جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چطور راهم را گم کردم؟ چطور خدا فراموش میشود؟ شاید این سؤال ها برای ما در ایران عجیب بیاید. جایی که همه جا صحبت از خداست، اما مشخصا من درباره خودم و کسانی مثل من و میلیون ها خداناباور در سرتاسر دنیا، بخصوص در غرب، صحبت می کنم. همینطور اگر مفهوم «خداوند» به سطحی گری و تکراری فاقد روح، فاقد عمق، منتهی شود، به همان اندازه یا بیشتر شاید خداوند فراموش شده باشد. در کتاب «ایمان درمانی»، حکمت مینویسد: «هرچیز خوب و مفید، دقیقا از همان جهت و به همان اندازه که خوب و مفید است می تواند بد و زیانبار باشد.» (ص ۵۲-۳). سالها مطالعه فلسفه و تجربه و اشتباه من را به این نتیجه رسانده است که اولین خطر یا اشتباه افراط و اغراق، در بسیاری ازآنچه که ما فکر می کنیم خوب یا درست است، هست. و این اغراق می تواند به ضد خودش مبدل شود. دومین خطر و اشتباه که معمولا روی نقطه کورمان می افتد، اینست که در عکس العمل به این افراط، در حرکتی آونگی از یک افراط به افراط دیگر بیافتیم….

از دیرباز گرایش به عرفان و معنویت در میان ملل مختلف رواج داشته است; گاه به صورت سنت عرفانی و گاه به صورت یک گرایش فردی. در این زمینه می‌توان از سنت‌های کهن شرقی مانند هندوئیسم، بودیسم، سنت عرفانی مسیحی و اسلامی یاد کرد. امروزه نیز همچون گذشته در محافل اسلامی و حوزه‌های علمیه، هم فلسفه یکی از موضوعات مورد علاقه اندیشمندان است و هم عرفان از موضوعات پرطرفدار. اما فلسفه عرفان از موضوعات ناب روزگار ماست. فلسفه عرفان حاوی تأملات عقلی درباره عرفان است. فیلسوف عرفان را از بیرون نگاه نموده و درباره حقیقت، مبادی، روش‌ها و نسبت عرفان با دیگر امور بحث می‌کند. بحث از چیستی عرفان، مقدار اعتبار و ارزش معرفت‌شناختی یافته‌های عرفانی، تفاوت تجربه و تعبیر، نسبت عرفان و عقل، زبان عرفانی، و رابطه عرفان با دین و اخلاق از موضوعات مورد بحث در این گفتوگو است.

مسئلۀ برجسته شدن مکان در اندیشه و سیاست عصر حاضر در برابر توجه به زمان در گذشته… در مروری تاریخی به شواهد فراوانی برمی‌خوریم که از دوران کهن تا به امروز، سلطه یا قدرت‌های حاکم بر جوامع انسانی، تحت قالب‌های گوناگونی نظیر امپراطوری، مذهب، دولت و یا سرمایه، همیشه امر جزئی و خاص را به پای یک حقیقت و یا امر کلی قربانی کرده‌اند و به منظور سامان بخشیدن به یک کل واحد همیشه محدودیت‌هایی را برای متجلی نشدن تجربه‌های خاص لحاظ کرده‌اند. این روند در حاشیه‌ی خود موجب بسیاری از جدل‌ها و انتقادات بوده است که در دوران مابعد عصر روشنگری تاکنون رشد فزاینده‌ای داشته‌اند. یکی از تقابل‌هایی که همواره در تاریخ اندیشه‌ی بشری جریان داشته است، تقابل میان پارادایم زمان‌مندی و مکان‌مندی هستی انسانی است. در این راستا هرچه پیش می‌آییم ناظر بر برجسته شدن مفهوم مکان و به عقب راندن و دفن شدن مفهوم زمان بوده‌ایم، چنانچه امروزه با تجربه‌ای از مدرنیته مواجه‌ایم که دیگر بازگشت به زمان در تعریف و تبیین هستی آدمی می‌تواند امری فاشیستی محسوب شود و از طرفی سویه‌ی جهانی‌سازی با منطق سرمایه، مکان را در سیطره منطق خود فرو برده و تسخیر کرده است. این بار سیاره‌ی ما از طریق یک‌دست شدن مکان است که به یک حالت کلی می‌رسد و این وضعیت موجب بروز ابهامات، پرسش‌ها و مناقشات فکری فراوانی در میان صاحبان اندیشه در دوران ما شده است. این مطالب فرازهایی است از سخنرانی مراد فرهادپور در جمع دانشجویان شهرسازی، دانشگاه آزاد، واحد هنر و معماری تهران مرکز، که در آن به بررسی و توضیح روندهای این مفاهیم در بستر تاریخ، خصوصاً در دوران مدرن می‌پردازد. در این گفتار فرهادپور با اشاراتی به جریانات فکری و بزنگاه‌های اندیشه‌ی انتقادی مدرن و پسامدرن نظیر دیدگاه‌های آدورنو، هایدگر، مارکس، هاروی، لفوبر، وندی براون و … در پی تبیین و روشن ساختن وضعیت کنونی رابطه مکان با پدیده‌هایی نظیر سرمایه یا جهانی‌سازی بازار، هویت، تجربه، تکثر و … است.