جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش حاضر تبیین تربیت اخلاقی کودکان سرور -کودکانی که در محدوده سنی تولد تا هفت سال هستند و بر اساس روایت حضرت رسول اکرم  در این دوره سیادت دارند- بر اساس آموزه‌های اسلام است. در همین راستا بر اساس روش تفسیری شهید صدر آیات و روایات نمونه انتخاب شد و با استفاده از روش تحلیل مفهومی و روش استنتاجی مفهوم، امکان، عوامل و اهداف تربیت اخلاقی کودکان در دوره سیادت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که: سیادت کودکان به معنی رهایی مطلق آن‌ها از فرایند تربیت و عدم امکان تربیت آن‌ها در این دوره نمی‌باشد بلکه لازمه سیادت کودک در این دوره، بهره‌مندی او از تربیت کریمانه‌ای است که در آغوش گرم والدین به خصوص مادر یا مربی شایسته و مهربان با توجه به ویژگی‌ها، نیازها و حقوق تربیتی‌اش از طریق آموزش‌های ضمنی و عملی در حین بازی و ارتباط شایسته، از همان آغاز تولد حتی قبل از آن آغاز می‌شود. با توجه به تحلیل‌های انجام شده درباره مفاهیم: سیادت، تربیت و اخلاق برای کودک تا هفت سال اینطور استنباط شد که، تربیت اخلاقی کودک در دوره سیادت عبارت است از: فرایند تعامل عاطفه محور بین مربی (به خصوص والدین) و کودک در راستای شکوفاسازی و تقویت استعدادهای اخلاق ذاتی او و یاری رساندن به او جهت کسب برخی فضایل اخلاقی در دو بعد فردی و اجتماعی و پیشگیری از تحقق برخی رذایل اخلاقی است که به وسیله زمینه سازی، آموزش‌های مستقیم و غیر مستقیم (به خصوص آموزش‌های غیر مستقیم و عملی) و مراقبت عاشقانه‌ی متناسب با ظرفیت وجودی کودک، با استمداد از الطاف الهی و واسطه‌های فیض او محقق می‌شود و باعث حفظ و نگهداری کودک از هر خطر اخلاقی خواهد شد تا بتوان بر محور حب عبودی، کودک را در مسیر حیات طیبه هدایت کرد تا به سمت هدف غایی خلقتش یعنی قرب الهی حرکت کند. بر اساس آیات و روایات نمونه با ارائه دلایلی همچون؛ آیه وقایه (وجوب تربیت اخلاقی فرزندان در دوره سیادت)، لزوم رفع ضرر اخلاقی از کودکان، آیه ائتمار (لزوم مشورت والدین در امور فرزندان)، آیات و روایات دال بر امکان آموزش در دوره سیادت، آیات و روایات دال بر وجود موانع تربیت و لزوم رفع آن‌ها، از امکان تربیت اخلاقی کودکان سرور دفاع شد. عوامل موثر در سه گروه: فرا انسانی، انسانی، غیر انسانی معرفی و تصریح شد. در این دیدگاه تاثیر عوامل فرا مادی قبل از تولد در قالب تمهیدات تربیتی شروع شده و در فرایند تربیت نقش اساسی ایفا می کند. نقش تربیتی والدین به خصوص مادر در تربیت اخلاقی کودکان سرور، بسیار پررنگ است. هدف غایی تربیت اخلاقی کودکان سرور قرب و رضوان الهی می‌باشد. اهداف واسطی برای این دوره در چهار بعد الهی، فردی، اجتماعی و زیست محیطی شناسایی و ارائه شد. نکته مورد توجه این بود که توحید محوری در تربیت اخلاقی کودک سرور از جایگاه خاص برخوردار است. هر چند فراوانی اهداف واسطی در بعد اجتماعی و محیطی بیشتر است؛ اما اهداف الهی و فردی از جایگاه اساسی‌تری برخوردار هستند.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی دیدگاه ایمان گرایانه کرکگور و آثار و دلالت های این دیدگاه در تربیت دینی است. برای این منظور، نخست منطق ترجیح موضع ایمان گرایی بر سایر رویکردهای تربیت دینی تشریح شد. آنگاه با تکیه بر مواضع کرکگور در باب هستی مندی، ایمان و سپهرهای زندگی یا مراحل هستی مندی انسان مورد بررسی قرار گرفت. در نتیجه، بر اساس این مواضع تصریح شده است که از دید کرکگور برای رسیدن به تربیت دینی مناسب، متعلم لاجرم باید ویژگی هایی نظیر فردیت و آزادی انتخاب را کسب نماید، تا یاری رسان او در انتخاب ساحت ایمانی باشد. از این رو، پیش از پرداختن به تربیت دینی، به تربیت عمومی بر اساس سه اصل شناخت، آزادی و فردیت پرداخته شده است. در بخش تربیت دینی نیز بر اساس ویژگی های ساحت دینی به سه اصل سیر انفسی، شورمندی و جهش توجه شده است. متعلم در این نوع تربیت به دنبال یافتن اشتیاق لازم است و سعی دارد برای رسیدن به مراحل بالای ایمان به جهش ایمانی بپردازد. بنابراین، چنین استدلال شده است که تربیت دینی بر طبق دیدگاه کرکگور باید بر خود «باور» تاکید کند و از ابتنای ایمان بر روشهای آفاقی پرهیز نماید.

