جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

بررسی مسائل کلامی مذهب اسماعیلیه

نویسنده:

میر حسینی، فرزانه

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی قاعده لطف درعلم کلام

نویسنده:

معصوم پورسمیرا

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

مشخصات اثر

عنوان :

زمان از ديدگاه حكما و متكلمان اسلامی

نویسنده:

مقصود محمدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بنیاد حکمت اسلامی صدرا,

کلیدواژه‌های اصلی :

حدوث و قدم , حرکت , زمان , مدت , امتداد , تقدم و تاخر

چکیده :

يكي از مهمترين مسائل فلسفي كه هم در طبيعيات و هم در الهيات مورد بحث و تحقيق قرار گرفته، مسئلة زمان است. اندكي از متكلمان، زمان را امري عدمي دانسته و آنرا يك توهم پنداشته‌اند. اما آن دسته از متكلمان و حكما كه زمان را امري وجودي دانسته‌اند در نحوة وجود و حقيقت آن نظريات مختلفي ارائه نموده‌اند. بعقيدة گروهي از متكلمان، زمان يك امر موهوم است، يعني در خارج مصداق عيني ندارد اما منشأ انتزاع دارد. اما كساني كه براي زمان وجود عيني قائل هستند، دو گروه هند: برخي آنرا جوهر مجرد از ماده و برخي ديگر، جوهر مادي و جسماني دانسته‌اند. اما نظريّة غالب اينست كه زمان داراي وجود عيني و داخل در مقولة «كم» ميباشد، يعني «كمّ متصل غيرقار است» كه باعتباري مقدار حركت و باعتبار ديگر عدد حركت است. زمان، مقدار حركت را در يك مسافت تعيين ميكند. در واقع نسبت زمان به حركت مانند نسبت جسم تعليمي است به جسم طبيعي. همانگونه كه جسم تعليمي ابعاد مبهم جسم طبيعي را تعيّن ميبخشد، زمان هم مقدار حركت را معيّن ميكند. از اين ميان ملا‌صدرا باريك‌بيني بيشتري به خرج داده و زمان را بُعدچهارم موجودات مادي ميداند. در اين مقاله، نظريات مختلف حكما و متكلمان درباره» زمان مورد تحقيق تحليلي قرار ميگيرد

صفحات :

از صفحه 5 تا 18

مشخصات اثر

عنوان :

نقدی بر گزارشی انتقادی از رساله «حشر الاشياء» ملاصدرا

نویسنده:

مقصود محمدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بنیاد حکمت اسلامی صدرا,

کلیدواژه‌های اصلی :

معاد جسمانی , حشر , حشر نفوس , حشر عقول , قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق)

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

معاد [جسماني] يكي از اصول و ضروريات دين اسلام است و همة مسلمانان طبق نص صريح آياتي كه در كتاب آسماني آمده به روز رستاخيز ايمان دارند. از اين ميان حكماي اسلامي كوشش كرده‌اند اين اصل اعتقادي را با دلايل فلسفي نيز اثبات كنند. گرچه برخي از آنان مانند ابن‌سينا از اثبات جسمانيت معاد اظهار ناتواني كرده‌اند ولي ملاصدرا با استفاده از مباني و اصول فلسفي حكمت متعاليه ـ مانند اصالت وجود، حركت جوهري و تجرد خيال و ... ـ آنرا مدلّل نموده است. ملاصدرا نظرية خود دربارة معاد جسماني را علاوه بر اينكه در آثار مبسوط خود بيان كرده، يك رسالة تك نگاره‌يي نيز تحت عنوان «حشر الاشياء» در اينباره تأليف نموده است. مصحح محترم اين رساله برخي از اظهارات ملاصدرا را مورد مناقشه قرار داده كه بنظر بنده بدور از تحقيق است و اين مناقشات، در مقالة‌ حاضر مورد نقد قرار گرفته است.

