جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شواهد تاریخی نشان دهنده ارتباط تجاری، اقتصادی و سیاسی بین دو کشور ایران و چین، از زمان های بسیار دور است که این روابط با حاکمیت مغولان بر ایران تحکیم یافت. در دوره ایلخانان، بافت انواع پارچه های نفیس که قبل از حمله مغول در ایران رواج داشت، ادامه یافت. عناصر طراحی چینی، مانند اژدها، سیمرغ و انواع گل ها، جهت تزیین هنرهای این دوران، کاربرد فراوان داشت. با توسعه تجارت بین ایران و چین، انواع کالاهای چینی مانند منسوجات ابریشمی و سفالینه های لعاب دار، از چین وارد ایران می شد و هنرمندان ایرانی از نقوش آن ها، در بافت پارچه استفاده می کردند. همچنین استفاده از نقوش چینی، در سفالینه ها و کاشی های تخت سلیمان، قابل توجه است. تعدادی از کاشی های به دست آمده از تخت سلیمان، دارای آرایه های تزیینی چینی هستند. کاربرد برخی از نقش مایه های تزیینی چینی در نقاشی های ایرانی این دوره نیز تحت تاثیر هنر چین بوده است.سوالاتی که در این مقاله پاسخ داده می شود:1- آرایه های تزیینی منسوجات چین چگونه و با چه شرایطی بر هنر ایران تاثیر گذاشته است؟2- عناصر تزیینی هنر چین کدامند و بر چه آثاری از هنر ایران جلوه گری نموده است؟اهدافی که در این مقاله مدنظر است:1- شناسایی نوع تاثیرپذیری هنر ایرانی از آثار و عناصر تزیینی منسوجات چینی.2- شناخت نقوش تزیینی منسوجات چین و بررسی آثار تاثیرپذیرفته هنر ایرانی.

مقاله پژوهشی حاضر با هدف بررسی نوع ارتباط میان پذیرش اجتماعی بدن و مدیریت بدن، رابطه معنادار میان این دو متغیر را به کمک روش پیمایشی مورد بررسی قرار داده است. حجم نمونه تحقیق 400 نفر از زنان 18 تا 40 ساله ساکن در مناطق هشت گانه شهر شیراز بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و تصادفی ساده انتخاب شدند. چهارچوب نظری تحقیق بر اساس عقاید «اروینگ گــافــمن»، «بــوردیو»، «گیدنز» و «نظریه مبادله» شکل گرفته است. نتایج تحقیق با استفاده از آماره های توصیفی و استنباطی نشان می دهد که میانگین مدیریت بدن برابر با 62.8 درصد است که حاکی از میزان بالای توجه زنان به بدن در همه وجوه آن اعم از آرایشی، مراقبت و... است. همچنین بین متغیرهای مصرف رسانه ای، پذیرش اجتماعی بدن و پایگاه اقتصادی- اجتماعی با مدیریت بدن رابطه مستقیم و معنادار و بین متغیرهای دینداری و مدیریت بدن رابطه معکوس و معنادار وجود دارد.

مسجد جامع ساوه یکی از ابنیه مهم تاریخ معماری ایران است که در دوره های مختلف تاریخی مورد مرمت و گسترش قرار گرفته است، این بنا از سده دهم – یازدهم / چهارم - پنجم به بعد با تزیینات مختلف گچبری مزین می شود، این تزیینات شامل ساخت محراب ها و محراب نماها و برخی تزیینات آجر مهری می شود.مهم ترین منابع و مدارک تاریخ گذاری دوره های ساخت بنا نیز همین تزیینات و به خصوص کتیبه های به جا مانده هستند که بر اساس نوع خط، تزیینات خط و تاریخ های ذکر شده در برخی از تزیینات می توان به سیر تحولات تاریخی مسجد پی برد.این نوشتار به بررسی تحلیلی تازه ای از این تزیینات می پردازد و در دو بخش به محراب ها و محراب نماها تا با استفاده از الگوی قرارگیری محراب ها و بررسی تاثیرات هر دوره تزیین بر دوره بعد، به فهمی از روند تزیین این بنا دست یابد. به این منظور با تشریح ویژگی های هر محراب به تاریخ شناسی آن و رابطه آن با بنا و دسته بندی متون به کار رفته در کتیبه ها می پردازد.سوالاتی که در این مقاله پاسخ داده می شود:1- ویژگی های تزیینات گچی مسجد جامع ساوه کدامند.2- تزیینات مسجد جامع ساوه به چند دسته تقسیم می شوند.اهداف تحقیق: 1- شناسایی آثار مختلف تزیینی در مسجد جامع ساوه. 2- استفاده از ویژگی های تزیینات جهت تاریخ شناسی دوره های گسترش مرمت بنا.

