جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه به بررسی رابطه ی بین ضرورت و واقعیت از دیدگاه ارسطو می پردازد. ضرورت در آثار ارسطو به گونه های بسیاری به کار می رود که از یک سو همه ی آنها به یک معنای واحد اشاره می کنند و از سوی دیگر حوزه ی کاربرد آنها و نحوه ی کاربردشان متفاوت است. دو حوزه ی عمده ی کاربرد ضرورت در آثار ارسطو حوزه ی واقعیت و حوزه ی زبان است و حوزه ی زبان به نوبه ی خود به حوزه ی صدق و حوزه ی تعلق تقسیم می شود. ضرورت مطلق و ضرورت مشروط دو نحوه ی کاربرد ضرورت است و ضرورت مطلق به نوبه ی خود به ضرورت بالذات و بالغیر تقسیم می شود. اما بحث از رابطه ی بین ضرورت و واقعیت در صورتی مطرح می شود که تمایزی بین چیزهای ضروری و چیزهای واقعی وجود داشته باشد و ضرورت به برخی از مؤلفه های حوزه ی زبان تعلق گیرد. از این رو در بخش دوم این پایان نامه رابطه ی سه کاربرد ضرورت در حوزه ی زبان (که به گزاره تعلق می گیرد) با واقعیت مورد بررسی قرار می گیرد و نشان داده میشود که ضرورت مطابقت، که عام ترین معنای ضرورت است، مبتنی بر قانون تناقض در حوزه ی واقعیت، ضرورت صدق مبتنی بر فعلیت در آموزه ی قوه و فعل و ضرورت تعلق مبتنی بر ذاتی در آموزه ی ذاتی و عرضی است. از این رو از دیدگاه ارسطو، این سه کاربرد ضرورت در منطق نمی تواند مستقل از واقعیت باشد.

سطرهای آغازین دربارة عبارت ارسطو یکی از تأثیرگذارترین متون در تاریخ معناشناسی است و مقدمه‌ای مهم برای فهم و تقریر برخی از دیدگاه‌های ارسطوست. بر اساس تفسیر کلاسیک، ارسطو به طور عام بیان می‌کند که نوشته‌ها نشانگرِ آواها (الفاظ) است و آواها در وهله نخست نشانگرِ انفعال‌های نفس و انفعال‌های نفس شبیه اشیاء و در نتیجه آواها با واسطه نشانگرِ اشیاء است. در دوران معاصر، نورمان کرتزمن این تفسیر را به چالش کشید و تفسیر جایگزینی را مطرح کرد که سرآغازی برای باز تفسیر این فصل شد. این مقاله بر بخش اول از این فصل متمرکز می‌شود، برخی از تفسیر‌های کلاسیک و معاصر از آن را تقریر می‌کند و پس از بررسی برخی از واژگان کلیدی، تفسیر مختار را ارائه می‌دهد که بر اساس آن هدف اصلی ارسطو تفکیک بین سه حوزه لفظ، اندیشه و واقعیت و توجه به احکام مشترک و به ویژه اختصاصی آن‌هاست که در حل برخی دشواری‌ها سودمند است.

رساله حاضر با عنوان "اتحاد و تناظر نظریه های معرفت و عشق و وجود در فلسفه افلاطون" بر آن است تا با طرح و بحث نظریه های سه گانه نامبرده, همگی آنها را تحت مساله و مفهوم واحدذ سیر صعودی از عالم محسوس به سوی ساحت معقول, گردآورد. با آین کار است که روزنه ای به سوی تناظر میان هر سه نظریه معرفت و عشق و وجود گشوده می شود. البته تناظر میان هر سه نظریه, خود به تناظر میان دو نظریه معرفت و عشق محول می گردد, چرا که اولا" معرفت و عشق اموری ذومراتب هستند و ثانیا" معرفت و عشق متضمن اصل حیثیت التفاتی است. به عبارت دیگر از نظر گاه افلاطون معرفت و عشق, همیشه معرفت به چیزی و عشق به چیزی می باشند. بر این اساس و با توجه به لزوم وجود فاعل معرفت و عشق ( شخص شناسنده و عاشق), تناظر میان مراحل معرفت با منال عشق در مرتبه نفس بشری است که تحقق می پذیرد. این نفس بشری نزول یافته از ساحت معقول و نامحسوس است که سیر و سلوک صعودی معرفت و عشق را از پایین ترین مرتبه محسوسات آغاز می کند و سپس به کمک حس و محسوس, به برترین نقطه ساحت معقول یعنی مبداء و مثال خیر و زیبائی مطلق تعالی می یابد.