هدف اصلی این پژوهش، نقد و بررسی دلالت‌های تربیتی در- جهان- هستن از دیدگاه‌ هایدگر می‌باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش فلسفی بهره گرفته شد. بدین ترتیب، نخست به در- هستن و جهانیت جهان از منظر هایدگر پرداخته شد، سپس ابزار و نحوه‌ دسترسی به این جهان و اشیاء و دلالت‌های تربیتی آن مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، به منظور پرداختن به خودی که با در- جهان- هستن بنا می‌شود، مکان‌مندی و تاریخ‌مندی دازاین و داسمن مورد مداقه قرار گرفت. در پایان ضمن ترسیم الگوی تعلیم و تربیت از منظر هایدگر و نقد دیدگاه‌های او، امکان گفتگوی دین و تفکر او بررسی شد و الگوی مینوی تعلیم و تربیت ارائه شد. در این الگو خداوند مبدأ، آفریننده و کارگردان جهان و دازاینِ تاریخ‌مند است و خداوند به واسطه‌ رسولان خود در برهه‌های زمانی مختلف، هنجارهای حاکم بر جوامع بشری را تغییر داده است. غایت تعلیم و تربیت در این دیدگاه نیز دازاین اصیلی است که رو به سوی پروردگار دارد و علاوه بر بررسی مدام افکار، اعمال و رفتارهای خویش که سبب اصلاح آن‌ها و حرکت رو به جلوی جامعه‌ خویش است، در برابر کارگردان صحنه نیز مسئول و پاسخگو می‌باشد.

چکیده:پژوهش حاضر به مقایسه دیدگاه‌های غزالی و کرکگور درباره رابطه عقل و دین و اشارات آن در تربیتِ‌دینی پرداخته است. در این باره بر اساس پیشینه نظری موضوع، ابتدا نظریه‌های راجع به رابطه عقل و دین و تربیتِ‌دینی مورد بحث قرار گرفته است. سپس دیدگاههای کرکگور و غزالی در خصوص رابطه این دو و تربیتِ‌دینی متناسب با آن به تفصیل مورد بحث قرار گرفت. از دیدگاه کرکگور نظر به قالب فکری وی مولفه هستی‌مندی (شناخت، آزادی، فردیت و احساس دلشوره) و ایمان و رابطه آن با عقل (انفسیت، شورمندی، جهش، برهانهای کرکگور بر ضد استدلال آفاقی و مراحل حیات) مورد توجه قرار گرفت. از دیدگاه غزالی نیز با توجه به قالب‌های فکری او اشعریت، مخالفت با فلسفه، تصوف، ایمان و عقل مورد بحث قرار گرفت. مبتنی بر مبانی پیش گفته به مفهوم تربیتِ‌دینی از منظر کرکگور و غزالی پرداخته شده و اهداف، اصول و روش‌هایی که با این مفهوم تناسب دارند، بیان گردیده است. از دیدگاه کرکگور برای تربیتِ‌دینی دو مرحله استخراج گردید. از آنجایی که فرد برای رسیدن به مرحله حیات دینی باید ویژگی‌هایی داشته باشد، در مرحله اول ابتدا ویژگی‌هایی که باید کسب شود (آزاد بودن، شناخت خود و فردیت داشتن)، مورد نظر قرار گرفت. و در مرحله دوم انفسیت، شورمندی و جهش مورد توجه قرار گرفت. از دیدگاه غزالی نیز نظر به تقسیم او از انسانها، تربیتِ‌دینی نیز برای سه گروه مختلف ارائه شد. اولین گروه، عوام هستند که برای این گروه عادت و عمل محوری و برای گروه خواص اهل برهان، خردورزی و در نهایت برای خواص اهل تصوف، تقدم الهام بر تعلیم، التزام و ارتباط شریعت با طریقت، توام نمودن تفکر با تطهیر قلب مورد توجه قرار گرفت. در ادامه به روشهای مورد نظر برای رسیدن به مولفه‌های فوق مورد بررسی قرار گرفت. در پایان به مقایسه نظرات این دو اندیشمند در دو بعد میزان استفاده از عقل در جهت توجیه باورهای دینی و میزان توجه به ایمان از دیدگاه کرکگور و غزالی پرداخته شد و نقدهایی که بر این نظرات مطرح شده ذکر گردید. نتیجه نهایی اینکه ایمان‌گرایی را می‌توان با توجه به نظرات این دو اندیشمند در تربیتِ‌دینی مورد توجه جدی قرار داد، اگر چه در این راه می‌توان از عقل نیز به عنوان مقدمه‌ای در جهت رسیدن به حیات دینی بهره برد.کلمات کلیدی: عقل، دین، تربیتِ‌دینی، ایمان‌گرایی، کرکگور، غزالی.

