جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حرکت جوهری نفس
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 15
عنوان :
پیامدهای فلسفی حرکت جوهری در مسایل نفس و تکامل آن
نویسنده:
فاطمه عابدینی، عباس جوارشکیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت جوهری
,
ملاصدرا
,
ابطال تناسخ
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حرکت جوهری نفس ,
شواهد الربوبیه ,
معاد جسمانی ,
زندیق ,
تجرد برزخی نفس ,
جسمانیه الحدوث ,
حشر ,
التناسخ ,
تغییر جوهری نفس پس از مرگ ,
حدوث جسمانی نفس ,
الصراط ,
النار ,
روز قیامت ,
عالم قبر ,
مغایرت نفس و بدن ,
جسمانیت نفس ,
عالم ماده ,
جهنم ,
حدوث عالم جسمانی ,
عالم قیامت ,
معاد جسمانی ,
حشر ,
تجرد عقلانی ,
بقا و خلود نفس ,
حدوث جسمانی ,
بقای روحانی نفس ,
جسمانیت نفس در حدوث ,
عالم محسوسات ,
اتحاد نفس با عقل فعال ,
تجرد برزخی ,
بقاء نفس ,
احوال قبر ,
تناسخ ,
موت طبیعی ,
صراط ,
جهنم کفار ,
کافر ,
ابطال تناسخ ,
حقانیت مرگ ,
حیوان ,
اهل جهنم ,
اجتماع حدوث و ابدیت نفس ,
تکون تدریجی نفس ,
تعدد نوع انسان ,
طفره در عالم ,
صراط دنیا ,
صراط آخرت ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
یکی از مهمترین نظریههای فلسفی که تأثیر شگرف در برخی مسائل فلسفی بر جای نهاده است نظریه حرکت جوهری است. این نظریه، نظریه جامعی است که منظری جدید بر بسیاری از مسایل فلسفی میگشاید، از جمله این مسائل، مسئله حرکت نفس است که صدرا بر خلاف فلاسفه پیشین، آن را از نوع حرکت جوهری (ذاتی) دانست. حرکت جوهری نفس از آن روی مهم است که دارای نتایجی است که اکثر آنها تبیین عقلانی مسائل قبر و قیامت است. آن چه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است استخراج نتایج مهم این حرکت از قبیل: جسمانیت نفس در ابتدای حدوث، اجتماع حدوث و ابدیت نفس، حل مشکل ثنویت نفس و بدن، تکون تدریجی نفس، اختلاف نوعی انسانها به حسب باطن، اتحاد نفس با عقل فعال، مرگ طبیعی و حق بودن آن، محال بودن تناسخ، انواع تجرد برزخی و عقلانی نفس، بقای نفوس بعد از مرگ، معاد جسمانی، حشر، صراط و خلود کفار در عذاب است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 149
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
به معتقدان ناسازگاری نظریه حدوث جسمانی نفس با آیات و روایات چه پاسخی میتوان ارائه کرد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
نظریه «جسمانیة الحدوث» از ابتکارات و نو آوریهای صدرالمتألهین و در واقع یکی از زیر بناییترین مسائل انسانشناسی در حکمت متعالیه است. جسمانیة الحدوث بیان دوم و نتیجه حرکت جوهری نفس است؛ یعنی نفس از طریق حرکت جوهری، با حفظ وحدت و کمالات گذشته خود، به
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث جسمانی نفس
,
پاسخ به شبهات
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
حدوث جسمانی و بقای روحانی
,
انسانشناسی
,
نفس و روح
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
جسمانیه الحدوث ,
نفس در حکمت متعالیه ,
ملاصدرا و نظریه نفس کلی و نفوس افلاک ,
نفس از دیدگاه ملاصدرا ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
قرآن و حدوث جسمانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفاوتهای اساسی رجعت و تناسخ با تکیه بر آیات و روایات
نویسنده:
محمدحسین بیات، فردین دارابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تناسخ
,
قوه و فعل
,
روح
,
رجعت
,
خروج از قبر
,
عود
,
امامت
,
معاد(کلام)
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
معاد جسمانی ,
حشر ,
اتحاد نفس و بدن ,
تناسخ نزولی ,
قیامت ,
