جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
دیاری, محمد تقی (استاد، گروه ‌علوم ‌‌قرآن ‌و حدیث، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، ‌دانشگاه ‌قم، قم، ایران.)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 207
چگونگی تغییر گفتمان فرهنگی سیاسی جامعه پس از رسول خدا (ص) با تأکید بر احادیث ساختگی
نویسنده:
محمد تقی موسوی کراماتی، محمد تقی دیاری بیدگلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
جامعه اسلامی پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله به سوی ارزش‌های ناهمسو با ارزش‌های عهد نبوی حرکت کرد. این مقاله در پی روشن ساختن راهبردهای هدفمند حکومت پس از دوران حضور پیامب(ص)برای جابه‌جایی فرهنگی در سایه سکوت دینی و مدنی افکار عمومی جامعه اسلامی است. مقاله با روش تحلیلی و با استناد به منابع دست اول نشان می‌دهد که این راهبرد به کمک احادیث ساختگی، ابعاد سه گانه اندیشه، شخصیت و سنت پیامبر(ص)را از طریق برنامه سه گانه نظریه‌سازی، شخصیت‌سازی و رفتارسازی دگرگون ساخت و کوشید قرائتی نو از گفتمان اسلامی و سازگار با منافع سیاسی در میان افکار عمومی نهادینه سازد
صفحات :
از صفحه 73 تا 96
مشخصات اثر
تحلیل سندی و محتوایی حدیث «قُولُوا فینا ما شِئتُم ...» با رویکردی به نفی غلو از ساحت اهل بیت(ع)
نویسنده:
مهیار خانی مقدم ، محمدتقی دیاری بیدگلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
9- غلات (اعم، (فرق اسلامی))
چکیده :
از جمله آسیب‌های حدیثی، انتشار تقطیع یافته یا برداشت‌های ناصحیح از روایات اهل بیت (ع) درباره خصوصیات و فضایل ایشان است که در برخی از موارد، به عقاید غالیانه منتهی می‌گردد. پژوهش حاضر، بر اساس روش «تحلیل محتوا» به بررسی سندی و دلالی حدیث «قُولُوا فینا ما شِئتُم ...»؛ «درباره ما (اهل بیت (ع)) هرچه می‌خواهید بگویید...» می‌پردازد که بر اساس برخی از تعابیر، موهم غلو است. بدین‌رو پژوهش حاضر درصدد است به پرسش‌های ذیل پاسخ گوید: آیا این حدیث در منابع معتبر شیعی یا اهل سنت نقل شده است؟ فضای صدور و انواع گونه‌های نقل شده‌ی این روایت، چگونه است؟ تحلیل وثاقت راویان حدیث بر اساس منابع رجالی، چه اطلاعاتی را در خصوص کیفیت اسناد حدیث به دست می‌دهد؟ منظور از خارج از تصوّر بودنِ فضیلت‌های امامان (ع) در این روایت چیست؟ آیا می‌توان هرگونه فضیلتی را به اهل بیت (ع) منتسب نمود؟ چگونه می‌توان بر اساس این حدیث، رابطه‌ی بندگی امامان (ع) را در برابر خداوند تبیین کرد؟ رویکرد روایت مذکور به ادّعای در نظر گرفتن مقام نبوّت برای امامان (ع) چیست؟ بر اساس برونداد این پژوهش، حدیث مذکور در کتاب «الخصال» تألیف صدوق، دارای سندی صحیح و راویان ثقه بوده و محتوای آن نیز در راستای نفی هرگونه غلو از ساحت اهل بیت (ع)، قابل تبیین است.
صفحات :
از صفحه 193 تا 210
مشخصات اثر
پژوهشی تطبیقی در آیات 52 و 53 سوره یوسف(ع) در تفاسیر فریقین
نویسنده:
محمدتقی دیاری بیدگلی، فرشته حاجی شاه کرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
سوره یوسف(ع)، بر اساس نصّ قرآن از بهترین و آموزنده­ترین داستان­های قرآنی است که پروردگار متعال از آن به «احسن­القصص» یاد کرده است؛ لکن این سوره نیز از هجمه شبهه­ها و اسرائیلیّات در امان نمانده و برخی از آیات آن به‌شدّت دست‌خوش اقوال متعدّد مفسّران شیعه و اهل سنّت شده است و بعضاً روایاتی بسیار ناشایست، به درون تفاسیر راه یافته که سببِ خدشه‌دار شدن سیمای توحیدی و مقام عصمت حضرت یوسف(ع) می‌شود. از جمله آیاتی که معرکه آرای بسیاری از مفسّران قرار گرفته، آیات52 و 53 این سوره­ است که در آن ماجرای اعاده حیثیت حضرت یوسف(ع) بیان شده­ است؛ از این رو، در این مقاله تلاش شده تا با تبیین و بررسی آرای مفسّران فریقین، تفسیری صحیح و هماهنگ با سیاق معنوی و محتوایی از آیات یادشده ارائه شود.
