جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 71
زمینه ها و ویژگی ها و عوامل موثر در شکل گیری حوزه فلسفی تهران و تاثیر آن بر میراث فلسفه اسلامی ایرانی
نویسنده:
فاطمه ابراهیمی، حسن ابراهیمی، طوبی کرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حوزه‌ی فلسفی تهران از جمله حوزه‌هایی است که باعث رونق و پرورش حکمت و عرفان بوده ؛ آن هم در زمانی که تکاپو و تلاش علمی معنای خود را از دست داده بود . این حوزه‌ی فلسفی نه ‏تنها در پیگیری و گسترش فلسفه اسلامی از زمان قاجار و دوره پهلوی نقش مهمی ایفا کرد ، بلکه به خاطر مرکزیت‏ تربیت فلاسفه از اهمیت شایانی برخوردار بوده است ، همچنین به‏ عنوان مرکز ارایه عقاید غرب ومهم‏ ترین محل برخورد عقاید سنتی و مدرن مورد توجه قرار گرفت . با مطالعه‌ی این حوزه‌ی فلسفی و بررسی عوامل سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی که در انتقال پایگاه فلسفه از اصفهان به تهران نقش داشتند و بررسی نوآوری های این حوزه‌ی فلسفی می‌توان به اهمیت ونقش موثر این حوزه در زنده نگه داشتن چراغ حکمت و فلسفه در آن دوره بیشتر پی برد . برای رسیدن به این مهم بحث با آوردن کلیاتی راجع به موضوع آغاز شده و با بررسی چگونگی انتقال فلسفه از اصفهان به تهران، نحوه‌ی شکل‌گیری حوزه‌ی فلسفی تهران و معرفی مهمترین فیلسوفان این حوزه‌ی فلسفی خصوصا حکمای اربعه که محدوده‌ی پژوهش ما روی این چهار حکیم است ادامه می‌یابد ؛ و نهایتا با بررسی نظرات و ذکر نو آوری‌های فلسفی این چهار حکیم پایان می‌پذیرد. با مطالعه این حوزه نه ‏تنها ما به فهم بهتر سنت کلی‏ فلسفه اسلامی نایل می‏شویم ، بلکه اهمیت فهم پیشرفت‏ فلسفه در ایران را دراین قرن درمی‏یابیم.
ساختار شناسی کلامی مفهوم نبوت از دیدگاه شیعه معتزله و اشاعره تا قرن هفتم
نویسنده:
علی خانی، طوبی کرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مبحث «نبوّت» در اندیشه و باور دینی از جایگاه مهمّی برخوردار است، چرا که بسیاری از تعالیم و آموزه‌های دینی، ارتباط مستقیم با مسأله‌ی «نبوّت و وحی» دارند. از سویی، تقدّم منطقی مقام تصوّر بر مقام تصدیق ایجاب می‌کند که تعریف نبوّت و تحلیل مؤلّفه‌هایی که مقوّم مفهوم نبی و نبوّت‌اند، بر سایر مباحث نبوّت مقدم گردد. بنابراین، تحقیق مستقلّی درباره‌ی مفهوم نبوّت و نبی، بسیار مهم و ضروری است. با تحلیل مفهوم نبوّت از دیدگاه متکلّمان اسلامی تا قرن هفتم، یعنی عصر فلسفی شدن کلام، می‌توان به مواضع وفاق و خلاف آنها در خصوص مفهوم نبوّت و نبی، پی برد. تعریف‌های ارائه شده از سوی متکلّمان نشان می‌دهد که از نظر آنها، «نبی انسانی است که بدون وساطت فرد دیگری، اخبار و پیامهای الهی را دریافت و به مخاطبان وحی ابلاغ می‌کند». در حقیقت، «بشر بودن نبی»، «ارتباط بدون واسطه‌ی نبی با عالم غیب»، «دریافت و ابلاغ وحی الهی» و «عصمت نبی»، از مؤلّفه‌هایی است که تحقق مفهوم نبی بدانها وابسته است. اختلاف متکلّمان در گستره‌ و قلمرو عصمت موجب شده است که آنها تصاویر مختلفی از نبی ارائه دهند. امامیه با ابتناء به قاعده‌ی حسن و قبح عقلی و نیز قاعده‌ی لطف و پذیرش عصمت مطلق، نبی را به عنوان «انسان مخبر الگو» معرفی کرده است، اما در اندیشه‌ی معتزله و اشاعره که به عصمت مطلق انبیاء قائل نیستند، اعمال، رفتار و گفتار نبی به ویژه در غیر موضع تبلیغ وحی، چندان حجیتی ندارد.
