جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
بررسی ونقد مبانی و ادله کثرت گرائی دینی از دیدگاه جان هیک، دکتر حسین نصر، علامه طباطبایی
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تتعدد و تنوع ادیان واقعیت انکار ناپذیری است که انسان امروز ناگزیر به اتخاذ موضعی موجه نموده است. این نوشتار در صدد است ضمن تحلیل و تبیین کثرت گرایی دینی به دو سوال اساسی پاسخی رضایت بخش ارائه نماید: اولا کدام دین " حق" است و چرا؟ ثانیا چه دینی قادر خواهد بود ما را به نجات رهنمون گردد؟ جان هیک که نماینده شهیر پارادایم پلورابیسم دینی است، حقانیت و رستگاری را امری متکثر قلمداد و آنها را از طریق ادیان گوناگون قابل تحصیل می داند. هویت دینی و شانس تولد، جهانی شدن، تفکیک نوم از فنومن و ... از دلایلی است که هیک بر این مدعای خویش اقامه می نماید. الگوی دیگری که در این نوشتار مورد بحث قرار گرفته است، وحدت متعالی ادیان می باشد. سرمشقی نخبه گرا و تصوف محور از سید حسین نصر، در این تکثرگرائی باطنی، تمامی ادیان زنده از منبع الهی بهره مندند و به رغم تفاوت در ظاهر، باطن آنها یکسان است. وی تفاوت جایگاه امر مطلق و نیز وجود عناصر متداخل در میان ادیان را از دلایل وجود یک وحدت متعالی بین آنها ذکر می کند.بدین ترتب، هیک کثرت گرائی خود را غایت محتوم و ایدئولوژیکی ادیان می داند که در نهایت حد و مرزهای میان آنها برداشته سنت ها را بی معنا می کند. اما نصر دیدگاه خویش را ابزاری می بیند که بوسیله آن می توان کیفیات قدسی نستهای دیگر را تشخیص داد و لذا به اعتقاد او تحول دینی در اثر بازیابی سنت و ارزش های سنی به وقوع خوهد پیوست. اما علامه طباطبایی ادیان مختلف را مراحل تکامل یک روند تاریخی می دانند که در نتیجه با آمدن شریعت کامل یعنی اسلام تمام شرایع سابق نسخ می گردند و دیگر قادر به هدایت و تامین سعادت نخواهند بود.
حکمت خالده و وحدت متعالی ادیان؛ نقد اندیشه سیدحسین نصر
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله، درصدد نقد و بررسی اندیشه سیدحسین نصر در زمینه پارادایم «وحدت متعالی ادیان» در حکمت خالده است. دیدگاه نخبه‌گرا و سنّتی مبتنی بر حکمت خالده، بر آن است که معرفت، امری مقدّس و برآمده از عقل شهودی می‌باشد. از این نگاه بر خلاف فلسفه متکی بر عقل استدلالی که سرشتی غیرمتکثره و وحدانی دارد، دین بسان وسیله‌ای است که انسان را به خدا پیوند می‌دهد. حال آنکه سنّت، محتوای دین را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌سازد. در این منظر، ادیان دارای باطن یکسانی بوده، اختلاف ظاهری آنها، در نهایت به ظرفیت‌های مختلف بشری و سرانجام تجلّیات گوناگون حق، برمی‌گردد. دست‌کاری آدمیان نیز اگرچه در سایه دین اسلام با سهولت بیشتری تأمین می‌شود، اما تمامی ادیان به مثابه راه‌های پرفراز و نشیبی‌اند که سرانجام انسان را به قلّه سعادت و کامیابی می‌رسانند که در نتیجه، نفس در یک مرتبه بهجت‌آمیز وارد بهشت ابدی می‌شود. در این مقال، مؤلفه‌هایی همچون ترس، محبت و معرفت و یا تأکید بر سعادت و فضیلت مطرح که جملگی مبیّن این وحدت باطنی و مابعدالطبیعی میان ادیان است.
ارزیابی رهیافت فرانکفورت در برابر استدلال غیرمستقیم پیامد
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تقریرهای مختلف برهان غیرمستقیم ون اینوگن بر ناسازگاری تعین‌گرایی علّی و مسئولیت اخلاقی مدعی است که اولاً ضرورت و تعین پیشین علّی موجب می‌گردد که کنش‌های انسان برآمده از رخدادهای گذشته و قوانین طبیعت و در نتیجه فاقد امکان بدیل باشند؛ در حالی که ثانیاً هر سنخ و قلمروی از ارادۀ آزاد و مسئولیت اخلاقی انسان‌ها به چنین آزادی انتخاب و کنشی برای برگزیدن و کنش خلاف واقع عامل متکی است. فرانکفورت با پذیرش تلویحی تعارض میان تعین سابق علّی و اصل امکان‌های بدیل (PAP) و به عبارت دیگر انتفای کامل اختیار دوسویۀ شخص در صورت موجَب و ضروری بودن کنش‌های او، می‌کوشد تا مقدمۀ دوم یعنی ابتنای مسئولیت اخلاقی عامل به PAP را نقض کند. اما به نظر می‌رسد که الگوی فرانکفورتی در برابر استدلال غیرمستقیم پیامد از جهات متعددی همچون ابهام در جایگاه مداخله‌گر و نیز نفی کامل اهمیت و کارکرد توانایی بدیل قابل نقد و یا تعدیل باشد.