صفحات :
از صفحه 1 تا 30
مشخصات اثر
نقد و بررسی دیدگاه‌ها و شبهات مربوط به خاتمیت از دیدگاه آیات و روایات و عقل (نقل و عقل)
نویسنده:
محسن یاراحمدی قرایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مهم‌ترین و بنیادی‌ترین آموزه‌های اسلامی، مساله خاتمیت است، مساله خاتمیت و این‌که پیامبر اسلام (ص) آخرین پیامبر الهی است از مسائلی است که همه مسلمین از هر گروه و مذهبی به آن معتقدند و نه تنها دانشمندان بلکه فرد فرد توده‌های مردم مسلمان نیز با آن آشنا هستند و به اصطلاح از «ضروریات اسلام» است که هر کس مختصر معاشرتی با پیروان این مکتب داشته باشد به زودی در می‌یابد که آنان پیامبر اسلام (ص) را آخرین پیامبر الهی می‌دانند، آیات و روایات فراوانی، اسلام را به عنوان آخرین دین الهی و پیامبر اکرم (ص) را به عنوان پایان‌دهنده سلسله پیامبران معرفی کرده‌اند. ارتباطی که این مساله با مسائلی مانند امامت و رهبری و جاودانگی و جامعیت دین دارد، اندیشمندان اسلامی را بر آن داشته است تا در اطراف رازها و اسرار این حقیقت دینی، تاملات بیشتری داشته باشند. شبهاتی که در این پایان نامه به بررسی آنها پرداخته شده است به شرح ذیل می‌باشد: الف) شبهات بخش اول (تشکیک در ادله خاتمیت): 1ـ خاتم النبیین در آیه 40 سوره مبارکه احزاب دلالت بر ختم نبی دارد نه ختم رسل (فرق بین نبی و رسل). 2- تاویل خاتم به انگشتر، زینت، مهر تصدیق (شبهه اول). 3ـ حدیث پیامبر(ص( که فرمودند : من اولین انسان و نخستین پیامبر هستم (شبهه دوم). 4ـ نبی شدن ابراهیم فرزند پیامبر در صورت زنده ماندن (شبهه سوم). ب) شبهات بخش دوم (استدلال بر استمرار نبوت با تکیه بر آیات قرآن): 1ـ استدلال به آیه 35 سوره مبارکه اعراف مبنی بر تداوم ارسال رسول (شبهه اول). 2ـ استدلال به آیه 15 سوره مبارکه مومن مبنی بر تداوم ارسال رسول (شبهه دوم). 3ـ استدلال به آیات 47 و 49 سوره مبارکه یونس و حدیث پیامبر مبنی بر استمرار ارسال رسول بعد از پیامبر(ص) (شبهه سوم). 4ـ دلالت تعدای از آیات قرآن ]نبأ،28 ـ ق،41 و 42ـ مطففین،6ـ فجر،22ـ انعام،158[ مبنی بر استمرار ارسال رسول بعد از پیامبر(ص) (شبهه چهارم). همچنین در بحث عقلی خاتمیت به نقد نظریات اقبال لاهوری، سروش و مجتهد شبستری با تاکید بر آراء ونظریات شهید مطهری پرداخته شده است.
مشخصات اثر
تحلیل رویکرد نومعتزله به سنت با تکیه بر دیدگاه‌های نواندیشان عرب
نویسنده:
نرگس بهشتی؛ استاد راهنما: محمدکاظم رحمان‌ستایش؛ استاد مشاور: محمدتقی دیاری بیدگلی استاد مشاور: محمدعلی مهدوی‌راد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
چکیده :
این پژوهش به تحلیل رویکرد نومعتزلیان به سنت می-پردازد. نومعتزلیان در دو طیف فکری قرار دارند که دارای شباهت‌ها و تمایزاتی با یکدیگر در نگرش به سنت هستند. هر دو طیف فکری نومعتزلیان، اصطلاح رایج سنت میان اهل سنت را مورد نقد قرار دادند و در تعریف «سنت» بر مفهوم لغویِ «سیره و روش شناخته شده» تکیه کردند. طیف اول نومعتزلیان سنت را در کل حجت دانستند و برای سازگاری بین سنت و مدرنیته، با تقسیم سنت به دو بخش تشریعی و غیر تشریعی، موارد ناهمخوان آن را با مظاهر مدرن، غیر تشریعی دانستند؛ آنها اقوال را که غالباً خبر واحد بودند فی نفسه ظن‌آور ارزیابی کردند و برای خبر واحد همراه با قرائن صحت در مسائل غیر اعتقادی حجت قائل شدند. از دید طیف دوم نومعتزلیان، سنت پیامبر تنها برای معاصران ایشان که دارای شرایط و فرهنگ مشابه بودند حجت بود زیرا بخش مهمی از آنچه سنت نامیده می‌شود، اجتهادات پیامبر بود بنابراین سنتِ قابل اتباع را تنها محدود به عبادات دانستند و معتقد بودند در مسائل دیگر باید از روش پیامبر که همان اجتهاد بر اساس شرایط بود، تبعیت کرد. طیف اول نومعتزله به منظور تصحیح، احادیث صحیحین و دیگر کتب حدیثی را نقد کردند و در نقد سنت بر نقد متنی احادیث تاکید کردند و بر عدالت صحابه و روش محدثین خرده گرفتند. نومعتزلیان متأخر نیز بر نقد متنی احادیث تأکید کردند و کتب حدیثی را مملو از احادیث غیرمفید دانستند. آنها در نقد میراث حدیثی از نگرش تاریخی بهره بردند و کتب حدیثی را نتیجه تعامل محدثین با روایات و اجتهادات آنان بر اساس شرایط دانستند که نمیتوان به آن تکیه کرد. نقد سنت توسط آنها، روشی برای نشان دادن جعلیات و موارد غیر قابل قبول در سنت بود.