هیپیاس بزرگ، بدون تردید یکی از عامترین محاورات افلاطون است و در حقیقت انتقادی بی رحمانه از یک سوفیست مشهور یعنی هیپیاس می باشد، موضوع ظاهری این اثر کالون(زیبایی،نجابت ، اصالت و ..)میباشد که در فلسفه یونان باستان اهمیت فوق العاده ای داشته است. این پایان نامه تقریبا یک شرح معنایی از محاوره ارائه میدهدو همانطور که به شرح متن می پردازد در جستجوی آشکار کردن ارتباط عناصر دراماتیک آن با هدف فلسفی این محاوره می باشد به طور خاصتر، خواننده هیپیاس بزرگ به بررسی جایگاه دو طرف گفتگو در ارتباط آنها با موضوع زیبایی دعوت می شود و این محاوره امکان بررسی شباهت ها و تفاوت های بین فیلسوف حقیقی و سوفیست را به ما میدهد تا به کمک آنها اسرار و رموز زیبایی حقیقی را بررسی و درک کنیم

چکیده (فارسی): رساله فایدروس از مهم ترین آثار افلاطون است ، که تقریبا کل اندیشه او را به طور فشرده در خود گنجانده است . این اثر شورانگیز که با سه خطابه در وصف عشق آغاز می شود ، به تبیین و بررسی خطابه نویسی در عصر افلاطون می پردازد و در نقطه اوج خود هنگامی به پایان می رسد که اساسا مسئله نوشتن از سوی افلاطون مورد نقادی واقع می شود . در ظاهر محتوای رساله خطابه نویسی ونقد نوشتن است ، اما در قالب اسطوره ای که در سخنرانی سقراط ارایه شده است ، مطالب عالی فلسفی در حوزه ووجود شناسی و معرفت شناسی افلاطون عرضه شده است . مساله نفس ،جهان شناسی ، نظریه آنامنسیس ، تناسخ و جایگاه عشق در وجود شناسی ومعرفت شناسی از جمله مواردی است که در این رساله در صدد تفسیر آن بر آمده ام . از سوی دیگر افلاطون در اینجا به نقد جایگاه خطابه در زمانه خود می پردازد و معنای جدیدی مبتنی بر دیالکتیک عرضه می کند که نتیجه چنین باز تعریفی چیزی جز این نخواهد بود که خطیبان را به فیلسوفان متمسک کند . افلاطون گرچه تعریف جدیدی از خطابه نویسی ارایه کرده است ، اما در نهایت عنوان می کند که اساسا مطالب فلسفی در خور نوشتن نیستند ، بلکه باید به روش گفتگوی زنده منتقل شوند که در اینجا باز به معنای دیالکتیک متوسل می شود

چکیده (فارسی): اسطوره حکایتی تخیلی است که متعلق باوراست. افلاطون فیلسوفی است که به رغم انتقاداتی که در کتاب دوم جمهوری برهومر وهزیود وارد کرده است و آن دو را به سبب اینکه دروغهایی را به خدایان نسبت داده اند. مورد نکوهش قرار داده است با این حال افلاطون برای بیان برخی از مباحث فلسفی خود از اسطوره استفاده کرده است اسطوره در فلسفه افلاطون از جایگاه مهمی برخوردار است. افلاطون به علت این که برای بیان برخی از مباحث فلسفی خود از طریق استدلال های منطقی نمی توانست پیش برود لذا برای رسیدن به اهداف و مقاصد اخلاقی و دیالکتیکی خود به اسطوره متوسل شده است. اسطوره هایی که افلاطون مورد استفاده قرار می دهد نقشها و کارکردهای مختلفی در فلسفه افلاطون دارند. برخی از این اسطوره ها ستنتی و کهن هستند و برخی دیگر از این اسطوره ها را خود افلاطون ابداع کرده است.

چکیده (فارسی): از آن جا که هر فیلسوف بزرگی با نظر به فلاسفه ی پیش از خویش قدم دروادی تفکر می نهد و افلاطون نیز به طور قطع یکی از فلاسفه ی بزرگ و موسس در تاریخ فلسفه می باشد ، می توان نتیجه گرفت وی نیز در خلاء عقلانی به تفکر نپرداخته و با نظر به فلاسفه ی پیش از خود قدم در این وادی نهاده است. بدین ترتیب باید گفت وی در پایه ریزی نظریه ی مثال تحت تاثیر آموزه های سه فیلسوف پیش از خود یعنی آموزه ای "اشیاء اعدادند" فیثاغوری و مفهوم وچود ثابت پارمنیدس و بحث تعاریف و کلیات سقراطی بوده است و در تاسیس نظریه ی نسبی گرایی معرفتی از آموزه ی سیلان هراکلیتوس و آموزه ی انسان معیاری پروتاگوراس استفاده نموده است و بالاخره در تاسیس نظام غایت انگارانه ی خویش تحت تاثیر مفهوم نوس آناکساگوراس بوده است.

چکیده (فارسی): پایان نامه درباره ی نظریه ی یادآوری افلاطون است . افلاطون یادآوری را در سه محاوره ی منون ، فایدون و فایدروس به صراحت مطرح می کند. ازهمین رو پایان نامه به سه بخش تقسیم شده و یادآوری در هر یک از این محاورات مورد بررسی قرار گرفته است ( البته ،از هر یک محاورات به منظور درک بهتر یادآوری شرح مختصری بیان شده است). اما هدف اصلی و بنیادین نشان دادن این واقعیت است که _ برخلاف تفاسیر رایج _ یادآوری قابل تفسیر به فطری گرایی نیست . بنابراین،سعی نموده ام نقش و اهمیت ادراک حسی را نه تنها در محاورات یادشده بلکه در سایر محاورات افلاطون از قبیل جمهوری و ثئایتتوس نیز نشان دهم. به عبارت دیگر،در نظر داشته ام جایگاه حق ادراک حسی را در نظام فلسفی افلاطون مشخص نمایم