صفحات :
از صفحه 55 تا 76
وابستگی معناشناسانه اخلاق به دین
نویسنده:
جواد دانش، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
تبیین و نقد تکثرگرایی دینی جان هیک
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
تاثیر فضایل و رذایل اخلاقی در معرفت الهی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نقش عواملی چون عواطف و احساسات، خواسته های پیشینی، گناهان و رذایل اخلاقی و ... در تکون معرفت، از دیرباز مورد توجه فیلسوفان بوده است. ملاصدرا نیز با تلقی خاصی که درباره معرفت الهی دارد و از سویی آن را مترادف با حکمت دانسته، و از سوی دیگر، تحقق چنین معرفتی را مسبوق به تهذیب و استکمال نفس انسانی می انگارد، در حقیقت، موانع معرفت به خداوند را همان موانع حکمت و کمال انسانی معرفی می کند. بدین ترتیب، تقرب به عالم قدس و دست رسی به معرفت حضرت حق، در گرو تزکیه نفس و تهذیب اخلاق از زشتی ها، معاصی و رذایلی چون بخل، کبر، عجب، غیبت، حب جاه و ریاست، خصومت، شرب خمر، دروغ گویی و ... و التزام به شریعت خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 77 تا 100
ابتناء وجودشناسانه اخلاق به دین
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
انحاء نسبت های مفهومی، ثبوتی، اثباتی، انگیزشی و ... میان دین و اخلاق، در طول تاریخ و دست کم از زمان افلاطون به این سو، مورد اقبال متفکران بوده است؛ چه این که هر دو متکفل صلاح و فلاح انسان این جهانی بوده و بسته به میزان استغنا یا حاجت مندی به دیگری، نظم و نسق متفاوتی پی می افکنند. مطابق یکی از این تقریرات و با اتکا به دلایلی چون حاکمیت مطلق الهی، خالقیت خداوند، قیام عرض به عرض و اتصاف افعال به ویژگی های متضاد، ثبوت مصداقی ارزش ها و هنجارهای اخلاقی متوقف است بر پاره ای از گزاره های دینی. اما وابستگی وجودشناسانه اخلاق به دین، حتی در قرائت های تعدیل یافته آن - که به طور مثال، خدا را بسان واضع و قانون گذار قواعد اخلاقی در نظر می گیرد - هیچ یک تاب و توان فائق آمدن بر نقدها و اشکالات پیش رو، همچون خودسرانه شدن اوصاف اخلاقی افعال را نداشته اند.
صفحات :
از صفحه 65 تا 90
اخلاق دینی: خودسرانه یا ضابطه‌ مند
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از مهمترین اشکالات وارد بر وابستگی مفهومی -و به ویژه ثبوتیِ-اوصاف اخلاقی به دین، بی‌‌قاعدگی اراده و افعال ارادی خداوند و درنتیجه، خودسرانگی اخلاق برآمده از آن بوده ‌است. بر اساس این نقد، اراده و کراهت خداوند یا امر و نهی او بی‌‌هیچ ضابطه و معیاری می‌‌تواند مفاهیم اخلاقی‌‌ای چون خوب و بد را شکل داده یا دست‌‌کم در اتصاف افعال انسانی به این محمولات تاثیر گذارد. اما برخی فیلسوفان و متکلمان - جدا از دیگر نقدهای وارد بر این دو تقریر از اخلاق دینی -کوشیده‌‌اند تا با ضمیمه‌کردن و افزودن قیدهایی به خداوند، استناد به تناقض منطقی افعال قبیح، توجه و تأکید بر ویژگی‌‌هایی چون بساطت خداوند و... به حل این مشکل همت گمارند که این پاسخ‌‌ها اصولاً ناتوان از حل این مسئله بوده‌‌اند مگر آن‌که مُراد حقیقی خداوند و موضوعات ثابت قضایای اخلاقی را ملحوظ در نظر آوریم.
صفحات :
از صفحه 62 تا 74
بازخوانی مسئلۀ منطقی شر و تئودیسۀ مبتنی بر خیرهای برتر از سوئین برن
نویسنده:
توکل کوهی گیگلو، جواد دانش
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
مسئلۀ شر بیش از آن که به وجه قرینه ای و استقرایی و با اتکا بر برخی شرور گزاف و بی هدف یا انبوهی ناملایمات زندگی انسان، وجود خداوند و اوصاف کمالی او را به چالش کشد، در ساختاری منطقی، اعتقاد به خداوندی عالم، قادر و خیر محض را با وجود شرور در جهان هستی به طور منطقی ناسازگار می دیده است. پیداست که اعتبار این استدلال منطقی در گرو صدق یا محتمل الصدق بودن گزارۀ الحاقی آن خواهد بود و این در حالی است که فیلسوفانی چون سوئینبرن کوشیده اند تا با پاسخ هایی چون تئودیسه معطوف به خیرهای برتر، نادرستی این گزارۀ الحاقی را نشان دهند. این مقاله می کوشد تا با نگاهی دقیق به استدلال منطقی ملحدین و گزارۀ الحاقی مورد نظر آنان، دفاع سوئینبرن را مطرح و اشکالات وارد بر آن را بررسی کند.
صفحات :
از صفحه 149 تا 164