در برخی شرایط، ارتباط کلامی در جامعه، تحت تاثیر ناهنجاری های اجتماعی، مقوله جدیدی به نام زبان مخفی (آرگو) را به وجود می آورد. بررسی این لغات، حوزه های معنایی تابو و مقدس کاربران را مشخص می سازد. استفاده جوانان از این واژگان و نفوذ آن به عنوان خرده فرهنگ جوانان، ارتباط کلامی خاصی را در بین آنها ایجاد می نماید که نیازمند بررسی های علمی است. بدین لحاظ با بهره گیری از مطالعه اسنادی، علل، عوامل و چگونگی نفوذ و گسترش زبان مخفی در بین جوانان و تاثیر جنسیت در این خصوص و نحوه ورود آن به خرده فرهنگ دختران جوان بررسی گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد که جوانان و از جمله دختران، جهت پنهان نگهداشتن افکار و عقاید خود و هم چنین به دلیل قبح استفاده صریح از برخی لغات در چارچوب هنجارها، آداب و رسوم و فضای جامعه، به سوی استفاده از زبان مخفی گرایش پیدا می کنند. گروه های دوستان و محافل دوستانه، پیامک، وبلاگ و … محمل اشاعه این واژگان می باشد. با افزایش این لغات و کاربرد آنها، احتمال ایجاد آنارشیسم زبانی به زبان فارسی دور از انتظار نخواهد بود. پیشگیری از این وضعیت از طریق طرح پسامدی از اصطلاحات و نقد عالمانه وضعیت کنونی، میسر خواهد شد.

ادبیات غنی در طول تاریخ، سرشاز از مضامین حماسی، اسطوره های دینی و آیینی بوده، بزرگ ترین و برجسته ترین این آثار، حماسه شاهنامه فردوسی است که در دوره های مختلف، دست مایه بسیاری از شاعران و ادیبان ایرانی قرار گرفت، تا با الهام از شیوه و سبک شاهنامه، منظومه هایی حماسی با مضامین ملی و مذهبی به ثبت برسانند. از جمله این منظومه ها، حماسه های دینی، مذهبی و شیعی است که با ورود آیین اسلام به ایران و علاقه بسیار مردم این سرزمین به پیامبر (ص) و ائمه (ع) و ارتباط معنوی آن ها با اهل بیت، رونق یافت و در دوره های مختلف، در به تصویر کشیدن شجاعت، دلاوری و مظلومیت اهل بیت (ع) مورد توجه شاعران قرار گرفت. نمونه های بسیاری با نام «حمله حیدری» در سده های هفدهم- نوزدهم/ یازدهم- سیزدهم سروده شده و مبنا و اساسی برای پرده خوانان و نقالان مجالس مذهبی بوده است. یکی از برجسته ترین نمونه ها «حمله حیدری» نوشته ملابمانعلی راجی کرمانی است، که در دوره قاجاریه سروده شده و متاثر از شاهنامه فردوسی طوسی است. داستان های این منظومه شامل سیره پیامبر (ص)، زندگی و رشادت های امیرالمومنین (ع) و واقع کربلا است.اهداف این مقاله شامل:1- شناسایی جایگاه و مرتبه امیر مومنان علی (ع) در منظومه حمله حیدری.2- شناخت شباهت ها و تفاوت های نگاره های نسخه های مصور حمله حیدری قاجاری از نظر شیوه و محتوا.برای رسیدن به اهداف فوق سوالاتی مطرح شده است،1- حماسه حمله حیدری دارای چه مضامین داستانی است؟2- حضرت علی (ع) چه مرتبه و جایگاهی در نسخه خطی حمله حیدری دارند؟

هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی وضعیت ازدواج و زناشویی و مضیقه ازدواج با روش تحلیل ثانویه و اتکا به داده های سرشماری سال 1385 می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که نسبت جمعیت ازدواج نکرده به تفکیک گروه های سنی و مناطق شهری و روستایی متفاوت است. همچنین با افزایش سطح تحصیلات، میزان جمعیت ازدواج نکرده افزایش می یابد، البته این افزایش برای هر دو جنس، در مناطق روستایی بیش از مناطق شهری است. نتایج محاسبه مضیقه ازدواج نیز نشان می دهد تا سال 1390، تقریبا مضیقه یا تنگنای ازدواج برای دختران وجود دارد و در دهه 1390 این تنگنا برای پسران خواهد بود، البته شدت این مضیقه خیلی زیاد نیست و جوانان خود را در بازار منعطف ازدواج با توزیع سنی همسران در دسترس و موجود سازگار خواهند کرد.

