جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اساسی ترین روش برای بررسی موضوع رهبری امت پس از رسول خدا(ص) از منظر ویژگیهای آن رهبر و یا صفات امام است. آیا پس از رسول خدا پیشوای مسلمانان هر فردی می تواند باشد؟ و یا لازم است دارای شرایط و صفات ویژه ای باشد؟ از دیدگاه روایات امامیه، اصل امامت زیرمجموعة اصل نبوت است و امامت پس از نبوت چنان اهمیتی دارد که تنها راه کامل شدن دین و استمرار نبوت و به ثمر رسیدن رسالت به شمار می آید و امام باید همچون نبی صفات ویژه ای داشته باشد تا این غرض حاصل شود. مهمترین منبع برای دست یابی دقیق به صفات امام و کمالات و مقامات ویژة او فرمایشات رسول خدا(ص) و اهل بیت علیهم السلام است که اولا به عنوان برجسته ترین دانشند عصر خویش با تذکرات وجدانی و استدلالهای عقلی صفات بارز امام را به روشنی بیان فرموده اند، به صورتی که سخنانشان مورد توجه بیشتر انسانها در همة اعصار بوده است و علاوه بر تثبیت اعتقادات پیروانشان سبب تشخیص امام حق از امام باطل و جلوگیری از گمراه شدن سایر مسلمانان و انسانها شده است و ثانیا توصیف ایشان از مقامات ویژة خویش در حالی صورت گرفته که خودشان در آن مقامات بوده اند و بنابراین با القای شناخت صحیح از امام به پیروانشان به عنوان راهنمایان مسیر عبادت الهی سبب می شوند تا بندگان خدا راه بندگی را با راهنمایی امام و تمسک به او به سلامت و آسان طی کنند. موضوع صفات امام در کتب حدیثی شیعه هزاران صفحه را به خود اختصاص داده است به طوری که می توان بیش از پنجاه صفت برای امام از روایات به دست آورد ه وجوب برخی از آنها همچون معصوم بودن، منصوص بودن، اعلم بودن و افضل بودن توسط متکلمان نیز با دلیل عقلی ثابت گشته است و برخی همچون مهربان ترین مردم بودن، عابدترین مردم بودن، داشتن تولد پاک و نبود سایه برای امام و .... فقط در روایات آمده است. به دلیل کلیدی بودن برخی از صفات امام و وجود ارتباط میان آن صفات با سایر صفات می توان مجموع صفات مذکور در روایات را در زیرمجموعه چهار عنوان کلی ص عصمت امام، نص یا انتصاب آشکار امام، صفات ظاهری امام و علم امام بررسی نمود./

این نوشتار با عنوان شبهه از دیدگاه روایات در چهار فصل فراهم گردیده، هدف از آن ارائه تعریفی از شبهه با استناد به روایاتی است که به نوعی منعکس کننده تلقی معصومین از این واژه می باشد. در فصول چهارگانه این پایان نامه، با محور قرار دادن نظرات معصومین به بحث درباره شبهه پرداخته شده است. فصل اول به تعریف شبهه از نظر لغویون و احادیث و مقایسه آن با واژگان دیگر اختصاص یافته است. در فصل دوم عوامل و زمینه های بروز و گسترش شبهه بررسی شده است. راههای مقابله باشبهه نیز در فصل سوم مورد دقت قرار گرفته است و بالاخره در فصل چهارم مصادیقی از شبهه افکنان معرفی شده و شبهات آنان بیان گردیده است

