احوال و سرانجام به غايت مقصود و كمال مطلوب، به مقدار همت و توجه قلب صوفي بستگی دارد. همت در مثنوي، معادل اراده، بلند نظري و بلند طبعي و دعاي خير پير و عامل حركت به كار رفته است.مراحل همت از ديدگاه مولانا؛ ترك لذت‌هاي نفساني دنيا، عدم توجه به نعمت‌ها و وعده‌ها و خدا خواهي مطلق است.و قلب صاحب همت با همه قواي روحاني خود متوجه حضرت حق، و مست حق بيني است. بنابراین، مؤلفه‌های اصلی همت، قوه ي روحاني، توجه قلب و درک كمال است از دست آمدهای مهم همت رسیدن به مرتبه عشق و درک مقام جمع است که سالک را به رتبه خلیفگی و تصرف در جان ها سوق می دهد تا سالک قدر وقت را بداند و واسطه فیض الهی شود. مولوی به سالك نوآموز سفارش می کند که در مسیر رسیدن به حق و حقیقت از همت شيخ، مدد گيرد. مولانا معتقدست که توجه و علاقه به دنيا ، توقف در راه سلوك ، عدم تلاش و كوشش و صبر در هجران یار از مصاديق پست همتي است و سالك بايد در طريق صعب سلوك از انها دوري گزيند.
بررسی تطبیقی مرگ ارادی از منظر ابن عربی، شیخ اشراق و ملاصدرا
نویسنده:
مفید حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مرگ، جایگاهی اساسی در دستگاه اندیشه ی بشری دارد و چیستی و حقیقت آن از دیرباز دغدغه ی ذهنی انسانها بوده و هست . اندیشمندان اسلامی با استناد به آموزه های دین، مرگ را امری وجودی دانسته اند و آن را حیات دیگر تعریف کرده اند در این نوشتار نوعی خاص از مرگ، با عنوان مرگ اختیاری مورد مداقه واقع گردیده است. صاحب نظرانی چون ابن عربی، شیخ اشراق و ملاصدرا نام ولادت ثانیه بر آن نهاده اند و اهلیت آن را به شایستگان وارسته ای نسبت می دهند که با معرفت نفس به مقام انتباه دست یافته اند؛ در این نظرگاه: مرگ ارادی صیرورت آگاهانه ی انسان برای نیل به شریف ترین غایت خلقت است. سیر استکمالی نفس ناطقه و حرکت رجوعی به منزلگاه حقیقی، بی التفات و جذبه ی حضرت الوهیت نا ممکن است. و البته جهد بلیغ و سعی عظیم انسان در ریاضات و مجاهدات حقه ی شرعیه می تواند زمینه ساز عروج باشد. در اثر دستیابی به ملکه ی خلع بدن، پله پله عوالم عالیه ی وجودی در نوردیده می شود. مکاشفات از پی هم وارد می گردند، حقیقت حکمت با بصیرت قلبی حق الیقین می شود و سالک رَسته از کدورات جسم و تعلقات ماده در ضیافت ملکوت، عطر جبروت استشمام می کند و در مقام فنای لاهوت، بقا می یابد.
