جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫اين پاياننامه با هدف بررسى احكام محرمات نكاح از كتاب زبدة البيان و مقايسه آن با ساير كتب فقهى و تفسيرى اعم از شيعه و اهل سنت تدوين شدهاست. در اين پژوهش پس از ترجمه آيات به بررسى و تفسير آنها در كتاب مذكور و مقارنه آن با ساير منابع پرداخته شدهاست؛ سپس به رواياتى از معصومين (ع) در تأييد آن تمسك شدهاست و سرانجام اختلاف نظرات علماى شيعه و اهل سنت در خصوص آن بيان شدهاست."

---

‫چکيده : اين پايان نامه، برگردان از عربي به زبان اردوي کتاب القصص القرآني تأليف آيت ‌الله سيدمحمّدباقرحکيم و تحليل داستان هاي قرآن کريم و ويژگي‌هاي آن است که قصّه‌هاي پيامبران اولوالعزم در کتاب خدا را تجزيه و تحليل قرآني و روايي مي‌کند. کتاب مذکور در پنج فصل و در دو باب تهيّه تنظيم شده است. در باب اوّل ابتدا ويژگي‌هاي قرآن کريم به ويژه خصوصيات قصّه‌هاي قرآني و اهداف عمومي آن مطرح شده و اَغراض قرآن و اهداف تربيتي و اخلاقي داستان هاي قرآني و جنبه‌هاي اجتماعي و تاريخي آن ها تبيين گرديده، سپس به بررسي ظواهر و حکمت تکرار برخي داستان ها و اختصاص داشتن قصّه‌هاي پيامبران به منطقه خاورميانه پرداخته شده است. آن گاه روش شناسي بحث درباره داستان هاي قرآن و استخراج مفاهيم مهّم تربيتي، اجتماعي و اخلاقي آن ها، تفسير قصّه‌هاي قرآن و تحليل مضمون قصّه ادامه مي‌يابد و نگارنده چندين نمونه از قصّه‌ها از جمله حکايت حضرت آدم و خلقت و خلافت الهي او را بررسي مي کند. در باب دوم، قصّه‌هاي پيامبران اولوالعزم جداگانه وارسي و تحليلي از داستان حضرت نوح، ابراهيم، موسي، عيسي، پيامبر اسلام واحوال اقوام مربوط از لِحاظ اعتقادي، اخلاقي، سياسي، اجتماعي وشخصيتي اين پيامبران تجزيه و تحليل قرآني مي شود. اختلاف روش‌ها و پيام‌هاي مربوط به قصّه‌هاي پيامبران اولوالعزم، ملاحظاتي عمومي درباره آن ها و معرّفي مدارک و مُستندشان از ديگر مندرجات اين پايان نامه محسوب مي شود.

‫چکيده : اين پايان نامه، ترجمه بخش نهم از کتاب تفسير موضوعي پيام قرآن تأليف آيت‌الله جعفر سبحاني است، که ضمن تفسير امامت از منظر علماي اسلام، به دنبال پاسخ به اين پرسش است که: آيا امامت از اصول دين است يا از فروع آن؟ نويسنده در هفت فصل به ابعاد امامت و ولايت از ديدگاه قرآن کريم پرداخته و تاريخچه اين مبحث را در آموزه‌هاي اسلامي از صدر اسلام و پس از آن پي‌گرفته، و فلسفه و ضرورت امامت را از منظر قرآن و سنت شرح مي‌دهد. در فصل اول با عنوان "ولايت و امامت عامه در قرآن مجيد" به آيه انذار و هدايت، آيه صادقين و آيه اولي‌الامر در اين زمينه استدلال شده است. در فصل دوم ولايت و امامت از ديدگاه سنت، يعني: حديث ثقلين، حديث سفينه نوح، حديث نجوم و حديث امامان اثني عشري تجزيه و تحليل مي‌شود. در فصل سوم شرايط و صفات امام همچون: علم امام، منابع علمي ائمه(، معصوم بودن امام، مفهوم اهل بيت و مصاديق آنان، خصوصيات امامان و نحوه تعيين و نصب الهي امام معصوم بررسي گرديده است. فصل چهارم به تحليل ولايت تکويني پيامبران و امامان اختصاص دارد و مسأله ولايت و گسترش آن در خلقت و آفرينش جهان، واسطه فيض بودن ولي خدا و معاني مختلف ولايت، ولايت تکويني در احاديث اسلامي و مفهوم ولايت و امامت خاصه تبيين مي‌گردد. در فصل پنجم دلالت مستقيم آياتي مانند آيه تبليغ، آيه ولايت، آيه اولي‌الامر، آيه صادقين، آيه قربي بر اثبات ولايت و امامت امام علي( و ائمه پس از ايشان بيان شده است. در فصل ششم نويسنده آياتي ديگر از قرآن کريم را در باره ائمه( و منزلت والاي معنوي و ويژگي‌هاي آنان بررسيده و علت عدم تصريح اسامي ائمه( در قرآن کريم را ذکر مي‌کند. در فصل هفتم و پاياني اين نوشتار، امامت امام مهدي، حکومت جهاني آن امام، آثار انتظار ظهور، حقيقت انتظار، آثار سازنده و فلسفه و حکمت آن بيان شده است.