اصفهان، یکی از شهرهای تاریخی ایران در دوران اسلام به دلیل موقعیت ویژه اش به خصوص در زمان حکومت صفویان، رونق خاصی در معماری یافت. این شهر که از سوی  شاه عباس به پایتختی برگزیده شد؛ از مساجد، کاخ ها، پل ها، خیابان ها و باغ های زیادی بهره مند شد؛ و توسعه آن در زمان شاه عباس دوم همچنان ادامه یافت.با ظهور شاه عباس اول عصر زرین معماری صفوی آغاز شد. این معماری گرچه درخشان ترین عصر معماری ایران نبوده، عصر اعتلای معماری ایران است. در معماری صفویه بر خلاف دوره های اولیه معماری، رنگ و تزیین نقش بسیار مهمی دارد و بناهای بسیاری از این دوره به جای مانده، که اگر چه به لحاظ اصولی معماری در خور توجه نیستند؛ از لحاظ تزیین و شکل ظاهری بسیار زیبا و بی بدیلند. از این رو، بناهای اصفهان در این دوره منبع مهمی برای بررسی عنصر تزیین در معماری اسلامی ایران به شمار می رود. کاخ های زیبایی مانند کاخ عالی قاپو، هشت بهشت و چهل ستون و مساجد مشهور و مهمی همچون امام، شیخ لطف اله، شکوه تزیینات معماری دوره صفوی را نشان می دهند. ارامنه، یکی از آن گروه هایی است که از سوی شاه عباس اول صفوی به اصفهان مهاجرت داده شده اند. آن ها برای فراهم آوردن زندگی مادی و معنوی خود در پایتخت صفویان نیاز به مبانی فرهنگی خاص خود داشتند. در این راستا، احتیاج به مراکز عبادی، آن ها را بر آن داشت، تا با کسب اجازه از دربار صفوی نسبت به ساخت کلیسا اقدام نمایند. از کلیساهای دوره صفوی در اصفهان می توان به کلیسای وانک، بیت اللحم، سنت ماریا، سنت پیتر و ... اشاره کرد. هنرمندان در تزیین این کلیساها، متاثر از سبک معماری صفویه بودند و حتی از آرایه های هنر معماری اسلامی در آراستن کلیسا نیز بهره مند شده اند. در این مقاله تاثیرپذیری این آرایه ها از تزیینات معماری دوره صفوی مطالعه می شود. از این رو، هدف های اساسی مقاله به شرح ذیل است.1- شناخت ویژگی های معماری کلیساهای ارامنه اصفهان و معماری اسلامی دوره صفوی2- بررسی میزان و نوع تاثیرپذیری تزیینات کلیساهای ارامنه اصفهان از معماری دوره صفوی در این مقاله سعی شده، به سوالات زیر پاسخ داده شود:1- تزیینات معماری کلیساهای ارامنه اصفهان چگونه از معماری اسلامی دوران صفویه تاثیر پذیرفته است؟2- نحوه به کارگیری عناصر تزیینی معماری دوره صفوی، در چه مکان هایی از کلیسا مشاهده می شود؟گردآوری مطالب این مقاله، با استفاده از داده های تاریخی، اسناد، عکس ها و تصاویر موجود و تنظیم و تدوین مقاله به روش توصیفی، تحلیلی و مقایسه ای صورت گرفته است.

