جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 55
مردم‌سالاری دینی در اندیشه آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
منصور میراحمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از واژه مردم‌سالاری دینی، برداشت‌های متعددی ارائه شده است. در برخی از این برداشت‌ها، مردم‌سالاری دینی امری ترکیبی در قالب دموکراسی روشی تبیین شده و در برخی دیگر، به مثابه امری بسیط تلقی شده است. برداشت آیت‌الله جوادی آملی از این اصطلاح در دسته دوم قرار می‌گیرد که آن را ترکیبی از دموکراسی و دین نمی‌دانند؛ بلکه دارای سرشتی واحد و برگرفته از دین می‌شمارند. مقاله حاضر با مطالعه آثار آیت‌الله جوادی آملی تلاش می‌کند به گونه ای روشمند، برداشت وی از مردم‌سالاری دینی را استخراج نموده، مفهوم آن را در کنار مفاهیم هستی، وحی، عقل، انسان و جامعه که مهم‌ترین مفاهیم در منظومه فکری و مفهومی ایشان است، بازسازی و ارائه نماید. مردم‌سالاری دینی الگویی از نظام سیاسی است که بر پایه اصل خضوع مردم در ساحت قدس الهی، در چارچوب هدایت دین و نهاد دینی، تدبیر عقلانی مردم و حاکمیت آنها به رسمیت شناخته می‌شود.
صفحات :
از صفحه 53 تا 76
رابطه قانون و شریعت در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)
نویسنده:
مهدی نوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهپس از آنکه فقه سیاسی شیعه در تحولات سیاسی اجتماعی معاصر به سیاست و نظریه پردازی سیاسی گرائید، بحث از رابطه قانون و شریعت، به یکی از مسائل مهم فقه سیاسی شیعه تبدیل گردید. در این تحقیق تلاش کردیم دیدگاه فقهی سیاسی امام خمینی(ره) درباره قانون موضوعه، شریعت و نسبت این دو مورد بررسی قرار گیرد. پایان نامه با این سوال شروع شد که چه نسبتی میان قانون و شریعت در اندیشه سیاسی امام وجود دارد. در پاسخ به این سوال، امام خمینی(ره) قانون موضوعه بشری را بر اساس مبانی فقهی خود برسمیت می شناسد اما با استفاده از دو راهکار احکام ثانویه و حکومتی به سازگار ساختن آن با شریعت می پردازد. قانون از منظر امام عبارت است از «نظم کلی». حضرت امام در خصوص قانون، در کنار قانون تکوینی الهی، از قانون تشریعی الهی، قانون بشری برنامه ریز و قانون بشری تکمیلی یاد می کنند و با این مفهوم سازی به غنای ادبیات سیاسی اسلامی کمک می کنند. شریعت، باید ها و نبایدهای عملی دین را شامل می شود. شریعت در همه زمینه ها برای بشر برنامه دارد. از نظر امام شریعت و سیاست با هم تلازم و پیوستگی دارند و شریعت قوانین و الزامات سیاست و حکومت را تامین می کند. در صورت ناسازگاری و تزاحم میان قوانین موضوعه و شریعت حضرت امام از دو راهکار احکام ثانویه و حکومتی به سازگار ساختن قوانین موضوعه بشری با شریعت برآمدند. احکام ثانوی جایگاه ویژه و حیاتی در اندیشه فقهی و سیاسی امام دارد. از جمله عناوین ثانوی می توان به مصلحت نظام، قاعده نفی ضرر، اضطرار، اکره و تقیه اشاره کرد. حکم حکومتی، حکمی است که از سوی ولی فقیه در جهت اداره ی نظام اسلامی بر مبنای مصلحت اسلام و مسلمین صادر می گردد. مصلحت نظام، جلوگیری از اختلال در نظام، نفی مفسده و نفی حرج از عناوین حکم حکومتی بشمار می روند.کلمات کلیدی: امام خمینی(ره) - قانون – شریعت – اندیشه سیاسی
مبانی قرآنی حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه
نویسنده:
