جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از این پژوهش بررسی و معرفی پایه های معرفتی نظریه کثرت گرایی دینی جان هیک است. تحقیق حاضر که به روش کتابخانه ای انجام یافته در چهار فصل تنظیم شده است . فصل اول اختصاص به طرح مساله دارد و درلان از دین شناسی تطبیقی، گونه های مختلف تعارض بین عقاید دینی و شیوه های مختلف تبیین عقاید بنیادین متعارض ادیان بحث می شود. درفصل دوم، نظریه های انحضار گرایی و شمول گرایی دینی مورد بررسی قرار می گیرد. دآیل کارل بارت و جیمز بورلند در دفاع از نظریه انحصار گرایی و استدآآت کارل رانر در اثبات شمولگرایی دینی در این فصل بیان می شود. فصل سوم اختصاص به کثرت گرایی دینی دارد. دراین فصل ابتدا انواع کثرت گرایی دینی بیان شده و سپس ادله هیک در دفاع از کثرت گرایی دینی بررسی می شود و درنهایت ایرادات وارد بر نظریه کثرت گرایی دینی و پاسخهای هیک به لانها ارائه می شود. سرانجام فصل پایانی طی دو بخش به مبانی و پیش فرضهای کثرت گرایی دینی می پردازد.

مطالب این رساله عبارتند از: - نگاهی به تاریخ ترجمه و تفسیر قرآن به زبانهای اروپایی - توضیحی از زبان مولف پیرامون تفسیر انگلیسی خود - نگاهی به ترجمه و تفسیر سوره فاتحه و بررسی آن - نگاهی به ترجمه و تفسیر سوره کهف و بررسی آن - نگاهی به ترجمه و تفسیر سوره ناس و بررسی آن - فهرست واژه ها و اصطلاحات قرآنی به زبان انگلیسی

جارالله زمخشری (467-538ه )وفخرالدین رازی (544-606ه) دو مفسر موثر در تاریخ تفسیراند که از دو نظام کلامی و اعتقادی متفاوت متاثرند. این دو نظام به ویژه در تحلیل صفات باری تعالی تفاوتهای مبنائی دارند. بررسی تطبیقی تفسیر کشاف زمخشری و تفسیر کبیر رازی پرتوی در بررسی میزان تاثیر مبانی کلامی آن ها در فهم شان از آیات و نیز میزان وفاداری آن دو به سنت کلامی اعتزالی و اشعری است. مراد از مطالعه تطبیقی ، توصیف و تبیین مواضع خلاف و وفاق اندیشه های تفسیری این دو مفسر است. خداشناسی دامنه ی تحقیق حاضر است که زمخشری بدلیل عقیده به اختیار و عدم رویت خداوند، آیاتی که عقیده وی را اثبات میکنند محکم دانسته و آیات دیگر که به ظاهر در تنافی با این آیات اند تاویل می کند اما رازی به دلیل عقیده به جبر و رویت خداوند، آیات موهم جبر و رویت خداوند را محکم دانسته و آیات دیگر را تاویل می کند. و دو مفسر علیرغم تعلق به دو نظام کلامی مختلف به علت مبنای عقل گرائی که در تفسیر آیات برگزیده اند در بیشتر مواضع تفسیر در رابطه با ذات و صفات و افعال خداوند مثل اثبات وجود خدای تعالی، تاویل صفات خبریه و... اتفاق نظردارند. مواضع مختلفی که فخر رازی در تفسیرخویش از کشاف زمخشری متاثر است مورد استقصاء قرار گرفته است.

دانش «وجوه و نظائر» از حوزه تفسیر لغت جدا نیست و مبنای آن دلالت های متعدد یا مشترک لفظی است. این علم از قدیمی ترین علوم اسلامی است و مفسرانی که در فهم متون، گرایش لغوی و ادبی دارند، مهارت لغوی خود را برای غنی سازی این دانش به کار برده اند. حضرت علی× می فرماید: قرآن حامل وجوه مختلف است. این رساله در دو فصل، ارتباط این علم را با جنبش لغوی در بصره و کوفه مشخص کرده است: فصل اول به مهم ترین مسائل شناختی در زمینه وجوه و نظائر اختصاص دارد. در فصل دوم، مهم ترین تألیفات مورد نقد و مقایسه قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف هر کدام ذکر شده است. این علم تأثیر مهمی در ریشه یابی اصولی و فهم دقیق تر از برخی زوایای پنهان قرآن دارد؛ مانند نقش آن در ترجمة قرآن کریم. در پایان، روشی برای بحث و مصداق یابی ارائه شده و آن واژه از قرآن که در آن ادعای معانی مختلف شده، مورد بررسی قرار گرفته است.

