جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
الهیات بالمعنی الاخص
>
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
تعداد رکورد ها : 635
عنوان :
بررسی مبانی معرفتشناختی و روش شناختی علم دینی از منظر آیتالله مصباح یزدی
نویسنده:
آسیه گنج خانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
محمد تقی مصباح یزدی
,
دین
,
علوم انسانی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
وحی
,
معارف اسلامی
,
شناخت شناسی
,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
هرمنوتیک
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
هنر و علوم انسانی
,
وحی
,
هنر و علوم انسانی
,
مصباح، محمدتقی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
مصباح، محمدتقی
,
مصباح، محمدتقی
,
مصباح، محمدتقی
,
مصباح، محمدتقی
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
با پیشرفت روزافزون علوم طبیعی و علوم انسانی، مسئله چگونگی مواجهه دین با این علوم مطرح میشود. در اثبات، نفی و انکار رابطه علم و دین و علم دینی، دیدگاه-ها مختلف است. با توجه به اهتمام ویژه حضرت علامه مصباح یزدی به علوم انسانی اسلامی و ویژگی خاص دیدگاه ایشان در پرداختن به مبانی فلسفی علوم انسانی و علم دینی، تحقیق پیشرو با بکارگیری روش تحلیلی و توصیفی به بررسی نظریات حضرت استاد در رابطه با علم دینی و مبانی معرفت شناختی و روش شناختی آن -پرداخته و از منظر ایشان، به برخی ابهامات پاسخ میدهد.از دیدگاه ایشان، دین وظیفهای در قبال کشف روابط علّی میان پدیدهها ندارد. آنچه برای دین ضرورت دارد، شناخت و بیان تأثیر پدیدهها در سعادت و شقاوت انسان است. این امر در بسیاری موارد با عمل اختیاری انسان در ارتباط است. با توجه به بررسی کنشهای ارادی و آگاهانه انسانی و احکام، آثار و پیامدهای آن در علوم انسانی، علم دینی در گستره علوم انسانی اسلامی محقق خواهد بود. از دیدگاه علامه مصباح، آنچه به علوم انسانی موجود، صبغه الحادی میدهد، مبانی فلسفی و بخصوص مبانی معرفتشناختی است. اثبات امکان علم به واقع، بررسی موانع معرفت صحیح، رد مبانی تجربه گرایی و لزوم یقین معرفت شناختی در استناد نتایج بدست آمده به دین، از ویژگیهای دیدگاه حضرت استاد است. در علم دینی روش و منبع، شرط نیست. بلکه نظریههای بدست آمده از وحی، عقل و... باید در راستای کمال حقیقی انسان در حوزه باورها و ارزشها و با متدولوژی صحیح –روش فقاهتی- باشد. در این نظریه، "مراجعه به وحی"، یک روش در گردآوری و تولید نظریههای علمی بوده، ارزش معرفتی یقین حاصل از آن، کمتر از معرفتهای یقینی دیگر نیست.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روششناسی تفسیرآیات توحیدی، باتأکید بر احادیث امام رضا (ع)
نویسنده:
احمد آقایی زاده ترابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام علی بن موسی الرضا
,
01. خداشناسی (کلام)
,
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام)
,
صفات ثبوتیه
,
صفات سلبیه
,
اهل بیت(ع)
,
علم الهی
,
معارف اسلامی
,
مسایل جدید روش شناسی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
حدیث
,
تفسیر قرآن
,
توحید(اخلاق اسلامی)
,
خداشناسی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
روششناسی(تجزیه و تحلیل داده)
,
علیبن موسی (ع)، امام هشتم
,
علیبن موسی (ع)، امام هشتم
,
روششناسی(تجزیه و تحلیل داده)
,
علیبن موسی (ع)، امام هشتم
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