مشخصات اثر
انگاره‌شناسی قرآن و نقش آن در تبیین جامعیت قرآن
نویسنده:
محمدتقی دیاری بیدگلی؛ سید محمد تقی موسوی کراماتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
نوشتار حاضر به نقش انگاره‌های زبان‌شناختی قرآن در تکوین رهیافت‌های سه‌گانة فراحداکثری، حداقلی و حداکثری جامعیت قرآن پرداخته‌است. در این پژوهش، روشن می‌شود که چگونه انتخاب هر یک از آرائی که در این عرصه است، ساختاری متفاوت از موضوع جامعیت قرآن می‌آفریند. در ارزیابی‌هایی که میان انگاره‌های مختلف زبان‌شناختی همچون زبان رمزی، عرفی، ترکیبی و فطری انجام پذیرفت، سرانجام این نتیجه به‌ دست آمد که رهیافت حداکثری با وجود اختلاف نظر در ارائة انگاره‌ای واحد از زبان قرآن، نگرشی واقع‌بینانه و پذیرفتنی از زبان قرآن به‌ دست داده‌است. اما آنچه می‌تواند شکل کامل‌تری از این انگاره بیافریند، آن است که بنای جامعیت قرآن جز بر پایة نظریه‌ای که تلفیقی از زبان فطری و زبان ترکیبی باشد، استوار نخواهد آمد. زبان فطری فرازمانی بودن جامعیت قرآن را تأمین می‌نماید و زبان ترکیبی، همگانی بودن آن را محقق می‌سازد.
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
مشخصات اثر
پژوهشی در باب اسرائیلیات در تفاسیر قرآن
نویسنده:
محمدتقی دیاری
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی,
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
موضوع این نوشتار، اسرائیلیات یا اندیشه‌های وارداتی یهود در تفسیر قرآن کریم است. اهداف کتاب حاضر صیانت از حریم کتاب الهی و سنت و سیرة ائمة معصومین (ع) و زدودن اندیشه‌ها و آثار فرهنگ بیگانه از متون اصیل اسلامی، به ویژه تفاسیر قرآن کریم است. مؤلف کوشیده است با شناسایی ردپای یهود و اندیشه‌های آن‌ها در موضوعات قصص قرآنی، به بررسی و ارزیابی میزان اثرپذیری مفسران مسلمان از این اندیشه‌ها بپردازد. نویسنده با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع و مآخذ شیعی و سنّی و تحقیقاتی که دربارة اسرائیلیات انجام گرفته، این مهم را به انجام برساند. این کتاب دارای مقدمه، شش فصل اصلی و خاتمه است. در مقدمة کتاب مباحث مقدماتی دربارة موضوع، ضرورت بررسی، روش کار و تاریخچه و منابع و ... آمده است. فصل 1: به معرفی دانش تفسیر اسلامی و مهم‌ترین منابع و روش‌های آن اختصاص دارد. مؤلف در فصل 2: نگاه قرآن به تورات و انجیل، قوم یهود، شواهد قرآنی دربارة احکام تورات و تشابه و تمایز داستان‌های قرآن و عهدین را بررسی کرده است. در فصل 3: به واژه‌شناسی «اسرائیلیات»، مفهوم آن، زمینه‌ها و چگونگی ورود انگیزه‌های آن توجه شده است. در فصل 4: مهم‌ترین افرادی که سبب پیدایش اسرائیلیات شدند و همچنین راویانی که از اهل کتاب تأثیر پذیرفته‌اند، معرفی شده‌اند. مؤلف در فصل 5: مهم‌ترین دلایل پذیرش یا عدم پذیرش روایات اهل کتاب را، با استناد به سیرة معصومین (ع) ذکر کرده است. در فصل 6: که آخرین فصل کتاب است پاره‌ای از اسرائیلیات ذکر و سپس، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. از مهم‌ترین نمونه‌های اسرائیلیات می‌توان به ماجرای آفرینش حوا و معرفی زن به عنوان عنصر گناه، داستان ‌هاروت و ماروت، افسانة غرانیق و ... اشاره کرد. در خاتمة کتاب نیز از همة مطالب نتیجه‌گیری شده و پیشنهاداتی از طرف مؤلف مطرح شده است.
