جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علل پیدایش مکتب های کلامی( تعصب عربی، اختلاف در رهبری، همزیستی مسلمانان با پیروان ادیان دیگر، ترجمه کتب فلسفی، مطرح کردن مباحث اعتقادی، قصه گویی، گرایش های حزبی، جلوگیری از تدوین و نشر حدیث پیامبر، برخورد فرهنگی مسلمانان و پیروان ادیان دیگر و...)؛ راههای نفوذ اندیشه های بیگانه( مراکز فرهنگی، عقاید یهودی که د رجهان اسلام نفوذ کر؛ علل پیدایش فرقه های کلامی (ریاست طلبی، انگیزه های مادی، تحریف احادیث)، فرقه های کلامی موجود در عصر امام رضا (ع) (واقفه، معتزله)، محور مناظرات معتزله با امام رضا، مناظره با اهل حدیث، مناظرات بصره از مباحثی هستند که در این رساله بررسی شده اند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نظر برخی محققان مبنی بر اینکه در عهد عتیق از معاد و رستاخیز مگر دربرخی موارد معدود سخنی نرفته است که آنها هم در کتابهای متاخر و پس از تبعید و برخورد فرهنگی با ایرانیان آمده است، می باشد. روش تحقیق در رساله حاضر، روش تحلیل محتوا و کتابخانه ای است. مطالب تحقیق در شش فصل به شرح ذیل تنظیم شده است: فصل اول به عنوان کلیات بحث، مقدماتی را درباره عهد عتیق و بخشهای مختلف آن و نیز میزان سندیت عهد عتیق نزد یهودیان و مسیحیان بیان می دارد. درفصل دوم، دلایل وشواهد بر معاد در عهد عتیق استقصا شده و درسه قسمت آیات با دلالت مستقل، استدلال بر معاد و ذکر فواید آن و نیز کلید واژه ها مورد بررسی قرار می گیرد. فصل سوم، با عنوان " انکار معاد" به آراء محققان درباره نبود ذکر معاد در عهد عتیق اشاره نموده و آیات نافی معاد را درتورات و سایر کتب عهد عتیق به همراه میزان دلالت آنها بر نفی معاد بررسی می کند. دائره شمول معاد( نفی رستاخیز بدکاران) و تناسخ از دیگر بحثهای این فصل هستند. در فصل چهارم، روح، مرگ و برزخ در کنار مسائل مربوط به آنها مورد بررسی قرار می گیرد. فصل پنجم نیز، آخرالزمان و قیامت و رابطه آن دو را باهم به تفصیل بیان می کند. آخرین فصل تحقیق نیز اختصاص به نظام داوری( ملاک داوری، فراگیری داوری، کیفیت ثبت اعمال و .....) بعد از جهنم و بهشت ( در کتب عهد عتیق، تلمود و بین العهدینی) به همراه مباحث دیگری چون معاد جسمانی و روحانی دارد. نتایج حاصل از تحقیق نشانگر بطلان نظریه عدم اشاره عهد عتیق به معاد و رستاخیز می باشد. زیرا با بحثهایی چون آیات دلالت کننده بر معاد، کلید واژه ها، ماهیت مرگ، برزخ و.... که کم و بیش به نحو مشابهی در تمام بخشهای متقدم و متاخر عهد عتیق بدانها اشاره شده است، براحتی می توان گفت که ایمان به معاد به صورت توافقی در تاروپود آیات کتاب مقدس مضمر است و آنچه که محققان رابه وادی انکار کشانده است، یکی نوع خاص بینش آنان( روشنکرمابانه) است و دیگر اینکه آنان تنها به دنبال آیات صریح در رستاخیز مردگان بوده اند و چون به دو یا سه مورد آن هم در کتابهای متاخر برنخورده اند به چنین پنداری دچار شده اند. البته مباحث معاد شناسی در عهد عتیق( خصوصا" در اسفار خمسه) چنانکه باید و شاید توصیف نشده است و تعدد و تنوع مولفان و شرایط اجتماعی و زبان عصری آنان در متن عهد عتیق به موض و درهم رفتگی مطالب افزوده است .

معنای فطرت، دیدگاههای مختلف درباره معنای فطری بودن خداشناسی، روشهای گوناگون شناخت حضوری و شهودی، نقد و بررسی دلایل مربوط به اثبات خدا از طریق امور درونی و فطری بشر از مباحث مطروحه در این رساله است.