هدف اصلی این مقاله بازاندیشی در رویکردهای متداول برنامه فلسفه برای کودکان و ارائه رویکردی نو برای این برنامه براساس نظریه انتگرال ویلبر است. این دیدگاه متضمن چهار کوادرنت است و می تواند به عنوان یک هولون در نظر گرفته شود. به اعتقاد ویلبر، همه ابعاد واقعیت باید به عنوان یک کل مورد نظر قرار گیرد. براساس نظریه انتگرال در این مقاله فلسفه برای کودکان به عنوان یک هولون با چهار ساحت مرتبط به هم مورد بررسی قرار گرفته است. در نتیجه این برنامه به منزله یک فرایند شبیه روش سقراطی و اجتماع پژوهشی مورد نظر لیپمن است، همچنین، رویکردی تاریخی است آنگونه که گردر در «دنیای سوفی» دنبال می کند و داستان فلسفی جهان شمولی است آنگونه که فیشر در کتاب «داستان هایی برای فکر کردن» و پیکمال در اثر «حکایت های فلسفی» جهان به آن پرداخته اند و در نهایت برنامه ای است فرهنگ وابسته نظیر آنچه متفکر دانمارکی یسپرسن خاطر نشان می کند.

پژوهش حاضر به بررسی "جایگاه دانش مردم سالاریدینیبر اساس تحلیل محتوای کتاب علوم اجتماعی و شناسایی سلسه مراتب سطوح شناختی آن در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان" پرداخته است. روش تحقیق توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری کتابهای علوم اجتماعی دوره متوسطه در سال تحصیلی 1390 می‌باشد. در بررسی دانش مردم سالاری دینی در محتوای ارائه شده کتب درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه بر اساس 14 مولفه منتخب از کتاب فلسفه تربیتی دموکراتیک جاویدی کلاته جعفرآبادی (1388)، که از اهداف و اصول تربیت دموکراتیک در جمهوری اسلامی ایران استخراج شده، استفاده گردیده است.همچنین در شناسایی سطوح شناختی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به بررسی و تحلیل محتوای آزمونهای پیشرفت تحصیلی پایان ترمدروس علوم اجتماعی دوره متوسطه کلیه دبیرستان های شهرستان سبزوار پرداخته شد و پس از تحلیل محتوا سطح شناختی هر یک از سوالات مشخص گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد، به طور کلی بیشترین توجه به ترتیبنسبت به مولفه‌های "ایجاد روحیه تعاون و همکاری در دانش‌آموزان"7/32 درصد، "بالا بردن بینش سیاسی افراد و افزایش سطح آگاهی‌های سیاسی و عمومی افراد جامعه" 1/14 درصد و همچنین مولفه" تقویت جنبه معنوی انسان و دین‌مداری"8/10 درصد لحاظ شده است، اما کمترین توجه در محتوای کتابها به ترتیب نسبت به مولفه‌های "توجه به حسن خلق، عفو و گذشت و برادری"،24/1 درصد، "پرورش روحیه آزادمنشی و آزادیخواهی"، 28/1 درصد، "توجه به صلح و نوعدوستی و همدلی با انسانهای دیگر" 57/1 درصد، " تحقق فعالیتهای آموزشی در قالب فعالیتهای گروهی"، 40/2 درصد" پرورش روحیه عدالت‌خواهی"42/2 درصد و "توجه به احقاق حقوق حاکمیت نسبت به مردم و حقوق مردم نسبت حاکمیت" 95/2 درصد لحاظ شده است. در مجموع به نظر می رسد دانشبه کار رفته دارای یکنواختی لازم نبود و برخی از مولفه‌های اساسی مورد نظر قرار نگرفته است. همچنین پس از تحلیل محتوای آزمونهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس 14 مولفه مورد نظر سوالات از جهت سطوح شناختی مورد بررسی قرار گرفتند،که در مجموع مشخص گردیده که بیشترین توجه معلمین در ارزشیابی پیشرفت تحصیلیاز دانش‌آموزان در سطح غیر فعال سطوح شناختی می‌باشد.