مطهره سادات شفیعی دارابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موعودگرایی و آیندۀ بشریت، همواره یکی از مباحث مهم بوده که دغدغه ادیان و مکاتب مختلف جهان را به خود اختصاص داده است، به طوری که همه در انتظار منجی و مصلح آخرالزمان به سر می‌برند. این پایان‌نامه در صدد است تا با توجه به مبانی قرآنی به حکومت جهانی آرمانی مورد نظر اسلام بپردازد. ضرورت برپایی حکومت صالحان وجهان شمولی آن از جملۀ مبانی است که در قرآن به آن پرداخته شده، آنجایی که قرآن نوید می‌دهد که روزی صالحان و مستضعفان حاکم زمین می‌شود و ندای توحید و یکتاپرستی بر مدار دین اسلام همۀ جهان را می‌نوردد و امنیت و عدالت در بالاترین سطحش محقق می‌گردد و حکومت آرمانی صالحان شکل می‌گیرد که در سایۀ چنین حکومتی، همۀ انسانها در سیر هدایت و شکوفایی استعدادهای بالقوه به آن هدف و حقیقت یعنی مقام خلیفه‌اللهی انسان دست می‌یابند. به طور کلی، از مجموع تفاسیر آیاتی که در مورد غلبۀ دین اسلام بر ادیان دیگر (پیروزی حق بر باطل)، استخلاف، وراثت ارض، افساد بنی‌اسرائیل و مهلت شیطان در وقت معلوم می‌باشد می‌توان به ضرورت برپایی حکومت عدل الهی پی برد و از تفاسر آیاتی که در مورد رسالت جهانی پیامبر(ص)، جامع‌نگری اسلام، خطاب جهانی قرآن با لفظ «للعالمین» و فطرت می‌باشد به جهان‌شمولی حکومت آرمانی می‌رسیم که علاوه بر اینها دلائل عقلی چون بحث صراط مستقیم و راه حق و توحید‌مدار بودن هستی و دلائل نقلی شامل آیات با تعابیر «الارض» و «یملأ» مؤیّد بر جهانی بودن حکومت حضرت مهدی(عج) است. بنابراین با توجه به تفاسیر جامع از آیات مربوطه به این نتیجه می‌رسیم که حکومت جهانی عدل الهی که همگان شیفتۀ تحقق آنند، تحقق آن توسط موعود آخرالزمان حضرت مهدی(عج) ضرورت دارد که جهان را به سرمنزل مقصود رهنمون سازد.
روشنفکری دینی و عدالت در ایران معاصر
نویسنده:
علیرضا یاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جریان روشنفکری دینی درون حاکمیت مهمترین جریانی است که در قالب پارادایم قدرت‌گرایی جریان روشنفکری دینی بعد از انقلاب اسلامی ایران به خصوص در سالهای اخیر ظهور پیدا کرده است به طوری که نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری تحولات سیاسی و اجتماعی ایرانِ بعد از انقلاب اسلامی داشته و از آنجا که اجتماع گرایان به خصوص السدیر مک اینتایر معتقدند سنتهای مختلف در جامعه با توجه به دارا بودن ارزشها، عقاید و باورهای متفاوت نسبت به همدیگر همواره در حال رقابت و سایش با یکدیگر هستند . تا با برتری نسبت به رقبای خود بتوانند نظم سیاسی دلخواه خود را بر اساس باورهای سنت فکری و سیاسی خود بنانهند. و در این راستا حتی در سنت فکری خود نیز دست به تحول می‌زنند و باورهای خود را از دیدگاه دیگری تفسیر و بازتعریف می‌کنند. و از آنجا که جریان روشنفکری دینی درون حاکمیت در قالب دو سنت فکری – سیاسی اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی در ادبیات سیاسی ایران شناخته می‌شود نیز از این قاعدۀ اجتماع‌گرایان مستثنی نیستند. آنها با ایجاد تحول در سنتهای اولیۀ خود بعد از انقلاب اسلامی که در جریان راست و چپ سیاسی تعریف می‌شدند. و دارای مبانی فکری و دین‌شناسی متفاوتی از یکدیگر بودند به سنت اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی با باورهای جدید بدل شدند. و پا به عرصه‌های سیاسی و اجتماعی گذاشتند. در این بین تفاسیر و تعاریف جداگانۀ آنها از مفاهیم سیاسی به خصوص مفهوم عدالت امری کاملاً طبیعی بود چرا که سنتهای مختلف با توجه به مبانی فکری و دینی و نوع تأثیرپذیریشان از مدرنیته و مکاتب مدرن غربی، تفاسیر متفاوتی از مفاهیم سیاسی و به خصوص مفهوم عدالت از خود ارایه می‌دادند. بنابراین سنتهای فکری و سیاسی فعال در جامعۀ خودمان در تفسیر مفهوم عدالت آن را با آزادی می‌سنجند. سنت اصول‌گرایی با تقدم عدالت بر آزادی معتقد است که توسعه عدالت در جامعه زمینه‌ساز آزادی و آزادی‌های مدنی است و در واقع تعریفی که اصول‌گرایان از عدالت ارایه می‌دهند یک نوع عدالت توزیعی است. و در طرف مقابل سنت اصلاح‌طلبی با تقدم آزادی بر عدالت معتقد است عدالت زمانی می‌تواند در جامعه باشد. که آزادیهای مدنی در جامعه وجود داشته باشد. در غیر این صورت حرف زدن از عدالت بی‌فایده است. بنابراین تعریفی که اصلاح‌طلبان از عدالت ارایه می‌دهند یک نوع عدالت استحقاقی است. ما در این نوشتار به طور مفصل به مباحث فوق در طی چهار فصل خواهیم پرداخت.
