جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫نماز جمعه، زيباترين جلوه حضور امت مسلمان در عرصههاي مختلف عبادي- سياسي است. يکي از اهداف اقامه نماز جمعه در هر هفته، آگاهي بخشي مردم است. اين پژوهش در چهار فصل، در پي روشن کردن نقش نماز جمعه در تبيين مصالح اجتماعي است. پس از کليات و مفاهيم، در فصل مربوط به نماز جمعه از ديدگاه آيات و روايات، جايگاه و شأن نماز از منظر آيات و روايات بيان شده و با بيان فضيلت نماز و تأثير آن در دو بعد مادي و معنوي با توجه به روايات، جايگاه نماز جماعت از منظر روايات و ديدگاه فقهي علماي شيعه و سني بيان شده است. همچنين فضيلت روز جمعه و جايگاه نماز جمعه بر اساس روايات بيان شده است. در فصل مربوط به جامعه و مصالح اجتماعي، موضوعات جامعه و تأثير آن بر افراد، تمايز جوامع، تأثير ارتباط فرد و جامعه در تغيير شخصيت، عوامل موثر در رشد و تعالي جامعه، رابطه فرد و اجتماع، اجتماع و تحولات آن، تنظيم رفتارهاي اجتماعي، روش برخورد با پديدههاي اجتماعي، ائمه جمعه و پديدههاي مخرب اجتماعي، راهکار جلوگيري از پديدههاي مخرب اجتماعي، تاثير نهادهاي اجتماعي در رشد جامعه، اهميت نهاد آموزش، و ... ارائه شده و بيان شده است که راه جلوگيري از آسيبها، آسيب شناسي است که از طريق نهادهاي فرهنگي و از جمله نماز جمعه بايد همواره مراقب بود. در بحث از نماز جمعه و مصالح اجتماعي، مواردي چون اهميت نماز جمعه، امام جمعه و مصلحت نظام و مردم، رسالت تبيين و تحليل مسائل سياسي در نماز جمعه، برکات نماز جمعه، نماز جمعه و تهاجم فرهنگي، نماز جمعه و دفاع از اعتقادات ديني، نقش نماز جمعه و جماعت در اتحاد ملي، نماز جمعه و اصلاح فرهنگ عمومي، نقش نماز جمعه در نوآوري، نماز جمعه و پاسداري از مرزهاي فرهنگ عمومي، و رسالت تربيتي و تزکيهاي نماز جمعه، بيان شده است.

‫ولايت فقيه که به‌معناي حق حاکميت فقيه جامع الشرايط بر جامعه اسلامي مي‌باشد، در واقع مؤيدي است بر اين مدعا که اسلام براي تمام اعصار و قرون، و براي تمام زواياي زندگي بشر داراي برنامه مي‌باشد. ولايت فقيه پيش از آن که توسط امام خميني( براي اداره جامعه به‌کار گرفته شود، در طول تاريخ اسلام، توسط فقهاي شيعه مورد بررسي و تحقيق قرار گرفته است. سيره عملي معصومين‌( نشان مي‌دهد که آن‌ها فقيهاني را به‌عنوان نايب خاص منصوب مي‌کردند، و اين نصب در عصر غيبت به‌صورت عام صورت گرفته است. قاعده لطف، ضرورت نظم در جامعه اسلامي، اخذ به قدر متيقن، تحصيل مصلحت لازم و کفرزدايي از جمله دلايل عقلي است که مي‌توان براي ضرورت ولايت فقيه در جامعه اسلامي اقامه نمود. روايات متعددي نيز مُثبت ولايت فقيه است و مکمل ادله عقلي به‌شمار مي‌رود. مرسله صدوق که از قول پيامبر اسلام‌( فقهاي عادل را خلفاي آن حضرت معرفي مي‌کند؛ مقبوله عمر بن حنظله که از قول امام صادق‌(، مسلمانان را در امور حکومتي و قضايي به فقها ارجاع مي‌دهد، و در واقع آن‌ها را منصوب از جانب آن حضرت معرفي مي‌کند؛ صحيحه ابي‌خديجه که از قول امام صادق‌(، فقها را مرجع حل اختلاف شيعيان معرفي مي‌کند؛ رواياتي که فقها را امناء الرسول، وارثان انبياء و حصار اسلام معرفي مي‌کند؛ و همچنين توقيع امام عصر‌( که شيعيان را در حوادث واقعه، به راويان حديث اهل بيت‌( ارجاع مي‌دهد، همگي مستنداتي است که بر ولايت فقيه دلالت مي‌کند. و بدين ترتيب، علما و فقها در زمان غيبت، زمام امور را در دست گرفته و احکام و قوانين اسلامي را در جامعه اجرا مي‌کنند. روشن است که براي اين منظور، انديشه نظارت فقيه يا وکالت در حکومت کفايت نمي‌کند. همچنين نگرش صحيح در انديشه حکومت ديني، تفاوت آن را با نظام‌هاي توتاليتاريسم و استبدادي نشان مي‌دهد. دموکراسي هم مي‌تواند در خدمت نظام مبتني بر ولايت فقيه باشد.