جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 61
مبانی شهودی منطق استنتاج در منطق فارابی
نویسنده:
پدیدآور: سیدمحمدصادق رسالت ؛ استاد راهنما: رضا رسولی شربیانی ؛ استاد مشاور: روح‌الله آدینه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
منطق شهودی همان منطق استنتاج طبیعی است که قواعد آن بدیهی و ضروری و کلی هستند که ارسطو در شرایط مقدمات برهان بر آن تاکید کرده است. در این پژوهش با هدف تبیین مبانی چنین نظام منطقی به آثار و آراء فارابی مراجعه کرده و پس از مطالعه آنها به این نتیجه رسیده ایم که قاعده قیاس استثنائی، برهان خلف، شکل اول اقترانی و عکس مستقیم و تناقض از قواعد پایه ای منطق ارسطویی می باشند و این قواعد مبتنی بر هستی شناسی رئالیسم ارسطویی است. از سوی دیگر فارابی با عنایت تمایز میان وجود و ماهیت و طرح مسائلی که بیانگر واقع گرایی اوست. دیدگاه extentionality را در منطق مورد توجه قرار داده است بطوری که در مورد موضوع قضیه فعلیت داشتن آن را ضروری می داند. بنابراین قواعد منطقی در نزد ایشان قواعد بدیهی منطبق بر عالم واقع اند نه قواعد تحلیلی مبتنی بر تعریف های ذهنی و intentional.
جریان شناسی نوصدرایی در ایران
نویسنده:
پدیدآور: علی باجلان ؛ استاد راهنما: رضا رسولی شربیانی ؛ استاد مشاور: هادی فنایی نعمت‌سرا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
جریان نوصدرایی در فلسفه با علامه طباطبایی شروع می شود و تا به امروز نیز ادامه دارد و علت پیدایش این جریان فکری و فلسفی از طرفی جریان های ضد صدرایی جهان اسلام مانند اخباری گری مکتب تفکیک و عرفان های نو ظهور (درویشی گری و شیخی گری) و از طرف دیگر رواج فلسفه مارکسیسم و مادی گرایی تهاجم آن به کشورهای اسلامی به ویژه ایران بود به همین دلیل علامه طباطبایی و شاگردان او سعی کردند با مطالعه و کشف مبانی و اصول جریان های مذکور به طرح بحث نقد و حل پاره ای از شبهات آنها تلاش کنند و در این تلاش ها نوآوری هایی در فلسفه صدرایی به وجود آمده است که می توان به این موارد اشاره کرد: نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی، نظریه اخلاق کمالی توسط علامه جعفری در فلسفه اخلاق ،برهان صدیقین توسط حاج ملاهادی سبزواری، تلائم و سازگاری فلسفه ودین توسط جوادی آملی، هرم هستی استاد حائری یزدی در زمینه خداشناسی، بنابراین در این تحقیق با روش تحلیلی و انقادی سعی کرده ایم به گوشه هایی از نو آوری های ملاهادی سبزواری و علامه طباطبایی وشاگردان او بپردازیم و راه را برای تحقیق در باب تک تک ان مسائل باز کنیم.
تبیین دیدگاه تمثیلی علامه طباطبایی پیرامون ابلیس
نویسنده:
علیرضا پارسا ، محمدعلی کریمی ، سید علی علم‌الهدی ، رضا رسولی شربیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف: این پژوهش با هدف تبیین نگاه تمثیلی علامه طباطبایی پیرامون داستان ابلیس صورت گرفته است. روش: تحقیق حاضر به روش تحلیل عقلی و نقلی مموضوع پژوهش را بررسی کرده است. یافته‌ها: علامه با پذیرش وجود تمثیل در زبان قرآن، فهم حقایق موجود در بعضی آیات را منوط به بیان تمثیلی دانسته و با سه دلیل «سیاق متن قرآن، دلیل عقلی و دلیل روایی»، تمثیلی بودن داستان ابلیس را اثبات کرده‌اند. از نظر ایشان، اگرچه داستانهای قرآنی تمثیلی است، ولی ناظر به واقع و حق است. از این رو، در مقابل نظریة تأویلی پیرامون ابلیس، واقعی بودن داستان به نحو تمثیلی و ابلیس عینی را نتیجه گرفته‌اند. نتیجه‌گیری: می‌توان واقعی بودن تمرّد ابلیس و درک نسبت آن با امر خداوند را از تصور نسبت بین مولی و عبد نافرمان تبیین کرد. بنابر این، آدم تمثیل و نمادى از همة انسانها و ابلیس تمثیلِ وسوسه‌هاى شیاطین است.
