جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 24
تحلیل برخی روایات و اشارات عرفانی در شعر شهریار
نویسنده:
حسین آریان، تورج عقدایی، جلیل تجلیل، علی محمد سجادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
شهریار، اگر چه شاعری شاد است و طنز و طربناکی در سروده هایش بسیار دیده می شود، در یک تحلیل ژرف تر، انسانی است حساس و متامل و ناگزیر درونگرا و غم ستای. این احوال سبب می شود که او در بسیاری از لحظه های زندگی عارفانه بیندیشد و تجربه های ناشی از این لحظه ها را در زبانی شاعرانه تجسم بخشد.مقاله حاضر سر آن دارد که نشانه های این طرز تلقی شهریار را در اشارات و تلمیحات شعر او پی گیرد و نشان دهد که او از رهگذر عشق و حزن و نوای ساز و تامل بر اندیشه های شاعران عارف، قدم به این حوزه می نهد و گاه بی آن که خود بداند، زیر سلطه ناخودآگاهی فردی و جمعی، به دریافت های غیرمتعارفی دست می یابد.در سروده های شهریار، اندیشه هایی که بوی عرفان از آن به مشام می رسد، غالبا در جایی که سخن از عشق به میان می آید، احساس می شود. بنابراین می توان گفت «عشق» عنصر غالبی است که شهریار را از زمین به آسمان می برد و تمام اشارات و تلمیحات دیگر به نوعی وابسته عشق اند.
صفحات :
از صفحه 287 تا 308
مقایسه و بررسی کارکردهای داستانی و غیر داستانی در حکایت های پیر جنگی مولانا با پیر تنبورنواز محمدبن منور
نویسنده:
عقدایی تورج, بهرامی رهنما خدیجه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
چکیده :
موضوع مقاله حاضر مقایسه و بررسی کارکردهای داستانی و غیر داستانی حکایت های پیر چنگ نواز در مثنوی با پیر تنبورنواز در اسرار التوحید است. مقایسه دیدگاه های شاعران و نویسندگان از مهم ترین شاخه های تحلیل و بررسی متون نظم و نثر فارسی و از مباحث عمده در نقد ادبی است. در این پژوهش، حکایت های مورد نظر از لحاظ ساختار و محتوا با هم سنجیده شده اند. در بررسی ساختاری حکایت ها به شیوه داستان پردازی محمدبن منور و مولانا توجه شده است و نشان داده ییم که هر دو حکایت، ساختاری منسجم دارد و در آن ها برای برجسته کردن پیام اصلی از عنصرهای داستانی در حد نیاز استفاده شده است.در بررسی محتوایی این دو حکایت دیده می شود که افق گسترده اندیشه، عواطف رقیق و انسانی و تخیل دورپرداز مولانا نسبت به اندیشه و عواطف محمدبن منور برجستگی خاصی دارد.
تعامل دین و سیاست در سیاست نامه
نویسنده:
عقدایی تورج
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
مقاله حاضر موضوع تعامل دین و سیاست را به مثابه یکی از مهم ترین مسایل دوران وزارت خواجه نظام الملک طوسی که گاه به تصریح و گاه تلویحا در سیاست باز تابیده است، بررسی می کند.بنابراین ابتدا به اختصار به مساله پیوند میان دین و سیاست را که پیش زمینه مبحث اصلی است، اشاره کرده، سپس نحوه شکل گیری سیاست مذهبی خواجه را با تاثیرپذیری از این زمینه ها در عصر غزنویان و اوایل دولت سلجوقی، نشان داده ایم.در بخش های بعدی کوشیده ایم گوشه یی از باورهای مذهبی خواجه را که متین بر عقاید مذهب شافعی و کلام اشعری استوار است و عمده ترین سازنده شخصیت وی به شمار می آید و بر تمامی شئونات زندگی و اندیشه های سیاسی اش اثر دارد، معرفی نماییم.در پی این مسایل با طرح دو روی داد مهم عصر خواجه، یعنی به کارگیری کارگزاران حکومت با معیارهای معین مذهبی و تاسیس مدارس نظامیه به منظور تقویت مذهب حاکم بر جامعه و تامین نیروهای مورد نیاز حکومت، این نوشته را به پایان می بریم.
جمال شناسی سوانح العشاق احمد غزالی
نویسنده:
عقدایی تورج, مسلمی فاطمه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
این مقاله برگرفته از پژوهشی در باب زیبایی شناسی کلام شیخ احمد غزالی (عارف قرن 5 و 6) در شاهکار عرفانی - ادبی او، «سوانح العشاق» می باشد. در این پژوهش برآنیم که نحوه بیان و انتقال مفاهیم عرفانی و عاشقانه شیخ را از رهگذر کلام شیوای او تحلیل کرده و نحوه سخن گفتن و تصویرهای شاعرانه وی را در این اثر تحلیل کنیم. بنابراین، پس از درآمدی موجز، دیدگاه شیخ را درباره مقوله زیبایی و زیبایی شناسی به اختصار بررسی کرده ایم. در خلال این بررسی است که دامنه سخن به «زیبایی شناسی عرفانی» کشیده می شود و تفاوت زبان اشارت و عبارت بیان می گردد. سرانجام برای نمایش زبان آوری شیخ احمد غزالی، تصویرآفرینی او در قالب های تشبیه، استعاره، کنایه، تشخیص و پارادوکس با ذکر نمونه هایی، معرفی شده است.
