جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان‌نامه تحت عنوان «خدا و انسان در فلسفه اسپینوزا» به مفهوم خدا در فلسفه‌ی اسپینوزا، برهانهای اثبات او و رابطه‌ی خدا و انسان در عالم می‌پردازد. کوشش شده است ضمن بیان تأثیر برخی از سنتهای فلسفی و عرفانی در اندیشه‌ی اسپینوزا، روش خاص فلسفه‌پردازی و پرورش مفاهیم مربوطه توسط او توضیح داده شود. اهداف این پژوهش به طور کلی شناخت ژرفتر اسپینوزا و نشان دادن زوایای فلسفه‌ی او بوده که در این راستا از متون فارسی، عربی و انگلیسی استفاده شده است.نتایج پژوهش نیز نشان می‌دهد که هرچند اسپینوزا از سنت‌های مسیحی و یهودی و عقل‌گرایی دکارت تأثیر پذیرفته است اما او خود با شیوه‌ی خاص فلسفه‌پردازی خویش، نظام فلسفی مستقل و خاص خویش را بنا نهاد و معرفی نموده است که حاوی نکات عمیقی در خصوص رابطه‌ی موجودات با خداست.در بخش اول، تحت عنوان «خدا در فلسفه‌های مسیحی و یهودی پیش از اسپینوزا و فلسفه‌ی دکارت» مفهوم خدا در سنتهای فلسفی مسیحی بررسی شده است. خدا در فلسفه‌ی مسیحی عمدتاً وجود بسیط مطلق است که خالق موجودات و عالم و قادر مطلق است. برهان‌های اثبات وجود خدای دکارت و تأثیر او بر اسپینوزا نیز ذکر شده است. در بخش دوم تحت عنوان «خدا در فلسفه اسپینوزا» برهان‌های اثبات خدا و رابطه‌ی موجودات با خدا ذکر شده است. در بخش سوم تحت عنوان «انسان در فلسفه‌ی اسپینوزا» انسان به عنوان حالات دو صفت بُعد و فکر بحث شده است. در بخش چهارم درباره‌ی رابطه‌ی انسان با خدا و در بخش پنجم درباره‌ی انسان مدنی و سیاسی بحث شده است.

به علت اهمیت موضوع علیت، در این پژوهش ابتدا نگاهی تاریخی و مختصر به آراء ونظرات فیلسوفان غرب در یونان باستان شده است و سپس سیر پیشرفت ویا پسرفت تایید و یا انکار علیت و همچنین مقایسه رویکرد فیلسوفان دین مدار قرون وسطی ، تجربه گرایان ، وعقل گرایان، مورد بررسی قرار گرفته است. که مسلماً در این مرحله ، هر فیلسوف با استفاده از نظرات فیلسوفان پیش از خود یا در مقام تایید و یا نفی نظرات برآمده ، ودر نهایت به فیلسوفان تحلیلیپرداخته می شود که با برداشتی علم گونه از علیت و موضوعات مرتبط با آن ازجمله ضرورت و کلیت و بکار گیری واژگانی جدید در این دوره ،ماننداستفاده راسل از استقراء، بکارگیری اصل ضرورت منطقی توسط ویتگنشتاین ، رویکرد منطقی کارناپ به علیت در این حوزه و در نهایت عوض شدن کلی موضوع علم توسط پوپر با بکارگیری واژگان جدیدی مانند اصل ابطال پذیری و آزمون پذیری و همچنین تلفیق علم و فلسفه اشاره شده است .واژگان کلیدی: علت و معلول، علیت ، تصورات و انطباعات،ضرورت و کلیت، فاهمه، مقولات، استقراء، ضرورت منطقی، ایضاح ، چارچوب زبانی ،ابطال پذیری، آزمون پذیری .

هدف پژوهش بررسی دیدگاه صدرالمتالهین درباره واجب الوجود و نقش کلیدی این مفهوم نسبت به مفاهیم دیگر و سوالاتی که مطرح بوده و شرح و توضیح آن برای رفع سوالها و ابهامات است. روش نمونه گیری : در این رساله بخشی از تقریرات صدرالمتالهین و بعضی از فلاسفه اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. روش پژوهش : به صورت تحقیق کتابخانه ای است، ابتدا مطالعه منابع مختلف مربوط به تحقیق سپس فیش برداری از مطالب مختلف کتابهای مربوط به تحقیق و آن گاه تنظیم مطالب گردآوری شده در هر یک از بخشهای تحقیق. ابزار اندازه گیری در این پژوهش مورد استفاده نبوده است. طرح پژوهش : عرضه چکیده ای از فلاسفه ملاصدرا در باب وجود در فصل اول و سپس طرح مبحث واجب الوجود و بعضی مباحث مربوط به آن در فصل دوم و سپس طرح بحث صفات واجب در فصل سوم و آن گاه نحوه ارتباط واجب با ممکنات در فصل چهارم و یک خاتمه که جمع بندی و نتیجه مباحث است. نتیجه کلی : صدرالمتالهین اندیشه بکر و محققانه ای در موضوع واجب الوجود دارد، براساس دیدگاه وی به طور کلی می توان نتیجه گرفت که صدرالمتالهین در اسفار به نقل و نقد تقریرات مختلف پرداخته و باید گفت تقریر ایشان بر دیگر تقریرات تفوق آشکاری دارد.‬