موضوع تحقیق حاضر بررسی مباحث علوم قرآنی در تفسیر نمونه و هدف آن برجسته ساختن دیدگاههای مفسر در این علوم است. در آغاز با نگاهی به طرح کلی تحقیق و تعریف علوم قرآنی و معرفی تفسیر نمونه به بیان هدف و پیشینة تحقیق و مفهوم شناسی وحی پرداخته شده و این واژه در لغت و قرآن و سنت مورد بررسی واقع و ابعاد زمانی و مکانی آن نسبت به غیر انبیاء تشریح و وحی نبوی و محمدی و جایگاه وحیانی قرآن و نفوذناپذیری آن با نقد افسانه های ورقه بن نوفل و غرانیق تبیین شده و دربارة کاتبان وحی و زبان وحی نیز سخن گفته شده است. دربارة نزول و تعریف آن و اقسام و مراحل و علل و آثار هر یک و آغاز و پایان و مدت نزول و فترت آن بحث شده و واژه های تنزیل و تأویل در لغت و قرآن و همچنین دربارة نشانه گذاری قرآن و رسم الخط آن و تعریف آیه و سوره نیز مطالبی بیان شده است. در فصلی دیگر به بیان ابعاد موضوع، کیفیت جمع آوری قرآن و دلایل عقلی و نقلی آن از دیدگاه شیعه وسنی پرداخته شده و دیدگاه مخالفین نیز تشریح و نظر مفسر دربارة مصحف امام علی(ع) و نظم آیات قرآنی بیان و عاملین جمع آوری قرآن نیز معرفی شده اند. نسخ در قرآن مبحث دیگری است که تعریف آن و حقیقت و هدف و اقسام آن تبیین و مخالفان آن معرفی و فرق آن با بدا تشریح و موارد آن به صورت مبسوط ذکر شده و دیدگاه مفسر در موضوعات مختلف مورد نقد قرار گرفته است. عناوین محکم و متشابه و تعاریف هر یک در لغت و اصطلاح قرآن بررسی و تحلیل و علت وجود آیات متشابه و روش فهم آن، تبیین شده ونمونه هایی از آیات متشابه ذکر و حروف مقطعه تشریح و دیدگاههای مختلفی که دربارة آن ابراز شده، بیان شده است. فلسفة اعجاز قرآن و دلایل آن و ابعاد مختلف اعجاز از نظر لفظی و محتوایی و علمی و تاریخی، یکی دیگر از مباحث مورد بررسی است. در فصل پایانی، مصونیت قرآن از تحریف با تبیین موضوع و ذکر اقسام آن و بیان دیدگاه مشهور آغاز و با تشریح دلایل عدم تحریف از منظر قرآن و روایات و عقل ادامه و با نگاهی به کتاب فصل الخطاب و نقد تفسیر پایان یافته است./

این رساله در دوبخش تنظیم شده است. بخش اول در چهار فصل با این عناوین تنظیم شده است: فصل اول بحث های مقدماتی، فصل دوم نگاهی به زن در ادوار تاریخ( زن در یونان، روم باستان، هند، چین، استرالیا، فرانسه، ایران، اعراب جاهلیت)، فصل سوم آفرینش زنان، فصل چهارم فضیلت زنان. بخش دوم با عنوان بررسی نقش زنان در زندگی انبیای الهی از دیدگاه قرآن می پردازد. مطالب بخش دوم به اینصورت می باشد: حوا، بلقیس، ساره همسر حضرت ابراهیم، همسران خیانتکار (نوح، لوط) زلیخا، مادر حضرت یوسف، بانوان مطروحه در زندگانی حضرت موسی، حضرت مریم، همسر حضرت زکریا، حضرت فاطمه زهرا(س)/

در این پژوهش شخصیت آسیه از منظر آیات و روایات بررسی شده است. هدف از انجام این پژوهش روشن ساختن ابعاد گوناگون زندگی آسیه به عنوان یکی از اسوه های قرآن و زنی صالح و تجزیه و تحلیل شخصیت او از دیدگاه قرآن و روایات بوده است. نتایج بررسی نشان می دهد که آسیه بنت مزاحم نام زن فرعون معاصر موسی بوده که در روایات اسلامی زنی برگزیده و ممتاز معرفی شده است. در قرآن کریم نیز دوبار از این بانو بدون ذکر نام یاد شده است. یک بار در شرح برگرفته شدن موسی از نیل که در آیة نه سوره قصص به آن اشاره شده است و بار دیکر در آیه ‎11 سورة تحریم که آسیه از خدا خواست او را از فرعون و قوم ستمکارش رهایی بخشد و بهشت را روزی وی سازد. خدا برای تمامی کسانی که ایمان آورده اند بدون دخالت جنسیت آنان همسر فرعون را مثال آورده تا نشان دهد که رستگاری تنها منوط به ایمان خالص به خدا و رسول و حسن اطاعت از پروردگار است. آنچه در تفاسیر و تواریخ مطرح شده است از بدو خلقت ابوالبشر آدم علیه السلم در خانواده کفر زنی وجود نداشته که در دوستی خدا و رسولش بدین گونه ثابت قدم باقی بماند. رضای پروردگار را در هر شرایطی بر همه چیز مقدم داشته و مسیر سعادت را پیموده تا اینکه به مقامی می رسد که جایگاه خود را نزد پروردگارش در بهشت مشاهده می نماید/