صفحات :
از صفحه 709 تا 732
رهیافت شرطی در منطق سینوی با رویکرد کلامی
نویسنده:
رضا رسولی شربیانی ، ابراهیم امرانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تأمّل در منطق ارسطو و تحلیل مبانی متافیزیکی آن، ارتباط تنگاتنگ میان منطق و متافیزیک در اندیشه او را نشان می­دهد. امّا با دقّت در تمایزات این منطق با منطق ابن­سینا، شاهد کم­رنگ شدن ارتباط متافیزیک و منطق نزد ابن­سینا و به‌تبع آن پر­رنگ­تر شدن گرایش صوری در این منطق می‌شویم. پرداختن به تمایزاتی که نشان­دهنده گرایش صوریِ منطق ابن­سینا نسبت به منطق ارسطو است، نیازمند نوشتار دیگری است و ما در این مقاله تنها به بیان علل کلامی و معرفت­شناختی این گرایش نزد ابن­سینا می‌پردازیم. او در کتاب اشارات و تنبیهات، منطق را علم بررسی اشکال تفکّر معرفی می‌کند و تفکّر شرطی را نیز قسمی از تفکّر دانسته و در مورد آن به‌تفصیل بحث می‌کند. این توجه به تفکّر شرطی، ناشی از دغدغه­ها و مسائلی است که ابن‌سینا با آن‌ها درگیر بوده و برای تبیین آن‌ها از منطق بهره جسته است. ابن­سینا در شرایطی از مکان و زمان زندگی می‌کرد که اندیشه کلامی، تفکّر غالب زمانه وی بود و ازآنجاکه در مباحث کلامی از واقعیت­های جهان و مصادیق باورهای دینی و روابط آن‌ها بحث می‌شود نه از مفاهیم و امور ذاتی و اندراج آن‌ها، لذا ابن­سینا به منطق شرطی که روابط میان امور واقع را تبیین می­کند التفات بیشتری داشت و چون منطق ارسطو را با توجه به مبانی خاص فلسفی آن در تبیین این قسم از تفکّر ناتوان می­یافت، سعی درکمرنگ کردن رابطه منطق و متافیزیک و درنتیجه صوری­تر کردن منطق ارسطویی نمود.
صفحات :
از صفحه 459 تا 477
امکان حشر حیوانات از دیدگاه متکلمان مسلمان و رابطه آن با اخلاق
نویسنده:
طیبه اکبرنیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
باتوجه به مباحث اخلاقی و حقوق حیوانات در دنیای معاصر و ضرورت تبیین مبانی فلسفی و کلامی آن یکی از مسایل مطرح در کلام جدید داشتن نفس و روح و به تبع آن جاودانگی حیوانات به خصوص از منظر فلسفی و کلامی است.نزد متکلمین تحت تاثیر آیات قرآن کریم اکثر اشاعره و معتزلیان مانند ابوهاشم جبایی‌ فخررازی، غزالی و در مورد حشر حیوانات دیدگاه های متفاوتی را مطرح کرده اند و اغلب معتزلیان و امامیه اصل حشر را پذیرفته اند و معتقدند حیوانات به تبع حشر و جاودانگی، دارای اخلاق هستند. مثل ظلم کردن یا مورد ظلم واقع شدن، محبت، قساوت و حتی بعضی ها نسبت به وجود اراده و اختیار در حیوانات مباحثی را مطرح کرده اند ولی غزالی معتقد است که حیوانات نه دارای اخلاق هستند ونه اختیار دارند و دلیل قابل قبولی بر حشر آنها به معنای حساب و کتاب و قیامت وجود ندارد. ابوالحسن اشعری نیز دیدگاهی به همین مضمون دارد اما در نزد امامیه و حتی حکمای شیعه مانند ملاصدرا حشر به معنای بازگشت نفوس در ابدان در رستاخیز برای حیوانات نیز مترتب است .او براساس حرکت جوهری برای همه ی اجزای عالم حتی نفوس حیوانات نیز استکمال قایل است. پر واضع است که با این رویکرد کلامی می توان اولا درمورد هدفمندی زندگی حیوانات ،ثانیا اراده و اختیار آنها و به تبع آن درمورد شعور حیوانات و داشتن احساس نسبت به همدیگر و نسیت به برخی حقایق بحث کرده و پژوهش حاضر در صدد است ضمن تبیین مبانی فلسفی و کلامی نفس در حیوانات به مساله ی خلود و رستاخیز و لوازم آن در زندگی دنیوی یعنی حقوق و اخلاق درباره ی حیوانات از دیدگاه متکلمان مسلمان و غربیان بپردازد.