مشخصات اثر

عنوان :

رابطه ‌وجود با ماهيت در حكمت متعاليه

نویسنده:

مقصود محمدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بنیاد حکمت اسلامی صدرا,

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید خاصی , اصالت , تحقق بالذات وجود , وحدت وجود , حکمت متعالیه , تحقق مجازی و بالعرض

چکیده :

نوع رابطة وجود با ماهيت در حكمت متعاليه در مباحث اصالت وجود و اعتباري بودن ماهيت مطرح شده است. ملا‌صدرا در اينباره با دو زبان يا با دو شيوه بيان مطلب كرده است. او از يكسو ميگويد وجود بالأصاله و بالذات تحقق دارد و ماهيت بالعرض و بواسطه وجود تحقق پيدا ميكند و با وجود متحد است، اما از سوي ديگر معتقد است تنها «وجود» تحقق عيني دارد و ماهيت هرگز پا به عرصه وجود نميگذارد و فقط يك امر اعتباري محض است كه عقل از وجود انتزاع ميكند. اين دو تعبير ـ‌ظاهراً‌ـ متباين، موجب سر در گمي پژوهشگران گرديده است. از اينروي برخي او را به تناقضگويي متهم كرده و برخي ديگر كوشش نموده‌اند تا اين تعارض را بگونه‌يي توجيه كنند. با مراجعه به مجموعه آثار ملا‌صدرا روشن ميگردد كه در اين دو تعبير هيچگونه تعارضي وجود ندارد؛ جايي كه ملا‌صدرا ميگويد وجود بالذات و ماهيت بالعرض تحقق دارند منظورش ماهيت موجود است و آنجا كه موجوديت و تحقق ماهيت را نفي ميكند مراد ماهيت جدا از وجود است. ما در اين مقاله كوشش كرده ايم با استناد به آثار خود ملا‌صدرا اين مطلب را مدلّل كنيم.

صفحات :

از صفحه 13 تا 24

مشخصات اثر

عنوان :

اسماء و صفات الهی از دیدگاه صـدرالمتالهین و ابـن عربـی

نویسنده:

زهرا زمزم

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

مشخصات اثر

عنوان :

مقولات ارسطو

نویسنده:

محمدی مقصود

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

مشخصات اثر

عنوان :

حدوث و بقای نفس از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا

نویسنده:

یارالله کردی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

نقش کلیدی موضوع تحقیق (حدوث و بقای نفس) در معارف اسلامی ، خصوصا در علم معاد مارا بر آن داشت که در قالب یک پژوهش در حد وسع و توان ناچیز خویش به پژوهش و تحقیق در این خصوص بپردازیم. از آنجائیکه دو فیلسوف ، ابن سینا به عنوان نماینده (حکمت مشاء) و صدرالمتالهین به عنوان بنیان‌گذار (حکمت متعالیه) دیدگاههای خاصی در مباحث نفس دارند و اثار قابل توجهی داده شد این موضوع با توجه به آثار این دو فیلسوف دنبال شود. البته لازم به ذکر است که نقض و ابرام نظرات شخصیتهای علمی بزرگ چیزی از ارزش و مقام آنها نخواهد کاست ، بلکه آنچه باید مورد توجه باشد حقیقت است . ملاصدرا درآثار خود همواره مدافع حقیقت بوده و حقیقت را منبع حجت موجه خود می دانست و حق را انحصاری هیچ فهمی نمی دانست. مطالب این تحقیق در پنج فصل و یک مقدمه تنظیم شده است.فصل اول در مورد تعریف و ثبات نفس است. فصل دوم در مورد جوهریت نفس است.فصل سوم تحقیق به اثبات تجرد نفس اختصاص یافته است .فصل چهارم که یکی از فصول محوری این تحقیق است به بحث حدوث نفس اختصاص یافته است.فصل پنجم که اصلی ترین و محوری ترین فصل این تحقیق است به بقای نفس اختصاص یافته است.

مشخصات اثر