جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب "سرزمین، فلسفه، مفهوم آفرینی" به قلم رودولف گاشه یکی از آثار فلسفی جدید و متمایز است که به موضوعاتی نوین در حوزه فلسفه پرداخته است. در این اثر، گاشه به تفکری آمیزه‌ای از جغرافیا و فلسفه پرداخته و نقش مکان‌ها و زمین‌ها در شکل‌دهی به فلسفه‌ها و دیدگاه‌های ما مورد بررسی قرار می‌دهد. رودولف گاشه در این کتاب به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه مکان‌ها، فضاها و سرزمین‌ها تأثیر مستقیمی بر فکر، تفکر و فلسفه انسان‌ها دارند. وی باور دارد که ما نمی‌توانیم فلسفه را از جغرافیایی که در آن بوجود آمده و پرورش یافته جدا کنیم. گاشه با استفاده از مثال‌های متعددی از فلاسفه‌های مختلف، نشان می‌دهد که چگونه محیط طبیعی، فرهنگ‌ها، تاریخ‌ها و جغرافیای مناطق مختلف، دیدگاه‌ها و مفاهیم فلسفی متمایزی را بوجود آورده‌اند. از فلسفه‌های شرق تا فلسفه‌های غرب، تأثیر سرزمین و مکان در تفکر و فلسفه آن‌ها قابل مشاهده است. کتاب "سرزمین، فلسفه، مفهوم آفرینی" همچنین به بررسی تأثیر مکان‌ها بر روی مفهوم‌ها و مفاهیمی مانند آزادی، هویت، وجود و غیره پرداخته است. گاشه با نگاهی عمیق به فلسفه‌های مختلف، نشان می‌دهد که چگونه هر فلسفه‌ای تحت تأثیر مکان و زمان خاصی شکل گرفته است. این کتاب نه تنها برای علاقه‌مندان به فلسفه، بلکه برای کسانی که به جغرافیا، تاریخ و فرهنگ علاقه‌مند هستند نیز جذاب است. رودولف گاشه با ارائه‌ی این مفهوم جدید از "جئوفلسفه"، چالش‌ها و سوالات جدیدی را در مقابل خواننده قرار می‌دهد. کتاب "سرزمین، فلسفه، مفهوم آفرینی" یک نگاه نو به رابطه میان مکان و فلسفه ارائه می‌دهد و بر تأثیرات متقابل این دو بر یکدیگر تمرکز دارد. این اثر بدون شک یکی از نوآوری‌های معاصر در حوزه فلسفه محسوب می‌شود و به هر فیلسوف، دانشجو یا علاقه‌مند به موضوعات فلسفی، توصیه می‌شود.

در این مقاله می‌خواهیم به مفهوم میل در فلسفة دلوز و گاتاری پرداخته و از رهگذر آن به درک هستی‌شناسی دلوز نائل شویم. آن‌ها در صورت‌بندی مفهوم «میل» در پی پاسخ به مسئلة جهان آشوب‌ناک انسان معاصر هستند. جهانی که برای تاب‌آوری‌اش، انسان معاصر در پی پناه بردن به انواع و اقسام راه‌های فرار است. دلوز و گاتاری برای پاسخ به چرایی این وضعیت و ترسیم راه‌های گریز از آن، دست به خلق نظام مفهومی جدیدی با محوریت مفهوم «میل» می‌زنند. در این متن تلاش بر آن داشتیم تا از منظر دلوز گاتاری مفهوم میل را در پیوند با مفهوم «آپاراتوس» فوکو-آگامبن واکاوی کرده و درنهایت به درکی نوین از مفهوم «رخداد» به مثابة راه گریز او از تنگنای پسامدرن نزدیک شویم. مفهومی که دلوز آن را ذیل مفهوم «توان زندگی» در واپسین نوشتارش گنجانده و بدین سیاق نظرگاهی غریب و با این‌حال آشنا از توان زندگی را به ما عرضه می‌دارد.