‫در اين پاياننامه كه به ترجمه و تحقيق بخشى از كتاب التحبير فى علم التفسير سيوطى اختصاص دارد و اين مباحث آمده است: شناخت آيات مكى و مدنى، شناخت آيات حضرى و سفرى، شناخت آياتى كه در روزو آيات كه در شب نازل شده، شناخت آياتى كه در تابستان و آياتى كه در زمستان نازل شده است، چگونگى نزول قرآن، راويان و حافظان، و چگونگى تحمل و دريافت قرآن.

کتاب «طرح اصلاحی مغنیه از دیدگاه جامعه‌شناسی» پیرامون دیدگاه‌های مغنیه نسبت به معرفت، علم، سیاست، قضاوت و حوزه و پیرامون نوآوری و اصلاح نگاشته شده است. نویسنده برای این‌که بتواند اندیشه‌های اصلاحی محمد جواد مغنیه را در زمینه‌های گوناگون مورد بررسی و مطالعه قرار دهد، با تکیه بر جامعه‌شناسی معرفت به این بررسی پرداخته است؛ چراکه از این طریق می‌توان به چگونگی ارتباط میان اندیشه‌ها و جامعه و به میزان نقش موثر جامعه در اندیشه‌‌ها پی برد. ما در ترجمه‌ی این کتاب از روش تلفیقی «معنایی ـ ارتباطی» استفاده کردیم و از آن‌جا که اندیشه‌های یک شخص، تصویری است از جامعه‌ی وی که در آن زندگی می‌کند و موجب آگاهی مردم جامعه و ایجاد جامعه‌ی آرمان‌گرا می‌شود، ما همت گماشتیم تا بخش‌هایی از اندیشه‌ها و طرح‌های اصلاحی این اندیشمند را با چارچوب‌های ارزشی و اصولی آن به زبان مقصد بیان کنیم و تلاش کنیم تا چهره‌ی چنین افرادی آن‌چنان که باید به جامعه شناخته شود تا تمامی افراد اصلاح‌گرا، اصول‌مند و اندیشمند از آن‌ها بهره‌مند شوند تا بدین‌وسیله در یک عرصه‌ی گسترده‌ی اسلامی، جامعه‌ای آرمان‌گرا و پیشرو در راه حق و حقیقت داشته باشیم. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که برای ایجاد اصلاح و تغییر مثبت در جامعه، بسیاری از اندیشه‌ها و راه‌کارهای یک اندیشمند با حفظ چارچوب‌های ارزشی، همواره و تا ابد موردنیاز است.

‫پژوهش حاضر، که ترجمه کتاب تاريخ و سيره سياسي اميرالمؤمنين علي بن ابي‌طالب تأليف رسول جعفريان است، که بر اساس حوادث روي‌داده پس از وفات رسول اکرم( موضع‌گيري‌هاي سياسي امام علي(ع) در قبال غصب خلافت، تعامل با خلفاي سه‌گانه، اقدام‌هاي ايشان در ايام خلافت خويش و برخورد آن با انواع مخالفان خود، اعم از غاصبين، ناکثين و مارقين را شرح مي‌دهد. نويسنده ابتدا به حوادث تلخ بعد از رحلت پيامبر اسلام(ص) مانند تشکيل شوراي سقيفه براي تعيين خلافت، حمله به خانه علي(ع) و گرفتن بيعت اجباري از آن حضرت و قهر و غضب حضرت فاطمه( با خليفه اول و دوم پرداخته، در عين حال رابطه امام علي(ع) با خليفه اول و دوم را مطابق با مصالح اسلام و مسلمانان، بسيار سازنده برشمرده و مخالفت‌هاي حضرتش با سياست‌ها و اقدام‌هاي خلفا را نيز با همين هدف تفسير کرده است. وي همچنين با اشاره به انزواي سياسي آن امام همام در طول دوران خلافت خلفاي سه گانه، گسترش مخالفت‌ها بر ضد عثمان بن‌عفان و آغاز خلافت امام علي(ع) و بيعت مردم با آن حضرت را تشريح مي‌نمايد. آن‌گاه نگارنده به مشکلات فراوان امام علي(ع) در آغاز خلافت اشاره کرده و رويارويي مخالفان آن حضرت و برخي نزديکان پيامبر اسلام همچون عايشه، طلحه، زبير و مخالفان ديگر امام به ويژه خوارج و معاويه که داعيه حکومت و خلافت مسلمانان را در سر مي‌پروراند، بررسيده و مبارزه آن حضرت در اين سه جبهه و ساماندهي اوضاع سياسي، اجتماعي، فرهنگي، ديني و اقتصادي جامعه آن روز را وصف و تحليل مي‌کند. علت استقرار حکومت امام علي(ع) در کوفه، توطئه‌هاي خوارج، طلحه، زبير، عايشه و عمر و عاص بر ضد حکومت امام علي(ع) ، وقوع سه نبرد جمل، نهروان و صفين و شرح اين جنگ‌ها، کشيده شدن جنگ صفين به حکميت و قبول اجباري آن از سوي امام علي(ع) و در نهايت، جريان شهادت مظلومانه حضرتش در مسجد کوفه، تحليل اين وقايع و نيز موضع‌گيري سياسي امام علي(ع) در قبال اين حوادث، از برجسته‌ترين مباحث مندرج در کتاب مذکور محسوب مي‌شود، که به زبان اردو در اين نوشتار ارائه شده است.