نگاهی بر وهابیت
نویسنده:
کرمانی طوبی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
وهابیت، از فرق نسبتا نوپای اسلامی ست. این مسلک که در زادگاه اسلام یعنی در عربستان رشد یافته، به دلیل پشتوانه قوی سیاسی و اقتصادی در حال گسترش به دیگر نقاط بلاد اسلام است. از آنجا که پیرامون این فرقه تنها خود را بر حق دانسته و پیروان مذاهب دیگر اسلامی را کافر و مشرک و خارج از حوزه اسلام می شمرند، اهمیت مطالعه و تدقیق در اصول فکری این مکتب آشکار می گردد. در این نوشتار ابتدا مختصری به زندگینامه محمدبن عبدالوهاب به عنوان پایه گذار وهابیت پرداخته شده و سپس نظریات او در باب توحید، توسل، شفاعت، بدعت و تکفیر مسلمانان مورد بررسی قرار گرفته است. نیز سعی شده تا حد امکان به نوشته ها و گفته های محمدبن عبدالوهاب استناد شود و سپس صحت و سقم این گفته ها مورد بررسی قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 9 تا 27
نفس و قوای آن از دیدگاه ملاصدرا وآقای علی مدرس زنوزی
نویسنده:
رامین عزیزی؛ استاد راهنما:حسن ابراهیمی؛ استاد مشاور:طوبی کرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با عنایت به اهمیت مسأله نفس در بین فلاسفه و حکما در طول تاریخ اندیشه بشر، این پژوهش درصدد است نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه ملاصدرا و آقا علی زنوزی را در باب نفس و قوا و نسبت بین آن‎ها، مورد بررسی قرار دهد. ملاصدرا براساس مبانی فکری خود که عمده آ‎ن‎ها اصالت و تشکیک وجود و حرکت جوهری است، قوا را مراتب وجودی نفس واحد به شمار آورده و از تشکیک مراتب سخن گفته است. آقا علی مدرس زنوزی یکی از چهره‎های شاخص حکمت صدرایی، به جای تشکیک در مراتب، از ترکیب در مراتب سخن رانده است. این پژوهش روشن می‎سازد که از دیدگاه این دو فیلسوف، نفس فاعل تمام ادراکات و تحریکات به شمار آمده و قوا تغایر وجودی با نفس خویش ندارند و همچنین نفس دارای وحدت جمعی ظلی است که جامع کثرات قواست. با این وجود تفسیر این دو حکیم از وحدت متفاوت می‎باشد، به این معنا که آقا علی وحدت نفس و قوا را از نوع وحدت مرکب حقیقی می‎داند و بین نفس و قوا نوعی ترکیب حقیقی قائل است، اما صدرا از وجود واحد حقیقی ذومراتب سخن می‎گوید. در نهایت گفته خواهد شد که اختلاف این دو دیدگاه، به نحوه نگاه این دو فیلسوف به یک واقعیت واحد است و از اختلاف مبانی این دو فیلسوف نشأت نمی‎گیرد و این‎که صدرا با توجه بیشتر به بحث اصالت وجود از حرکت جوهری بحث تشکیک آن را مورد توجه قرار داده است، ولی آقا علی با تکیه بر خود حرکت جوهری و مباحث هیولی و صورت، بیشتر به بحث ترکیب پرداخته است. نگارنده در حد توان کوشید تبیین روشنی از دیدگاه این دو حکیم ارائه دهد.
