جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر به بررسی "جایگاه دانش مردم سالاریدینیبر اساس تحلیل محتوای کتاب علوم اجتماعی و شناسایی سلسه مراتب سطوح شناختی آن در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان" پرداخته است. روش تحقیق توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری کتابهای علوم اجتماعی دوره متوسطه در سال تحصیلی 1390 می‌باشد. در بررسی دانش مردم سالاری دینی در محتوای ارائه شده کتب درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه بر اساس 14 مولفه منتخب از کتاب فلسفه تربیتی دموکراتیک جاویدی کلاته جعفرآبادی (1388)، که از اهداف و اصول تربیت دموکراتیک در جمهوری اسلامی ایران استخراج شده، استفاده گردیده است.همچنین در شناسایی سطوح شناختی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به بررسی و تحلیل محتوای آزمونهای پیشرفت تحصیلی پایان ترمدروس علوم اجتماعی دوره متوسطه کلیه دبیرستان های شهرستان سبزوار پرداخته شد و پس از تحلیل محتوا سطح شناختی هر یک از سوالات مشخص گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد، به طور کلی بیشترین توجه به ترتیبنسبت به مولفه‌های "ایجاد روحیه تعاون و همکاری در دانش‌آموزان"7/32 درصد، "بالا بردن بینش سیاسی افراد و افزایش سطح آگاهی‌های سیاسی و عمومی افراد جامعه" 1/14 درصد و همچنین مولفه" تقویت جنبه معنوی انسان و دین‌مداری"8/10 درصد لحاظ شده است، اما کمترین توجه در محتوای کتابها به ترتیب نسبت به مولفه‌های "توجه به حسن خلق، عفو و گذشت و برادری"،24/1 درصد، "پرورش روحیه آزادمنشی و آزادیخواهی"، 28/1 درصد، "توجه به صلح و نوعدوستی و همدلی با انسانهای دیگر" 57/1 درصد، " تحقق فعالیتهای آموزشی در قالب فعالیتهای گروهی"، 40/2 درصد" پرورش روحیه عدالت‌خواهی"42/2 درصد و "توجه به احقاق حقوق حاکمیت نسبت به مردم و حقوق مردم نسبت حاکمیت" 95/2 درصد لحاظ شده است. در مجموع به نظر می رسد دانشبه کار رفته دارای یکنواختی لازم نبود و برخی از مولفه‌های اساسی مورد نظر قرار نگرفته است. همچنین پس از تحلیل محتوای آزمونهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس 14 مولفه مورد نظر سوالات از جهت سطوح شناختی مورد بررسی قرار گرفتند،که در مجموع مشخص گردیده که بیشترین توجه معلمین در ارزشیابی پیشرفت تحصیلیاز دانش‌آموزان در سطح غیر فعال سطوح شناختی می‌باشد.

کانت در «نقد قوة حکم»، امر زیبا را در چهار دقیقه متناظر با احکام منطقی بررسی می کند. او در دقیقة سوم بر مبنای تحلیل مفهوم کلیدی «غایت مندی»، به تعریفی فرم محور از زیبایی یعنی غایت مندی بدون غایت (غایت مندی ذهنی) می رسد. در ذیل همین دقیقه، دو مفهوم «زیبایی وابسته» و «ایده آل زیبایی» نیز مطرح می شود که داوری زیباشناختی در هر دوی آن ها بر مبنای غایت مندی عینی است و مفهومی دال بر چیستی عین و کمال عین موافق با آن برای داوری پیش فرض گرفته می شود. این پیش فرض در زیبایی وابسته، کمال عین و در ایده آل زیبایی، مفهوم حاصل از جمع ایدة عقلی و ایدة متعارف زیباشناختی است؛ اما این دیدگاه متعارض با این اصل زیباشناختی کانت است که داوری دربارة امر زیبا صرفاً بر یک غایت مندی ذهنی متکی است. این نوشتار با بررسی مفهوم غایت مندی و نوع غایت مندی عینی در زیبایی وابسته و ایده آل زیبایی، درصدد تبیین چگونگی ارزش زیباشناختی این دو مفهوم و در نهایت بررسی نقاط اختلاف و اشتراک آن ها با یکدیگر می باشد تا جایگاه این دو مفهوم در فلسفة کانت مشخص شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