ژیل دلوز در کتاب «منطق احساس» که شرحی بر نقاشی‌های فرانسیس بیکن است به صراحت و مکرر از نقد روایت می‌گوید؛ اما حقیقت این است که او نه روایت به طور کلی که روایت فیگوراتیو و بازنمایانه را رد می‌کند و از نحوه روایتی بدیل در نقاشی‌های بیکن سخن می‌گوید. موضوع این مقاله آشکار کردن این شیوه بدیل روایت نه در کار بیکن که در کار خود دلوز در این کتاب است. به زعم نگارنده دلوز در «منطق احساس» شیوه روایت بسیار جالب توجهی دارد، او در این کتاب یک کارگردان تئاتر است. او با زدودن همه عناصر روایت فیگوراتیو و بازنمایانه به دو عنصر می‌رسد: صحنه و فیگور، صحنه خالی و فیگور منزوی و میخکوب در صحنه. ما در کل روایت‌مان از «منطق احساس» تنها به این دو عنصر پایبند می‌مانیم و درصدد آشکار کردن نسبت‌های تغییریابنده میان این دو عنصریم که همچون موتور محرک روایت‌مان عمل می‌کند. اگر این دو، عناصر اصلی این روایت باشند موضوع روایت از این قرار است: رهایی فیگور منجمد در صحنه‌؛ اما این آزادی بی‌واسطه رخ نمی‌دهد و شامل پنج مرحله یا پرده است: یک) انزوا و گیرافتادگی فیگور. دو) کژسانی فیگور. سه) متلاشی شدن فیگور. چهار) ناپدید شدن فیگور. پنج) تولد فیگور رهایی یافته به‌منزله یک بندباز، به بیان دیگر ورزشکارانگی در اتاق خواب. این پنج مرحله پنج پرده روایت اجرای تئاتری‌اند که در نهایتِ آن رهاییِ فیگورِ در بند محقق می‌شود.

در فلسفۀ شیزوفرنیک یا اُنتو-اِتیکو-اِستتیکِ دلوز-گتاری، هستی ارتباطی وثیق با زیباشناسی و اخلاق دارد؛ و این یعنی برقراری پیوندی انقلابی و بدیع میان حوزه­هایی که پیش­تر منفک از یکدیگر دیده می­شدند. چنین نگرشی به هستی، مستلزم بازنگری­ در حوزه­های پیشاپیش موجود است؛ این نگرش همچنین مستلزم نقد هر نهاد آموزشی، اجتماعی و درمانی­ای است که در روندِ آفرینش­گرِ ماشین­های میل­گر و امیال شیزوفرنیک و انقلابی مانع ایجاد می­کند و سعی در سرکوب آن و القای الگویی غیر درون ­ماندگار دارد. از آنجاکه ماشینِ سرمایه­داری و تمام مجموعه­ها و آپاراتوس­های تابع آن امیال شیزوفرنیک ماشین­های میل­گر را محدود می­سازد، لذا بیش از هر نهاد دیگری نیازمند نقد است؛ این در حالی است که نقد و تحلیلِ نهادهای سرکوب­گر و سرمایه محور بسیار دشوار خواهد بود، زیرا این نهادها تمایلی وصف­ناشدنی در جهت آکسیوماتیک ­کردن هر امری -حتی انقلاب و هر آنچه مرتبط با فلسفه­های شیزوفرنیک است- دارند. در این پژوهش می­کوشیم ضمن طرح مسیر انقلابیِ فلسفۀ ژیل دلوز و فلیکس گتاری و نقدهای آن بر نظام‌های سرکوب­گر و آپاراتوس­های ذیل آن، نقش مفاهیم بنیادینی چون بس­گانگی و سوبژکتیویته را تحلیل کنیم و تقابل حاصل­شده میان فلسفۀ انقلابی و نهادهای سرکوب­گر را در بحث از امکان انقلاب و خروج از موقعیّت­های ایزوتوپیک سرمایه­داری بررسی و ارزیابی نماییم