امکان عقلی رجعت ,
تناسخ صعودی ,
آیه 259 سوره بقره ,
رجعت در قرآن ,
رجعت هفتاد تن از بنی اسرائیل ,
رجعت از نظر اهل سنت ,
اصحاب کهف ,
رجعت امام حسین (ع) ,
رجعت پیامبران ,
رجعت امام علی (ع) ,
مسخ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
حسن حسن زاده آملی
چکیده :
رجعت و تناسخ از جمله واژگان متداول در زبان مفسّران، متکلّمان و فلاسفه اسلامی است. جای آن دارد که اوّلاً در باب این دو موضوع تنقیح مناط صورت گیرد و معلوم شود که چه تفاوت اساسی میان رجعت و تناسخ در کار است. ثانیاً کدام یک مورد قبول علمای نامدار اسلامی میباشد و کدام یک از نظر عالمان تفسیر، کلام و فلسفه مردود است. این مقاله در پی آن است که این دو موضوع را واکاوی نماید و دیدگاه علمای این فن را بیان کند. در کُل، رجعت از نظر عالمان تفسیر مورد قبل است، چون یک حقیقت قرآنی است و نیز رجعت برخی از انسانها با شرایط ویژه در زمان ظهور مهدی (عج) مورد تأیید عالمان شیعی میباشد. امّا تناسخ به جمیع اشکال خود از نظر فلاسفه مشّاء و حکمت متعالیه مردود است، گرچه برخی از فلاسفه اشراقی برخی از انواع تناسخ را پذیرفتهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیات برزخی از منظر حکمت متعالیه، قرآن و سنت
نویسنده:
علی محمد قاسمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
05. فرجام شناسی Eschatology
,
علم نفس
,
آیات برزخ
,
احوال عالم برزخ
,
حیات برزخی
,
حکمت متعالیه
,
جسم مثالی
,
احوال قبر
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
روایات مربوط به برزخ
,
اثبات برزخ
,
حرکت در برزخ
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
عوالم سه گانه ,
ملکات نفسانی ,
استکمال نفس ,
تغییر جوهری نفس پس از مرگ ,
نفس در قرآن ,
توفی ,
مغایرت نفس و بدن ,
استکمال عملی نفس ,
عذاب قبر ,
برزخ صعودی ,
برزخ نزولی ,
انواع ادراک ,
ملکه ,
تعدد ابدان ,
اشتداد جوهری نفس ,
غیب امکانی ,
غیب محالی ,
تکامل پس از مرگ ,
معنای لغوی برزخ ,
تقابل دین و فلسفه در برزخ شناسی ,
نفس شناسی فلسفی ,
نسبت نفس و روح ,
موطن اخذ عهد و میثاق ,
قطع علاقه نفس از بدن ,
نیاز نفس به بدن ,
لذت و الم برزخی ,
شبح مثالی ,
ظهور ملکات نفسانی در برزخ ,
عمومى بودن برزخ ,
وجودى بودن موت ,
شیطان شدن نفس ,
فرشته شدن نفس ,
احیا و اماته در برزخ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
بدن ابزارى براى نفس مجرّد انسانى است که به وسیله آن مىتواند استعدادهاى نهفته خود را متبلور و شکوفا سازد. نفس، پس از قطع علاقه از بدن، در وعائى دیگر به نام عالم «برزخ» یا عالم «مثال»، با تعلق گرفتن به «قالب مثالى» یا «جسم برزخى»، به حیات خود ادامه مىدهد؛ حیاتى که همراه لذایذ یا رنجهاى ویژهاى است که نتیجه افکار، عقاید، اعمال، صفات و ملکات راسخ در نفوس در طول حیات دنیوى خواهد بود. این نوشتار، ابتدا به اثبات برزخ، از منظر حکمت متعالیه، قرآن و سنّت مىپردازد، سپس به برخى ویژگىهاى برزخ و برزخیان اشاره مىکند، و آنگاه دیدگاه برخى از فلاسفه را که معتقدند در برزخ، «تکاملى براى افراد وجود ندارد» به نقد کشیده است. نویسنده معتقد است فلسفه، هرگز نمىتواند مدعى شود که براى برزخیان ارتقاى درجه و تکامل یا سقوط بیشتر امکان ندارد، به علاوه این دیدگاه نه تنها مخالف بسیارى از روایات وارده در مورد عالم برزخ است، که با ظاهر برخى از آیات شریفه قرآنى نیز سازگارى ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم انسان کامل از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
عین اله خادمی، لیلا پوراکبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
انسان کامل (کلام)