مقایسه آرای شیخ اشراق و میرزا مهدی اصفهانی در باب واقع گرایی مستقیم
نویسنده:
علی باروتیان؛ استاد راهنما:طوبی کرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
فاقد چکیده
بررسی ادله متکلمان بر جواز اعاده معدوم
نویسنده:
مهدی موسوی اردستانی؛ استاد راهنما:طوبی کرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
فاقد چکیده
بررسی تطبیقی تحقق علم در علم خداوند به موجودات قبل از ایجاد، از منظر ابن سینا و صدرا
نویسنده:
مهدی ذهتابیان؛ استاد راهنما:طوبی کرمانی؛ استاد مشاور:قاسمعلی کوچانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم پیشین الهی از مسائل مهم و دشوار فلسفی است که یافتن پاسخ مناسبی برای آن می تواند تأثیر به سزایی درحلّ مسائلی مانند : جبر و اختیار، علّت خلقت موجودات و... که مبتنی برعلم پیشین الهی هستند داشته باشد. به این مسأله ازجهات گوناگونی پرداخته شده ومتفکرین مسلمان وغیر مسلمان، ازطرق مختلف آن را تبیین کرده اند؛ امّا آنچه که این نوشتار عهده دار است، بررسی دیدگاه شیخ الرئیس ابن سینا و صدرالمتألهین شیرازی درمورد علم پیشین الهی، ازطریق بررسی شرایط تحقّق علم در نگاه این دو اندیشمند و نشان دادن سازگاری یا عدم سازگاری شرایط مذکور با نظر ایشان درباب علم پیشین الهی است. دیدگاه صدرالمتألهین در علم پیشین الهی، اجمال و بساطت این علم، در عین کشف تفصیلی است، وبرای تحقّق مطلق علم اعمّ از حضوری وحصولی وهمچنین برای تحقّق هر یک از دوعلم حضوری وحصولی، شرایطی مانند : تجرّد، تمییز، علم مدرِک به ذاتش، غیبت، صورت خارجی داشتن معلوم، ماهیت داشتن معلوم، وجود ذهن وخارج و... رابیان نموده و درعلم حصولی علاوه بر شرایط عمومی تحقّق این علم، شرایطی را برای تحقّق هریک از علوم حسّی، خیالی، وهمی وعقلی مانند: قدرت مدرِک بر صدور معلوم، غیبت محسوس، کم شدن ارتباط نفس بابدن و ... را ذکر کرده اند که برخی از آنها مورد پذیرش وبرخی مردود است. ابن سینا نیز مانند ملّا صدرا، برای تحقّق مطلق علم – اعمّ ازحضوری وحصولی وهمچنین برای تحقّق هریک از دو علم حضوری و حصولی، شرایطی مانند : تجرّد، تمییز، علم مدرِک به ذاتش، استقلال مدرِک، وجود خارج وذهن، ماهیت داشتن معلوم و ... را بیان نموده، و در علم حصولی علاوه بر شرایط عمومی تحقّق این علم، شرایطی را برای تحقّق هریک از علوم حسّی، خیالی، وهمی وعقلی مانند : وجود حسّ مشترک، وجود آلات وحواسّ، وجود عقل، وجود عقل فعّال و ... را ذکر کرده اند که برخی از آنها مورد پذیرش وبرخی مردود است؛ امّا درمورد علم پیشین الهی، نسبتی که به ایشان داده شده که علم الهی درنظرگاه او، علمی حصولی و از طریق صور است، صحیح نیست وبه نظر می رسد که دیدگاه ایشان، همان دیدگاه شیخ اشراق ومتأخرین از فلاسفه مبنی بر اجمالی بودن علم پیشین الهی می باشد.