ترجمه ماشینی : نقدی بحث برانگیز از یک فیلسوف نمادین. ژیل دلوز یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان فرانسوی قرن گذشته بود. هدف این کتاب این است که پروژه بنیادی او را به روشن‌ترین وجه ممکن، با درگیر شدن با ایده اصلی که تقریباً همه آثار او را نشان می‌دهد، معنا کند: معادله هستی و خلاقیت این کتاب راه‌های مختلفی را بررسی می‌کند که به‌منظور تأیید یک قدرت خلاق نامحدود، دلوز هر چیزی را که ممکن است بیان آن را محدود یا واسطه‌ای کند، از جمله ارگانیسم‌ها، اشیاء، بازنمایی‌ها، هویت‌ها و روابطی که این قدرت در طول مسیر ایجاد می‌کند، منحل می‌کند. به جای نظریه‌پرداز پیچیدگی مادی یا تفاوت‌های رابطه‌ای، «خارج از این جهان» استدلال می‌کند که دلوز بهتر است به عنوان یک فیلسوف معنوی و فرادنیایی خوانده شود. فلسفه او جای کمی برای فرآیندهای دگرگونی اجتماعی یا تاریخی باقی می‌گذارد، و باز هم کمتر برای روابط سیاسی منازعه یا همبستگی. میشل فوکو به طور معروف پیشنهاد کرد که قرن بیستم به عنوان «دلوزیان» شناخته می شود. این نقد جدید دلسوزانه اما سازش ناپذیر نشان می دهد که قرن دلوزی ما ممکن است به زودی به پایان برسد.

ترجمه ماشینی : این کتاب از پنج فیلسوف از سنت قاره‌ای – تئودور آدورنو، هانا آرنت، ژیل دلوز، ژاک دریدا و ژاک رانسیر – استفاده می‌کند تا «درباره تفکر» بیندیشد و پاسخ‌های جدید و شگفت‌انگیزی به این سؤال ارائه کند: چگونه می‌توانیم دانش‌آموزان را آموزش دهیم. خلاقانه و انتقادی فکر کنیم؟ علیرغم تفاوت‌هایشان، همه این فیلسوفان درک مدرن از تفکر را به چالش می‌کشند و دیدگاه‌های بدیع و رادیکالی در مورد آن ارائه می‌کنند. هر یک به طرق بسیار متفاوت، رویکرد مدرن به تفکر و نیز تقلیل تفکر صحیح به عقلانیت را رد می‌کنند و تفکر را در واقعیت اجتماعی-تاریخی قرار می‌دهند و آن را با کنش سیاسی مرتبط می‌کنند. آنها استدلال می کنند که اندیشیدن یک فعالیت طبیعی و خودکار نیست، و نیاز به اندیشیدن بیش از پیش مهم شده است زیرا به نظر می رسد واقعیت سیاسی تفکر کمتری را نشان می دهد یا حتی بی فکری را جشن می گیرد. این کتاب با تطبیق این مفاهیم قاره‌ای از تفکر بر نیاز مبرم به آموزش جوانان برای اندیشیدن بر خلاف جریان، کمک قابل توجهی به نظریه آموزشی و فلسفه سیاسی می‌کند، فلسفه‌ای که به ویژه در فضای ضدروشنفکر امروزی مرتبط است.

ترجمه ماشینی : بررسی روشنگر کتاب اول ژیل دلوز نشان می‌دهد که چگونه او بعداً مسئله ماندگاری را به مسئله تفاوت تبدیل کرد. علیرغم استقبال گسترده ژیل دلوز در سراسر علوم انسانی، تحقیقات در مورد کارهای اولیه او کم مانده است. تجربه و تجربه گرایی با مطالعه دقیق اولین کتاب دلوز، تجربه گرایی و ذهنیت، که به پروژه فلسفی دیوید هیوم اختصاص دارد، این شکاف را برطرف می کند. راسل فورد استدلال می‌کند که این اثر زمانی که صرفاً به‌عنوان مطالعه‌ای مستقل درباره هیوم خوانده شود، به خوبی درک نمی‌شود. اهمیت آن تنها در چارچوب یک مشکل بزرگ‌تر آشکار می‌شود که بر فلسفه مدرن اروپایی مسلط بوده و همچنان به آن اطلاع‌رسانی می‌کند: ساختار مفهومی یک گزارش صرفاً درونی از هستی. در حالی که اهمیت این بحث در تحقیقات معاصر شناخته شده است، تبارشناسی آن - از جمله جایگاه دلوز در آن - کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این کتاب نشان می‌دهد که چگونه دلوز مستقیماً درگیر مناظره‌ای مداوم بین معلمانش ژان وال و ژان هیپولیت بر سر تجربه و تجربه‌گرایی می‌شود، مداخله‌ای که رویارویی معروف بین عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی را که منجر به فلسفه انتقادی کانت شد، دوباره به تصویر می‌کشد. دلوز به طور مؤثر می پرسد، اگر هیوم کسی بود که با چالش عقل گرایانه کانت از خواب جزمی تجربی خود بیدار شده بود، چه اتفاقی می افتاد؟