توحید به گواهی آیات قرآن، محوریترین پیام وحی الاهی وعترت به گواهی پیامبر اسلام (ص) مطمئن ترین مرجع فهم وتفسیر قرآن است،چه این که رسول اعظم،قرآن وعترت را دومیراث گرانسنگ خویش معرفی کرد تا امّت پس از او با تمسّک به آن دو از اختلاف وکجی بدورمانند،امّا دریغ! که کم توجّهی به عترت پس از رسول خدا، سبب گردید تا امّت اسلامی درفهم دین وتفسیر قرآن- حتی درمباحث توحیدی-گرفتار اختلاف شوند!اختلافی که برون رفت ازآن راهی جز بازگشت به قرآن وفراگیری«روش فهم وتفسیرقرآن» از عترت پیامبر ندارد.پژوهش حاضر، تلاشی است برای روش شناسی فهم وتفسیر آیات توحیدی،باتکیه بر روایات امام رضا(ع) که طی آن530 مبنا، قاعده، منبع وروش تفسیری،شناسایی شده که شامل موارد ذیل است:61 مبنای بنیادین(شامل مبانی هستی شناختی ومعرفت شناختی)مانند: «امکان شناخت» ،«جایگاه محوری عقل در مقوله شناخت»،«اعتبارواهمیت انتخاب طبیعی انسان»،«ارزش سیره عملی عقلا»و...266مبنای کلامی-تفسیری مانند؛ «امکان شناخت انسان از خدا»،«عقل با همه حجّیت، دارای محدودیت در شناخت کُنه ذات خدا»، «کنه وحقیقت ذات خدا،فراعقل، فرا تصّور وفرا حسّ »و...89 قاعده(که برگرفته از مبانی کلامی- تفسیری است) مانند؛«لزوم پایبندی به ملازمات عقلی ،در مباحث توحیدی»،«ضرورت متکی بودن، ایمان واعتقاد به خدا، برعقل و مبانی عقلی»و...44 نکته در باره منابع قابل استناد(شامل معرفی، نقد وتحلیل منابع) «عقل وادراکات عقلی، منبعی معتبربرای شناخت خدا وصفات الاهی»،«هستی شناسی تجربی، از منابع شناخت خدا»و... 70روش به کار گرفته شده از سوی امام(ع)که دارای کاربرد درتفسیر آیات کلامی است،مانند؛«اعتماد امام(ع)به عقل نظری، رفتار فطری و سیره عملی عقلا» و...بدیهی می نماید که بسیاری از موارد یاد شده، دارای تکرار وهمپوشانی است، امّا تکراری که از یکسو دارای مستنداتی متفاوت است واز سوی دیگراهمیت یک مبنا،قاعده،منبع یا روش را می رساند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسهای مفهوم عرفانی تزکیه نفس در نهجالبلاغه و آثار عطّار
نویسنده:
زهره مازار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه)
,
سلوک عرفانی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
کمال انسانی
,
نگرش دینی
,
معارف اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
مفهوم
,
خداشناسی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
,
عطار، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
عطار، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
عطار، محمدبن ابراهیم
,
علیبن ابیطالب (ع)، امام اول
,
علیبن ابیطالب (ع)، امام اول
,
عطار، محمدبن ابراهیم
,
علیبن ابیطالب (ع)، امام اول
,
هنر و علوم انسانی
,
علیبن ابیطالب (ع)، امام اول
,
تهذیب نفس
چکیده :
چکیدهاز آنجایی که اسلام دین انسان ساز است، برای هدایت و گم نکردن راه سعادت منبع مکتوبی چون قرآن و راهنمایانی چون پیامبر (صلی الله و علیه و آله) و پس از ایشان ائمه (علیهم السلام) را در دسترس همگان قرار داده است. با مطالعه قرآن و نهجالبلاغ? شریف به عنوان مترجمان قرآن کریم میتوان به هدایت دست یافت. عارفان مسلمان تلاش میکنند که سیر و سلوک خود را بر اساس دستورات دین و راهنمایی این بزرگان قرار دهند تا مسیر را به خطا نروند از جمله عطّار نیشابوری که گرچه اهل سنت است اما با مطالعه آثارش میتوان به تأثیرپذیری او از امیر المومنین علی (علیهالسلام) در طی طریق معترف شد.تزکیه عرفانی نفس در نهجالبلاغه بر انسان شناسی که به خداشناسی و در نهایت به کمال رساندن انسان منجر میشود استوار است. امیر المومنین علی (علیهالسلام) به عنوان انسان کامل، شناخت صحیح خداوند و اخلاص در عقیده و عمل، تقوی و صبر را از عوامل دستیابی به تزکیه نفس در نهجالبلاغه میدانند و برتری طلبی، پیروی از خواهشهای نفسانی، طغیان، حبّ دنیا و موانع عملی و اخلاقی ازجمله عجب و ریا و ارتکاب رذائل اخلاقی را موانع شناختی در راه تهذیب نفس میشمرند.عطّار عوامل دستیابی را به کمال شناخت خداوند و عوامل فردی منحصر میداند و در آثارش از طلب، عشق، معرفت، استغناء، توحید، حیرت، فقر و فنا به عنوان وادیها و یا مراحل سیر و سلوک عرفانی نام میبرد. موانع شهودی در نزد شیخ عبارتند از: غفلت از خداوند و غفلت از مرگ. عطّار موانع عملی و اخلاقی را پیروی از هوای نفس، خودپرستی، آرزوهای دور و دراز و سرابهای فریبنده میداند.کلیدواژه: تزکیه نفس، عرفانی، نهجالبلاغه، عطّار.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تطور نظریه اشاعره درباره رویت خدا