فرضیّه‌ی پلورالیسم دینی جان هیک تلاشی است که وی از درون سنّت مسیحی برای تبیین رابطه‌ی مسیحیّت با دیگر ادیان جهان صورت داده است. ادّعای اصلی هیک آن است که همه‌ی ادیان از ارزش معرفتی یکسانی برخوردارند و هم‌ی آن‌ها در راهنمایی پیروانشان به سمت رستگاری نهایی موفّق عمل می‌کنند. هیک برای تبیین و توجیه ادّعای خود ابتدا باید در مقابل ناواقع‌گِرَوان از واقع‌گروی گزاره‌های دینی حمایت، و سپس در مقابل شمول‌گروان و انحصارگروان از تفسیر پلورالیستیِ مسئله‌ی تنوّع ادیان دفاع کند. امّا به‌نظر می‌رسد که مدل پلورالیسم دینی هیک دچار تعارضات درونی بسیاری است که بیان آن‌ها هدف اصلی این مقاله است. به این منظور، به بیان سه دسته از انتقادات وارد بر این مدل اشاره خواهد شد: نخست انتقاداتی که به ناکثرت‌‌گروانه بودن این مدل اشاره دارند، دوم انتقاداتی که به عدم امکان پذیرش این مدل در سنّت مسیحی می‌پردازند، و سوم انتقاداتی که از ناکارآمدی این مدل در دست‌یابی به اهداف از پیش مشخّص‌شده پرده‌ برمی‌دارند.

مباحث پایان نامه در دو حوزه مورد بحث و تحقیق قرار گرفته است . حوزه اول، مباحث اصول و مبانی قرآن که در این بخش موضوعات زیر مورد بحث قرار گرفته است . شرایطی که مترجم قرآن باید داری آن باشد اعم از شرایط عملی و ایمانی، موضوع دیگر مورد بحث، اصول و مبانی ای که مترجم قرآن کریم باید در ترجمه خود در آن عنایت داشته باشد. این اصول عبارتند از: اصولی همچون، جایگاه اصطلاحات در ترجمه، لزوم رعایت مبانی کلامی و فقهی در ترجمه، نقش سیاق در ترجمه، وجوه و نظائر در ترجمه و موضوعاتی دیگر همچون: ضرورت و اهمیت ترجمه و ادله موافقین ترجمه قرآن و پیشینه ترجمه قرآن در اسلام، تحلیل و ارزیابی نظرات لغویین درباره واژه ترجمه، مورد بحث در این حوزه قرار گرفته است . حوزه دوم بحث پایان نامه، نقد و بررسی دو حزب اول قرآن است که در این حوزه اشکالات ادبی، لغوی، بلاغی ترجمه آقایان (الهی، مکارم، ابوالفتوح، رازی، پورجوادی و میبدی) مورد بحث و ارزیابی قرار گرفته است و بعد از نقد و بررسی، پیشنهادی نگارنده بیان شده است/

مباحث پایان نامه در دو حوزه مورد بحث و تحقیق قرار گرفته است. حوزه اول مباحث اصولی و مبانی ترجمه قرآن که در این بخش موضوعات زیر مورد بحث قرار گرفته است. شرایطی که مترجم قرآن باید دارای آن باشد اعم از شرایط علمی و ایمانی، موضوع دیگر مورد بحث، بررسی شیوه های ترجمه قرآن و نقد و بررسی هر کدام، دیگر موضوع مورد بحث، اصول و مبانی ای که مترجم قرآن کریم باید در ترجمه خود در آن عنایت داشته باشد، اصولی همچون؛ جایگاه اصطلاحات در ترجمه، لزوم رعایت مبانی کلامی و فقهی در ترجمه، نقش سیاق در ترجمه، وجوه و نظائر در ترجمه و موضوعاتی دیگر همچون: ضرورت و اهمیت ترجمه و ادّله موافقین ترجمه قرآن و پیشینه ترجمه قرآن در اسلام، تحلیل و ارزیابی نظرات لغویین درباره واژة ترجمه، مورد بحث در این حوزه قرار گرفته است. حوزه دوم بحث پایان نامه، نقد و بررسی دو حزب اول قرآن است که در این حوزه اشکالاتی ادبی، لغوی، بلاغی ترجمة آقایان (الهی، مکارم، ابوالتفوح، رازی، پور جوادی و میبدی) مورد بحث و ارزیابی قرار گرفته است و بعد از نقد و بررسی، ترجمة پیشنهادیِ نگارنده بیان شده است.