بررسی تطبیقی ملکوت در قرآن و اناجیل چهارگانه
نویسنده:
مهدیه کیان‌مهر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«ملکوت» از آموزه‌های مشترک و دارای حیطه‌ی معنایی وسیعی در قرآن و اناجیل است . در قرآن کریم ، «ملکوت» به معنای اولیه‌ی «مُلک عظیم» و معنای خاص «باطن» و بخش تدبیرکننده‌ و الهی نظام هستی است که مراتبی هماهنگ با مراتب نزول امر الهی دارد . در اناجیل ، «ملکوت» به معنای اولیه‌ی «امر ملوکانه‌» و «قلمرو حکومت الهی» و دارای دو جنبه‌ی اساسی حال و آینده است. ملکوت آینده با ظهور پسر انسان در آخرالزمان مرتبط است که با ماموریت عیسی و در شخص او آغاز شده و امروز از نظر روحانی وجود دارد . این رساله به مقایسه‌ی معنا و ویژگی‌های ملکوت و نیز عوامل و آثار دستیابی به آن پرداخته است . در خصوص مقایسه‌ی این اصطلاح شایان ذکر است که «ملکوت» در قرآن و اناجیل قابل دستیابی در حیات دنیوی و اخروی است . در قرآن از این امر با تعبیر «نظر» و «رویت» و در اناجیل با تعابیر «ورود»، «جستجو»، «مالکیت» و «دیدن» ملکوت یاد شده است . دستیابی به آن در قرآن با شهود قلبی و در اناجیل از طریق جسم میسر است .هر چند در تفاسیر عرفانی اناجیل که ملکوت را «وحدت با خداوند» می‌دانند این دستیابی از طریق شهود ممکن می‌شود. «ایمان» ، «عمل صالح» ، «احسان» و «تزکیه‌ی نفس» از عوامل مشترک دستیابی به ملکوت در هر دو حوزه استاما «فقر» و «رنج» از عوامل مختص اناجیل و «توحید» و «هدایت تکوینی» ، مختص حوزه‌ی قرآنی است. از آثار دستیابی به ملکوت ، «حیات جاوید» ، «شناخت خدا» و «نجات» را می‌توان نام برد که در قرآن و اناجیل مذکور است؛ در این میان «یقین» ، «ترفیع درجات تکوینی» و «توحید» از آثاری است که تنها در قرآن و «برقراری عدالت جهانی» و «بهره‌مندی از رابطه‌ی پدری» تنها در اناجیل آمده است. در قرآن ملکوت حقیقتی است ثابت ، ماوراء‌طبیعی و عاری از مکان و زمان و تنها برای خداست اما در اناجیل وابسته به زمان و شخص عیسی است .
ملکوت الهی در اناجیل چهارگانه
نویسنده:
راحیل امیرسیافی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زمانی که عیسی رسالت خویش را بر همگان آشکار ساخت و از یهودیان و غیر یهودیان خواست که به او ایمان آورند ، مهمترین رسالت خویش را بشارت به ملکوت الهی اعلان نمود. عیسی تعلیم می داد که ملکوت اکنون وجود دارد و از طریق ایمان به او قابل دست یابی است ،اما با مصلوب شدن و رستاخیز او، مسأله ملکوت تبدیل به یکی از مسائل غامض و پیچیده مسیحیت شد. از این رو که در برخی مواعظ عیسی، ملکوت در آینده ای نزدیک به ظهور می رسید و در دیگر تعالیم وی ، بنابر نشانه های ذکر شده برای ظهور ملکوت ، وقوع ملکوت به بعد وقوع این نشانه ها موکول می شد. دیگر اینکه عیسی مسأله ملکوت را در قالب تماثیلی بیان نموده بود، که هر فردی توانایی تأویل و تفسیر آنها را نداشت. به این ترتیب ، موضوع ملکوت تبدیل به یکی از پیچیده ترین مباحث الهیات مسیحی شد و از این رو، بعد از تعالیم پولس درباره ملکوت و تأثیر سخنان او بر حواریون و نگارش اناجیل ، بحث و بررسی در مورد ملکوت ، تا پیش از قرن اخیر به نوعی مسکوت ماند و جز عده اندکی از متألهان متقدم که به تفسیر آن نپرداختند. اما با طرح مسأله ملکوت در مقام یکی از مهمترین مسائل الهیات مسیحی در چند دهه اخیر، متألهان بسیاری به بیان آراء و نظرات خویش در مورد آن پرداخته اند و دیدگاه های متفاوتی در مورد آن مطرح شده است ، بدین صورت که عده ای ملکوت را امری روحانی و عده ای آن را هم روحانی و هم جسمانی و عده ای نیز آن را تنها امری جسمانی می دانند که متعلق به آینده و آخرت شناسانه است که بعد وقوع نشانه هایی محقق خواهد شد ، که از جمله این نشانه ها ، ظهور پسر انسان است که در مورد همین پسر انسان نیز نظرات گوناگونی از سوی متألهان مطرح شده است.