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
سلسله مراتب عالم ,
عالم مثال ,
تعریف علم ,
شناخت عقلی ,
مراتب ادراک ,
علم لدنی ,
تجلی خدا در انسان کامل ,
الهام(افعال الهی) ,
وحی ,
قوه تخیل ,
قوه عاقله (عقل) ,
عالم عقل ,
عالم محسوسات ,
قلب ,
ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
عقل اول ,
عقل فعال ,
لوح محفوظ ,
لوح محو و اثبات ,
تجرد تام عقلی ,
وارث علوم انبیا الهی ,
جایگاه علم ,
انسان کامل عارف ,
انسان واصل فانی ,
اانسان ناقص محجوب ,
عالِم تام ,
عالِم مکتفی ,
عالِم ناقص ,
عرش و کرسی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در فرهنگ اسلام، انسان کامل که بهترین مصداق آن پیامبر(ص) و ائمهی معصومین(ع) میباشند، جامع اسما و صفات الاهی میباشد. علم یکی از این صفات به شمار میرود. از نظر ملاصدرا، علم امری وجودی و ذومراتب است و هرچقدر وجودی کاملتر باشد، از مرتبهی بالاتری از علم برخوردار خواهد بود. انسان کامل که از برترین درجهی وجودی برخوردار است، بالاترین مرتبهی علمی را نیز داراست؛ زیرا از نظر صدرا، انسان به وسیلهی حرکت جوهری در مراتب وجودی تعالی یافته، سرانجام، به تجرد تام عقلی نائل میشود که این، مرتبهی انسان کامل است. ابزارهای علم که شامل حس، خیال، عقل و قلب است، در انسان کامل، به بهترین نحو، حقایق علوم را ادراک میکند و این معارف مبتنی بر موهبت الاهی و عنایات ربانی است و از مقام قرب الاهی او سرچشمه میگیرد. گسترهی علم انسان کامل بسیار وسیع بوده، در همهی شئون هستی، به اذن خداوند حضور دارد و به خزائن و سرچشمههای علم الاهی اتصال داشته، از تمام رازهای مخزون عالم غیب و مراتب علم الاهی آگاه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هبوط و حدوث نفس از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
عبدالفتاح آقازاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
هبوط نفس
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
فیض مقدس ,
عالم طبیعت ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم ملکوت ,
علم الهی ,
علم ذاتی الهی ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
حرکت جوهری ,
اعیان ثابته ,
قرآن ,
حب به خدا ,
اعیان خارجیه ,
حضرت غیب مطلق ,
عالم ارواح(قسیم عالم مثال و اجسام و معانی) ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
مراتب نفس رحمانی ,
مقام نفس ,
خزائن الهی ,
خداشناسی عرفانی ,
وجود پیشینی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
هدف از تدوین این مقاله، تبیین نزول نفس و سازگاری آن با نظریه جسمانیه الحدوث می باشد. از این رو ابتدا درباره نزول و حدوث نفس مطالبی بیان می گردد در ادامه مبحث خزائن الهی مطرح می گردد. در نهایت، بحث به آنجا می رسد که در عین حال که نفس در سیر تحول ماده به وجود می آید و به بدن تعلق می گیرد، با نزول آن از عالم ملکوت منافاتی ندارد، زیرا نزول بیانگر وجود ملکوتی نفس می باشد که غیر از وجود طبیعی آن است. در یک نگاه کلی، همه موجودات طبیعی علاوه بر وجود طبیعی، یک وجود ملکوتی دارند که وجود طبیعی، رقیقه آن محسوب می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بنیاد انسان شناختی اخلاق در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمد فتحعلی خانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ملاصدرا
,
03. انسان شناسی Human nature
,
مساوقت وجود و خیر
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق در حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
حدوث نفس ,
ملکات انسانی ,
مراتب نفس ,
علم النفس ملاصدرا ,
ارزش اخلاقی رفتار ,
علم نفس ,
اختیار انسان ,
کمال انسان ,