سیره سیاسی ائمه معصومین از دیدگاه امام خمینی (ره)
نویسنده:
عذرا باباکریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده ندارد.
اقبال و روشنفکری دینی
نویسنده:
عزیزالله سیداحمد (یزدانی)
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع این رساله اقبال و روشنفکری دینی می‌باشد و سوال اصلی در این تحقیق و پژوهش نیز این گونه طرح گردیده که : مهمترین شاخصه‌های روشنفکری دینی در اندیشه‌های اقبال چیست؟ و آیا اصولا روشنفکر دینی واقعیت خارجی دارد؟ و اگر دارد مشخصه‌های اصلی و ویژگی‌های مهم آن چیست؟ یافتن پاسخ برای پرسش‌های فوق جزء رسالت اساسی و هدفهای اصلی این رساله به حساب می‌آید و در این راستا بررسی شخصیت ، افکار و عملکردهای علامه اقبال لاهوری محور بحث قرار گرفته و سعی شده که با رعایت بی‌طرفی و واقع‌بینی آثار گوناگون خود وی و همین طور منابع مختلف که در ارتباط یا شخصیت ، زندگی ایشان در دسترس بوده مورد مطالعه قرار گیرد. این نوشتار به بررسی مهم ترین شاخصه‌های روشنفکری دینی در اندیشه‌های اقبال لاهوری و صحت و سقم مفهوم اصطلاح ترکیبی روشنفکری دینی، منطقی بودن این اصطلاح و این که: آیا روشنفکر دینی وجود خارجی دارد یا خیر؟ می‌پردازد. نویسنده می‌کوشد واقعیت‌های مربوط به روشنفکری دینی در جوامع مسلمان، آثار افکار آنان بر جامعه و امکان جمع روشنفکری با دینی بودن افراد را بررسی نماید. وی در هفت فصل به تجزیه و تحلیل اندیشه‌های روشنفکرانه اقبال لاهوری می‌پردازد. در فصل اول به بحث درباره مفاهیم و کلیات تحقیق پرداخته و معنای لغوی و اصطلاحی روشنفکر، معنای دین، تعریف خود و خودی، تعریف سنت و تجدد و تعریف خاص اقبال لاهوری از تجدد و شاخصه‌های آن و دیدگاه‌های مخالفان و موافقان روشنفکری دینی را بررسیده است. نگارنده در فصل دوم پس از ذکر بیوگرافی اقبال لاهوری و شناسایی زمانه و خاستگاه اندیشه‌هایش، وی را از دیدگاه شخصیت‌های معروف جهان معرفی کرده و تحلیلی از سفرهای علمی او ارائه می‌دهد. در فصل سوم دیدگاه‌های اقبال لاهوری درباره ضرورت بازگشت به اسلام اصیل، اصلاح طلبی وی در آموزه‌های دین اسلام، راهکارهای اقبال جهت پرورش دادن خودی و دستیابی به شخصیت حقیقی خویشتن، دیدگاه‌های او در مورد جامعیت دین اسلام، اجتهاد، جبر و اختیار، معنویت گرایی و شخصیت فاطمه زهرا(س) به عنوان اسوه کامل بیان می‌گردد. در فصل چهارم رویکردهای اقبال لاهوری درباره علم گرایی تعقل، تفکر و دیدگاه‌های او در مقوله دستیابی مسلمانان به علوم جدید، علل رکود و انحطاط فکری مسلمانان، علم ارزشمند و مقدس و... بیان شده است. در فصل پنجم مردم گرایی اقبال لاهوری و مبارزه گسترده وی با استبداد داخلی و حکومت استبدادی و حکومت دموکراسی، حکومت دینی و بایسته‌های آن، فلسفه تشکیل حکومت دینی و موضع گیری وی در قبال حکومت‌های استبدادی مطرح می‌شود. اقبال و استقلال طلبی و مبارزه وی با استعمار خارجی، نقص‌ها و کاستی‌های فرهنگ غرب در قبال فرهنگ اسلامی، تهاجم فرهنگی غرب و راهکارهای مبارزه با تهاجم فرهنگی و استعماری و انتقاد اقبال از مقلدین غرب و فرهنگ غربی، از مباحث مهم فصل ششم به شمار می‌آید. در فصل هفتم تأثیر اندیشه‌های اقبال لاهوری در شکل‌گیری دولت اسلامی پاکستان و حرکت‌های فکری و مبارزاتی جهان اسلام به تصویر کشیده شده است