نویسنده:
محمدجواد نجفی , نرگس بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : انجمن کلام اسلامی حوزه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسمای الهی
,
رؤیت خدا
,
راه کشف و شهود
,
حس ششم
,
عقل و دین
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
نقل (معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
رویت قلبی خداوند ,
کیفیت رویت خدا ,
تاویل گرایی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
تشبیه ,
رؤیت خدا با حس ششم ,
تنزیه الهی ,
رؤیت بصری خدا در آخرت ,
هرمنوتیک ,
تحول روحی فخر رازی ,
اصطلاحنامه عرفان ,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه) ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
بحث از رویت خدا و چگونگی آن از مهمترین بحث های کلامی در میان فرق اسلامی از جمله اشاعره است. متقدمان اشعری بنا بر دلایل نقلی اعتقاد دارند که خداوند، قابل رویت است و مومنان در آخرت می توانند خدا را با چشم سر ببینند. این نظر اشاعره در روند تاریخی با تغییراتی رو به رو شد؛ به طوری که در دوره ای استدلال های عقلی و در زمانی رویکرد عرفانی در میان آنها قوت گرفت. فخر رازی از جمله اندیشمندان اشعری است که در این باره سخن گفته و نظریه او به جهت شرایط روحی و تاریخی اش با اشاعره پیش از خود متفاوت است. ایشان پس از بررسی نظرهای مختلف معتقد شد که رویت خدا با دلایل عقلی قابل اثبات نیست و مقوله ای است که جز با نقل و سمع نمی توان به آن دست یافت. او در پایان، رویت خدا در آخرت را نوعی کشف دانست و به این ترتیب دیدگاهی را پذیرفت که قرن ها قبل امامیه در پرتو تعالیم اهل بیت علیهم السلام به آن دست یافته بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چرا باید علم منطق را بیاموزیم؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلیات
,
اصطلاحنامه منطق
کلیدواژههای فرعی :
شناخت ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
عقل(منطق) ,
معرفت ,
اندیشه دینی ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه زندگی در مکتب رواقیون و علامه طباطبایی
نویسنده:
مجتبی شاکری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زندگی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
معارف اسلامی
,
رواقیان
,
فلسفه مشاء
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
خداشناسی
,
مکتب فلسفی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
به طور کلی می توان گفت که مکاتب فلسفی به سعادت بشر می اندیشند، و هدف زندگی را رسیدن به سعادت می دانند اما در تعریف و مصداق سعادت نظرهای متفاوتی وجود دارد. بعضی از مکاتب سعادت را به دنیا محدود کرده اند و رسیدن به لذت مادی را اوج سعادت بشر دانسته اند و بعضی از مکاتب گرایش به رهبانیت و دنیاگریزی را سعادت بشر دانسته اند و بعضی از مکاتب همچون مکتب ارسطو راه اعتدال در زندگی را، لازمه رسیدن به سعادت دانسته اند و آن ها اعتقاد دارند سعادت در شرایط دوری از افراط و تفریط حاصل می شود.مکتب رواقی، به عنوان یک مکتب اخلاقی که مبانی جهان شناختی کاملا ماتریالیستی دارد، فلسفه و هدف زندگی را در زندگاني مطابق با طبیعت می داند؛ بدین معنا که این مکتب معتقد است: اگر انسان مطابق با طبیعت زندگی کند، به سعادت خواهد رسید و نباید از اتفاقهاي ناگوار که به وسیله طبیعت ایجاد ميشود، شکوه نمايد و انسان باید بداند که طبیعت میتواند آنچه رابه او بخشیده است، باز پس گیرد.