کمال حقیقی انسان ,
اشتداد ,
تشکیک مراتب نفس ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
خیر ,
بساطت نفس ,
بساطت نفس ناطقه ,
وحدت تشکیکی وجود ,
سعادت اخروی ,
شقاوت اخروی ,
فضایل اخلاقی ,
فلسفه اخلاق ارسطو ,
علت حرکت جوهری نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
انسان از آغاز تا انجام حیاتش با حرکتی جوهری از منازل بی شمار مسیر تکاملی می گذرد. این حرکت به حالت های گوناگون قهری، اختیاری، اشتدادی و تضعفی است. اعمال اختیاری ویژه ای که به کسب هیئات و ملکاتی خاص و در نتیجه کمال وجودی انسان می انجامد نیل به مقامات رفیع را ممکن می سازد. این کمالات وجودی به جهت یگانگی «وجود» و «خیر» در حکمت متعالیه، کمالات ارزشی اخلاقی نیز هستند و به جهت توقفی که بر افعال اختیاری دارند منشا ارزش اخلاقی آن افعال می شوند. چنین ربطی میان انسان شناسی، با پژوهشی درباره واقع و اخلاق، به عنوان قلمروی ارزشی، ناشی از دو مبنای فلسفی در اندیشه صدرالمتالهین است: نخست حرکت جوهری و اشتدادی، و دوم یگانگی «وجود» و «خیر».
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 77
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معنای زندگی به روایت حکمت متعالیه
نویسنده:
مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
زندگی
,
معنا بخشی به زندگی
,
حکمت متعالیه
,
معنای زندگی در اسلام
کلیدواژههای فرعی :
معاد ,
اسفار ,
ایمان ,
حرکت جوهری نفس ,
اصالت وجود ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
اتصال به عقل فعال ,
روح القدس ,
غایت آدمی ,
سریان عشق در موجودات ,
غایت خلقت ,
روح قدسی ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
روح القدس ( روح ) ,
قرآن ,
حرکت جوهری ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
معاد(فلسفه) ,
نظام احسن ,
قرآن ,
عقل فعال ,
ایمان ,
شعور عالم خلقت ,
سیر تکاملی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
معنای معنای زندگی چیست؟ آیا زندگی از جنس جواهر مادی، چون سنگ و آب است یا از مقوله اعراض و خاصهها است یا از نوع رویدادها و فرایندها؟ در ترکیب معنای زندگی مراد از «معنا» چیست؟ آیا مقصود از هدف زندگی، کارکرد زندگی است یا ارزش زندگی؟ حکمت متعالیه نظام حِکمی است که به وسیله صدرالمتألهین شیرازی بنا گذاشته شد و شاگردان و همفکران وی این نظام را توسعه و تکمیل کردهاند. اصالت وجود، حرکت جوهری، اتحاد عقل و عاقل و معقول، نظام احسن و... برخی از امّهات اصول حکمت متعالیه است. براساس این اصول و سایر مبانی، شعور و حیات و عشق در همه عالم جاری است. معنای نظام احسن این است که حکمت الهی موجب میشود سلسله علل مادی به گونهای باشد که تا حد ممکن مخلوقات بیشتری از کمالات بهرهمند گردند؛ یعنی قوانین حاکم بر جهان و انسان بهترین نظام ممکن باشد تا بیشترین خیر و کمترین شر گریبانگیر بشر شود. به سخن دیگر احسن بودن نظام، اقتضای صفت «عنایت الهی» است. معنای زندگی برای انسان در حکمت متعالیه به فلسفه حیات و هدف خداوند از آفرینش انسان بازمیگردد. ملاصدرا با ترسیم مراتب نفس طبیعی، نباتی، حیوانی و انسانی، حرکت و سیر تکاملی نفس را هماهنگ با روند حرکت جوهر در ماده میداند که از ماده آغاز و به فراتر از آن میانجامد و به همین دلیل معاد و قیامت برای روح انسان محقق میشود. حرکت جوهری نفس، از عقل هیولایی با رسیدن به عقل مستفاد پایان نمیپذیرد؛ زیرا مرحله چهارم حیات معنوی نفس، یعنی مرتبه اتصال با عقل فعال یا همان روح قدسی و روحالقدس، جذبات معنوی و اقتباس از نور و معرفت را میسر میکند و این معنای زندگی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واقع نمایی نظریه وجود ذهنی با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری صدرا