«تعامل زبان و معنا در رساله «محبت نامه» خواجه عبدالله انصاری»
نویسنده:
عقدایی تورج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
خواجه عبدالله انصاری، عارفی متشرع و نویسنده یی با ذوق و تواناست. از وی آثار متعددی در حوزه عرفان و تصوف به جای مانده که همگی از تجربه های عرفانی او حکایت دارد. یکی از این آثار رساله کم حجم «محبت نامه» است.پیر هرات در این رساله به معرفی یکی از اصطلاحات پایه یی و پرکاربرد عرفان اسلامی؛ یعنی محبت می پردازد. نگاهی به این اثر خواجه نشان می دهد که او به این موضوع عام از منظری خاص نگریسته و از غالب مفاهیمی که می توانند گوشه های ناشناخته آن را روشن کنند، استفاده کرده است.تامل بر این رساله نه تنها از آگاهی بسیار خواجه در باب مسایل عرفانی خبر می دهد؛ بلکه از روی راز و رمزهای کلام زیبا، پخته و کارآمدی هم که حاصل و انتقال دهنده این آگاهی است، پرده برمی دارد. خواجه برای انتقال معنا از تقابل های دوگانه و زبان منطقی و نیز از برخی ابزارهای تصویرآفرین استفاده و بدین ترتیب میان معنا و زبان تعاملی شایسته برقرار می کند. پرداختن به این پیوند و نشان دادن ابعاد آن، هدف اصلی نگارنده در این مقاله است.خواجه پیش از هر چیز از دشواری بیان برخی از دریافته هایش سخن می گوید و با آن که می کوشد موضوع رساله را به درست برای مخاطبان توضیح دهد، درمی یابد که زبان ارجاعی قادر به گزارش تمام تجربه های او نیست و ناگزیر باید از زبان عاطفی، کمک بگیرد. بنابراین او زبان عاطفی را نه برای آراستن کلام؛ بلکه برای انتقال بهتر معنا و اندیشه، استخدام کرده است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 119
جنید بغدادی به گزارش تذکره الاولیا
نویسنده:
تورج عقدایی ,هما یمینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
مقاله حاضر بر آن است که دانش بینش و احوال جنید بغدادی، یکی از نام آورترین چهره های عرفان اسلامی را با تکیه بر گزارش عطار در تذکره الاولیا معرفی نماید.جنید اگرچه اهل صحو است، با سکرهم بی ارتباط نیست. اما عمده ترین مساله در پیوند با او تاکید بسیارش بر شریعت است. همین گرایش او را از عارفان پرشوری چون حلاج جدا و به وابستگی به حکومت عباسیان متهم می کند.برای ارائه تصویری روشن از چهره جنید، ابتدا به اختصار طرز تلقی محققان مختلف را درباره او بررسی کرده و سپس برای نشان دادن ویژگی های او به سراغ تذکره الاولیا رفته ایم. عطار، همچنان که در معرفی شخصیت های دیگر، ابتدا اقوال دیگران را درباره جنید می آورد و سپس سخنان گزیده او را در باب مسایل مختلف بیان می کند. ما با تحلیل هر دو بخش، کوشیده ایم در حد امکان، ساختار دانش، بینش و جهان بینی او را ترسیم نماییم.در این ساختار، جنید را عارفی متشرع می یابیم که از سویی به مبانی آیین خویش سخت پایبند است و از سوی دیگر، می کوشد با تکیه بر دستاوردهای شهودی، باورهای دینی خود را تلطیف نماید.
صفحات :
از صفحه 53 تا 77
مولانا و تشیع در غزلیات شمس
نویسنده:
تورج عقدایی ,نازلی عقدایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
هدف مقاله حاضر نشان دادن میزان علاقه مولانا به برخی عنصرهای مذهب تشیع است. اگر چه به رغم ادعای برخی از مسلمانان شیعی مذهب نمی توان او را شیعی دانست.نشانه هایی که از غزلیات شمس و دیگر آثار او یافته ایم، حکایت از آن دارد که این شاعر عارف به علی (ع) نه به مثابه خلیفه چهارم مسلمین؛ بلکه بسی فراتر از این به دلیل فضل و ویژگی های اخلاقی این انسان کامل، عشق می ورزد و به همین دلیل به آن چه با وی در پیوند است، گاه به صورت حقیقت و گاه به شکل نمادین اشاره می کند. از این گذشته، مولانا به امام حسین (ع) و کربلا و شهادت، هم در برخی از غزلیات خویش توجه نشان داده است.نکته دیگری که در این مقاله بدان پرداخته شده، نوع تاثیرپذیری مولانا از این مقوله های آیینی است. زیرا در بسیاری از اشارت های او می توان دریافت که او نه آگاهانه و با دریافت تاریخی، بلکه غالبا به گونه یی نا آگاهانه و بارویکردی اسطوره یی به این مسایل نگاه می کند.