جهاد در اسلام
نویسنده:
غلام حسین عارفی مزاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جهاد در اسلام عنوان رساله حاضر است، پژوهشی در محور جهاد و اقسام جهاد که یکی از فرایض مهم مکتب اسلام است به بحث و بررسی پیرامون آن پرداخته و مباحث مهم آن را در پنج فصل تحقیق و تنظیم کرده‌ایم. فصل اول کلیات جهاد که عبارتند از تعریف لغوی و اصطلاحی جهاد، اقسام جهاد، جهاد ابتدائی، جهاد دفاعی، جهاد با تجاوزگران داخلی و بغات و .... و بیان اینکه حق و باطل همیشه به عنوان دو خط متضاد در مقابل هم قرار داشته و سرانجام پیروزی از آن حق و حق خواهان بوده از منظر آیات و روایات و فقها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. فصل دوم به مباحث مشروعیت جهاد ، وجوب جهاد و موانع جهاد می‌پردازد. همه ارباب نظر و فقهاء بزرگ مذاهب اسلام اعم از جعفری، حنفی، شافعی، حنبلی، مالکی جهاد را یکی از فرایض بزرگ الهی می‌دانند، و همه متفق القولند که جهاد واجب کفائی است و در جهاد ابتدائی یا الدعوت الی الاسلام شرایطی را ذکر کردند که در جهاد دفاعی آن شرایطلازم نیست. بلکه هر کس به قدر وسع و توان خویش باید از اسلام و حوزه اسلامی دفاع کند، در آیات قرآن کریم جهاد را برای دفع فتنه و فساد و دفاع از مستضعفین می‌داند و حرمت جهاددر ماههای حرام با ادله مورد ارزیابی قرار گرفته است ودر پایان این فصل جهاد با پیمان شکنان با آیات و روایات و سیره پیامبر اکرم و امام علی (ص) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در فصل سوم، افضلیت جهاد و مورد نکوهش قرار دادن از عدم شرکت در جهاد ارزش جهاد از منظر امام علی و برتری جهاد بر سایر اعمال امتحان در میدان جهاد بسیج همگانی برای جهاد مورد تحقیق و ارزیابی قرار گرفته و با ارائه ادله و شواهد از آیات و روایات به طور همه جانبه استدلال شده است. در فصل چهارم استقامت و پایداری در میدان جهاد نقش صبر و اسقامت در میدان جهاد استقامت در راه خدا از منظر امام علی (ع) و امدادهای الهی و غیبی و نقش منفی غرور بیجا مورد کاوش و دقت قرار گرفته و دلایل لازم از آیات قرآن کریم و روایات و شواهد تاریخی ذکر شده است و در نتیجه مجاهدین بایدنصرت و پیروزی را از آن خدا بداند و در انجام دادن وظایفشان کوتاهی نکنند. در فصل پنجم و آخرین فصل رعایت اصولیانسانی در جنگ و جهاد مشورت در میدان جهاد خطرات عمومی جنگ‌افزارهای بیولوژیکی و دستور اسلام در مورد این جنگ افزارها تجزیه و تحلیل شده است، و مسلمانها برای پیروزی دین خدا از انفال مال و جان خویش نباید دریغ کنند و در آیات قرآن کریم جهاد مالی مقدم از جهاد جانی ذکر شده است و برای هر عنوان از آیات و روایات،دلایل و شواهدی آورده استدلال لازم را به عمل آورده‌ایم.