نویسنده:
حسین واله، محمد رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
حرکت جوهری
,
ملاصدرا
,
اصالت وجود
,
واقع نمایی
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
,
اصالت وجود
,
معرفت شناسی اسلامی
,
وجود ذهنی
,
تطابق ماهوی ذهن و عین
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
علم حصولی ,
حرکت جوهری نفس ,
ذهن و عین ,
ممکن الوجود ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
علم حضوری ,
ادراک انسان ,
مفاهیم کلی ,
واقع نمایی علم ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
رئالیسم هستی شناختی(مسائل جدید کلامی) ,
ماهیت خارجی ,
شی ء ممتنع ,
قیاس استثنائی ,
علم به خارج ,
قیاس استثنایی ,
مطابقت با واقع ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
ایده آلیسم معرفت شناختی ,
نظریه مطابقت ,
موجود خارجی ,
مقدمات وجود ذهنی ,
اتحاد ماهوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نوشتار حاضر واقع نمایی نظریه وجود ذهنی را با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری در اندیشه صدرا بررسی می کند. در این راستا پس از اشاره ای به اهمیت و پیشینه بحث وجود ذهنی، دلایل اثبات این نظریه از دید صدرا تبیین شده و سرانجام این موضوع بررسی می شود که آیا نظریه مذکور با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری می تواند ویژگی واقع نمایی را برای معرفت آدمی تامین نماید؟ و البته پس از بررسی های لازم نتیجه گرفته می شود که مبانی هستی شناختی مذکور مانع از آن است که معتقد باشیم نظریه وجود ذهنی سازگار با سیستم فلسفی صدرا می تواند ویژگی مذکور را به نمایش بگذارد و همین مطلب است که بسیاری را بر این نگرش رهنمون ساخته است که نظریه وجود ذهنی دیدگاه اصلی صدرا محسوب نمی شود و بلکه نگرش بدیع ایشان به مسئله علم و معرفت آدمی در نظریه اتحاد عاقل و معقول به عرصه اندیشه عرضه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مشاهده عقلی در معرفت شناسی ملاصدرا
نویسنده:
محسن کدیور، سعیده فخارنوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
عقل و دین
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
مثل ,
ملاهادی سبزواری ,
افلاطون ,
سید جلال الدین آشتیانی ,
ادراک عقلی ,
مشاهده ,
اضافه اشراقیه ,
انعکاس ,
عقل فعال ,
مثل نوریه ,
ادراک حصولی ,
تبیین تعقل ,
مشاهده حقایق عقلیه ,
اشتداد وجودی نفس ,
مشاهده مستقیم عقل فعال ,
مشاهده انعکاسی عقل فعال ,
رویکرد شهودی در تعقل ,
بعید بودن مشاهده ,
مشهود ,
شهود عارفانه ,
حرکت جوهری نفس ,
عاقل بالفعل ,
حواس ظاهری ,
حواس باطنی ,
نظریه خروج شعاع ,
ادراک عقلی ,
حواس باطنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مشاهده عقلی یکی از رویکردهای ملاصدرا در مساله ادراک عقلی است. او با تاثیرپذیری از دیدگاه سهروردی در ادراک، تعقل را بر مبنای مشاهده حقایق عقلیه، تبیین می کند. این نحوه از ادراک در پرتو اشتداد وجودی نفس محقق می شود. آن چه مورد مشاهده قرار می گیرد، مثل نوریه یا عقل فعال است. مشاهده عقل فعال گاهی به نحو مستقیم است و زمانی به نحو انعکاسی. ملاصدرا رابطه میان نفس و مدرک در این رویکرد را از نوع اضافه اشراقیه دانسته و در نتیجه، آن را علمی حضوری معرفی می کند. ضعف ادراک نفس و شدت وجودی حقایق عقلی در این مرحله از ادراک، موجب ابهام صورت های عقلی و در نتیجه، کلیت آن ها می گردد. این امر به حصولی بودن ادراک منجر خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 15
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید