جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

---

‫پژوهش حاضر ادله حجيت نداشتن قياس در فقه اماميه و مکتب فقهي اهل بيت( را ارائه داده و ديدگاه‌هاي فقهاي بزرگ شيعه و دليل‌هاي آنان در اين زمينه را مطرح مي‌کند. نويسنده در پنج فصل ضمن بررسي مفهوم، ارکان و اقسام قياس، ادله عدم حجيت آن را بررسيده و مشروعيت نداشتن آن را در فقه اثبات کرده است. فصل اول به تعريف قياس از لحاظ لغوي و اصطلاحي اختصاص دارد. آن‌گاه مثال‌هايي از قياس، ارتباط معناي لغوي و اصطلاحي قياس، تفاوت‌هاي قياس منطقي و قياس اصولي، قياس و اجتهاد، همچنين قياس و رأي و ديدگاه‌هاي شيعه و اهل سنت در مقوله ميزان اعتبار شرعي و فقهي قياس بيان شده است. در فصل دوم ارکان قياس و شروط آن، اصل يا فرع بودن قياس در شريعت و فقه، علت بودن قياس در کشف احکام و معيارهاي آن، تنقيح مناط با استفاده از قياس و ساير ويژگي‌هاي قياس، فراروي مخاطبان قرار مي‌گيرد. در فصل سوم اقسام قياس، مانند قياس منصوص‌العله، قياس اولويت و قياس مستنبط‌العلة و ويژگي‌هاي هر يک از آن‌ها را مي‌خوانيم. در فصل چهارم بر حجيت قياس خدشه وارد شده و ادله موافقان و مخالفان حجيت قياس مطرح مي‌گردد. نگارنده، ادله قرآني، روايي و اجماع قائلين به حجيت قياس را ارائه داده و ارزش منطقي قياس، امکان تعبد شارع به قياس و عدم آن، ادله قائلين به محال بودن تعبّد و وجوب آن و دليل‌هاي مشروعيت و عدم مشروعيت قياس را جداگانه بررسي کرده است. وي همچنين موارد اجراي قياس از ديدگاه قائلين به حجيت قياس را باز گفته و مواردي از قياس در اسباب و شروط و موانع را بررسيده و ادله قائلين عدم حجيت قياس از قرآن، روايات و دلايل عقلي مبتني را ذکر مي‌کند. فصل پنجم به قياس از ديدگاه اهل بيت( مي‌پردازد و آراي علماي اماميه در باره عدم حجيت قياس و حجيت قياس منصوص‌العله و قياس اولويت و تنقيح مناط را مطرح کرده، رابطه بيان قياس و بحث انسداد را تبيين مي‌سازد.