مشخصات اثر
جایگاه عقل در اعتبار سنجی روایات از دیدگاه آیت الله سبحانی
نویسنده:
نرگس قاسمی فیروز آبادی، محمدتقی دیاری بیدگلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
چکیده :
نقد عقلی روایات به عنوان روشی جهت تشخیص صحت و سقم احادیث و حدود ادراک عقل در این زمینه همواره در میان حدیث پژوهان محل بحث و نزاع بوده و طیف وسیعی از دیدگاه‌ها را به خود اختصاص داده است. آیت الله سبحانی فقیه و متکلم معاصر نیز در کتاب الحدیث النبوی بین الروایة و الدرایة از این رویکرد درکنار سایر روش‌ها در نقد احادیث و تشخیص روایات موضوعه بهره برده‌اند. مقاله حاضر جستاری در کتاب مذکور و سایر آثار این اندیشمند، با هدف تبیین دیدگاه ایشان درباره عقل، اعتبار و حدود ادراک آن، محدودیت‌های عقل و در نهایت میزان کارکرد آن در تشخیص روایات موضوعه صورت یافته است. این مقاله در صدد است با ارائه نمونه‌هایی عینی، کاربرد منبعی و ابزاری عقل در سنجش روایات را از منظر ایشان مورد تحلیل قرار داده و میزان کارایی عقل در تشخیص احادیث موضوعه را از نظرگاه ایشان تبیین نماید.
صفحات :
از صفحه 65 تا 86
مشخصات اثر
تاثير ديدگاه های رابطه علم و دين در نظريه های جامعيت و قلمرو قرآن
نویسنده:
محمد تقی دياری بيدگلی، محمد تقی موسوی كراماتی
نوع منبع :
نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
موضوع علم و دين هماره به صورت مستقيم يا غير مستقيم در سير تاريخي آراي مختلف پيرامون جامعيت قرآن تاثير شاياني داشته است. نوشتار پيش رو روشن ساخته است كه مسئله علم و دين به عنوان يك مبنا در چندگانگي نظريه ها نقشي اساسي ايفا نموده است. در تحولات فكري پيرامون جامعيت و قلمرو قرآن، سه گرايش با سه نظر متفاوت از رابطه علم و دين تعريفي متفاوت از جامعيت قرآن به دست داده است. هر كدام از اين گرايش ها با اتخاذ سه نظريه تداخل، جدايي و سازگاري، رهيافت هاي حداكثري، اعتدالي و حداقلي را از جامعيت قرآن برگزيده اند. نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه از ميان نظريه هاي سه گانه مذكور، رويكرد اعتدال گرايانه با داشتن شاخصه هايي چون همگرايي با اصول و مباني خاص نظام معرفتي دين اسلام و حركت روشمند با مولفه خردگرايي توام با وفاداري به متن، رويكردي پذيرفتني در ساحت جامعيت قرآن به نمايش گذاشته است.
مشخصات اثر
بررسی مبنای امام خمینی در حجیت روایات فقهی و غیر فقهی
نویسنده:
محمدتقی دیاری بیدگلی، علیرضا کوهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
دیدگاه امام خمینی (ره) همانند بسیاری از عالمان شیعه، در موضوع حجیت روایات فقهی در مقایسه با روایات غیر فقهی متفاوت است. امام خمینی قائل به حجیت خبر واحد فقهی است و دلیل اصلی خود بر این دیدگاه را که مبتنی بر سیره و بنای عقلاست ارائه کرده و به نقد دلایل دیگر، از جمله دلایل قرآنی، روایی و اجماع می پردازد. در مقابل، برای روایات غیر فقهی اعتباری قائل نیست. هرچند برخی نشانه ها در کلام ایشان، نشان از اعتقاد ایشان به حجیت روایات غیر فقهی نیز دارد، اما تصریحات ایشان در قول به عدم حجیت، غیر قابل انکار و به لحاظ مبنای اصولی صریح تر است، گرچه در مقام عمل، یعنی در تفسیر آیات اعتقادی و معارفی بویژه با گرایش عرفانی، بر این دسته از روایات اعتماد داشته اند.
صفحات :
از صفحه 57 تا 78
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 207