«پایان نامه» حاصل همه تلاش و به نوعی معرف توانایی های دانشجویان و بهترین موقعیت برای افزودن بر دانسته ها و بالا بردن توانایی ها و قابلیت های آنان است. یکی از دغدغه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی، انتخاب موضوع پژوهش برای نگارش پایان نامه است. این انتخاب، تصمیمی مهم و سرنوشت ساز است؛ چراکه میزان موفقیت دانشجویان این مقاطع، به نحو قابل توجهی به این انتخاب وابسته است. انتخاب موضوع پایان نامه، از مهم ترین و دشوارترین مرحله کار می باشد. موضوع خوب، می تواند انگیزه بخش باشد. ازآنجاکه پایان نامه در آخر هر دوره تحصیلی انجام می شود و دانشجویان در تکاپوی شرکت در آزمون ورودی دوره بعد هستند، در بسیاری از موارد، پایان نامه ها تحت تأثیر تعجیل و بی رغبتی دانشجویان قرار می گیرد. در اکثر پایان نامه های انجام شده با مسئله سازی در پژوهش مواجه هستیم. درحالی که تحقیق و پژوهش برای یافتن حقیقت و امری مجهول است. این پژوهش، به بررسی معیارهای مسئله پژ‍وهشی مناسب و راهکارهایی برای بهبود و تسهیل امر مسئله یابی می پردازد.

چکیده ندارد.

بررسی مبانی انسان شناسی برخی از فلاسفه پست مدرن و اهداف تربیتی مترتب بر آن، موضوع های اصلی مقاله حاضر را تشکیل می دهد که در این خصوص، ابتدا مفروضات انسان شناسی برخی از نمایندگان اصلی این مکتب مانند مارتین هایدگر، فردریش نیچه، میشل فوکو، ریچارد رورتی و ژان فرانسوا لیوتار در باره چیستی انسان، چگونگی مسوولیت انسان، انسان زمینی یا انسان مابعدالطبیعی، انسان محصول گفتمان، طبیعت تاریخی انسان و انسان و نیروهای اجتماعی و سیاسی بررسی شده است و در پایان ضمن اشاره به این مطلب که بیشتر فلاسفه مورد نظر، نیل به انسان برتر را غایت اساسی نظام تربیتی می دانند، که هدفی زمینی و فاقد رویکردهای معنوی به انسان و هدف زندگی اوست. از طرفی دیگر، این هدف نمی تواند به عنوان هدف یک نظام تربیتی در نظر گرفته شود، بلکه صرفا این هدف به طور فردی قابل دستیابی است، زیرا عملا هیچ برنامه ریز یا مربی در یک نظام تربیتی قادر به فرا رفتن از گفتمان زمانه و ارائه آنها به دانش آموزان نیست و این وظیفه صرفا نوعی فعالیت خودجوش از سوی فرد است. در مجموع می توان عدم توجه به اهداف معنوی زندگی انسان وجود تناقض میان اهداف و لوازم تربیتی وجود ابهام و نسبی گرایی در بیان اهداف تربیتی و عدم پذیرش دیگری به عنوان هدایتگر جریان تربیت را به عنوان مهم ترین انتقادهای وارده بر دیدگاه های فلاسفه پست مدرن درباره اهداف تعلیم و تربیت برشمرد.

امروزه دموکراسی و تاسیس آن، مقبولیت جهانی پیدا کرده و از مرزهای علمی و نظری فراتر رفته و وارد عهدنامه های گوناگون بین المللی گردیده است. به رغم اقبال عمومی به دموکراسی، بنیان فلسفی تربیت دموکراتیک هنوز به دقت تبیین نشده است. بر این اساس، هدف این مقاله، تبیین بنیان های فلسفی تربیت دموکراتیک می باشد. بدین منظور مطابق با مدل اسکو، ابتدا نظریه های دموکراسی لیبرال، جماعت گرا و تفاهمی مورد بررسی قرار گرفته، آنگاه از بطن مبانی انسان شناسی و مفاهیم و محورهای کلیدی هر یک از نظریه های مزبور و از راه استدلال منطقی، دلالت های تربیتی (اصول، اهداف و روشها) آنها استخراج شده است. در پایان محقق به بررسی تطبیقی مبانی انسان شناسی و دلالت های تربیتی مکاتب دموکراسی مورد نظر پرداخته است محققان به صراحت اذعان می نمایند که این کار برای اولین بار توسط آنها انجام شده است و از این حیث از نظرهای انتقادی خوانندگان اندیشمند استقبال می نمایند.