همچنین مکتب علامه طباطبایی ـ که برگرفته از قرآن مجید و معارف اهل بیت است ـ با استفاده از مبانی جهان شناختی، بر سعادت فردی و اجتماعی تاکید می کند؛ این مکتب، معتقد است که انسان باید اهدافی همچون: کسب علم، عبادت، خدمت به خلق را در جهت رسیدن به خدا داشته باشد. بنابراین، چون در این مکتب، همه چیز در نهایت به سوی خداوند باز میگردد انسان بايد، اهدافی را که در جهت بازگشت متعالی به سوي خداست را دنبال کند.این دو مکتب ازجنبه تقدیرگرایی و اینکه منشا آفرینش جهان خدا است، تشابه دارند و وجه افتراقات این دومکتب این است که در مکتب رواقی اصالت با ماده است وخداوند و جهان مادی هستند و در مکتب علامه طباطبایی اصالت با روح است و خداوند از هرگونه ویژگی مادی مبرا است و در بحث فلسفه زندگی هیچگونه تشابهی ندارند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی دیدگاههای متفکرین غربی قرن بیستم پیرامون سرمدیت خداوند
نویسنده:
محمدعلی لطفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابدیت
,
01. خداشناسی (کلام)
,
زمانمندی
,
نظریه انتقادی
,
معارف اسلامی
,
فیلسوف
,
صفات خدا
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
خداشناسی
,
فلسفه دین
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
یکی از مباحث مهم فلسفه دین معاصر غربی، سرمدیت خداوند و چگونگی ارتباط او با جهان زمانمند میباشد. تا پیش از قرن اخیر، عمده گرایش اندیشمندان خداباور توحیدی به بیزمانی خداوند بود، اما امروزه زمانمندی خداوند به خاطر همخوانی با کتاب مقدس پیروان بیشتری دارد. البته در مقابل نقدهای این گروه بر بیزمانی، برخی متفکرین تقریرهای جدید از دیدگاه سنتی مانند سرمدیت استمراری، شبه زمانمند و نگرش غیر استمراری به آن را مطرح کردهاند. دستهای نیز نگاهی جامعگونه به این مسئله دارند و با تفسیر خاص خویش خداوند را هم بیزمان و هم زمانمند قلمداد میکنند. در هر حال، نقطه مشترک همه این گرایشها، مبنا بودن ماهیت ایستایی-پویایی زمان برای آنها است که در بیان نگرشها از ویژگیهای این دوجنبه زمان استفاده کردهاند. البته نباید از نقش فیزیک نوین در این نظریات غافل بود. مهمترین ادله پیروان فرازمانی، کمال وجودی خداوند، مخلوق بودن زمان و رفع شدن چالش علم پیشین الهی و اختیار انسان میباشد. علم خداوند به زمان حال و فاعلیت او در جهان نیز، دلایل گرایش به زمانمندی هستند و مورد تأیید نظریههای جامع هم میباشند. البته جامعگراها تفسیر و یا نحوهای خاص از بیزمانی را نیز به خداوند نسبت میدهند. اگر براساس فلسفه اسلامی به مسئله بنگریم، خداوند، بیزمان و سرمدیت وصفی عدمی است که از مقایسه او با جهان زمانمند انتزاع میشود. در فلسفه اسلامی، جهانِ مادی -و زمان به عنوان بخشی از آن-، قدیم است. وجود زمان با حرکت و تغییر گره خورده که البته در این تغییر، ثبات دارد. ولی ذات خداوند ثابت است و در هرگونه تفسیر و تعبیر از ذات او باید تغییرناپذیری او را ملاحظه کرد. یکی از این ملاحظات تفکیک میان ذات و فعل و صفات مربوط به آنها است. هر گونه تغییر و تحولی، منسوب به مقام فعل او میشود، در عین اینکه ذات او سرمدی باقی میماند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزیابی برهان حدوث در فلسفه و کلام اسلامی
نویسنده:
زیبا زینال زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
برهان حدوث
,
فلسفه اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
برهان حدوث
,
خداشناسی
,
دلیل وجود خدا
,
دلیل وجود خدا
,
دلیل وجود خدا
چکیده :