نظریه زیادگی اظهار صدق و نظریه غیرتوصیفی‌
نویسنده:
رضا رسولی شربیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
صفحات :
از صفحه 97 تا 102
نظریه مطابقت در صدق و پارادکس دروغگو
نویسنده:
رسولی شربیانی رضا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
پژوهش حاضر پس از ملاحظه تعاریف مختلف از نظریه مطابقت در صدق از ارسطو و حکیمان مسلمان تا منطق دانان جدید غرب، به طرح اشکالات عمده ترین چالش با ان یعنی شبهه دروغگو می پردازد. منطق دانان و حکیمان مسلمان از جمله تفتازانی، دوانی و صدرالدین دشتکی، راه های مختلفی در این مقاله ارایه کرده اند. در میان منطق دانان غربی نیز راه حل راسل و نظریه مراتبی زبان آلفرد تارسکی از معروف ترین راه حلهای معاصر برای حل شبهه دروغگو تلقی شده است. پس از بررسی تطبیقی و انتقادی راه حل های یاد شده، بر مبنای نظریه اصالت وجود و قاعده اتحاد قاعده اتحاد عاقل و معقول ملاصدرا، تبیین قابل قبولی از نظریه مطابقت ارایه می شود، به گونه ای که اشکالات مطرح شده بر آن وارد نباشد.
صفحات :
از صفحه 201 تا 217
رابطه معاد و معنای زندگی در انديشه ملاصدرا
نویسنده:
سعدی صفاری، رضا رسولی شربیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
به اعتقاد برخي مرگ زندگي را بيمعنا ميكند و زندگي زوالپذير و محدود، ارزش زيستن ندارد؛ بويژه اگر همراه با گرفتاري و رنج باشد. برخلاف اين گروه، ملاصدرا با اثبات جاودانگي نفس معتقد است همانگونه كه حقيقت هستي سقف ماهوي و محدوديت ندارد، انسان نيز سقف ماهوي ندارد و زندگي انسان منحصر به عالم ماده نميشود. حركت انسان با سعي و تلاش دنيوي آغاز ميشود اما با مرگ استمرار پيدا ميكند و زندگي حقيقي و حيات برتر در ساية مرگ حاصل ميشود. زندگي در صورتي معناي كامل پيدا ميكند كه به آخرت و جاودانگي نائل شود. او براي انسان اهداف عالي و متوسط تعريف ميكند و مراتب سعادت را به مراتب تكامل نفس ميداند. ملاصدرا ذات و حقيقت انسان را عقل نظري ميداند و سعادت حقيقي را در اين قوه دانسته و حركت عقل عملي در مسير سعادت را زمينه‌يي براي تعالي عقل نظري قلمداد ميكند. او دنيا را نمادي از برزخ و برزخ را نمادي از قيامت ميداند. دنيا وآخرت يك وجود ذو مراتب است كه نه تنها تقابلي با هم ندارند بلكه آخرت مرحلة تكامل يافتة دنيا است. معاد يعني سعة وجودي يافتن و رسيدن به مرحلة عقلاني كه همان مرحلة حقيقي وجود انسان است. همة انسانها از قدر مشترك معناي زندگي برخوردار خواهند بود اما معناي حداكثري و حقيقي شامل كساني خواهد شد كه داراي مراتب عالي وجود و مقام تجرد باشند.