. دراین رساله که با عنوان بررسی روایات تفسیری امام صادق(ع) در جزء نهم قرآن در سه فصل تنظیم گردیده است، احادیث تفسیری امام صادق(ع) در ذیل جزء نهم از تفاسیر روائی شیعه جمع آوری و از منابع اصلی مصدریابی و استدراک شده است.تمام احادیث نقل شده، مورد بررسی سندی و دلالی قرار گرفته و در پایان شرح حال رجال در فصلی جداگانه آمده است./

پژوهش حاضر «بررسی زندگی حضرت موسی(ع) و پیامبر اکرم(ص)» در ابعاد مختلف است که در نتیجة بررسی بین زندگی این دو پیامبر اولوالعزم مقایسه ای تطبیقی صورت گرفته و این نتایج حاصل شده است که این دو پیامبر(ص) در این موارد تشابهاتی دارند، نبوت هر دو از قبل پیش بینی شده بود، هر دو قبل از نبوت مدتی را به چوپانی پرداختند، هر دو از سوی همسر مورد پشتیبانی قرار گرفتند، هر دو در جوار کوه به پیامبری رسیدند، اولین فریضه ای که به عنوان حکم الهی بر هر دو واجب شد نماز بود، هر دو مأمور بودند حاکمان عصر خود را به دین خود دعوت نمایند، به هر دو نسبت سحر و جنون دادند، هر دو ناگزیر شدند از موطن خود هجرت کنند و به هر دو کتاب آسمانی داده شد و کتاب آسمانی هر دو نیز مورد تحریف قرار گرفت، با این تفاوت که کتاب حضرت موسی(ع) به طور کامل (لفظی و معنوی) مورد تحریف واقع شد ولی قرآن طبق وعدة الهی از تحریف لفظی در امان ماند، گرچه به تحریف معنوی دچار گشت/

در این پژوهش صجایگاه اجتماعی زن معاصر با تکیه بر آیات و روایات در دو مرحله کتابخانه ای و میدانی ارزیابی شده است. این تحقیق در پنج فصل تدوین و تنظیم گردیده است. پس از بیان کلیات پیرامون موضوع در فصل اول با استناد به اسناد و مدارک معتبر کتابخانه ای در فصل دوم جایگاه اجتماعی زن در تمدن ها و ادیان بزرگ پیش از اسلام و در عصر جاهلیت مرور شده و پس از تصریح به جایگاه اجتماعی زن مقارن ظهور اسلام و ذکر مصادیقی از مشارکت سیاسی اجتماعی زنان در حیات معصومان(ع)، عظمت آیین اسلام در احیاء شخصیت و جایگاه اجتماعی زن، نمایانده شده است. در فصل سوم پس از سیری کوتاه در بعد تکوینی و نقش محوری زن در خانواده، با استناد به ایات و روایات، جایگاه اجتماعی زن معاصر در جامعه کنونی به تصویر کشیده شد که در تطبیق با موازینمقدس اسلام در فصل پنجم فرضیه صوجود فاصله جایگاه اجتماعی زن معاصر با جایگاه واقعی زن در نظام اجتماعی اسلام تأیید گردید. در این پژوهش این نتیجه به دست آمد که علی رغم پیشرفت در اعتلای فرهنگ اسلامی در جامعه، هنوز چالش هایی در حضور مطلوب زن مسلمان در عرصه های حیات اجتماعی وجود دارد. در ایجاد جایگا مطلوب زنان مسلمان در حضور اجتماعی، راه کارهای فرعی و پیشنهاداتی بر محوریت سه راه کار اصلی ذیل ارائه گردید: الف. شناساندن بایدهای دینی و درونی کردن ارزش های آن در جامعه. ب. شناسایی نبایدهای دینی که در جامعه عینیت یافته اند و برنامه ریزی جهت زدودن آنها از جامعه. ج. شناسایی عوامل بدبینی نسبت به احکام اسلام و برنامه ریزی اصولی جهت رفع آن./