عالم ذر در حکمت متعالیه،آیات و روایات
نویسنده:
صالحه شمسی آشتیانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عالم ذر از جمله معارفي است كه اعتقاد به آن ريشه در آيات و روايات دارد. آياتي كه در اين باره وجود دارد بسيار كم است و همه به صورت غير صريح و اشاره به آن پرداخته اند. در اين آيات اين عالم به عنوان ذرشناخته نشده بلكه اين عنوان براي اين عالم ريشه در روايات دارد. بحث از عالم ذر و شناخت آن و آثار و نتايجي كه به دنبال دارد، امري شيرين و در عين حال بسيار دشوار است كه همين باعث شده نظرات مختلفي در اين باره مطرح شود. از زماني كه قرآن نازل شده تاكنون هر يك از مفسران و محققان سعي در توضيح و تبيين آن كرده اند. اولين نظريه اي كه در اين باره شكل گرفت نظريه محدثان بود كه با استفاده از ظاهر روايات معتقد به حضور انسان ها در عالم ديگر با همين بدن مادي اما با حجم كوچكتر بودند كه به علت تعارض اين نظر با ادله ي عقليه متعدد مفسران نظرات ديگري را ارائه داده اند. از جمله اينكه آيه را صرفاً يك تمثيل دانسته و آن را از واقعيت و حقيقت داشتن دور مي دانند كه اين نظر هم اشتباه است چرا كه تا زماني كه كلام در معنايي ظاهر باشد نمي توان از ظاهر آن دست كشيد و آن را حمل بر كنايه كرد و آيه در وجود عالمي مقدم بر اين عالم ظهور دارد. عده اي ديگر ميثاقي كه در آيه ذكر شده را مخصوص گروه خاصي مي دانسته اند كه اين هم با ظاهر آيه در تعارض است. برخي ميثاق را به زبان عقل و وحي كه در اين دنياست، مي دانند كه اين نيز با عدم پيمان بسياري از انسان ها بر ربوبيت خدا و عبوديت خود به واسطه ي عقل و وحي مردود است. برخي آيه را مطابق با فطرت انساني مي دانند كه اين نظر نيز به دليل آنكه آيه مربوط به نظام تشريع است نه تكوين و فطرت هم بيان تكوين است، پذيرفته نيست. ملاصدرا پيمان را براي پدر عقليه ي انسان كه به صورت مجرد است مي داند كه به دليل عدم تكثر در عالم مجردات اين نظر هم نمي تواند صحيح باشد. تنها نظريه علامه باقي مي ماند كه قبل از موطن ظاهري و محسوس موطن ديگري به نام ملكوت وجود دارد كه تقدم رتبي بر اين دنيا دارد و آن موطن انسان ها به مشاهده رب خود رسيده با او پيمان بسته اند. سعي شده اين نظرات و استدلالات و نقدهاي آنها از منابع دسته اول بيان شود تا جاي هيچ شك و شبهه اي باقي نماند.
«ملكوت» در تفاسير عرفانی قرآن كريم و عرفان مسيحيت شرقی
نویسنده:
مهديه كيان مهر , بی بی سادات رضی بهابادی , ليلا هوشنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
معرفت ادیان,
چکیده :
«ملكوت»، از واژه هايي است كه هم در قرآن و هم در اناجيل به كار رفته است. در اسلام، تفاسير متعددي از «ملكوت» به چشم مي خورد. تفاسيري مانند پادشاهي عظيم، عرش، عجايب آسمان‏ها و زمين، خزائن. در اين ميان، ملكوت همواره در تفاسير عرفاني قرآن كريم، عالمي ماورايي و باطن عالم است. شهود آن، با شناخت اسماء فعل الهي و شناخت توحيد همراه است. وصول به آن، با اعمال ارادي، فيض و هدايت به امر پروردگار ممكن است. همچنين وصول به ملكوت، با تغيير درجات نفس منطبق بر مراتب وجود همراه است. در حوزة مسيحيت نيز تفاسير متعددي از ملكوت، مانند پادشاهي مسيح در آخرالزمان و پادشاهي خدا ارائه شده است. اما در عرفان مسيحيت شرقي، «ملكوت» امري دروني است كه با شهود و اتحاد با خدا و تثليث ارتباط مي يابد. براي وصول به آن، وجود اعمال نيك ارادي انسان، با همكاري فيض روح القدس لازم است و نفس انسان بايد با فيض الهي تغيير كند تا آمادة حضور در ملكوت گردد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مراتب کمال وجودی انسان در حضرت محمد (ص)
نویسنده:
مریم صانع پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
حضرت محمد (ص) به‌عنوان انسان کامل و مظهر تام اسما و صفات حضرت حق، در سه مرتبه جبروتی، ملکوتی و ناسوتی، واجد سه مقام ولایت، نبوت و رسالت است و هر مقامی متناسب با مرتبه‌ای است. مقام خلافت‌اللهی ایشان در زمین، تحقق و تعین مراتب عالی در مرتبه دانی است. مقاله حاضر مسئله مزبور را از چشم‌انداز عقل و نقل برمی‌رسد.
