جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شریعتی در مقدمه «فاطمه فاطمه است»، مخاطب خود را زنانی دانسته که نه در قالب‌های سنتی قدیم مانده‌اند و نه قالب‌های وارداتی جدید را پذیرفته‌اند و می‌خواهند خود را بسازند و نیازمند الگو هستند. به گفته شریعتی، شخصیت حضرت فاطمه (س)، پاسخی به پرسش‌های این دسته از زنان است. او در ابتدا، ناشناخته ماندن چهره واقعی حضرت فاطمه (س)، و توجه بیش از اندازه به تعظیم و تجلیل و نقل کرامات را مورد انتقاد قرار داده و تاکید می‌کند که درباره آنچه باید از فاطمه آموخت، هیچ سخنی گفته نشده است.شریعتی در ادامه کتاب، با بیان نکاتی درباره دینداری عوام، دین سطحی و دین ناشی از احساسات، مسئولیت عالمان در معرفی صحیح دین را مورد تاکید قرار می‌دهد. شریعتی از اواسط کتاب، نکاتی درباره نظام قبیله‌ای عربی و نقش زن در آن بیان می‌کند که در آن وجدان جامعه قبایلی عرب، همه ارزش‌های انسانی را مختص پسر می‌داند و دختر را فاقد هر گونه فضیلت و اصالت بشری می‌شمرد. سپس به جایگاه حضرت زهرا (س) می‌پردازد که در چنین جامعه‌ای که ننگ دختر بودن را تنها زنده به گور کردنش پاک می‌کرد، وارث همه مفاخر خاندانش می‌شود. شریعتی سپس درباره رابطه ویژه پیامبر با دخترش، و جایگاه حساس و خطیر او پس از درگذشت پیامبر سخن می‌گوید.

در گزیده ای از این مجلد میخوانید: «اگر بخواهم مسئولیتهای شیعه بودن را فهرست کنم، با تکیه بر مکتب علی و اساسیترین مبانی اعتقادی و سرگذشت تاریخی تشیع باید بگویم؛ مسئولیتهای شیعه بودن عبارت است از: در برابر باطل، به رغم هر مصلحتی ولو به قیمت نابود شدن خویش نه گفتن؛ ارزش و معنی هر عملی و هر عقیده ای در مذهب، به داشتن رهبری درست و پاک در جامعه وابسته دانستن و...»

حسین وارث آدم، کتابی از علی شریعتی، حاوی هشت سخنرانی ایراد شده در سال‌های ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ شمسی در حسینیه ارشاد. عنوان کتاب، از زیارت وارث الهام گرفته شده است. سخنرانی‌های این کتاب، ابتدا در جزوه‌های مستقل منتشر شده و بعدها در یک مجلد چاپ شده است. مرتضی مطهری، از نگاه تاریخی و فلسفه تاریخ انتقادهایی جدی به تحلیل شریعتی از واقعه کربلا وارد کرد و این کتاب را نوعی روضه مارکسیستی خواند.