حقق در این رساله ابتدا مراحل سیر تکاملی بحث را به سه مرحله تقسیم کرده است :مرحله دوران بینیادین، دوران تکامل، دوران انتقال. سپس نظرات احمد بن حنبل، ابن تیمیه و ابن قیم جوزیه را به ترتیب درباره دوران های مختلف آورده است. در فصل اول بررسی موضع نزاع بین تشیع و وهابیت، در فصل دوم بررسی توحید و شرک از دیدگاه وهابیت، در فصل سوم توحید و شرک از دیدگاه تشیع بررسی شده است. فصل چهارم رساله پاسخ به وهابیان نام دارد.در فصل پنجم آثار و تبعات حقوقی توحید و شرک مورد بررسی قرار گرفته است.

این رساله دو بخش دارد که بخش نخست آن، مسیح شناسی در روایات را طی هشت فصل بررسیده است. مریم و معبد اورشلیم، بشارت آمدن عیسی و ذهنیتهای مردم، تولد و زندگی عیسی، مسائل اخلاقی عیسی، ادعاهای عیسی و برخورد یهودیان و احبار، عروج عیسی، حواریون، مواعظ، کلمات و تعلیمات عیسی عناوین این فصلها است. بخش دوم مسیحیت در روایات را در سه فصل: تعریف مسیحیت، اعتقادات مسیحی و شخصیت پولس شرح داده است

در این رساله این مباحث مورد بررسی قرار گرفته است: اتصاف خداوند به صفات جمال و جلال، انواع و اقسام صفات خدا، نقل آراء و آراء موجو در باب توحید صفاتی، نقد و بررسی نظریه نفی صفات ثبوتی، نقد وبررسی نظریه معتزله یا نظریه نیابت ذات از صفات، تبیین نظریه وحدت ذات و صفات الهی، اثبات توحید صفاتی از دیدگاه قرآن، توحید صفاتی از دیدگاه فلاسفه غرب

در این پایان نامه خلقت آدم، خلافت انسان، لزوم زندگی اجتماعی بشر و نحوه آفرینش حوا و ازدواج فرزندان آدم، بهشت آدم،لغزش وتوبه آدم،نخست در آیات قرآن و سپس در تورات و انجیل بررسی شده اند.

رساله حاضر ترجمه دو فصل " تجربه دین یهودی"" و " تجربه دینی مسیحیت پیشین" از کتاب " تجربیات دینی بشر" اثر نینیان اسمارت می باشد. در این کتاب این مباحث آورده شده است: زندگی عیسی، ماموریت عیسی، رستاخیز مسیح، پولس طرسوسی، الهیات پولس، گنگوسی گری، ساختار کلیسا در قرن دوم، مانوی گرایی،

مباحث این پایان نامه عبارتند از : معنای لغوی و اصطلاحی تربیت، عنایت قرآن به تربیت معنوی و تزکیه روح، روش تربیتی قرآن شامل : انذار و تبشیر،موعظه، نصیحت و خیرخواهی،وصیت به خیر و حق، امر به معروف و نهی از منکر، یاد مرگ و قیامت، انجام واجبات و ترک محرمات، انجام مستحبات،مراقبه و محاسبه، معرفی اسوه ها و، صفات انسان تربیت شده مثل حسن اخلاق و احترام به دیگران، اهداف تربیت معنوی مانند پرورش روح ایمان و عمل صالح، یاد خدا، توبه،نیایش، داشتن حالت خوف و رجاء، قرب به خدا نهایی ترین هدف تربیت معنوی، روشهای تربیت عقلانی چون تفکر، فراگیری دانش، آزاد اندیشی، ایجاد محیط سالم، استفاده از مثال

این رساله در ‎6 فصل تنظیم شده است. در فصل اول معنای لغوی و اصطلاحی اجتهاد از نظر علمای شیعه (سید مرتضی، محقق حلی، علامه حلی، صاحب معالم، شیخ بهایی)و از دیدگاه علمای اهل سنت ( غزالی، شاطی، شوکانی و خلاف ) آورده شده است.در فصل دوم به منشاء لزوم اجتهاد، پدید آمدن زمینه های اجتهاد و نمونه ها از اجتهاد صحابه پیامبر آورده شده است. در فصل سوم ادله آسان بودن اجتهاد در زمان پیامبر، اجتهاد در دوران صحابه و تنوع گرایش ها بین صحابه و ... آورده شده است در فصل چهارم به منابع اجتهاد و استباط در اسلام می پردازد (قرآن، سنت، اجماع ) فصل پنجم به علم اصول و تاریخ آن در میان شیعه و اهل سنت پرداخته است فصل ششم به اجتهاد در دوران تابعین و مطرح شدن اجتهاد یا محتوا و مفهوم جدید می پردازد.