در کتاب های لغت حکومت به معنای قضاوت و داوری، فرمان و فرماندهی کردن، نفوذ و ثبوت رأی و نظر و ممانعت کردن به کار رفته است. در قرآن کریم هم به چیرگی و حاکمیت مطلق خداوند اشاره شده که حکومت از آن خداست و در میان آدمیان فقط پیامبرانند که از طرف خداوند به اعمال سلطه و قدرت و فرمان بر آدمیان مجازند مگر کسانی که از طرف پیامبران مأذون باشند. این وعدة الهی است که در آخر الزمان مهدی علیه السلام به حکومت خواهد رسید و دنیا را پس از آنکه پر از ظلم و ستم شده باشد پر از عدل و داد می کند. این پژوهش به بررسی و مقایسة شیوه های حکومت حضرت مهدی علیه السلام در روایات فریقین پرداخته. در این تحقیق، مسائل مربوط به حکومت امام مهدی علیه السلام در چند مرحله بررسی شده است. در فصل اول پس از بیان کلیات تحقیق، به تعریف حکومت و ضرورت آن از دیدگاه قرآن و روایات و انواع حکومت و شناسنامة مهدی موعود از زبان معصومین علیهم السلام بیان شده است. در فصل دوم، نگاه فریقین به ویژگیهای شخصیتی منجی آخر الزمان آورده شده است. در فصل سوم، شیوه های حکومتی امام با استناد به رهنمودهای قرآن و روایات آورده شده است. در فصل چهارم، اوضاع عمومی آخر الزمان قبل از ظهور مهدی موعود(عج) و ویژگیهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... حکومت امام مهدی علیه السلام بیان شده است. در فصل پنجم آثار و برکات و مدت حکومت امام مهدی علیه السلام بیان شده است و بوسیلة این پژوهش روشن می شود که تنها حکومت ماندگار درجهان حکومت مهدی موعود می باشد که الهی بوده و تمامی حکومتها از بین خواهند رفت و مردم از آثار و نتایج حکومت امام مهدی علیه السلام بهره مند خواهند شد./

در حال حاضر مسأله ارتباط دختر و پسر یکی از معضلات اصلی جامعه ماست واگر بینش و گرایش جوانان در این زمینه اصلاح نشود پیامدهای منفی بسیاری را به دنبال خواهد داشت. حل این مشکل برای حفظ سلامت فردی و اجتماعی در جامعه ضروری است. باید حدود ارتباط را برای نوجوانان و جوانان ترسیم کرد، شناخت صحیح از جنس مخالف را به آنان آموخت و شیوه های برخورد را به آنان یاد داد. در دنیای امروز که به تدریج ارزشهای انسانی تضعیف می شود و آسیب های اجتماعی تشدید می گردد. ضرورت دارد که برای هدایت و حمایت نسل جوان اقداماتی سریع آغاز شود. اسلام که جامع ترین مکتب است. بشترین توصیه ها را در هدایت وتربیت نسل جوان دارد. این پژوهش با بهره گیری از قرآن، چراغ هدایت و احادیث ارزشمندانه سعی در کاهش و رفع این مسأله در سطح جامعه داشته و در نظر دارد تا به نیاز او پرسش های جوانان در این مسأله تا حدودی، پاسخ دهد. فصل اول در بردارنده انگیزه ها، علل وعواملی است که این چنین روابطی را بوجود می آورد و به مسائلی چون نقش خانواده در پیدایش این مشکل و گسترش آن، ضعف اعتقادی و فقر فرهنگی جامعه، تأثیر و عملکرد رسانه ها در این خصوص می پردازد، فصل دوم درباره آثاری که این روابط در پی دارند بحث شده است از جمله آثار دنیوی از قبیل بیماریهای روحی، روانی و آسیب عاطفی، فرار جوانان بویژه دختران و پیامدهای ناشی از آن، گسترش فساد و فحشا، پیوستن به باندهای فساد و قاچاق زنان و دختران، علاوه بر آن که به آثار اخروی این نوع روابط نیز اشاره شده است. و در فصل سوم به ارائه راهکارهای و برای مصؤنیت از این بحران پرداخته شده و راههایی نظیر تربیت صحیح فرزندان در خانواده و اصلاح محیط خانه، تقویت اعتقادی و فرهنگی خانواده و فرزنداو. توجه به بحران هویت جوانان، ازدوج بهینه سازی اوقات فراغت جوانان طبق آیات و روایات قرآنی پیشنهاد شده است. فصل چهارم نیز الگوهای قرآنی برای جوانان و نمونه هایی از روابط سالم بین دختران و پسران برگرفته از متون مذهبی، ارائه گردیده تا جوانان به تأسی از آنان، روابط خود را شکل دهند./