پارادوکس های منطقی
نویسنده:
رضا رسولی شربیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
پارادوکس های منطقی یک عبارت یا یک جمله خود ارجاع معیوب اند که هم فرض صدق آن مستلزم تناقض است و هم فرض کذب آن. لذا از آنجا که پارادکس های منطقی درستی مهم ترین تئوری های منطقی و فلسفی مانند تعریف خبر به صدق و کذب پذیری، نظریه مطابقت در صدق، قاعده امتناع تناقض و نظام منطق دوارزشی ارسطویی را زیر سوال می برد، پیداکردن راه حل مناسب برای آن همواره یکی از مهم ترین دغه دغه های منطق دانان مسلمان بویژه در قرن هفتم و برخی از منطق دانان غربی بوده است. بطوریکه قریب به ده راه حل از جانب آنان برای این شبهات ارایه شده است که ما همه را نقل، تبیین و مورد نقد و بررسی قرار داده ایم.به طور کلی در میان راه حلهای ارایه شده، خواجه نصیرالدین طوسی و به تبع او تفتازانی و صدرالدین دشتکی توانسته اند با قایل شدن به مراتب خبر و تمایز خبر و مخبرعنه و یا صدق درجه اول و درجه دوم و همچنین آلفرد تارسکی از منطق دانان غربی با ارایه نظریه مراتبی زبان توانسته اند برون شد مناسبی از این شبهات ارایه نمایند.اما با توجه به امکان ارایه تقریرهای تقویت شده از پارادوکس ها به نظر می رسد که هیچکدام از راه حل های مطرح شده قابل قبول نباشد. لذا نگارنده معتقد است که قبول نظام منطق چندارزشی و پذیرفتن جملات خبری نه صادق و نه کاذب که نزد برخی متکلمان متقدم مطرح بوده و با هستی شناسی تشکیکی ملاصدرا نیز سازگارتر است، می تواند راه حل قابل قبولی برای این شبهات باشد.
ازارض تا عرش گستره نظام تربیتی نفس انسان دردیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
خسرو مرادی کهواده، رضا رسولی شربیانی، مرضیه اخلاقی، محمد علی عباسیان چالشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان وشناخت ابعاد وجودی او از دیر باز مورد توجه اندیشمندان حوزه دین و فلسفه بوده است. این مقاله در صدد بررسی این مسئله است که با توجه به شمول حکمت صدرایی بر تمام جنبه های مختلف هستی وانسان، چگونه می توان مبتنی بر نظریات خاص ملاصدرا، مبنائی فلسفی وعقلانی برای تعلیم وتربیت نفس انسان ترسیم نمود؟ لذا سعی شده است با روش مطالعه ی کتابخانه ای و نظری وبا بررسی اصول ابتکاری ملاصدرا درفلسفه به این سوال پاسخ داده شود. ازنظرملاصدرا وجود اصیل است، ولی وجودانسان ازموجودات دیگرمتفاوت است. براساس حرکت جوهری، نفس به تدریج دردامن بدن به ظهورمی رسدوبه درجات بالاتری ازتجرد نایل می شود. ازاین منظرحقیقت هرفرد با اعتقادات واعمال وی ودرپرتوتعلیم وتربیت ساخته می شودو هویت خودش را کسب می نماید ودرنهایت هرانسانی نوع خاصی است وماهیت همه انسانها یکسان نیست. براساس دستاوردهای این تحقیق، با تبیین خاص ملاصدرا درباره چگونگی تربیت نفس انسان، علاوه براینکه جایگاه رفیع انسان درمجموعه خلقت معرفی می گردد تاثیرونقش برنامه های تربیتی، دررسیدن به درجات شایسته و بایسته فرد انسانی نیز بخوبی ترسیم می گردد. هدف عالی درنظام تربیتی مبتنی بربینش صدرائی، ارتقاء انسان به مقام خلیفه اللهی است. و نتیجه اینکه: براساس انسان شناسی صدرائی، تدوین برنامه های تعلیم وتربیت، بستری عقلانی می یابد ومنطبق بر فطرت انسان خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 137 تا 156
  • تعداد رکورد ها : 61