صفحات :
از صفحه 173 تا 198
تعامل زبان و معنا در سوانح احمد غزالی بر پایه نظریه ارتباطی یاکوبسن
نویسنده:
تورج عقدایی,فاطمه بیداخویدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
زبان تنها ابزار انسان برای بیان دقیق جهان تجربی او است. هر کس جهان را به گونه ای خاص در می یابد و آن را با زبانی ویژه گزارش می کند. با توجه به این اصل می پنداریم که زبان در سوانح، بیانگر تجربیات منحصر به فرد احمد غزالی است. در این مقاله برای تعیین دقیق جایگاه پیام زیباشناختی متن سوانح، آن را با توجه به نظریه ارتباط یاکوبسن بررسی و تحلیل می کنیم تا نشان دهیم زبان در این کتاب، اگرچه برای ایجاد ارتباط به کار رفته است، در آن معنا و دریافت آن به تاخیر می افتد. از آن روی که ابزارهای زیبایی شناختی زبان، در به تاخیر انداختن معنا و دریافت آن موثرند، در بررسی نقش ادبی متن به برجسته ترین ابزارهای تبدیل زبان به ادبیات، نظیر حکایت، تمثیل، تشبیه، استعاره و تشخیص به اختصار اشارت رفته است.
صفحات :
از صفحه 199 تا 232
خواجه نظام الملک: گرایش صوفیانه، گراییدن به تعصب مذهبی
نویسنده:
حسن عیوض زاده ,تورج عقدایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
موضوع مقاله حاضر بررسی اندیشه های سیاسی- مذهبی خواجه نظام الملک طوسی، در کتاب سیاست نامه است. در این مقاله نشان داده ایم که او در عصر تعصب های مذهبی می زیست و به عنوان فردی تاثیر گذار، به جای تعدیل این دشواری جامعه، با عمده کردن مذهب خود، به مبارزات مذهبی دامن می زند. اگر چه او به تصوف گرایش و با صوفیان نشست و برخاست دارد و برای آنان خانقاه می سازد، اما از تسامح آنان در برخورد با اعتقادات مردم، درس نمی گیرد. برعکس برای آن که بتواند باور مذهبی خویش را در جامعه تسری دهد و همگان را به قبول آن وادار سازد، با تاسیس نظامیه ها، از دانشمندان بزرگی چون غزالی کمک می گیرد تا نظریه آنان را پشتوانه باور های خود قرار دهد و بدین ترتیب مخالفان مذهبی خویش را که در اصل مخالفان سیاسی او و حکومت سلجوقیان اند، از میدان به در کند. خواهیم دید که تقریبا در تمام فصول این کتاب، اندیشه های مذهبی تعصب آلود خواجه بر همه مسایل سیاسی و اجتماعی، سایه افکنده است.
صفحات :
از صفحه 169 تا 192
جامعه شناسی حکومت و حاکمان در مثنوی
نویسنده:
تورج عقدایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
مقاله حاضر که حاصل مطالعه جامعه شناختی مثنوی مولاناست، به یکی از مقوله های این نظریه، یعنی جامعه شناسی سیاسی می پردازد و نشان می دهد که به رغم واقعیت گریزی های مثنوی، بسیاری از اندیشه های مربوط به حکومت و حاکمان در خلال مباحث دیگر، در این اثر مطرح شده است.مولانا به مسایل سیاسی و اجتماعی عصر خویش اشارت های معدودی دارد اما در باب مسایل عمومی تر، بسیار سخن گفته و دیدگاه خاص خود را نسبت به این مسایل مشخص کرده است از آن جا که او اندیشه های خود را در قالب تقابل های دو گانه عرضه می دارد، در این مورد نیز از دو دسته حاکم که از نظر سیاست گذاری و حکم رانی با یک دیگر در تقابل اند، سخن می گوید بنابراین در مرکز نظریه او دو حکمران، یکی فرعون به مثابه مثلا اعلای استبداد و استکبار و دیگری حضرت سلیمان به مثابه نماد دادگری، معرفی می شوند.در بخش های مختلف این مقاله از خودکامگی و ستمگری پادشاهان و نیز از بیداری که عمال اینان بر مردم روا می دارند، نمونه هایی آورده ایم سپس از سعایت های درباریان علیه یک دیگر سخن گفته و نشان داده ایم که اگر چه سعایت هست و انگیزه های متفاوتی دارد، اگر شاه دهن بین باشد، فاجعه رخ می دهد و گرنه سعایت بی تاثیر است.از وزیران نیک و بد هم که پس از شاهان قدرتمندترین افراد حوزه فرمان روایی اند، به اجمال بحثی به میان آمده است و سرانجام نشانه های شاه آرمانی را در مثنوی آورده ایم.
صفحات :
از صفحه 191 تا 222
  • تعداد رکورد ها : 24