جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در مورد دو اصطلاح آیکونوگرافی و آیکونولوژی توضیح دهید و بفرمایید چرا آن را به شمایل نگاری یا شمایل شناسی ترجمه نمی کنید؟ بگذارید بحث را اینگونه آغاز کنم که من ترجیحاً این دو اصطلاح را به صورت آیکون نگاری و آیکون شناسی به کار می برم که صرفاً بخش دوم آن به فارسی برگردانده شده است؛ ولی بخش نخست آن با توضیحی که خواهم داد، اساساً فقط به شمایل قابل ترجمه نیست و این ناشی از تحول و تغییری است که خود این دو اصطلاح در محتوا و کاربردشان در تاریخ هنر غرب داشته اند. بی شک آیکونوگرافی و آیکونولوژی از مهمترین روش های پژوهش هنر به ویژه در تاریخ هنر و همچنین نظریه های تاریخ هنر به شمار می آیند…. … ببینید ایماژ اسطوره ای و مفهوم (concept) دو ابزار مختلف فهم جهان اند. مفاهیم باستانی به شکل متافور (استعاری) شکل گرفتند؛ یعنی به شکل معانی مجازی و مجرد مفاهیم عینی (concrete). جنبه ی تصویری متافور در دوران باستان آغاز شد و با انتقال این جنبه از معانی عینی به معانی انتزاعی در دوران متأخر کامل شد. در تفکر اسطوره ای نخستین خصیصه ی یک ابژه این بود که زنده قلمداد می شد، نوعی همزاد ابژه. ایماژهای اسطوره ای به شکل تقابلات زندگی و مرگ، یا مثبت و منفی شکل گرفته اند. این «این –همانی» یاد شده در بنیاد چنین تفکری، انسان را وادار به بخش کردن جهان به جفت هایی از پدیده ها می کند که چیزی به طور مشترک و متقابل دارند؛ یعنی زندگی و مرگ، سرما و گرما، نور و تاریکی و جز آن….

انسان دو دید دارد. یک‌وقت «موجود» را می‌بیند و یک‌وقت «وجودِ موجود» یا «ماهیتِ موجود» را می‌خواهد ببیند. شناسائیِ علمی، doxique است و این اصطلاح را هوسرل استعمال کرده. کیش‌داری وضعی است که ما در علم داریم، زیرا نرفته‌ایم از ذات اشیاء بحث کنیم. یک اموری را اذعان داریم و عرف‌ عام را گرفته‌ایم. حال اگر در این «امور» و «مسلّمات» و «اصول موضوعه» بحث و چون چرا کردیم، این وضعِ کیش‌داری متزلزل می‌شود. این مطلب کیش‌داری تنها مربوط به دین نیست [بلکه] مثلاً یک مارکسیست، یک ملحد و مشرک، این‌ها هم کیش‌دارند و از این کیش‌داری نمی‌شود دست برداشت؛ منتها فلسفه یک بازخریدی می‌کند. «هوسرل» تعبیر دیگری از کیش‌داری دارد. می‌گوید انسان در حالت کیش‌داری وضعش وضعِ طبیعی و فطری است یعنی attitude naturelle دارد و این را attitude naïve هم گفته‌ است. برای این کیش‌داری، «جلی‌ِّ نظر» هم گفته‌اند در مقابل «دقیق‌ِ نظر». مسلّماً به «جلیِّ‌ نظر» یعنی بر وضعِ طبیعیِ غیرِ فلسفی، همه «اصالت وجودی» و «رئالیست» هستیم و ایدئالیسم -اگر صحیح باشد- به دقیقِ‌ نظر -یعنی گذشت از جلیِّ‌ نظر- است. انسان با کیش‌داری و جلیِّ‌ نظر، وجود عالم را می‌گیرد. از یادداشت‌های درس پدیدارشناسی و فلسفه‌های اگزیستانس

مصطفي ملكيان، در سخنراني خود در موسسه سروش مولانا كه پنجشنبه دوم آذرماه 96 انجام شد، به موضوع «دگرگونی برای مانایی» پرداخته است. ملكيان در مقدمه و طرح بحث خود دگرگوني براي مانايي را اصلي ثابت در طبيعت قلمداد کرد. اين پژوهشگر حوزه فلسفه و روان شناسي سپس بحث خود را به انواع صناعات بشري معطوف كرد و در نهايت به اين موضوع پرداخت كه نهادهاي فرهنگي و اجتماعي چگونه تغيير مي كنند و دامنه تغييرات بايد تا چه ميزان باشد كه به اصل آنها لطمه وارد نشود.