قلمرو آزادی در اسلام با محوریت شهید مطهری و استاد مصباح
نویسنده:
اسکندر عبداللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در فصل اول کلیات راجع به حیطه های کلی آزادی طرح گردیده است. در فصل دوم پس از معنای لغوی و اصطلاحی جبر و جایگاه اختیار در سلسله مراتب که به عمل منجر میشود مشخص شده است و درادامه به بحث جبر واختیار پرداخته شده است و سپس به آیاتی که موهم به جبر است اشاره شده است. در ادامه جبر واختیار در اندیشه صحابه به عنوان مقدمه برای ورود به بحث اشاعره و ادله آنان مطرح شده است و پس از جواب ادله اشاعره به نظریه معتزله پرداخته شده است.و در نهایت به بحث الامر بین الامرین اشاره شده است.در فصل سوم آزادی عقیده و اندیشه و بیان نگارش یافته است در این فصل پس از معنی عقیده و اندیشه و تفاوت آزادی اندیشه و آزادی اندیشه و آزادی تقلید در اندیشه اشاره شده است. و در ادامه آزادی عقیده در قرآن و سیره نبی اکرم و سیره حضرت علی(ع) پرداخته شده است و بعد از آن به شبهات آزادی عقیده و اندیشه از قبیل بحث ارتداد اشاره شده است و پس آزادی بیان در قرآن و سیره معصومین مورد تحقیق قرار گرفته است. و در پایان به محدودیت های آزادی بیان اشاره شده است. در فصلچهارم مباحث آزادی سیاسی اجتماعی مورد تحقیق قرار گرفته است ابتدا به تعریف آزادی سیاسی و به مهمترین مولفه های آن اشاره شده است. وادله آزادی انتخاب رهبر از نظر آیات و روایات و عقل مورد بررسی قرار گرفته است. و سپس به آزادی احزاب و انجمن ها پرداخته شده است و در نهایت نظرات آقایان شهید مطهری و استاد مصباح راجع به آزادی احزاب برجسته شده است و در ادامه به آزادی اجتماعی و آزادی معنوی پرداخته شده است و جمع بندی پایانی.
مبانی فقهی - کلامی اندیشه سیاسی طالبان
نویسنده:
عبدالصمد متفکر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
گروه طالبان در زمان سلطه سیاسی خود در افغانستان، مکتب و اصول فکری و اندیشه‌های سیاسی خاصی را به‌وجود آوردند که این اندیشه‌ها عمدتاً بر اساس مبانی کلامی اشعری استوار می‌باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی زمینه‌های ظهور طالبان در افغانستان پرداخته، و مبانی فقهی و کلامی این گروه را تبیین کرده است. طالبان همواره هدف خود را از کسب قدرت، جلوگیری از فساد و مبارزه با مفاسد اجتماعی موجود در افغانستان بیان می‌کردند. اگرچه عوامل داخلی و خارجی متعددی در زمینه ظهور گروه طالبان دخیل بوده است، و حمایت‌های همه‌جانبه قدرت‌های خارجی و عدم کارآمدی ساختاری احزاب جهادی موجود در افغانستان نیز به شکل‌گیری و توسعه مبانی فکری و اندیشه طالبان کمک کرده است، اما عامل اصلی و زیربنایی در گسترش فکر و اندیشه سیاسی، و رویکرد اجتماعی فرهنگی این گروه، همانا مبانی فقهی گروه طالبان است. بررسی‌های تاریخی "تیوری خلافت" و اختلافات موجود درباره آن نشان می‌دهد که سه دیدگاه مطرح در این زمینه وجود داشته که عبارت است از تیوری "انتصاب"، تیوری "انتخاب" و تیوری "تغلیب". در این میان، تیوری تغلیب با ایده‌های گروه طالبان سازگاری بیشتری داشته و توسط آنان دچار تغیرات زیادی شد. شاید قدیمی‌ترین مباحث کلامی در تاریخ اسلام، که تأثیر فوق‌العاده‌ای در فکر و اندیشه مسلمانان داشته است مسیله جبر و اختیار باشد. در این زمینه، اندیشه‌های کلامی اشعری بر اندیشه اهل سنت سایه افکنده و به شدت مورد تأیید است؛ اندیشه‌های طالبان نیز که مبتنی بر باورهای دینی آنان است، هم‌خوانی زیادی با این گرایش دارد. و در نتیجه دیدگاه و عملکرد طالبان نشان می‌دهد که این گروه در پی تشکیل دادن حاکمیت به شیوه خلافت است، و تنها راه حل قضیه افغانستان را زور و غلبه بر آنان می‌داند. و بدین ترتیب، مباحث فقهی و کلامی، و اندیشه سیاسی طالبان به‌صورتی که در تاریخ معاصر تجربه شد شکل گرفت.
  • تعداد رکورد ها : 55