جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در طول تاريخ، شيعيان در نقاط مختلف جهان از جمله هندوستان، خدمات ارزنده‌اي ارائه کرده‌اند؛ در قرن بيستم، هندوستان شاهد شخصيت‌هاي علمي و سياسي شيعه در زمينه‌هاي مختلف بوده است، و پژوهش حاضر به بررسي اين شخصيت‌ها پرداخته، و فعاليت آنان را در زمينه‌هاي مختلف، از جمله در عرصه فرهنگي و سياسي، مورد بررسي قرار داده است. ورود اسلام به هند توسط تجار و بازرگانان صورت گرفته و پس از آن، در قالب جهاد مقدس گسترش يافته است. مذهب تشيع نيز توسط خاندان "شنسب" و سپس زيدي‌ها وارد اين سرزمين گرديد. پس از آن، مذهب شيعه توسط دو جريان اسماعيليه و صوفيه در هندوستان گسترش يافت. شيعيان در مقاطعي از تاريخ هندوستان، موفق شدند تا حکومت‌هاي مستقلي را در جنوب هند تشکيل دهند. آنان با تأسيس مدارس و مراکز فرهنگي، موفق شدند تا هزاران عالم ديني و مجتهد را به جامعه تشيع تحويل دهند. در اين رساله به بررسي شخصيت، آثار علمي و فعاليت‌هاي سياسي بيش از پنجاه و سه نفر از علما و شخصيت‌هاي برجسته سياسي و اجتماعي شيعه پرداخته شده است که در منابع اهل سنت و حتي منابع شيعي کمتر از آنان ياد مي‌شود. علما و شخصيت‌هاي سياسي شيعه در قرن بيستم، در زمينه نجوم، معماري، طب، حديث، تاريخ، فقه، فلسفه، کلام، رياضيات، تفسير و همچنين تأسيس مدارس ديني، دانشگاه‌ها، مراکز آموزشي و بيمارستان‌ها خدمات شايسته‌اي انجام دادند. شيعيان در اين عصر، در خط مقدم جهاد و مبارزه با استعمار، به‌ويژه انگلستان، قرار داشتند. انگلستان با صرف هزينه‌هاي هنگفت در صدد محو تشيع در هند بود؛ آن‌ها با هدف ريشه‌کن ساختن تشيع در هندوستان، اقدام به چاپ کتاب‌هاي متعددي نمودند. و در مقابل، عالمان شيعي با تأليف بيش از دوهزار اثر در زمينه‌هاي مختلف از کيان تشيع دفاع نموده و با فرقه‌هاي منحرف و ضاله به مقابله برخاستند.

‫حوزه علميه از ديرباز مظهر پويايي دين مبين اسلام و مذهب تشيع بوده و درطول زمان خدمات شاياني به بشريت داشته و دارد ، در سالهاي أخير وضعيت حوزه علميه در كشور ما از نظر آزادي فعاليت، امنيت و رفاه بهبود يافته است اما به جهاتي از نظر ايفاي نقش، پيشرفت لازم در آن به چشم نمي‌خورد، مهمترين عامل پيشرفت و موتور محرك حوزه، تعليم و تربيت است، از طرفي تحصيل در حوزه با فراگيري علوم مربوط به زبان قرآن آغاز مي‌شود و دستيابي طلاب به درجات عاليه فقاهت و مرجعيت تنها از اين رهگذر ميسّر است . در آموزش عربي مركز مديريت حوزه خراسان در طول دو دهه‌ي أخير دو نظام آموزشي سالي – واحدي و سالي – و پايه اي را تجربه نموده، اما نتيجه‌ي درسهاي عربي آن چندان رضايت بخش نيست، نظر به اينكه إدامه‌ي وضعيت موجود، در آينده‌ي نزديك ما را با بحران علمي - هويتي و ناتواني از پاسخ به نيازهاي جهاني مواجه مي‌كند ، در اين نوشتار سعي شده ، با استفاده از معارف ناب مكتب وحي و بر اساس تجارب بدست آمده، دو هدف دنبال شود: 1. هدف حداقلي : شناسايي آسيب‌هاي موجود در مراحل آموزش دروس عربي حوزه و إرائه راهبرد و راه‌كارهاي لازم و ممكن جهت رفع اين آسيب‌ها 2. هدف حداكثري : ايجاد زمينه طراحي و إرائه مدلي جديد براي نظام آموزشي حوزه علميه. در اين مقاله علمي چرخه‌ي آموزش دروس عربي در نُه مقصد مورد آسيب‌شناسي قرار گرفته و در قبال هر آسيب راهبرد و راهكاري ارائه شده است. نگارنده در مقدمه به تبيين مسأله تحقيق و هويت آسيب شناسي و مباني برنامه‌ريزي درسي پرداخته‌ است، مسأله تحقيق اين است كه: «آسيب مركزي در آموزش عربي حوزه و راهبرد و راهكار رفع آن چيست ؟» و قاعده‌ي آسيب شناسي عبارت است از: « ايجاد تغيير در متغيرهاي اصلي آموزش عربي حوزه از وضعيت موجود به وضعيت مطلوب با استفاده از راهبردها و راه‌كارهاي پيشنهادي تا يك الگوي جامع آموزش عربي متناسب با زمان و ديگر شرائط حاكم بر حوزه‌هاي علميه را نتيجه دهد.» سعي شده برنامه‌هاي ارائه شده بر اصول برنامه ريزي اسلامي استوار گردد . در مقصد اول به توضيح مشكلات كلي آموزش عربي و در مقصد دوم به بيان آسيب و راهكار در تشخيص نيازها، در مقصد سوم به تبيين وضعيت فعلي و بايسته‌ي اهداف دروس عربي ودر مقصد چهارم به ذكر ويژگيهاي علم آموزان و لزوم رعايت تفاوتهاي فردي آنها پرداخته‌ايم. متون درسي در مقصد بعدي آسيب شناسي شده؛ در مقصد ششم زمان بندي دروس و در مقصد هفتم مشكلات مدرّسين عربي مورد بحث قرار گرفته، در مقصد هشتم روشهاي تدريس و در مقصد نهم روش ارزشيابي تحصيلي آسيب شناسي شده و راهبرد و راهكار لازم پيشنهاد شده است. در خاتمه‌ي اين نوشتار سعي شده مطالب مقاصد نه گانه جمع بندي و يك الگوي آموزشي براي تدريس دروس عربي حوزه پيشنهاد گردد و در نهايت تفاوت الگوي پيشنهادي با الگوي جاري آموزش عربي بطور تطبيقي بيان شود.