نقد و بررسی قاعده الواحد با تکیه بر ساختار منطقی ادله آن
نویسنده:
علیرضا آزادگان؛ استاد راهنما:مهدی عظیمی؛ استاد مشاور: طوبی کرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این پژوهش قصد ما بر این است تا قاعده موسوم به الواحد را با نگاهی استدلالی هم به لحاظ منطق استدلالات و هم به لحاظ محتوایی، مورد نقد و بررسی قرار دهیم و در ضمن آن به مواردی از کلام فیلسوفانی که این قاعده را صحیح پنداشته ولی از طرفی در آثار خود به خلاف آن سخن گفته اند اشاره داشته و نقودی که بر مدل ارائه شده بر اساس سلسله طولی صدورات از جانب حق تعالی وارد است را برشمرده و به تبیین چگونگی پیدایش و ربط موجودات به مبدأ اعلی بر اساس مدل خورشیدی و اشعّه آن پرداخته که به نظر می رسد نواقص مدل قبل را ندارد. همان طور که در این پژوهش بدان اشاره شده است، قاعده الواحد نه تنها یک قاعده بدیهی نیست بلکه ادلّه عنوان شده برای اثبات آن که همگی به ادلّه ای که ابن سینا درجهت اثبات این قاعده عنوان نموده باز می گردد نیز به لحاظ منطقی مخدوش هستند. در خصوص ربط این قاعده با واحد متعال نیز باید عنوان داشت که همان طور که در این پژوهش آمده است، فلاسفه ای که در تأیید قاعده الواحد قلم زده اند، همگی متفق القول اند که این قاعده فقط برای واحدی با حیثیت صدور واحد صادق است، ولی نکته ای که ما در این پژوهش قصد بیان آن را داریم این است که صدور کثیر از واحد منافی وحدت و بساطت مصدر نیست و به نظر می رسد، واجب الوجود بالذات و مبدأ متعال که قصد دارند این قاعده را بر او بار کنند، نه تنها نمی توان از او به یک موجود تک حیثیّتی یاد نمود بلکه حیثیات و جهات او نامتناهی است. در این پژوهش درکنار نقد ادلّه اثبات قاعده الواحد و همچنین تبیین چگونگی پیدایش کثرات بر اساس آن، در صدد بیان این مطلب هستیم که همه موجودات، شئون حضرت باری و لمعات آن منبع لایزال نور هستند. با این فرض، هیچ حقیقت و هویت منفصله ای از آن ذات وجود ندارد و بنابراین اعتقاد به صدور واحد از واحد و بیان سلسله طولی در نظام موجودات، معنا و مفهوم خود را از دست می دهد. چراکه نظام وجود با این نحو از نگرش، شامل یک موجود است و شئون و تطورات او و مظاهر و مجالی اسماء و صفات او. از این منظر، معلول، شیء جدا و منفصل از علّت نخواهد بود، بلکه طوری از اطوار ذات علّت است. از این رو واژه صدور، به معنای حصول شیء خارج از ذات علّت، رنگ باخته و جای خود را به واژه شئون، جلوات و ظهورات ذات می دهد. در این نگاه، واحد متعال، خورشید عالم وجود است و خلایق، لمعات انوار او که به نحو بیواسطه به آن مبدأ نور متصل بوده و تلألؤ و تشعشع آنها، در واقع تلألؤات و تشعشعات آن خورشید عالم تاب است که در قالب این هیئات و قوالب، ظهور یافته و جلوه نموده است.