سیدنورالدین نعمت اله کرمانی، معروف به شاه نعمت اله ولی از صوفیان، شاعران محبوب و بزرگ سده چهاردهم و پانزدهم/ هشتم و نهم، موسس طریقه «نعمه اللهیه» است. این عارف بزرگ در زمان حیاتش مورد توجه شاهان تیموری بود.پس از گذشت شش سده از وفات این عارف بزرگ، وی همچنان مورد توجه شیعیان و حکمرانان وقت ایران بود، تا جایی که در مجموعه بنای آرامگاهی او، تداوم معماری ایران تا دوره قاجاری چشمگیر است. بیشترین توسعه این مجموعه، به دلیل ارادت شاه عباس اول صفوی، محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار مربوط به دوران صفویه و قاجاریه است. از آنجایی که تیموریان و صفویان برای تداوم حکمرانی و تسلط خود، به نفوذ و تاثیر صوفیان و شخصیت های مذهبی نیاز داشتند، به عارفان قدرتمند و با نفوذ جامعه بها می دادند. با بررسی این مجموعه، علاوه بر کسب اطلاعاتی در خصوص تاریخ ایران و دیدگاه مذهبی حاکمان وقت، شخصیت مذهبی سید نعمت اله ولی و خصوصیات مقبره و تزیینات کتیبه ای آن نیز مورد توجه قرار می گیرد. سوالاتی که این مقاله در پی پاسخ دادن به آنهاست عبارتست از:1- شاخصه های افکار و اندیشه سید نعمت اله ولی دارای چه ویژگی هایی است؟2- مضامین تزیینات کتیبه ای بقعه شاه نعمت اله ولی دارای چه مفاهیمی است؟اهدافی که در این مقاله مورد نظر است:1- شناسایی ساختار و ویژگی معماری تیموری؛2- بررسی زندگی و احوال عارف بزرگ، سید نعمت اله ولی؛3- مطالعه ساختار بقعه و مضامین کتیبه های مذهبی و ادبی آن؛روش تحقیق در این مقاله به شیوه تاریخی، توصیفی و تحلیلی با استناد به منابع کتابخانه ای و تحقیق میدانی از بقعه است.

بلوغ مرحله ای بحرانی است که در گذر از این دوره، زیربنای زندگی بزرگسالی فرد پی ریزی می شود. در همه مناطق جهان، با در نظر گرفتن شرایط طبیعی و اجتماعی، دختران زودتر به بلوغ طبیعی می رسند، لذا بین دختران و پسران در آغاز بلوغ تفاوت چشمگیری به چشم می خورد. شناخت تغییرات جنسی، روحی و اجتماعی این برهه حساس از زندگی دختران حائز اهمیت است. بدین لحاظ، این نوشتار با روش مطالعه اسنادی به آسیب شناسی بلوغ دختران پرداخته و ناهماهنگی سرعت رشد بلوغ جسمی ـ جنسی با بلوغ فرهنگی ـ اجتماعی و مشکلات اجتماعی این دوره را مورد توجه قرار می دهند. مطابق نتایج این پژوهش، مناسب ترین شیوه های مواجهه با بحران این دوره، رویکرد فرهـنگی ـ تربیتی و ارائه آموزش های غیر رسمی به خانواده ها می باشد.

قرآن به عنوان اصلی ترین دست مایه هنر اسلامی است. از بخش های مهم این هنر، نگارگری اسلامی است. داستان های قرآن کریم یکی از برجسته ترین عناوین مضمون قرآنی است. به همین دلیل شناخت این داستان ها، چگونگی بیان آن ها و نحوه روایتگری این قصه ها در خور توجه است. در کتاب قصص الانبیا شرح بیشتری در خصوص جزییات این گونه داستان ها نقل شده است که دارای جاذبه و فضای دلنشینی برای خواننده است. در نسخه های مصور قصص الانبیا جایگاه هنرمندان نگارگر قابل تامل است، چرا که به خوبی ضمن شناخت دقیق مفاهیم داستان به خیال پردازی و روایتگری تصویری داستان پرداخته است. در این مقاله با بررسی چند نمونه از نگاره های موجود سعی شده است ضمن مطالعه تطبیقی محتوی داستان های برگرفته از کتب تفسیر و مضامین قصه های قرآنی به بررسی نگاره ها با تاکید بر ویژگی زیباشناسی آنان پرداخته شود. از این میان نقش محیط های فرهنگی و اجتماع فرهیختگان در گسترش و غنی نمودن علوم قرآنی و تعامل آنان با هنرمندان تصویرگر کاملا محسوس است. این همسویی موجب شده تا آثار نگاره ها بسیار نزدیک به داستان قرآنی و در عین حال با روح بلند پروازی هنرمندان توام شده و دنیای زیبایی را از هماهنگی محتوی و قالب نگاره پدید آورد.سوالات اساسی در این مطالعه شامل:1) هنرمند نگارگر تا چه میزان به مضامین داستان حضرت آدم (ع) احاطه داشته است؟2) چگونه این مفاهیم در قالب عناصر بصری و تجسمی به تصویر کشیده شده است؟اهداف:1) شناخت نوع ارتباط مضامین داستان حضرت آدم (ع) با زیباشناسی نگاره ای مرتبط قرآنی.2) مطالعه عناصر بصری و زیباشناسی نگاره های داستانی حضرت آدم (ع) در نسخ خطی مصور دوران صفویه.روش تحقیق در این مقاله تاریخی، تحلیلی و توسعی و با مطالعه نمونه هایی تصویری و نیز منابع تفاسیر قرآنی حضرت آدم (ع) بررسی و تحلیل شده است.