نظریه های کلامی عمدتاً در مبانی فلسفی پیشین ریشه دارند و برای نقد آن ها می توان ریشه های آن ها را کاوید و نقد کرد. از این رو در این مقاله، ریشه های فلسفی نظریة بسط تجربة نبوی بررسی و تحلیل شده است تا زمینة نقد نظریة مزبور فراهم تر شود.در این تحلیل، از مبانی فلسفی عبدالکریم سروش در طرح نظریة بسط تجربة نبوی پرده برداشته شده و نشان داده شده که نظریة یادشده بسیار وامدار رویکرد سوبژکتیویستی کانت و پوپر، بازی های زبانی ویتگنشتاین و هرمنوتیک فلسفی گادامر است

هدف از این پژوهش، اثبات ضرورت بعثت انبیاؤ و نقد ادله فلاسفه و متکلیم اسلامی با توجه به شبهات جدید است. این رساله سعی دارد تادر پرتو بازنگری آراء و عقاید دانشمندان اسلامی نقاط ضعف و قوت آنها را باز نماید و با پرداختن به مساله رقابت علم و دین، در حد امکان صورت مساله تعارض علم و دین را روشن سازد. تحقیق حاضر که به روش کتابخانه ای انجام یافته، مشتمل بر پنج فصل است. فصل اول، اختصاص به بررسی نظریه فیلسوفان اسلامی پیرامون ضرورت بعثت انبیاء دارد. در فصل دوم، نظریه متکلمان اسلامی در زمینه مورد بحث مورد بررسی قرار می گیرد. درفصل سوم، دیدگاه عارفان مسلمان در زمینه ضرورت بعثت بررسی می شود. فصل چهارم، به دیدگاه جامع گرایانه در باب ضرورت ارسال پیامبران می پردازد. نهایتا" فصل پایانی رابطه علم و دین را مورد مطالعه قرار می دهد. براساس نتایج حاصل از تحقیق، دیدگاه دنیوی بودن جهت گیری دعوت انبیاء در تفکر سنتی اسلامی به حکیمان به ویژه فلاسفه منشاء نسبت داده شده است. مهمترین احتجاج آنها، استناد به دلیل حکیمان در اثبات نبوت است. زیراآنچه در استدلال حکیمان حد وسط قرار می گیرد، امری دنیوی است. نظریه غالب در کلام سنتی پیرامون بعثت،" لطف انگاری" نبوت است از نظر متکلمین اسلامی خداوند به دلیل مصالحی انسان را مکلف کرده و پیامبر به منزله لطف خدا بر مکلفان در جهت راهنمایی و ارشاد آنها ارسال شده است. عارفان مسلمان دراین زمینه دیدگاهی فردگرایانه دارند. برهان عرفا درباب ضرورت بعثت، مبتنی بر اصل وجود زندگی ابدی برای انسان است. دیدگاه جامع گرایانه درزمینه مورد بحث براین باور است که تعالیم پیامبران همه شؤون حیات بشر اعم از زندگی دنیوی و اخروی را شامل می شود و پیامبر(ص) به دلیل خاتمیت پیامی جامع و کامل برای بشر آورده است. پیشرفت علم و کاسته شدن از تقدس و منزلت دین در غرب باعث شد تابرخی علم را جایگزین دین بدانند و حتی فلسفه و عنوان محصول فکر بشری رقیب دین تلقی گردید. متفکران مسلمان نظیر فاربی، علامه طباطبایی و شهید مطهری با تبیین این مساله، زبان علم و دین را تنمایز و در اکثر موارد عقل و وحی را مکمل یکدیگر معرفی کرده اند.