یکی از زمینه های پژوهش های میان رشته ای در حوزة فرهنگ، مطالعات مربوط به نسبت دین و هنر است. در میان نهضت های دینی، «پروتستانتیسم» به دلیل گره خوردن با «جریان اصلاح دینی» از اهمیت بالایی برخوردار شده است. در همین بستر فرهنگی، «اکسپرسیونیسم»، به عنوان یکی از مهم ترین مراحل تکامل اشکال هنری است. این نوشتار، درصدد بررسی وجوه ارتباط و اشتراک این دو جریان با استفاده از روش گردآوری اسنادی است. مبانی نظری در قالب بررسی موردی، با فیلم «اتاق کار دکتر کالیگاری»(1920) تطبیق داده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اکسپرسیونیسم و پروتستانتیسم، در یک وجه عام و سه وجه خاص با یکدیگر اشتراک دارند. بر این اساس می توان خوانش های دینی از آثار هنری ارائه داد. وجود تأثیر و تأثر میان دین، فرهنگ و هنر بر اساس فهم وجودی دین، وجه عام این ارتباط است. همچنین وجود اشتراک فرهنگی تاریخی، عنصر بیانی و محتوای تنش زا و تاریک در اکسپرسیونیسم، که نظیر آنها در الهیات پروتستانی نیز دیده می شود، بیانگر وجوه خاص این ارتباطند.

به یک اعتبار، «سنت گرایی» همزاد تاریخ بشر است؛ زیرا طبق ادعای سنت گرایان، همة سنت های بزرگ جهان منشأ مشترک دارند. یکی از موضوعات مهم مورد بحث سنت گرایان در دیدگاه خود در باب هنر که به آن می پردازند، تعریف و تبیین مفاهیمی همچون «هنر سنتی»، «هنر مقدس» و «هنر دینی» است. بررسی این مفاهیم در فهم نظریة سنت گرایان در باب هنر، اهمیت بسزایی دارد. این مقاله با روش گردآوری اسنادی و تحلیل محتوا، پس از تبیین این مفاهیم، آنها را به نقد می کشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که هنر مقدس، بخشی از هنر سنتی است که با مناسک دین، به طور مستقیم در ارتباط است، اما هنر دینی به واسطة اختلاف در صورت، در زمرة هنر سنتی قرار نمی گیرد. دیدگاه سنت گرایی در باب هنرهای سنتی، مقدس و دینی، با انتقادهایی روبه رو است که نه تنها نظریة هنر سنت گرایان را با مشکل مواجه می سازد، بلکه بیانگر مخدوش بودن برخی از مبانی نظری ایشان است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر باورهای معرفت شناختی بر جهت گیری های برنامه درسی است. برای این منظور دو نمونه شامل 271 نفر از معلمان مقطع متوسطه شهر مشهد و 38 نفر از دست اندر کاران وکارشناسان دفتر برنامه ریزی و تألیف کتب درسی، پرسشنامه های جهت گیری های برنامه درسی و باورهای معرفت شناختی را تکمیل نمودند. روش این پژوهش کمی غیر آزمایشی تبیینی مقطعی است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که در باورهای معرفت شناختی و جهت گیری های برنامه درسی بین معلمان و دست اندرکاران تفاوت معناداری وجود دارد: معلمان به طور معناداری در مقایسه با دست اندرکاران گرایش بیشتری به باورهای خام دارند . هم چنین میانگین نمره جهت گیری های برنامه درسی معلمان به جز در جهت گیری انسان گرایی به طور معناداری از دست اندرکاران بیشتر است. اجرای آزمون تجزیه و تحلیل واریانس چند متغیره نشان می دهد که تفاوت معناداری بین افراد با باورهای خام و پیچیده، در خصوص جهت گیری های برنامه درسی وجود دارد؛ بدین صورت که افراد با باورهای خام تمایل بیشتری به جهت گیری عقل گرایی آکادمیک و رفتاری دارند و افراد با باورهای پیچیده گرایش بیشتری به جهت گیری فرایندهای شناختی دارند. تفاوت معناداری بین دو گروه باورهای خام و پیچیده در سایر جهت گیری ها مشاهده نشد.