نفس در انسان شناسی ملاصدرا
نویسنده:
رخسار شفیعی چماچار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در انسان شناسی صدرایی آنچه که کلید فهم حقیقت انسان است، شناخت نفس می باشد که در ذیل آن نحوهایجاد، تجرد و بقای نفس مطرح می گردد. همچنین، ارائه تصویری از تجرد نفس از نظر ملاصدرا میتواند درکبهتری را از چگونگی نظریه حدوث جسمانی، رابطه نفس و بدن و چگونگی تبدیل جسمانی به مجرد موجبشود. در حرکتی که جوهر نفس انسانی در مراتب تشکیکیِ وجود دارد، به هر مرتبه بالاتر که وارد میشود، آنمرتبه اصل وجودش، و سایر مراتب جزو لوازم و شئون نفس به حساب میآیند. از نظر ملاصدرا مقصود نهاییایجاد عالم جسمانی، خلقت انسان است؛ انسانی که با طی اسفار اربعه به سوی مقصد بیمنتهای هستی، رهسپاراست و این نفس انسان است که با طی کمالات به این مراحل میرسد. بر همین مبنا وی مراتب نفس را بهنفس نباتی، نفس حیوانی، انسان نفسانی و انسان مَلکی یا شیطانی تقسیم میکند. نفس از حیث مدرکات نیزدارای سه مرتبه طبیعی، نفسی و عقلانی است که بر اساس ادراک مخلوقات در عوالم سهگانه طبیعت، مثال ومجردات شکل مییابند. در واقع انسانی را که ملاصدرا برایمان به تصویر میکشد، موجودیست که به سوی بینهایت هستی در حرکت است. اگر خویش را دریابد موفقیتش در این راه قطعیست؛ همان طور که خالقش بهیا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ؛ ارْجِعی إِلى رَبِّکِ راضِیَهً مَرْضِیَّهً ؛ ای نفس مطمئن، به حضور « : او وعده داده استفجر/ ۷۲ و ۷۲ ( نفس در مرتبه انسان معقول، واجد عقل ( .» پروردگارت باز آی که تو خشنود و او راضی از توستعملی و عقل نظری میگردد. و این کمال مطلوب در دست یافتن به سعادت حقیقی است.
بررسی انتقادی تلاش‌‌‌‌‌های عقلی متکلمان و فیلسوفان اسلامی در مسأله حشر حیوانات
نویسنده:
طوبی کرمانی، کرامت ورزدار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
در این نوشتار، تلاش متکلمان و فیلسوفان اسلامی در باب حشر حیوانات، از دو جنبه امکان عقلی حشر و علت آن، بررسی شده است. پاسخ‌‌‌‌‌های متکلمان به سؤال اول، مختلف است. برخی با توجه به این‌‌‌‌‌که اساساً هیچ مجردی غیر از خداوند را قبول ندارند، حشر حیوانات را نیز همچون حشر انسان، به صورت جمع کردن مجدد اجزای پراکنده شده، می‌‌‌‌‌دانند؛ برخی دیگر، به دلیل تساوی رتبی حیوان و انسان، منکر نفس مجرد در حیوانات شده و حشر آن‌‌‌‌‌ها را انکار می‌‌‌‌‌کنند؛ و گروهی نیز با دلیلی مبتنی بر استقرا، در صدد اثبات نفس مجرد در حیوانات برآمده‌‌‌‌‌اند. اما از منظر فیلسوفان، نفس حیوانی در مرتبه ادراکی خیالی سکنا دارد؛ به همین دلیل، فارابی نفوس حیوانی را به دلیل عدم ادراک عقلی، غیرمجرد می‌‌‌‌‌انگارد. در آثار بوعلی و شیخ اشراق در باب تجرد خیال، دوگانگی به چشم می‌‌‌‌‌خورد که مدعای قوی‌‌‌‌‌تر، انکار تجرد خیال و بالتبع، منکر تجرد نفوس حیوانی و حشر آن‌‌‌‌‌ها هستند. صدرالمتألهین با اثبات تجرد خیال، گامی نوین در توجیه امکان عقلی حشر نفوس حیوانی برداشته است. متکلمان درباره سؤال دوم، بر مسألۀ عوض تأکید کرده است که به دلیل عدم جامعیت، مورد نقد است. علامه طباطبایی با بحث اختیار و شعور در حیوانات، به نوعی تکلیف در حیوانات، قائل شده است. صدرا در این مسأله، از طریق برهان علت غایی، اثبات می‌‌‌‌‌کند که تمام موجودات به سمت مبدأ بازخواهند گشت؛ وگرنه دچار تناقض و خلف خواهیم شد. این پژوهش با نگاهی متفاوت، و با طرح دیدگاهی نو، نشان می‌‌‌‌‌دهد که می‌‌‌‌‌توان حشر حیوانات را حشر برخی از انسان‌‌‌‌‌ها به صورت حیوانات مختلف در روز قیامت به شمار آورد که در واقع، همان عدم صعود از مرتبه حیوانی به مرتبه انسانی است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 93
  • تعداد رکورد ها : 71