مسئله اثبات خدا از مسائل مهم و دغدغه برانگیز در زندگی انسان است. در طول قرون و اعصار تلاشهای بسیاری برای اثبات یا نفی وجود خداوند شده است. متفکران غربی و شرقی براهین متعددی برای این منظور اقامه کردهاند. برهانی که ما در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار میدهیم یکی از براهین اثبات وجود خدا در کلام اسلامی است؛ این برهان که برهان حدوث نام دارد، شیوه متکلمان در اثبات وجود خداست و هدف از اقامه این برهان اثبات حدوث زمانی عالم و بهتبع آن اثبات محدِثی قدیم برای عالم است؛ از آنجا که در نظر ایشان ملاک نیاز به علت، حدوث زمانی است و همین مبنا سرچشمه تمام اشکالات وارد بر این برهان میباشد.ما در این پژوهش بعد از بیان پیشینه برهان حدوث و جایگاه آن در آثار متکلمان و فیلسوفان تقریرهای مختلف برهان حدوث را که در آثار متکلمانی چون قاضی عبدالجبار، غزالی، فاضل مقداد و ابن میثم بحرانی و فیلسوف نامی قرن یازدهم یعنی ملاصدرا بود را، تشریح کردیم. اولین تقریر این برهان که مبتنی بر حدوث اعراض است بیانش به این صورت است که در همه اجسام امور حادثی چون حرکت و سکون وجود دارد این امور نه منفک از جسماند و نه مقدم بر آن،وقتی جسم منفک از حوادث و مقدم بر آنها نباشد، مانند آنها حادث خواهد بود؛ پس با ثبوت حدوث اجسام و اعراض نیازمندی آن به محدِث روشن میشود. دومین تقریر، مبتنی بر حادث ومتناهی بودن اجسام است؛ بیان این تقریر به این صورت است که اجسام از حرکت و سکون خالی نیستند، حرکت و سکون حادثند؛ زیرا ما تعاقب را در همه اجسام مشاهده میکنیم، هر چیزی خالی از حوادث نباشد، حادث و متناهی است؛ بنابراین با ثبوت حدوث عالم، نیاز آن به محدِث روشن میشود و این محدِث به دلیل ابطال تسلسل باید محدِثی قدیم باشد. تقریر سوم که مبتنی بر عدم تلازم قدیم وحادث میباشد بیانش به این صورت است که عالم حادث است چون جسم میباشد، اجسام منفک از حرکت و سکون که –حادثند - نیستند و هر چیزی که از حوادث منفک نیست، ضرورتاً حادث است و موثر این حوادث خداوند متعال است. تقریر چهارم که مبتنی بر حدوث و امکان اجسام، بیانش به این صورت است که عالم حادث است و هر حادثی ممکن است و هر ممکنی دارای موثر است. حال این موثر اگر ممکن باشد نیازمند موثر دیگر خواهد بود که اگر تا بینهایت پیش برود به تسلسل میانجامد. بنابراین برای اجتناب از تسلسل باید به واجبالوجود منتهی شود. پنجمین تقریر مبتنی بر بداهت نیازمندی حادث به محدِث است که از دیدگاه حکمای متأخر مطرح میشود و نهایتاً تقریر ششم که مبتنی بر حرکت جوهری است به این صورت است که عالم حادث زمانی است و در هر «آن» ما و دنیا نو میشویم. هر حادثی نیازمند محدِث است پس عالم نیازمند محدِث است، پس بر اساس حرکت جوهری کل عالم ماده در حال حدوث است و این حرکت ذاتی نیازمند محرکی است که این محرک باید غیر متحرک باشد و چون این محرک نمیتواند واجد قوه تغیر باشد از این رو آن محرک از سنخ عالم ماده نیست، بلکه غیر مادی میباشد. بر هرکدام از تقریرهای ذکر شده نقدهایی وارد کردیم و سپس اشکالات مشترک تقریرهای برهان حدوث را بررسی کردیم و در باب نافذ بودن یا نبودن این اشکالات به قضاوت نشستیم. بهعنوان مثال یکی از اشکالاتی که بر تقریرهای برهان حدوث وارد است، اشکال غیر کافی بودن این برهان برای اثبات واجبالوجوداست به این معنی که این برهان بدون استفاده از برهان امکان و وجوب قادر به اثبات ذات واجب تعالی نیست. به دلیل اینکه محدِث اشیای طبیعی میتواند یک موجود مجرد و در عین حال امری ممکن و محتاج باشد، بنابراین تا زمانی که از برهان امکان وجوب کمک گرفته نشود استدلال به واقعیتی که در ذات خود بینیاز از غیر باشد، نمیرسد. این اشکال بر غالب تقریرها وارد است زیرا هیچکدام از تقریرها نتوانستند خداوند را به عنوان واجبالوجود اثبات کنند. در نهایت با ارزیابی تقریرهای برهان حدوث، تقریر ملاصدر بهدلیل قوّت مقدماتش بهعنوانتقریری ارجح انتخاب شد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تصور خدا نزد ملاصدرا و دکارت
نویسنده:
مریم صمدیه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تصور
,
01. خداشناسی (کلام)
,
خدا (اسماء ذات الهی)
,
صفات خدا
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
دکارت ، رنه
,
وجود (معرفت شناسی)
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