صفحات :
از صفحه 123 تا 146
تحلیل وجودشناختی رابطه خدا و جهان از دیدگاه میرداماد
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
حدوث و یا قدم عالم از مسایل بنیادی فلسفه وجودشناسی است که در تاریخ فلسفه اسلامی به عنوان یکی از پرنزاع‌ ترین مسایل محسوب می‌شود. در واقع پس از پذیرش این مطلب که در رأس هرم هستی مبدایی ازلی هست، سؤال‌ می‌شود که خلقت و پیدایش عالم چه زمانی رخ داده است. آیا فاصله‌ای بین‌ وجود خدا و پیدایش عالم قابل تصور است یا خیر. پاسخ به این پرسش با توجه به‌ پیش فرض‌های فلسفی کلامی دشوار است، چرا که از یک طرف،خداوند قدیم و ازلی، علت تام نسبت به عالم بوده و معلول از علت تام تخلف نمی‌پذیرد. پس باید جهان هم ازلی و قدیم باشد و از طرفی دیگر، برحسب آنچه که از ظواهر کتب‌ آسمانی به دست می‌آید، خداوند عالم را از نیستی و عدم به هستی آورده و خلق‌ کرده است. پس باید عالم حادث باشد. میرداماد در مقابل نظریه‌ی حدوث زمانی و حدوث ذاتی، بنیادی‌ترین نظریه خود را تحت عنوان حدوث دهری مطرح کرده که‌ در ضمن آن عالم را مسبوق به عدم واقعی می‌داند و می‌گوید: هرچند جهان آغاز زمانی نداشته، ولی یک آغاز فرازمانی داشته است و این قول برابر است با این‌که‌ بگوییم وجود جهان مسبوق به عدم است.
صفحات :
از صفحه 41 تا 58
گستره عقل نظری و عقل شهودی در عرفان از دیدگاه ابن‌عربی
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، خدیجه هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
آنچه در این نوشتار مورد بحث است تعیین برتری یا تقدم عقل بر قلب یا عقلانیت بر عشق نیست بلکه یافتن پاسخ این مسئله است که به راستی سهم عقل و معرفت عقلانی در دریافت شهودات عرفانی تا چه اندازه است؟ و از نظرگاه ابن‌عربی افق شناسایی معرفت عقلانی تا کجاست؟ آیا از آنجایی که عرفان ساحت مقدس کشف و شهود باطنی است دیگر مجالی برای جولان کمیت عقل هم باقی می‌ماند؟ و، مهم‌تر از همه، اینکه نقاط اشتراک یا افتراق متعلق و معنای عقل و معرفت عقلانی نزد موافقان و مخالفان آن چگونه تعریف شده است؟ لازم به ذکر است در نوشتار حاضر، ضمن التفات به این نکته که معرفت عقلانی متفاوت از عقل است، آنجا که از عقل سخن به میان آمده، معرفت حاصل از آن مورد نظر است و، از این‌رو، معرفت عقلانی بدین معنا لحاظ گردیده است.
صفحات :
از صفحه 193 تا 225
نقد و بررسی نظریه «عقول» و تأثیر آن در فهم صدرا از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در این مقاله نظریه «عقول» و تأثیر آن در برداشتهای صدرا از آیات قرآن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور کلیه کتاب های صدرا اعم از تفسیری و فلسفی، مورد مطالعه قرار گرفته و مواردی که او تحت تأثیر نظریه «عقول» معنایی خلاف معنای ظاهر آیات ارایه داده، جمع آوری شده است. سپس با توجه به سایر آیات، روایات، قراین عقلی، شأن نزول و قراین لفظی معنای آن آیات به دست آمده و با توجه به خصوصیاتی که برای عقول (در فلسفه) اثبات شده است، صحت و سقم برداشت های صدرا از آن آیات، معلوم شده و انطباق آن آیات بر عالم عقول، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق و بررسی به این نتیجه دست یافتیم که جز در 3 مورد، در سایر موارد (حدود 20 مورد) تفسیر صدرا و فهم او از آیات قرآن غیر قابل قبول است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
  • تعداد رکورد ها : 21