دکارت، رنه
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
دکارت، رنه
,
هنر و علوم انسانی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
به یقین میتوان گفت تصور خدا و الوهیت هیچ گاه از ذهن بشر دور نبوده است؛ زیرا انسان موجودی الهی و آفریده بر مثال خدایی است. در این پایان نامه تصور خدا با رویکردی تطبیقی مورد بحث قرار گرفته است،یعنی تصور از ذات و صفات خدا، از دو منظر و نگرش مختلف مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است، از یک طرف دیدگاه دکارت فیلسوف فرانسوی را داریم و از طرف دیگر دیدگاه ملاصدرا فیلسوف مسلمان. تصور این دو از خداوند دارای اشتراکات و اختلافاتی است که از مبانی مختلفِ فلسفی این دو، ناشی میشود. ملاصدرا با رویکردی وجودشناختی، خداوند را وجود محضی میداند که احاطه قیومی بر همه موجودات دارد و همه موجودات نمود و ظهور او هستند. تصور ملاصدرا از خداوند، بر اساس وجود و وجوب شکل میگیرد، تا آنجا که خداوند را واجب الوجود میخواند و معتقد به صفات ایجابی و سلبی در خداوند میشود؛ به گونهای که این صفات، عین ذات خداوند هستند. امادکارت در تصورش از خداوند، با رویکردی معرفتشناختی نسبت به خدا، او را کمال مطلق همراه با دو ویژگی جوهریت و عدم تناهی میداند. در واقع دکارت مفهوم خدا را مفهومی ایجابی و فطری میداند که بالقوه پیش از تجربه در ذهن وجود دارد و بعد از پیدایش زمینه تجربی به مرحله ظهور و فعلیت میرسد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیمای خدا در شاهنامه فردوسی
نویسنده:
الهام عربشاهی کاشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسماء الهی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
شاهنامه
,
ادبیّات فارسی
,
صفات خدا
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
فردوسی، ابوالقاسم
,
هنر و علوم انسانی
,
فردوسی، ابوالقاسم
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
شاهنامه فردوسی، از آثار گرانسنگ حماسی و تاریخی در پهنهی فرهنگ و ادب فارسی است که میتوان چهرهی پنهان و آشکار خداوند بزرگ را همواره در لابهلای حوادث و رویدادهای خرد و کلان اساطیری و تاریخی و... آن تماشا کرد. این رساله برای بازنمایی و توصیف خداوند در شاهنامه و تطبیق ویژگیها و صفات او با ویژگیهایی که از طریق آیات و اخبار و روایات دینی، به خصوصاسلامی برای ما رسیده، تحقیق و تدوین و به حسب موضوع، به دو بخش عمده تقسیم شده است. بخش اول در مورد پارهای از مسائل و مباحث نظری از قبیل اسم، صفت و تفاوتهای آنهاست. همچنین در این بخش مطالبی در مورد ذات، صفات، افعال الهی و مسئله رویت خداوند و سایر مختصات فکری و سبکی فردوسی بیان شده است .بخش دیگر این رساله نیز که با عنوان «بازتاب و تحلیل اسماء و صفات الهی در شاهنامه» تدوین شده، به معرفی و شناخت اسماء و صفات الهی و دیدگاه حکیم فردوسی در این باره اختصاص دارد.شمار اسماء خداوند دراین رساله، برمبنای اسماء نودونه گانهای است که از طریق منابع دینی (شیعه وسنی ) روایت شده است و چنان چه اسمی از هر دو طریق رواییبیان شده باشد با عنوان اسماء الله ذکر شده است. در این رساله پس از ترتیب و تنظیماسماء الله بر اساس حروف الفبا، به بیان و توضیح و شرح آن با استفاده از قرآن کریم، تفاسیر و ادعیه مأثوره، به ویژه دعای جوشن کبیر پرداخته شده است.با توجه به ابیات شاهنامه میتوان گفت که فردوسی به عنوان یک شاعر شیعی، تحت تأثیر بینش توحیدی خود در آغاز و انجام داستانها، عقاید و مسائل توحیدی را به صراحت بیان میکند و با اینکه داستانها و افسانههای این منظومه مربوط به دوران باستانی است. وی با تکیه بر بینش سره توحیدی خود به معرفی و تبیین سیمای خدا در شاهنامه میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
تعداد رکورد ها : 635
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید